Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 23-27 Οκτώβρη 2017
1. Ο Οκτώβρης είναι ο μήνας πρόληψης για τον καρκίνο του μαστού. Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τον πιο συχνό τύπο καρκίνου στις γυναίκες παγκοσμίως, αλλά και στη χώρα μας, ενώ το 2012 αποτελούσε τον δεύτερο πιο συχνό τύπο καρκίνο που διαγνώστηκε, αποτελώντας το 11,9% των διαγνώσεων καρκίνου.
Η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη πληθώρας τύπων καρκίνου. Έτσι, και στον καρκίνο του μαστού η διατροφή μπορεί να γίνει σύμμαχος.
2. Όταν μιλάμε για τον καρκίνο του μαστού σκεφτόμαστε ότι αφορά τις γυναίκες.
Σίγουρα, ο καρκίνος του μαστού είναι γυναικεία υπόθεση, καθώς είναι ο πιο συχνός τύπος καρκίνου που διαγιγνώσκεται στις γυναίκες στην Ελλάδα και τον κόσμο.
Όμως και οι άντρες μπορούν να νοσήσουν από καρκίνο του μαστού!!!
3. Έχετε μια κολοκύθα; Φτιάξτε κολοκυθόσουπα!
Με λίγα υλικά, φτιάχνεται γρήγορα και είναι μια απολαυστικότατη φθινοπωρινή επιλογή για μεσημεριανό και βραδινό!
4. Ποιά η άποψη του παιδοψυχολόγου για τα παιδιά που είναι "δύσκολα" στο φαγητό; Διαβάστε την απάντηση εδώ!
5.Το χειμώνα ξεχνάμε κάπως τα υγρά! Αν όμως διψάμε, αυτό σημαίνει ότι ήδη έχουμε αφυδατωθεί!
Παρουσίαση εργασιών στο 25ο Ελληνικό Συνέδριο Κλινικής Ογκολογίας
Στο 25o Ελληνικό Συνέδριο Κλινικής Ογκολογίας 2019 παρουσιάστηκαν δύο εργασίες της ερευνητικής μας ομαδας.
Η πρώτη εργασία αφορούσε στις αντικαρκινικές δράσης των cranberries και των ουσιών τους.
Η δεύτερη εργασία αφορούσε στην χρησιμότητα εύκολα διαθέσιμων εργαλείων εκτίμησης θρέψης στην πρόγνωση των ασθενών με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου και στην εξέλιξη της νόσου. Τα εργαλεία που μελετήθηκαν ήταν οι τιμές της βιοηλεκτρικής εμπέδησης (μεθόδου ανάλυσης σύστασης σώματος) και η απώλεια βάρους.
Τρανς λιπαρά οξέα και υγεία
Τα τρανς λιπαρά οξέα είναι ακόρεστα λιπαρά οξέα, τα οποία συναντώνται είτε φυσικά στον οργανισμό κάποιων ζώων και στα προϊόντα αυτών, όπως γαλακτοκομικά και κρέας, είτε παράγονται τεχνητά και βρίσκονται σε βιομηχανικά παραγόμενα υδρογονομένα λίπη.
Η κύρια πηγή των λιπαρών αυτών είναι τα μερικώς υδρογονομένα λίπη, τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά στη βιομηχανία τροφίμων, καθώς είναι φτηνότερα από άλλα λίπη. Τρανς λιπαρά οξέα περιέχουν τρόφιμα, όπως σφολιατοειδή, γλυκά, μπισκότα, κατεψυγμένες πίτσες, και μαργαρίνες. Μάλιστα, κάποια εστιατόρια και αλυσίδες γρήγορου φαγητού τα χρησιμοποιούν για τηγάνισμα.
Η έρευνα έχει δείξει ότι τα τεχνητά τρανς λιπαρά οξέα επιφέρουν επιπτώσεις στην υγεία μας, καθώς αυξάνουν την LDL «κακή» χοληστερόλη και μειώνουν την HDL «καλή» χοληστερόλη, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο για καρδιαγγειακές νόσους, ενώ έχουν συσχετιστεί με τον αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2. Όσον αφορά τα φυσιολογικά παραγόμενα τρανς λιπαρά των κρεάτων η έρευνα δεν έχει καταληκτικά συμπεράσματα.
Αν και γνωρίζουμε εδώ και χρόνια τις αρνητικές συνέπειες των τρανς λιπαρών για την υγεία μας, μέχρι πρότινος θεωρούνταν γενικά ασφαλή για κατανάλωση. Πλέον, σύμφωνα με τον Αμερικάνικο Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων τα τρανς λιπαρά οξέα κρίνονται ακατάλληλα για κατανάλωση και η αμερικάνικη βιομηχανία τροφίμων θα πρέπει να τα αφαιρέσει από τα τρόφιμα στα οποία χρησιμοποιούνται μέσα στα επόμενα 3 χρόνια.
Προβλέπεται πως με το μέτρο αυτό θα αποφευχθούν 10.000-20.000 καρδιακά επεισόδια και 3.000-7.000 θάνατοι το χρόνο!
Στην Ελλάδα, παρόμοια πρωτοβουλία δυστυχώς δεν υπάρχει, επομένως είναι θεμιτό για την υγεία να ελαχιστοποιείται η κατανάλωσή τους. Πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό;
1. Διαβάστε τις ετικέτες των τροφίμων που αγοράζετε, ώστε να επιλέγετε τα συσκευασμένα τρόφιμα που δεν περιέχουν κορεσμένα και τρανς λιπαρά, υδρογονομένα ή μερικώς υδρογονομένα λίπη.
2. Να διαβάζετε πάντα τις ετικέτες στα υποκατάστατα βουτύρου και τις μαργαρίνες.
3. Τα ντόνατς, τα μπισκότα, τα μάφιν, οι πίτες, οι τούρτες και άλλα γλυκά ενδεχομένως περιέχουν τρανς λιπαρά οξέα, επομένως περιορίστε την κατανάλωσή τους είτε ετοιμάστε τα στο σπίτι, χωρίς να χρησιμοποιείτε πηγές τρανς λιπαρών οξέων.
4. Περιορίστε τα τηγανητά και τα τρόφιμα που παρασκευάζονται με μερικώς υδρογονομένα λίπη, καθώς όχι μόνο είναι πλούσια σε λίπος, αλλά είναι πηγές τρανς λιπαρών.
5. Ρωτήστε στο εστιατόριο με τι λάδι μαγειρεύονται τα φαγητά.
6. Στο σπίτι αποφύγετε τα πλήρως ή μερικώς υδρογονομένα λίπη και τις σκληρές μαργαρίνες και προτιμήστε το ελαιόλαδο
7. Όταν μαγειρεύετε κρέας αφαιρέστε το ορατό λίπος και ζητήστε άπαχο κιμά από τον κρεοπώλη σας. Καταναλώστε τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα ψάρι, ενώ μειώστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος σε μια φορά την εβδομάδα.
8. Επιλέξτε γαλακτοκομικά (γάλα, τυρί, γιαούρτι) που είναι χαμηλά σε λιπαρά.
Ακολουθώντας μια ισορροπημένη υγιεινή διατροφή, όπως η Μεσογειακή Διατροφή, που στηρίζεται σε υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής άλεσης και οσπρίων, μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών, πουλερικών και ψαριού, χρήση ελαιολάδου και χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος, και τροφίμων πλούσιων σε ζάχαρη, αλάτι και λίπος μειώνεται η κατανάλωση των τρανς λιπαρών και διαφυλάσσεται η υγεία μας.
Πώς ξεχωρίζουμε μια παράδοξη δίαιτα;
Πώς ξεχωρίζουμε μια παράδοξη δίαιτα;
Συχνά ακούμε για διάφορες δίαιτες που γίνονται μόδα. Οι περισσότερες (αν όχι όλες) είναι παράδοξες δίαιτες που μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας, από ελλείψεις θρεπτικών συστατικών, μέχρι αυξημένο κίνδυνο για χρόνιες νόσους, ενώ η πιο συχνή "παρενέργεια" είναι η πρόσληψη βάρους μετά το τέλος της δίαιτας!
Τι πρέπει να προσέχουμε στις δίαιτες που κυκλοφορούν για να είμαστε σίγουροι ότι δεν ακολουθούμε μια παράδοξη δίαιτα είτε για απώλεια βάρους, είτε για βελτίωση της διατροφής μας;
Ποιές είναι οι κόκκινες σημαίες για μια ανορθόδοξη δίαιτα;
- Η δίαιτα υπόσχεται γρήγορη απώλεια βάρους, πάνω από 1 κιλό την εβδομάδα, ενώ συχνά ακολουθείται από τη φράση "χωρίς κόπο". Σίγουρα ένα πρόγραμμα διατροφής θέλει προσπάθεια, όπως οποιαδήποτε άλλη αλλαγή. Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής- καταρτισμένο από έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο - είναι βασισμένο στο άτομο που το ακολουθεί και λαμβάνεται υπόψιν μεταξύ άλλων η καθημερινότητα του ατόμου, οι διατροφικές του ανάγκες, η κατάσταση θρέψης και υγείας του. Έτσι, είναι πιο εύκολο για το άτομο να ακολουθήσει το πρόγραμμα και να έχει μακροχρόνια αποτελέσματα. Επιπλέον, δεν είναι δυνατόν η απώλεια βάρους να είναι ίδια για όλους, καθώς ο ρυθμός εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, που δεν είναι εξ ολοκλήρου στο χέρι μας!
- Το πρόγραμμα εμπεριέχει "υπερτροφές" (superfoods). Ο όρος superfood είναι όρος του μάρκετινγκ και όχι επιστημονικός όρος. Δεν υπάρχουν υπερτροφές, καθώς δεν υπάρχει τρόφιμο από το οποίο θα πάρουμε όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε. Βέβαια, η προτίμηση σε θρεπτικά τρόφιμα (πχ. φρούτα, λαχανικά, όσπρια, γαλακτοκομικά) μας βοηθά να προσλάβουμε περισσότερα θρεπτικά συστατικά! Πολλές φορές ακούμε για τα διάφορα ακριβά εξωτικά φρούτα, τα μύρτιλα και goji berry, αλλά ξεχνάμε ότι με 1 πορτοκάλι που μπορεί να το έχουμε και στην αυλή μας παίρνουμε όλη τη βιταμίνη C που χρειαζόμαστε σε μαι ημέρα.
- Το πρόγραμμα αποκλείει τρόφιμα και ομάδες τροφίμων. Δεν είναι λίγες οι δίαιτες που αποκλείουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων ή συστατικά, όπως γαλακτοκομικά, γλουτένη, τα σιτηρά και άλλα. Δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος αποφυγής τροφίμων και ομάδων τροφίμων, εκτός και αν πρόκειται για ιατρικό λόγο, όπως για παράδειγμα κοιλιοκάκη ή αλλεργία στο γάλα, ή αλλεργία στο σιτάρι.
- Υποκατάσταση γευμάτων. Η υποκατάσταση γευμάτων είναι ένα πρωτόκολλο που πρέπει να γίνεται υπό ιατρική, και διαιτολογική επίβλεψη, για ορισμένο χρονικό διάστημα, σε συνδυασμό με διατροφική εκπαίδευση. Η υποκατάσταση γευμάτων, όπως παρουσιάζεται από ορισμένες εταιρείες δεν έχει σχέση με το παραπάνω πρωτόκολλο, ενώ υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος νόσων (έως και θάνατο σύμφωνα με τη βιβλιογραφία) και διατροφικών ελλείψεων.
- Χρειάζεται ειδική εξέταση να βρούμε τα τρόφιμα που παχαίνουν ή δεν μπορεί να μεταβολίσει ο οργανισμός. Άλλες φορές προωθείται ότι τεστ βρίσκουν "αλλεργίες" ή "μόλυνση από Candida" που οδηγούν σε αύξηση του βάρους. Εδώ και χρόνια ασκείται η ψευδο-επιστήμη του βιοσυντονισμού και των τεστ τροφικής δυσανεξίας, χωρίς να υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση για αυτά, και χωρίς να συνάδουν τα λεγόμενα εκείνων που τα προωθούν με τη φυσιολογία του οργανισμού μας. Δεν υπάρχει κανένα τρόφιμο που θα μας κάνει να βάλουμε βάρος, απλά και μόνο καταναλώνοντάς το. Πολλές φορές συγχέεται η δυσανεξία στη λακτόζη ή τη γλουτένη με τις "τροφικές δυσανεξίες που παχαίνουν". Όμως, ούτε η δυσανεξία στη λακτόζη, ούτε η κοιλιοκάκη, ούτε καμία άλλη δυσανεξία ή αλλεργία ή το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή κάποια μόλυνση μας παχαίνει! Όταν τρώμε περισσότερες θερμίδες απ' όσο χρειαζόμαστε, τότε βάζουμε βάρος.
- Τρως όσο θες, ακολουθώντας κάποιους κανόνες. Μερικές δίαιτες αναφέρουν ότι δεν υπάρχει περιορισμός στην ποσότητα των τροφών, οπότε το άτομο τρώει όση ποσότητα θέλει και χάνει βάρος! Από τη "δίαιτα των μονάδων” έως τις πρωτεϊνικές (atkins, keto, paleo κ.α.) ο μοναδικός κανόνας είναι η αρχή διατήρησης της ενέργειας (Αρχή της Φυσικής)! Όταν τρώμε λιγότερο, τότε χάνουμε βάρος. Μπορούμε να βάλουμε βάρος τρώγοντας φρούτα και λαχανικά και να χάσουμε βάρος τρώγοντας σουβλάκια!
- Χρειάζεται αποτοξίνωση για την έναρξη της απώλειας βάρους ή και σε τακτά χρονικά διαστήματα. Το σώμα μας είναι φτιαγμένο έτσι ώστε μόνο του να αποτοξινώνεται συνεχώς. Το ήπαρ και οι νεφροί είναι τα πιο σημαντικά όργανα στην αποτοξίνωση του οργανισμού μας. Δεν χρειάζεται κανένας χυμός, μαγικό συμπλήρωμα ή τσάι ώστε να γίνεται καλύτερα η αποτοξίνωση, ενώ στην περίπτωση ασθένειας ή δηλητηρίασης που οργανισμός αδυνατεί να αποτοξινωθεί ή χρειάζεται επιτάχυνση της διαδικασίας, τότε πάμε στο νοσοκομείο! Δεν υπάρχει τρόπος βελτίωσης της αποτοξίνωσης πέρα από το να δίνουμε στο σώμα μας τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται, και να αποφεύγουμε την υπερκατανάλωση αλκοόλ και άλογη χρηση σκευασμάτων (συμπληρώματα αμφιβόλου ποιότητας και φάρμακα).
- Το πρόγραμμα διατροφής είναι η "μαγική" ή "κρυφή" απάντηση στην θεραπεία χρόνιων ασθενειών. Δεν είναι λίγες οι δίαιτες (ή ροφήματα) που βγαίνουν στη δημοσιότητα που υπόσχονται ότι εξαλείφουν πάσα νόσο, και ιδιαίτερα συχνά υπόσχονται ότι είναι η θεραπεία για τον καρκίνο. Σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος δεν γιατρεύονται με καμία δίαιτα, μαγικό συμπλήρωμα, ή ένεση σόδας! Σίγουρα μια υγιεινή διατροφή όπως η Μεσογειακή Διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο νόσου από χρόνιες ασθένειες όπως ο καρκίνος και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείρηση ασθενειών, όπως τα καρδιαγγειακά, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης. Επιπλέον, τροποποιήσεις στη διατροφή μπορεί να βοηθήσουν στη διαχείρηση και άλλων ασθενειών, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή την κοιλιοκάκη.
Είναι φυσικό να υπάρχει σύγχυση με τις διάφορες δίαιτες που προωθούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συνήθως, αυτές οι δίαιτες προωθούνται από διασημότητες, σεφ και μπλόγκερ, οι οποίοι ουδεμία σχέση έχουν με την επιστήμη της διαιτολογίας-διατροφής.
Για να διασφαλίσουμε όμως ότι δεν θα έχουμε αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας θα πρέπει να αναρωτηθούμε:
-Ποιός μας δίνει τις συμβουλές; Ένας διαιτολόγος-διατροφολόγος ή ένας … “ψαγμένος” γνωστός μας, ένας πωλητής που μας έστειλε μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Προσοχή ακόμη και οι γιατροί απαγορεύεται να δίνουν διατροφικές συμβουλές και προγράμματα διατροφής και να εκτελούν τη διαιτολογικής πράξη!
-Πού βασίζονται οι συμβουλές αυτές; Σε χρόνια μελετών με σαφή αποτελέσματα ή σε μία μικρή μελέτη με ανεπιβεβαίωτα αποτελέσματα ή αποτελέσματα που δεν έχουν φανεί σε άλλες μελέτες ή σε προσωπικές μαρτυρίες;
Αν μια δίαιτα ακούγεται πολύ καλή για να είναι αληθινή, τότε... καλύτερα να μην την ακολουθήσετε!
Αν έχετε απορίες πάνω στη διατροφή ρωτήστε τον διαιτολόγο-διατροφολόγο σας!