Changes in Body Weight, Body Composition, Phase Angle, and Resting Metabolic Rate in Male Patients with Stage IV Non-Small-Cell Lung Cancer Undergoing Therapy
Detopoulou, Paraskevi, Theodora Tsiouda, Maria Pilikidou, Foteini Palyvou, Eirini Tsekitsidi, Maria Mantzorou, Persefoni Pezirkianidou, Krystallia Kyrka, Spyridon Methenitis, Gavriela Voulgaridou, Pavlos Zarogoulidis, Rena Oikonomidou, Dimitris Matthaios, Κonstantinos Porpodis, Dimitrios Giannakidis, and Sousana K. Papadopoulou. 2022. "Changes in Body Weight, Body Composition, Phase Angle, and Resting Metabolic Rate in Male Patients with Stage IV Non-Small-Cell Lung Cancer Undergoing Therapy" Medicina58, no. 12: 1779. https://doi.org/10.3390/medicina58121779
Background and Objectives: Cancer treatments can adversely influence body weight status, body composition, phase angle (PhA), and resting metabolic rate (RMR), which could possibly affect disease course. Τhe aim was to assess differences in body composition, PhA, RMR, and related parameters in non-small-cell lung cancer (NSCLC) patients after treatment. Methods: The sample consisted of 82 NSCLC (stage IV) male patients (chemotherapy (C) 15.7%; immunotherapy (I) 13.3%; C + I 25.3%; (C) + radiotherapy (R) 22.9 %; and other 15.5%). Body weight and body composition, PhA, RMR, oxygen consumption (VO2), ventilation rate, and diet were assessed at baseline and at 3 months after initiation of therapy. Results: Reductions in PhA, RMR, VO2, ventilation rate, and intracellular water were observed at follow up. Weight loss was evident for 45% of patients who also had a reduction in lean body mass. In the group under C, lean mass was reduced at follow up (55.3 ± 11.53 vs. 52.4 ± 12.6, p = 0.04) without significant weight changes. In subjects with a low adherence to the Mediterranean diet (MedDietScore < 30), RMR (1940 ± 485 vs. 1730 ± 338 Kcal, p = 0.001), VO2 (277.1 ± 70.2 vs. 247 ± 49.1 mL/min, p = 0.001), and ventilation rate (10.1 ± 2.28 vs. 9. ± 2 2.2 L/min, p = 0.03) were significantly reduced. The changes in body weight were positively related to % of change in fat mass (rho = 0.322, p = 0.003) and absolute lean mass change (rho = 0.534, p < 0.001) and negatively associated with % of change in total body water (rho = −0.314, p = 0.004) (Spearman correlation coefficients). Conclusions: In conclusion, cancer therapy related to reductions in PhA and RMR, while lean mass reduction may be related to the type of treatment. Our results emphasize the importance of a more holistic nutritional and body composition assessment beyond body weight, to better address patients’ needs in clinical practice.
Αλλαγές στο σωματικό βάρος, τη σύσταση του σώματος, τη γωνία φάσης και τον μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας σε άνδρες ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα σταδίου IV που υποβάλλονται σε θεραπεία
Οι θεραπείες για τον καρκίνο μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την κατάσταση του σωματικού βάρους, τη σύσταση του σώματος, τη γωνία φάσης (PhA) και τον μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας (RMR), τα οποία θα μπορούσαν ενδεχομένως να επηρεάσουν την πορεία της νόσου. Ο στόχος ήταν να αξιολογηθούν οι διαφορές στη σύσταση σώματος, PhA, RMR και σχετικών παραμέτρων σε ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (NSCLC) μετά τη θεραπεία.
Το δείγμα αποτελούνταν από 82 άρρενες ασθενείς με NSCLC (στάδιο IV) (χημειοθεραπεία (C) 15,7%, ανοσοθεραπεία (I) 13,3%, C + I 25,3%, (C) + ακτινοθεραπεία (R) 22,9 % και άλλοι 15,5% ). Το σωματικό βάρος και η σύσταση σώματος, η PhA, ο RMR, η κατανάλωση οξυγόνου (VO2), ο ρυθμός αερισμού και η διατροφή αξιολογήθηκαν κατά την έναρξη και 3 μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας.
Μειώσεις στη PhA, τον RMR, τη VO2, τον ρυθμό αερισμού και το ενδοκυτταρικό νερό παρατηρήθηκαν κατά την παρακολούθηση. Η απώλεια βάρους ήταν εμφανής για το 45% των ασθενών που είχαν επίσης μείωση της άλιπης μάζας σώματος. Στην ομάδα υπό χημειοθεραπεία, η άλιπη μάζα μειώθηκε κατά την παρακολούθηση (55,3 ± 11,53 έναντι 52,4 ± 12,6, p = 0,04) χωρίς σημαντικές αλλαγές βάρους. Σε άτομα με χαμηλή προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή (MedDietScore < 30), ο RMR (1940 ± 485 έναντι 1730 ± 338 Kcal, p = 0,001), η VO2 (277,1 ± 70,2 έναντι 247 ± 1 ± 09 λεπτά) και ο ρυθμός αερισμού (10,1 ± 2,28 έναντι 9, ± 2 2,2 L/min, p = 0,03) μειώθηκαν σημαντικά. Οι αλλαγές στο σωματικό βάρος συσχετίστηκαν θετικά με το % της αλλαγής στη μάζα λίπους (rho = 0,322, p = 0,003) και την απόλυτη αλλαγή της άλιπης μάζας (rho = 0,534, p < 0,001) και σχετίστηκαν αρνητικά με το % της αλλαγής στο συνολικό νερό του σώματος ( rho = −0,314, p = 0,004) (Συντελεστές συσχέτισης Spearman).
Συμπερασματικά, η θεραπεία του καρκίνου σχετίζεται με μειώσεις της PhA και του RMR, ενώ η μείωση της άλιπης μάζας μπορεί να σχετίζεται με το είδος της θεραπείας. Τα αποτελέσματά μας τονίζουν τη σημασία μιας πιο ολιστικής αξιολόγησης της διατροφής και της σύστασης του σώματος πέρα από το σωματικό βάρος, για την καλύτερη αντιμετώπιση των αναγκών των ασθενών στην κλινική πράξη.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.
Πόσες φορές μπορώ να φάω ψωμί μεσα στη μέρα;
Οι πηγές υδατανθράκων και δή το ψωμί αποτελούν από τα πλέον παρεξηγημένα και δαιμονοποιημένα τρόφιμα, ειδικά όσον αφορά το σωματικό βάρος. Μάλιστα, δεν είναι λίγα τα διατροφικά σχήματα για απώλεια βάρους που αποκλείουν τους υδατάνθρακες, και τους παρουσιάζουν ως “παχυντικούς”. Συνεπώς, το κοινό, ακούγοντας και διαβάζοντας για χρόνια τις υποτιθέμενες αρνητικές επιδράσεις των υδατανθράκων τους αποφεύγει και προσπαθεί να μειώσει την πρόσληψή τους μεσα στη μέρα.
Μια ερώτηση που συχνά λαμβάνουμε οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι είναι αν κάποιος μπορεί να φάει ψωμί περισσότερες από μια φορές μέσα στη μέρα.
Οι υδατάνθρακες αποτελούν το καλύτερο και κυριότερο “καύσιμο” του οργανισμού μας, ενώ λόγω του ότι η αποθήκη υδατανθράκων στο σώμα μας είναι μικρή σε σχέση με το αποθηκευμένο λίπος (περί τις 1.800 - 2.000 θερμίδες ενέργειας, ή αρκετό καύσιμο για 90 έως 120 λεπτά συνεχούς, έντονης δραστηριότητας), συστήνεται η επαρκής και τακτική τους κατανάλωση μέσα στη μέρα.
Μάλιστα, οι οδηγίες διατροφής ανά τον κόσμο συστήνουν την πρόσληψη υδατανθράκων σε ποσοστά άνω του 50% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων. Στη Μεσογειακή Διατροφή, το στάνταρ της υγιεινής διατροφής, οι πηγές αμύλου, όπως το ψωμί, τα σιτηρά, το ρύζι, και τα ζυμαρικά, βρίσκονται στη βάση της πυραμίδας. Παράλληλα, συστήνεται το 1/4 του πιάτου μας να αποτελείται από μια πηγή υδατανθράκων, και να συμπληρώνεται κατά το 1/4 από μια πηγή (άπαχης) πρωτεϊνης και το υπόλοιπο 1/2 από λαχανικά.
Πέρα από το γεγονός ότι το ψωμί αποτελεί μια καλή πηγή ενέργειας και βασικό τρόφιμο στη χώρα μας, το ψωμί, και ειδικά το ψωμί από ολικής άλεσης άλευρα, αποτελεί πηγή θρεπτικών συστατικών (συμπεριλαμβανομένων βιταμινών συμπλέγματος Β, Μαγνήσιο, Ψευδάργυρο, αντιοξειδωτικών) και φυτικών ινών. Το ψωμί υψηλό σε φυτικές ίνες, ή με άλευρα από όσπρια οδηγούν σε μεγαλύτερο κορεσμό.
Οι μελέτες δείχνουν ότι πρότυπα διατροφής με κατανάλωση ψωμιού ολικής άλεσης δεν σχετίζονται με αύξηση του σωματικού βάρους. Αυτό φυσικά, δεν σημαίνει ότι όσο και να φάμε, δεν θα έχει επίδραση στο σωματικό βάρος, καθώς όπως και όλα τα τρόφιμα εξάλλου, το ισοζύγιο ενέργειας είναι αυτό που παίζει ρόλο στον έλεγχο του βάρους. Επιδημιολογικές μελέτες μάλιστα, δείχνουν ότι η κατανάλωση ψωμιού ολικής άλεσης σχετίζεται με καλύτερες διατροφικές συνήθειες και χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγειακά νοσήματα και θνησιμότητα, και μετα-ανάλυση μελετών δείχνει οτι η κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο και θνησιμότητα, μεταξύ άλλων.
Μέσα στη μέρα, χρειαζόμαστε αρκετή ποσότητα υδατανθράκων, η οποία μπορεί να προέρχεται από πηγές αμύλου, όπως το ψωμί, τα δημητριακά, το ρύζι και τα ζυμαρικά. Είναι προτιμότερο να επιλέγουμε προϊόντα ολικής άλεσης (όχι απλώς με αλεύρι ολικής άλεσης), δηλαδή εκείνα στα οποία θα δουμε στα συστατικά ότι τα άλευρα που χρησιμοποιήθηκαν είναι μόνο ολικής άλεσης.
Συνεπώς, μπορούμε να επιλέξουμε το ψωμί ως πηγή υδατανθράκων για περισσότερα από ένα γεύματα, καθώς δεν τίθεται πρόβλημα για το σωματικό μας βάρος ή πρόβλημα υγείας. Από την άλλη, η ποικιλία τροφίμων στη διατροφή μας είναι σημαντική για την πρόσληψη πληθώρας θρεπτικών συστατικών, και απόλαυση διαφορετικών γεύσεων.
Πηγές:
Bautista-Castaño I, Serra-Majem L. Relationship between bread consumption, body weight, and abdominal fat distribution: evidence from epidemiological studies. Nutr Rev. 2012 Apr;70(4):218-33. doi: 10.1111/j.1753-4887.2012.00454.x.
Aune D, Keum N, Giovannucci E, Fadnes LT, Boffetta P, Greenwood DC, Tonstad S, Vatten LJ, Riboli E, Norat T. Whole grain consumption and risk of cardiovascular disease, cancer, and all cause and cause specific mortality: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies. BMJ. 2016 Jun 14;353:i2716. doi: 10.1136/bmj.i2716.
Το άρθρο μου δημοσιεύτηκε αρχικά στο Fitness Motivation Hellas
Ποιά τρόφιμα είναι υπερτροφές;
Ορισμένα τρόφιμα διαφημίζονται και πωλούνται ως υπερτροφές, αλλιώς superfoods. Συνήθως, αυτά είναι εξωτικά φρούτα & λαχανικά, καθώς και ξηροί καρποί και σπόροι.
Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν superfoods.
Ο όρος "superfood" αποτελεί όρο του marketing, έναν τρόπο να διαφημιστούν κάποια προιόντα ως ανώτερα σε θρεπτική αξία. Όμως, πολλά "καθημερινά" τρόφιμα είναι superfoods, όπως τα φρούτα, από τη φράουλα, ως το πορτοκάλι, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί & οι σπόροι, όπως τα αμύγδαλα, τα καρύδια, ο λιναρόσπορος, τόσο το φυστικοβουτυρο όσο και το ταχίνι, τα πλούσια σε πρωτεϊνες και φυτικές ίνες όσπρια, καθώς και τα γαλακτοκομικά όπως το γιαούρτι και το τυρί!
Η ποικιλία στη διατροφή μας είναι σημαντική, και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα θρεπτικότατα τρόφιμα που είναι διαθέσιμα στις γευστικές & θρεπτικές μας συνταγές!
Συνεπώς, δεν χρειάζεται να ξοδεύουμε πολλά λεφτά σε "ειδικά" superfoods για να προσλαμβάνουμε επαρκή θρεπτικά συστατικά!
Γιατί να επισκεφτεί κάποιος έναν διαιτολόγο;
H διατροφή είναι από τα πιο επίκαιρα θέματα. Η τηλεόραση, τα περιοδικά, οι εφημερίδες, διάφορα μπλογκ και ιστοσελίδες, μοντέλα, ηθοποιοί και παρουσιαστές παρέχουν πληθώρα συνταγών μαγειρικής και συμβουλών διατροφής.
Τα τελευταία χρόνια επανήλθαν στη «διατροφική μόδα» ιδιαίτερα συστατικά και εδέσματα, ενώ ολοένα και περισσότερα "superfoods" κάνουν την εμφάνισή τους. Επιπλέον, η απώλεια βάρους και η βελτίωση της φυσικής κατάστασης απασχολεί αρκετούς, παρά τα αυξημένα επίπεδα παχυσαρκίας στη χώρα μας.
Τι μπορεί να κάνει ένας κλινικός διαιτολόγος για να βοηθήσει τα άτομα που θέλουν να ελέγξουν το βάρος τους;
Με την πληθώρα πληροφοριών που υπάρχουν αναρωτιέται κανείς γιατί να επισκεφτεί έναν διαιτολόγο, ενώ μπορεί μόνος του να ακολουθήσει μια δίαιτα από περιοδικό ή το διαδίκτυο.
Οι δίαιτες που κυκλοφορούν κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγήσουν σε απώλεια σωματικού βάρους, εφόσον παρέχουν λιγότερες θερμίδες από όσες χρειάζεται ο οργανισμός για να διατηρηθεί στο ίδιο σωματικό βάρος. Παρ’ όλα αυτά, η πλειοψηφία των ατόμων που ακολουθούν τέτοιου είδους δίαιτες είτε παρατούν σύντομα την προσπάθεια, είτε ύστερα από μια παροδική απώλεια βλέπουν με απογοήτευση τα... κιλά να επανέρχονται!
Τα φαινόμενα αυτά οφείλονται στο γεγονός ότι οι δίαιτες εκείνες συχνά είναι αρκετά στερητικές, δε λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ατόμου, ενώ δεν απευθύνονται σε άτομα που πάσχουν από νοσήματα. Επιπλέον, δεν είναι λίγες οι φορές που συμβουλές διατροφής δίνουν άτομα άσχετα με την επιστημονική προσέγγιση της διατροφής.
Αντιθέτως, ο κλινικός διαιτολόγος έχει εκπαιδευτεί στη διαιτολογία και τη διατροφή, γνωρίζει καλά τα οφέλη της ισορροπημένης διατροφής στην υγεία και καθοδηγεί το άτομο στη βελτίωση του τρόπου ζωής του μέσω υγιεινής διατροφής και τακτικής άσκησης, με απώτερο στόχο την καλή υγεία και τη βελτιωμένη ποιότητα ζωής.
Ο διαιτολόγος σχεδιάζει εξατομικευμένη διαιτητική φροντίδα, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες, το καθημερινό πρόγραμμα, τον τρόπο ζωής, τις διατροφικές συνήθειες, το ιατρικό ιστορικό και τους στόχους του κάθε ατόμου. Ύστερα από την ανάλυση του μεταβολισμού και της σύστασης σώματος, ο διαιτολόγος σε συνεργασία με τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο θέτει τους διατροφικούς στόχους και συντάσσει το πλάνο διατροφής, το οποίο ο ενδιαφερόμενος πρώτιστα θα το πιστέψει και κατόπιν θα το ακολουθήσει χωρίς να αγχώνεται και κυρίως χωρίς να στερείται.
Επιπλέον, σε περίπτωση που κάποιος πάσχει από κάποιο νόσημα ο κλινικός διαιτολόγος παρέχει την απαραίτητη διαιτητική αντιμετώπιση με στόχο την επίτευξη ή/και διατήρηση μιας καλής κατάστασης θρέψης, την ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων της ασθένειας και των παρενεργειών της φαρμακευτικής αγωγής.
Φυσικά, η δουλειά του διαιτολόγου δεν τελειώνει εκεί που ένα πρόγραμμα διατροφής αρχίζει! Για να επιτευχθεί απώλεια σωματικού βάρους και να διατηρηθεί αυτή η απώλεια χρειάζεται βελτίωση του τρόπου ζωής και της σχέσης με το φαγητό μέσω διατροφικής συμβουλευτικής, όπου ο διαιτολόγος προπονεί, καθοδηγεί και στηρίζει το άτομο για την επίτευξη των στόχων του.
Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως η έγκυρη επιστημονική γνώση και η εξατομίκευση που προσφέρει ο διαιτολόγος είναι τα στοιχεία που παίζουν κεντρικό ρόλο στο να καταφέρει κάποιος να ελέγξει το βάρος του ή τα σχετιζόμενα με τη διατροφή συμπτώματα μιας ασθένειας.
