Changes in Body Weight, Body Composition, Phase Angle, and Resting Metabolic Rate in Male Patients with Stage IV Non-Small-Cell Lung Cancer Undergoing Therapy
Detopoulou, Paraskevi, Theodora Tsiouda, Maria Pilikidou, Foteini Palyvou, Eirini Tsekitsidi, Maria Mantzorou, Persefoni Pezirkianidou, Krystallia Kyrka, Spyridon Methenitis, Gavriela Voulgaridou, Pavlos Zarogoulidis, Rena Oikonomidou, Dimitris Matthaios, Κonstantinos Porpodis, Dimitrios Giannakidis, and Sousana K. Papadopoulou. 2022. "Changes in Body Weight, Body Composition, Phase Angle, and Resting Metabolic Rate in Male Patients with Stage IV Non-Small-Cell Lung Cancer Undergoing Therapy" Medicina58, no. 12: 1779. https://doi.org/10.3390/medicina58121779
Background and Objectives: Cancer treatments can adversely influence body weight status, body composition, phase angle (PhA), and resting metabolic rate (RMR), which could possibly affect disease course. Τhe aim was to assess differences in body composition, PhA, RMR, and related parameters in non-small-cell lung cancer (NSCLC) patients after treatment. Methods: The sample consisted of 82 NSCLC (stage IV) male patients (chemotherapy (C) 15.7%; immunotherapy (I) 13.3%; C + I 25.3%; (C) + radiotherapy (R) 22.9 %; and other 15.5%). Body weight and body composition, PhA, RMR, oxygen consumption (VO2), ventilation rate, and diet were assessed at baseline and at 3 months after initiation of therapy. Results: Reductions in PhA, RMR, VO2, ventilation rate, and intracellular water were observed at follow up. Weight loss was evident for 45% of patients who also had a reduction in lean body mass. In the group under C, lean mass was reduced at follow up (55.3 ± 11.53 vs. 52.4 ± 12.6, p = 0.04) without significant weight changes. In subjects with a low adherence to the Mediterranean diet (MedDietScore < 30), RMR (1940 ± 485 vs. 1730 ± 338 Kcal, p = 0.001), VO2 (277.1 ± 70.2 vs. 247 ± 49.1 mL/min, p = 0.001), and ventilation rate (10.1 ± 2.28 vs. 9. ± 2 2.2 L/min, p = 0.03) were significantly reduced. The changes in body weight were positively related to % of change in fat mass (rho = 0.322, p = 0.003) and absolute lean mass change (rho = 0.534, p < 0.001) and negatively associated with % of change in total body water (rho = −0.314, p = 0.004) (Spearman correlation coefficients). Conclusions: In conclusion, cancer therapy related to reductions in PhA and RMR, while lean mass reduction may be related to the type of treatment. Our results emphasize the importance of a more holistic nutritional and body composition assessment beyond body weight, to better address patients’ needs in clinical practice.
Αλλαγές στο σωματικό βάρος, τη σύσταση του σώματος, τη γωνία φάσης και τον μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας σε άνδρες ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα σταδίου IV που υποβάλλονται σε θεραπεία
Οι θεραπείες για τον καρκίνο μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την κατάσταση του σωματικού βάρους, τη σύσταση του σώματος, τη γωνία φάσης (PhA) και τον μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας (RMR), τα οποία θα μπορούσαν ενδεχομένως να επηρεάσουν την πορεία της νόσου. Ο στόχος ήταν να αξιολογηθούν οι διαφορές στη σύσταση σώματος, PhA, RMR και σχετικών παραμέτρων σε ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (NSCLC) μετά τη θεραπεία.
Το δείγμα αποτελούνταν από 82 άρρενες ασθενείς με NSCLC (στάδιο IV) (χημειοθεραπεία (C) 15,7%, ανοσοθεραπεία (I) 13,3%, C + I 25,3%, (C) + ακτινοθεραπεία (R) 22,9 % και άλλοι 15,5% ). Το σωματικό βάρος και η σύσταση σώματος, η PhA, ο RMR, η κατανάλωση οξυγόνου (VO2), ο ρυθμός αερισμού και η διατροφή αξιολογήθηκαν κατά την έναρξη και 3 μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας.
Μειώσεις στη PhA, τον RMR, τη VO2, τον ρυθμό αερισμού και το ενδοκυτταρικό νερό παρατηρήθηκαν κατά την παρακολούθηση. Η απώλεια βάρους ήταν εμφανής για το 45% των ασθενών που είχαν επίσης μείωση της άλιπης μάζας σώματος. Στην ομάδα υπό χημειοθεραπεία, η άλιπη μάζα μειώθηκε κατά την παρακολούθηση (55,3 ± 11,53 έναντι 52,4 ± 12,6, p = 0,04) χωρίς σημαντικές αλλαγές βάρους. Σε άτομα με χαμηλή προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή (MedDietScore < 30), ο RMR (1940 ± 485 έναντι 1730 ± 338 Kcal, p = 0,001), η VO2 (277,1 ± 70,2 έναντι 247 ± 1 ± 09 λεπτά) και ο ρυθμός αερισμού (10,1 ± 2,28 έναντι 9, ± 2 2,2 L/min, p = 0,03) μειώθηκαν σημαντικά. Οι αλλαγές στο σωματικό βάρος συσχετίστηκαν θετικά με το % της αλλαγής στη μάζα λίπους (rho = 0,322, p = 0,003) και την απόλυτη αλλαγή της άλιπης μάζας (rho = 0,534, p < 0,001) και σχετίστηκαν αρνητικά με το % της αλλαγής στο συνολικό νερό του σώματος ( rho = −0,314, p = 0,004) (Συντελεστές συσχέτισης Spearman).
Συμπερασματικά, η θεραπεία του καρκίνου σχετίζεται με μειώσεις της PhA και του RMR, ενώ η μείωση της άλιπης μάζας μπορεί να σχετίζεται με το είδος της θεραπείας. Τα αποτελέσματά μας τονίζουν τη σημασία μιας πιο ολιστικής αξιολόγησης της διατροφής και της σύστασης του σώματος πέρα από το σωματικό βάρος, για την καλύτερη αντιμετώπιση των αναγκών των ασθενών στην κλινική πράξη.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 27-31 Αυγούστου 2018
1. Πριν λίγες μέρες ακούσα και πάλι (δυστυχώς από επαγγελματία υγείας) τον διαδεδομένο μύθο ότι η ζάχαρη "ταΐζει" τον καρκίνο.
Πέρα από το γεγονός ότι είναι μύθος, ο οποίος καταρρίπτεται άμεσα αν σκεφτούμε τη φυσιολογία και βιοχημεία του σώματός μας, ας σκεφτούμε τους ασθενείς και τη σημασία της κατάστασης θρέψης σε αυτή την ομάδα ασθενών.
Η κατάσταση θρέψης των ασθενών με καρκίνο είναι πολύ σημαντική. Ένα μεγάλο μέρος των ασθενών βρίσκονται ήδη σε υποθρεψία κατά τη διάγνωση, ενώ αρκετοί καταλήγουν λόγω της καρκινικής καχεξίας. Μάλιστα, η υποθρεψία μπορεί να επιρρεάσει την πρόγνωση των ασθενών και την εξέλιξη της ασθένειας.
Η απώλεια βάρους σχετίζεται με δυσχερή πρόγνωση, χαμηλή ποιότητα ζωής, χαμηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, αυξημένες παρενέργειες της θεραπείας και χαμηλότερη απόκριση στην αντικαρκινική θεραπεία. Η απώλεια βάρους κατά τη διάγνωση έχει συσχετιστεί με μικρότερο χρόνο επιβίωσης, ενώ αποτελεί ανεξάρτητο προγνωστικό παράγοντα.
Οι ασθενείς είτε λόγω της νόσου, είτε λόγω της θεραπείας έχουν χαμηλή όρεξη και πρόωρο κορεσμό, με αποτέλεσμα να μην τρωνε επαρκώς. Επομένως, εαν ο ασθενής θέλει να φάει γλυκό, ας μην του το στερήσουμε!!!
Ας σεβαστούμε τους ασθενείς, τις οικογένειές τους και την επιστήμη και ας μη διαδίδουμε μύθους, που ενδέχεται να επιρρεάσουν αρνητικά τον ασθενή.
Βιβλιογραφία:
Mantzorou M, Koutelidakis A, Theocharis S, Giaginis C. Clinical Value of Nutritional Status in Cancer: What is its Impact and how it Affects Disease Progression and Prognosis? Nutrition and cancer. 2017;69(8):1151-76. doi: 10.1080/01635581.2017.1367947
2. Τα παιδιά ακολουθούν το παράδειγμα των γονέων!
Μια νέα μελέτη έδειξε ότι παιδιά των οποίων οι μητέρες που ακολουθούσαν υγιεινό τρόπο ζωής (υγιεινή διατροφή, τακτική άσκηση, υγιές σωματικό βάρος, μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, αποφυγή καπνίσματος) έχουν 75% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν παχυσαρκία!!!
Όταν και τα παιδιά και οι μητέρες ακολουθούν αυτές τις υγιεινές συνήθειες ο κίνδυνος εμφάνισης παχυσαρκίας μειώνεται κατά 82%!
3. Ξεκινήσαμε δίαιτα!
Μήπως όμως σαμποτάρουμε την προσπάθειά μας, χωρίς να το θέλουμε;
Διαβάστε μερικούς τρόπους με τους οποίους άθελα γινόμαστε σαμποτέρ του εαυτού μας!
4. Με το πέρας του καλοκαιριού ξεκινάμε και πάλι δίαιτα.
Αυτή την εποχή επανέρχονται στο προσκήνιο διάφορες ανορθόδοξες και δυνητικά επικίνδυνες δίαιτες που υπόσχονται άμεση και ανώδυνη απώλεια βάρους.
Πέρα από το γεγονός ότι μόνο ανώδυνη δεν θα είναι η απώλεια βάρους, το βάρος επανέρχεται και πάλι, μαζί με τους φίλους του, τα επιπλέον κιλά!
Πώς θα ξεχωρίσουμε μια πράδοξη δίαιτα; Δείτε την απάντηση στα επόμενα άρθρα:
Πώς ξεχωρίζουμε μια παράδοξη δίαιτα; Διαβαστε το Μέρος Α' και Β'
5. Ζάχαρη, μέλι ή γλυκαντικό; Τι είναι προτιμότερο για την υγεία και το βάρος μας;
Η υπερκατανάλωση ελευθέρων σακχάρων είναι γεγονός. Η χρήση των γλυκαντικών είναι ένας τρόπος μείωσης της προσλαμβανόμενης ζάχαρης, αρκεί να γίνεται σωστά!
Διαβάστε περισσότερα εδώ!
Μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας μέσω της διατροφής;
Με την εμφάνιση του νέου κορονοϊού, ολοένα και αυξάνονται οι ισχυρισμοί για τρόφιμα και συμπληρώματα που ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας. Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πολύπλοκο, μας προστατεύει και αντιμετωπίζει ο,τιδήποτε ξένο εισέρχεται στο σώμα μας (πχ. ιούς, βακτήρια, παράσιτα κ.α.). Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ανώριμο κατά τη γέννηση, εν συνεχεία “εκπαιδεύεται” και με τη γήρανση αρχίζει να υπολειτουργεί.
Μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα;
Το ανοσοποιητικό μαθαίνει να γίνεται πιο αποδοτικό, καθώς θυμάται αν έχει έρθει σε προηγούμενη επαφή με έναν μιρκοοργανισμό (μέσω προηγούμενης νόσου ή εμβολιασμού) και τον αντιμετωπίζει πιο γρήγορα.
Δεν μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας, ώστε να “υπερλειτουργεί”.
Μάλιστα, όταν το ανοσοποιητικό μας υπερλειτουργεί, τότε αναγνωρίζει ως ξένα, τα κύτταρα του οργανισμού μας με αποτέλεσμα τα αυτοάνοσα νοσήματα, καθώς γίνεται και πιο ευαίσθητο σε ακίνδυνες ξένες ουσίες με αποτέλεσμα τις αλλεργίες.
Τι σχέση έχει το ανοσοποιητικό με τη διατροφή;
Η σχέση διατροφής και ανοσοποιητικού είναι αμφίδρομη. Οι μολύνσεις επηρεάζουν αρνητικά τη διατροφή (μείωση όρεξης, αυξημένες αναγκες) και την κατάσταση θρέψης μας, και η κακή κατάσταση θρέψης (υποσιτισμός και παχυσαρκία) αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων & τη δυσχαιρένει την ανοσολογική απόκριση.
Θα πρέπει, λοιπόν, να βρισκόμαστε σε καλή κατάσταση θρέψης, για να μπορεί το σώμα να ανταπεξέλθει και το ανοσοποιητικό σύστημα να ανταποκριθεί σε περίπτωση λοίμωξης. Αυτό επιτυγχάνεται με την προσκόλληση σε μια ισσοροπημένη διατροφή, με τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, έτσι ώστε το σώμα να έχει τις πρώτες ύλες για παραγωγή ενώσεων και κυττάρων του ανοσοποιητικού!
Αναφορικά με τα μακροθρεπτικά συστατικά, η επαρκής πρόσληψη πρωτεϊνών είναι απαραίτητη, όπως και των ω-3 απαραίτητων λιπαρών οξέων.
Υπάρχουν ορισμένα μικροθρεπτικά συστατικά που θα πρέπει να δώσουμε σημασία, και αυτά είναι οι βιταμίνες Α, D, και E, ο Σίδηρος (Fe), ο Ψευδάργυρος (Zn), το Σελήνιο (Se) και ο Χαλκός (Cu), καθώς παίζουν πολύ σημαντικούς ρόλους στην ειδική και μη ειδική ανοσολογική άμυνα. Ο ρόλος της βιταμίνης C έχει μελετηθεί, αλλά φαίνεται η συμπληρωματική της χορήγηση να μην είναι ευεργετική στην πρόληψη του κρυολογήματος στον γενικό πληθυσμό. Πέρα από την έλλειψη βιταμίνης Α σε υποανάπτυκτες χώρες, την έλλειψη βιταμίνης D και την έλλειψη Σιδήρου κυρίως σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, ελλείψεις στα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά είναι σπάνιες. Άτομα τα οποία ακολουθούν πλήρη, ισορροπημένη διατροφή δεν βρίσκονται σε κίνδυνο ελλείψεων των παραπάνω θρεπτικών συστατικών.
Τέλος, ο ρόλος των προβιοτικών μελετάται αναφορικά με την προστατευτική τους δράση στην διαπερατότητα του εντέρου, στην ανοσολογική απόκριση και στον ανταγωνισμό με τα απθογόνα βακτήρια, όμως οι δράσεις τους ποικίλουν ανάλογα με τα προβιοτικά στελέχη.
Ενώ τα συμπληρώματα διατροφής είναι απαραίτητα σε περίπτωση έλλειψης, και η επαναφορά τους σε φυσιολογικά επίπεδα θα βελτιώσουν την αμυντική ικανότητα του οργανισμού δεν φαίνεται να είναι χρήσιμα σε περίπτωση επάρκειας.
Επομένως, για την πρόληψη και αντιμετώπιση των λοιμώξεων αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να ακολουθούμε μακροχρόνια μια υγιεινή διατροφή και να έχουμε επάρκεια θρεπτικών συστατικών. Φυσικά είναι απαραίτητο να τηρούμε όλους τους κανόνες υγιεινής!
Θρεπτικό συστατικό & Διατροφική Πηγή
ω-3 λιπαρά: Λιπαρά ψάρια, ξηροί καρποί & σπόροι
Σίδηρος: Κρέας, ψάρι, κοτόπουλο, όσπρια
Βιταμίνη Ε: Ελαιόλαδο, ηλιέλαιο, ξηροί καρποί και σπόροι, φυστικοβούτυρο, σπανάκι
Βιταμίνη Α: Συκώτι, γλυκοπατάτα, καρότο, σπανάκι, κολοκύθα, σάλτσα ντομάτας, σολομός, αυγό, πιπεριά, μανγκο
Βιταμίνη D: Ξιφίας, σολομός, μουρουνέλαιο, τόνος, εμπλουτισμένα τρόφιμα, αυγό, ήλιος
Ψευδάργυρος: Κρέας, ψάρι, κοτόπουλο, στρείδια, όσπρια, ξηροί καρποί
Σελήνιο: Βραζιλιάνικα φυστίκια, ηλιόσποροι, καστανό Ρύζι, ψωμί ολικής άλεσης, φασόλια, χυλός βρώμης
Χαλκός: Συκώτι, στρείδια, πατατα, μανιταρια, ηλισποροι, τοφου, σοκολατα, κασιους, ρεβυθια, σολομος, ζυμαρικά ολ. άλεσης, αβοκαντο, σπανακι, σησαμι, ντοματα, γιαούρτι και γαλα
Πηγές
Manual of Dietetic Practice, 5th edition
Τι έγινε όταν ξεκίνησα να πηγαίνω γυμναστήριο
Από μικρή ηλικία έκανα συστηματική άσκηση. Ως παιδί και έφηβη είχα περάσει από πολλά αθλήματα, αλλά ως ενήλικας ήταν λίγες και σύντομες οι απόπειρες για άθληση, καθώς λόγω εξεταστικής ή εορτών ή άλλων δικαιολογιών σταματούσαν, ακόμα και αν την απολάμβανα, ενώ δεν ήμουν φαν των γυμναστηρίων (ή έτσι νόμιζα)!
Για περίπου 5 χρόνια είχα σταματήσει κάθε συστηματική άσκηση. Και ενώ έλεγα οτι δεν έχω χρόνο λόγω γραφείου και PhD, μια μέρα κατάλαβα ότι λείπει από τη ζωή μου η κίνηση και τα χόμπι, ενώ είχα παρατηρήσει και μια αύξηση στο βάρος μου! Αποφάσισα λοιπόν να πάω γυμναστήριο! Αυτή τη φορά, όμως, δεν εστίασα στην γυμανστική ως μέσο υποβοήθησης απώλειας λίπους, αλλά ως ασχολία & ποιοτικό χρόνο με τον εαυτό μου (#metime).
Αρχικά είχα σκοπό να πηγαίνω 1 φορά την εβδομάδα, μόνη μου, χωρίς παρέα & με άγχος σχετικά με το ωράριο λειτουργίας του γραφείου. Μου άρεσε όμως τόσο πολύ, που κατάφερα να πηγαίνω 3 φορές/εβδομάδα, ανελλειπώς & με λαχτάρα! Η προσθήκη της άσκησης επέφερε μικρές & διαχειρίσιμες αλλαγές στο πρόγραμμά μου! Έτσι, συνέχιζα να δουλεύω κανονικά, να μελετώ και να ασκούμαι, ενώ έκανα & νέες παρέες!
Στην αρχή ήξερα οτι ως για χρόνια αγύμναστη δεν θα μπορούσα να κάνω τις ασκήσεις που άλλες κοπέλες έκαναν, αλλά αντι να με στεναχωρεί το γεγονός αυτό, τις θαύμαζα & μετά από λίγο καιρό κατάφερα να κάνω κι εγώ αυτές τις ασκήσεις!
Έναν ολόκληρο χρόνο μετά, έχω παρατηρήσει οτι το σώμα μου έχει αλλάξει άρδην, είναι πιο δυνατό από ποτέ & έχω μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Θα έλεγα οτι πλέον φροντίζω πραγματικά το σώμα μου! Πολλές φορές εστιάζουμε στην απώλεια βάρους που περιμένουμε να επέλθει με την άσκηση, γεγονός που μας κάνει να παραβλέπουμε τις τόσες άλλες θετικές επιδράσεις της στην υγεία, ευεξία & τη διάθεσή μας.
Οι συμβουλές που θα έδινα λοιπόν είναι:
- Πήγαινε στο γυμναστήριο για να περάσεις ωραία και όχι για να τιμωρήσεις το σώμα σου!
- Επέλεξε την άσκηση που σου ταιριάζει και σε ευχαριστεί (χορός, τρέξιμο, ομαδικά κτλ.) για να την απολαύσεις!
- Θέσε τα όριά σου! Προγραμμάτισε την άσκηση, όπως θα προγραμμάτιζες ένα ραντεβού!
- Η πρόοδος δεν μετράται στη ζυγαριά! Δες πόσο πιο εύκολα κάνεις τις ασκήσεις που σου φαίνονταν δύσκολες παλιά!
- Οι άλλοι ασκούμενοι δεν παρατηρούν εσένα, οπότε δεν χρειάζεται να ανησυχείς για τη φυσική σου κατάσταση ή για το αν κάνεις τις ασκήσεις που κάνουν οι άλλοι.
- Αν για κάποιο λόγο (πχ. τραυματισμό, φόρτο εργασίας κτλ.) έμεινες πίσω, μην ανησυχείς! Δώσε χρόνο στον εαυτό σου, ανασυντάξου και συνέχισε να εστιάζεις στο πόσο όμορφα νιώθεις με την άσκηση!
Διαβάστε το άρθρο μου για μύθους και αλήθειες περί άσκησης εδώ.