Πώς θα φάμε υγιεινά στη δουλειά;
Δουλεύουμε για περίπου το ένα-τρίτο της ημέρας μας. Αυτό σημαίνει ότι αναπόφευκτα κατά τη διάρκεια της εργασίας μας θα πεινάσουμε & θα πρέπει να φάμε!
Το πρόχειρο φαγητό, τα γλυκά και αλμυρά σνακ είναι εύκολα προσβάσιμα, όμως δεν είναι τόσο χορταστικά & θρεπτικά, όπως τα πλήρη γεύματα και σνακ, ενώ επί το πλείστον είναι πλούσια σε λίπος, συνήθως κορεσμένα και τρανς λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη, γεγονός το οποίο δεν βοηθάει στην επίτευξη μιας ισσοροπημένης διατροφής!
Υπάρχουν όμως τρόποι για να βελτιώσουμε την ποιότητα της διατροφής μας και στη δουλειά.
Η προετοιμασία ξεκινά από το προηγούμενο βράδυ ή ακόμη και μέρες πριν!
Είτε συνιθίζουμε να τρώμε πρωινό στο σπίτι ή το γραφείο, η προετοιμασία από το προηγούμενο βράδυ, μας κερδίζει χρόνο. Εάν φτάσουμε στη δουλειά πεινασμένοι χωρίς να έχουμε μαζί μας το πρωινό ή το σνακ μας, αναγκαστικά θα φάμε κάτι έτοιμο, όπως σφολιατοειδή, τα οποία είναι πλούσια σε αλάτι και (κορεσμένα & τρανς) λιπαρά. Εάν όμως έχουμε ήδη έτοιμο το πρωινό μας ή/και το δεκατιανό έτοιμο θα καταναλώσουμε ένα υγιεινό χορταστικό πρωινό/σνακ!
Τα οvernight oats, το porridge, οι σπιτικές μπάρες δημητριακών, το κουλούρι, το τοστ/σάντουιτς και φυσικά τα φρούτα αποτελούν γευστικές και εύκολες επιλογές! Εαν είναι δυνατόν, μπορείτε να αφήνετε τρόφιμα στη δουλειά ώστε να μην χρειάζεται να τα μεταφέρετε συνεχώς.
Δεν έχουν όλες οι εταιρείες catering για το προσωπικό, επομένως αν εργάζεστε εως αργά και τρώτε το κύριο γεύμα στο γραφείο, καλό είναι να έχετε μαζί σας το γεύμα σας, το οποίο θα έχετε ετοιμάσει από το προηγούμενο βράδυ ή μέρες πριν.
Το meal planning, δηλαδή η προετοιμασία των γευμάτων & των σνακ της ερχομένης εβδομάδας, είναι ένας τρόπος να διευκολύνουμε την προετοιμασία & την οργάνωση της εβδομάδας μας. Έχοντας φτιάξει γεύματα και σνακ που μας αρέσει να απολαμβάνουμε, μπορούμε να έχουμε κάθε μέρα επιλογές γευμάτων που μας ευχαριστούν, με αποτέλεσμα να μην μπαίνουμε στον πειρασμό να παραγγείλουμε κάτι πρόχειρο!
Εύκολες λύσεις αποτελούν οι σαλάτες με κοτόπουλο ή τόνο, και οι οσπριο-σαλάτες και μακαρονοσαλάτες. Μερικοί προτιμούν να τρώνε ένα πιο ελαφρύ γεύμα στο γραφείο και το κύριο γεύμα τους το βράδυ στο σπίτι, που είναι μια εξαιρετική λύση, ειδικά σε περίπτωση έλλειψης χρόνου ή στην περίπτωση που αργότερα θα παρευρεθείτε σε επαγγελματικό ή μη γεύμα!
Ένα πλήρες γεύμα αποτελείται από λαχανικά, πηγή πρωτεϊνης & πηγή υδατανθράκων.
Λόγω του γρήγορου ρυθμού εργασίας πολλές φορές ξεχνάμε να πίνουμε υγρά! Πέρα από τον καφέ ή το τσάι σας, κρατείστε δίπλα σας, σε εμφανές σημείο ένα ωραίο μπουκάλι με νερό!
Η δύναμη της συνήθειας είναι πολύ σημαντικός παράγοντας στην επανάληψη συμπεριφορών στην καθημερινότητά μας, συμπεριλαμβανομένης και της διατροφικής συμπεριφοράς. Η δουλειά αποτελεί μεγάλο μέρος της ημέρας μας και είναι σημαντικό να λαμβάνουμε υπόψιν την καθημερινότητά μας στη διαμόρφωση των διατροφικών μας συνηθειών & συμπερσιφορών.
Τελευταία ενημέρωση/Last update: 08/02/2020
Τα μοντέλα και εμείς
Η επίτευξη του ιδανικού σώματος, δηλαδή του σώματος που προστάζουν τα εκάστοτε κοινωνικά πρότυπα, απασχολεί γυναίκες, αλλά και άνδρες εδώ και δεκαετίες. Τα μοντέλα των περιοδικών και οι διάσημοι επηρεάζουν και επηρεάζονται από τα πρότυπα αυτά. Τα μοντέλα των περιοδικών, όμως, δεν μοιάζουν με τα μοντέλα των περιοδικών, και αυτό είναι κάτι που αναμφίβολα ακούμε και ξέρουμε εδώ και χρόνια.
Το ανθρώπινο σώμα δεν εχει καμία σχέση με το σώμα και το πρόσωπο που βλέπουμε στις διαφημίσεις των περιοδικών και τις διάφορες φωτογραφίες και βίντεο, που χάρη στο photoshop, τα φίλτρα, και φυσικά στις επεμβάσεις, τον κατάλληλο φωτισμό και το makeup, μοιάζει "τέλειο" και σίγουρα ποθητό. Χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυτό έχει επεκταθεί και στις φωτογραφίες που βλέπουμε καθημερινά στην οθόνη του κινητού και του υπολογιστή μας από influencers, αλλά και τους ίδιους τους φίλους μας.
Και όμως, με αυτά τα “πρότυπα” είναι που συγκρινόμαστε. Η πραγματικότητα, όμως, είναι τελείως διαφορετική. Άλλωστε συχνά ακούμε για τις αποτυχημένες προσπάθειες για photoshop των διασήμων, και των καταλόγων ρούχων, ενώ έκπληξη είχε προκαλέσει μια influencer που αποκάλυψε ότι οι φωτογραφίες της στο instagram πέρα από την επεξεργασία, είχαν τραβηχτεί ενώ η ίδια παρέμενε νηστική και χωρίς νερό για ώρες, ώστε να είναι δυνατό να φαίνονται οι κοιλιακοί της.
Το ανθρώπινο σώμα δεν είναι φτιαγμενο έτσι ώστε να φαίνονται οι κοιλιακοί. Μάλιστα, χρειάζεται να φτάσει κανείς σε τοσο χαμηλό σωματικό λίπος για να μπορούν να φαίνεται οι κοιλιακοί, ώστε να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για ορμονικές διαταραχές.
Το δέρμα μας έχει πόρους, ρυτίδες και πτυχές, οι γυναίκες έχουμε κυτταρίτιδα και όλοι μας απαραιτήτως χρειαζόμαστε το λίπος στο σώμα μας. Τα γόνατα, οι αγκώνες και οι μασχάλες δεν είναι λεία, καθώς χρειάζεται περίσσεια δέρματος για να σηκώνουμε και να κινούμε τα χέρια μας, να περπατάμε και να ανεβοκατεβαίνουμε σκάλες. Και όμως, τίποτα από τα παραπάνω δεν φαίνεται στις φωτογραφίες. Επομένως, φτάνουμε στο σημείο να έχουμε ξεχάσει το πώς μοιάζει πραγματικά το ανθρώπινο δέρμα και σώμα, και προσπαθούμε να φτάσουμε μια κατάσταση η οποία είναι αφύσικη! Εν τέλει νιώθουμε ανεπαρκείς και έχουμε κακή εικόνα σώματος. Μάλιστα, μετά από προσκόλληση σε ακραίες δίαιτες και συμβουλές, η επαναπρόσληψη του βάρους ή/και η μη επίτευξη του στόχου θα μας οδηγήσει σε μη υγιή σχέση με το σώμα μας και το φαγητό και χαμηλότερο ηθικό.
Ως διαιτολόγος-διατροφολόγος βλέπω συχνά πόσο λάθος αντίληψη έχουμε για τη λειτουργία και την όψη του ανθρώπινου σώματος! Έχουμε απαιτήσεις απο το σώμα μας που είναι, πραγματικά, φύσιν αδύνατες! Καθένας μας είναι διαφορετικός, έχει διαφορετικά γονίδια και τρόπο ζωής, και εν τέλει διαφορετικό σώμα.
Μπορούμε να “βελτιώσουμε” το σώμα μας;
Φυσικα και μπορούμε μέσω βελτίωσης του τρόπου ζωής μας! Να ακολουθούμε ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής και να βάλουμε την άσκηση στην καθημερινότητά μας. Χωρίς να είναι πρωταρχικός και μοναδικός στόχος η απώλεια βάρους, φεύγει το “άγχος της τελειότητας” και της επίτευξης συγκεκριμένου στόχου, και απολαμβάνουμε την διαδικασία. Βλέπουμε πόσο ωραία νιώθουμε όταν θρέφουμε το σώμα μας, και το βλέπουμε να δυναμώνει και αλλάζει χάρη στην άσκηση.
Ας μην πιστεύουμε ό,τι βλέπουμε στα περιοδικά και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι φωτογραφίες μπορούν να βελτιωθούν με το πάτημα ενός κουμπιού, και είναι σημαντικό να το θυμόμαστε και μας το υπενθυμίζουμε συχνά!
Οι επιστημονικές δημοσιεύσεις της επιστημονικής μας ομάδας για το 2019
Ήταν τιμή μου, μαζί με τους επιστημονικούς συνεργάτες μου από Πανεπιστήμια της χώρας να εκπονίσουμε έξι μελέτες που δημοσιεύτηκαν σε διεθνώς αναγνωρισμένα επιστημονικά περιοδικά αυτή τη χρονιά, με αποτέλεσμα να βάλουμε και εμείς το λιθαράκι μας στην εξέλιξη της επιστήμης της διατροφής & διαιτολογίας.
Συγκεκριμένα, έχει δημοσιευτεί μια μελέτη για την δράση των cranberry στον καρκίνο, και μια μελέτη για την δράση των συμπληρωμάτων διατροφής σε ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση.
Ακόμη μια μελέτη δημοσιεύτηκε σχετικά με μια σοβαρή κατάσταση που πλήττει αθλητές, συνήθως αγωνισμάτων αντοχής, την υπονατριαιμία λόγω άσκησης.
Επίσης, δημοσιεύτηκε μια μελέτη για την σχέση των διατροφικών συνηθειών των παιδιών με τον Δείκτη Μάζας Σώματος και τη στοματική υγεία, ενώ στα πλαίσια της ίδιας διατριβής δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά μελέτη που αφορά την χρησιμότητα παραγόντων αποκάλυψης της οδοντικής πλάκας σε προγράμματα πρόληψης της στοματικής υγείας.
Τέλος, μια σημαντική μελέτη έχει δημοσιευτεί σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες των φοιτητών και τη σχέση τους με την ψυχική υγεία και την ακαδημαϊκή πρόοδο.
Οι μελέτες παρατίθενται παρακάτω:
-Mantzorou M, Zarros A, Theocharis S, Pavlidou E, Giaginis C Cranberry as a Promising Natural Source of Potential Nutraceuticals with Anticancer Activity. Anticancer Agents Med Chem. 2019 Jul 4.
-Antonopoulou, M, Mantzorou, M, Serdari, A, Bonotis K, Vasios G, Pavlidou E, Trifonos C, Vadikolias K, Petridis D, Giaginis C. Evaluating Mediterranean diet adherence in university student populations: Does this dietary pattern affect students' academic performance and mental health? Int J Health Plann Mgmt. 2019; 1– 17. https://doi.org/10.1002/hpm.2881
-Tryfonos, C.; Mantzorou, M.; Fotiou, D.; Vrizas, M.; Vadikolias, K.; Pavlidou, E.; Giaginis, C. Dietary Supplements on Controlling Multiple Sclerosis Symptoms and Relapses: Current Clinical Evidence and Future Perspectives. Medicines 2019, 6, 95.
-Fasoulas A, Pavlidou E, Petridis D, Mantzorou M, Seroglou K and Giaginis C. Detection of dental plaque with disclosing agents in the context of preventive oral hygiene training programs Heliyon 5 (2019) e02064
-Fasoulas A, Pavlidou E, Petridis D, Mantzorou M, Seroglou K and Giaginis C. Eating Habits as a Common Risk Factor for Obesity and Oral Health Disorders in School Children. Austin J Nutri Food Sci. 2019; 7(7): 1129.
- Knechtle B, Chlíbková D, Papadopoulou S, Mantzorou M, Rosemann T, Nikolaidis PT. Exercise-Associated Hyponatremia in Endurance and Ultra-Endurance Performance-Aspects of Sex, Race Location, Ambient Temperature, Sports Discipline, and Length of Performance: A Narrative Review. Medicina (Kaunas). 2019 Aug 26;55(9). pii: E537. doi: 10.3390/medicina55090537.
Μπορούν τα συμπληρώματα διατροφής και τα υποκατάστατα γευμάτων να αντικαταστήσουν τη διατροφή μας;
Η τροφή για τον άνθρωπο είναι ανάγκη και βρίσκεται στη βάση της πυραμίδας του Μάσλοου με τις βασικές ανάγκες του ανθρώπου. Η επιθυμία και οι παράδοξες προσπάθειες για απώλεια βάρους έχει οδηγήσει ένα μεγάλο μέρος των διαιτωμένων να θεωρεί το φαγητό ως εχθρό, ή να το κατηγοριοποιεί σε υγιεινό, ανθυγιεινό, αδυνατιστικό και παχυντικό.
Μάλιστα, στη χώρα μας, είναι στη μόδα το τελευταίο διάστημα η (μη ελεγχόμενη και χωρίς ιατρική και διαιτολογική επίβλεψη) υποκατάσταση τροφίμων με ροφήματα και συμπληρώματα διατροφής, στα πλαίσια διαιτών πολύ χαμηλών θερμίδων. Η μέθοδος αυτή είναι παρωχημένη, και σύμφωνα με τις οδηγίες του National Institute for Care and Health Excellence του Ην. Βασιλείου χρησιμοποιείται υπό ιατρική και διαιτολογική παρακολούθηση σε περίπτωση ανάγκγης για απώλεια βαρους προ-εγχειρητικά με σκοπό τη μείωση πιθανών επιπλοκών.
Θα μπορούσε, όμως, κανείς να αναρωτηθεί αν μπορεί η τροφή μας να αντικατασταθεί με υποκατάστατα τροφίμων και συμπληρώματα διατροφής.
Η απάντηση είναι απλή και ταυτόχρονα πολυδιάστατη.
Τα τρόφιμα είναι πολλά παραπάνω από μακροθρεπτικά (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λιπαρά) και μικροθρεπτικά (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία) συστατικά. Στα τρόφιμα θα βρούμε πληθώρα ουσιών, από γνωστές βιοδραστικές ενώσεις που έχουν αποδεδειγμένα θετική επίδραση στην υγεία μας, αλλά και άλλες ευεργετικές για τον οργανισμό μας ουσίες, οι οποίες δεν έχουν καν ακόμη περιγραφεί ή μελετηθεί, αλλά η επίδρασή τους είναι έμμεσα μετρήσιμη. Αυτές τις ουσίες λοιπόν, δεν μπορούμε να τις παρασκευάσουμε ή να τις απομονώσουμε στο εργαστήριο και να τις λάβουμε ως συμπλήρωμα διατροφής! Επιπλέον, η συνεργιστική δράση όλων των ουσιών του τροφίμου στο σώμα μας οδηγεί σε καλύτερη απορρόφηση ή/και επίδραση βιοενεργών συτστατικών στο σώμα μας. Δηλαδή, είναι προτιμότερο να καταναλώσουμε ένα τρόφιμο, παρά να λάβουμε ως συμπλήρωμα ξεχωριστά τα θρεπτικά του συστατικά (όσα από αυτά έχουμε καταφέρει να απομονώσουμε). Επιπλέον, ακόμη και αν καταφέρναμε να το κάνουμε αυτό το κόστος θα ήταν τεράστιο σε σχέση με την κατανάλωση των γευστικότατων τροφίμων. Για το λόγο αυτό και τα συμπληρώματα διατροφής έχουν ως σκοπό την συμπλήρωση της διατροφής, σε περίπτωση έλλειψης θρεπτικού συστατικού (πχ. Σιδήρου).
Το φαγητό πέρα από ανάγκη είναι και απόλαυση. Ας μην ξεχναμε ότι χορταίνουμε πολύ περισσότερο και απολαμβάνουμε το φαγητό μας όταν μασάμε την τροφή μας, και όχι όταν την πίνουμε! Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε ένα ρόφημα με ένα πλήρες γεύμα, ούτε ως θρεπτικότητα, ούτε ως εμφάνιση, γεύση, οσμή, υφή και απολαυστικότητα! Επίσης, το φαγητό έχει και κοινωνική υπόσταση. Το φαγητό είναι μέρος της κοινωνικής μας ζωής, από γιορτές και εορτασμούς εως την έξοδο με την οικογένεια και φίλους, συνοδεία φαγητού.
Επομένως, αν στερηθούμε την τροφή και την αντικαταστήσουμε το φαγητό με συμπληρώματα και υποκατάστατα διατροφής, δεν θα μπορέσουμε να αντικαταστήσουμε πλήρως τα οφέλη των τροφίμων ακι μιας πλήρους υγιεινής διατροφής, ενώ θα χάσουμε μια από τις απολαύσεις αυτής της ζωής, και θα αυτο-περιθωριοποιηθούμε από ένα μέρος της κοινωνικής μας ζωή.
Το φαγητό, λοιπόν, από τη θρεπτικότητα και την αναγκαιότητά του, εως την απόλαυσή του με ή χωρίς παρέα είναι κομμάτι της ζωής μας. Είναι τόσο σημαντικό, που η διατήρηση της απόλαυσης του φαγητού αποτελεί διατροφικό στόχο ακόμη και κατα τη διαιτολογική υποστήριξη ασθενών, των οποίων η διατροφή πρέπει να έχει περιορισμούς και προσαρμογές.
Συνεπώς, όσο και να θέλουμε να το αντικαταστήσουμε, ή να μας διαφημίζουν ότι μπορούμε να αντικαταστήσουμε την υγιεινή διατροφή με υποκατάστατα και συμπληρώματα, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, και όταν γίνεται - ειδικά για μεγάλο χρονικό διάστημα - επιδρά ανρητικά στην ψυχική και σωματική μας υγεία.