Παρουσίαση εργασιών στο 25ο Ελληνικό Συνέδριο Κλινικής Ογκολογίας
Στο 25o Ελληνικό Συνέδριο Κλινικής Ογκολογίας 2019 παρουσιάστηκαν δύο εργασίες της ερευνητικής μας ομαδας.
Η πρώτη εργασία αφορούσε στις αντικαρκινικές δράσης των cranberries και των ουσιών τους.
Η δεύτερη εργασία αφορούσε στην χρησιμότητα εύκολα διαθέσιμων εργαλείων εκτίμησης θρέψης στην πρόγνωση των ασθενών με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου και στην εξέλιξη της νόσου. Τα εργαλεία που μελετήθηκαν ήταν οι τιμές της βιοηλεκτρικής εμπέδησης (μεθόδου ανάλυσης σύστασης σώματος) και η απώλεια βάρους.
Πώς αντιμετωπίζουμε κοινά διατροφικά προβλήματα παιδιών προσχολικής ηλικίας;
H διατροφή παίζει σπουδαίο ρόλο στη βέλτιστη ανάπτυξη των παιδιών, θέτοντας τις βάσεις για μια ζωή με υγεία. Η Περιφέρεια Β. Αιγαίου κατατάσσεται δεύτερη στην παιδική παχυσαρκία, και τρίτη στην έλλειψη φυσικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό. Κατά την προσχολική ηλικία, το παιδί πλάθει τις διατροφικές του συνήθειες, ενώ δοκιμάζει καινούρια τρόφιμα, υπό τη σημαντική επιρροή των φίλων, της οικογένειας και του νηπιαγωγείου. Αναμφίβολα, αυτή η περίοδος είναι απαιτητική.
Στην ηλικία αυτή, τα παιδιά μπορούν να καταναλώνουν το ίδιο φαγητό με την υπόλοιπη οικογένεια, αλλά σε μικρότερες ποσότητες, που δίνονται σε 3 κυρίως γεύματα και 2-3 σνακ. Η μερίδα των παιδιών είναι σαφώς μικρότερη από εκείνη των γονέων. Έχουμε δύο πρακτικούς οδηγούς για τις μερίδες: α) 1 κουταλιά της σούπας ανά τρόφιμο για κάθε έτος (πχ. για παιδί 3 ετών 3 κ.σ. κοτόπουλο με 3 κ.σ. πουρέ) και β) με τη χρήση των παιδικών χεριών, όπου 1 φρούτο είναι 1 γροθιά, 1 πηγή υδατανθράκων όσο χωράει το χέρι τους ενώ σχηματίζουν το γράμμα C, και πηγή πρωτεΐνης όσο η παλάμη τους. Τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 3 ετών καταναλώνουν όσο φαγητό θέλουν, ενώ μετά όσο τους δώσουμε!
Είναι σημαντικό να καταναλώνουν ποικιλία τροφίμων διαφόρων υφών, και γεύσεων. Η νεοφοβία, δηλαδή η απόρριψη άγνωστων τροφίμων, αυξάνεται σε αυτή την ηλικία, αλλά το γεγονός αυτό δεν πρέπει να αποθαρρύνει τους γονείς. Χρειάζονται γύρω στις 5-10 εκθέσεις σε ένα νέο τρόφιμο μέχρι το παιδί να το δεχτεί, αλλά μπορεί κάποιο παιδί να χρειαστεί πολλές παραπάνω! Οι γονείς, οι φίλοι και οι δάσκαλοι αποτελούν πρότυπα, οπότε μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μπορέσει να αποδεχτεί ένα παιδί το νέο τρόφιμο. Ένα άλλο τρικ είναι να συνδυάσουμε το νέο τρόφιμο με γνώριμα, αρεστά στο παιδί φαγητά, ή να το κρύψουμε αρχικά σε άλλο, αρεστό τρόφιμο και να το εμφανίζουμε σιγά σιγά.
Πολλές φορές τα παιδιά ζητούν συγκεκριμένα τρόφιμα, και απορρίπτουν το φαγητό της ημέρας, γνωρίζοντας ότι θα γίνει αυτό που εκείνα θέλουν. Είναι σημαντικό να επιμείνουμε και να εξηγήσουμε ότι δεν είναι δυνατόν να φτιάξουμε κάποιο άλλο φαγητό αυτή τη στιγμή, αλλά αύριο. Εάν το παιδί δεν φάει το φαγητό αποφύγετε να του δώσετε γλυκό ή άλλο φαγητό, ενώ παρουσιάστε ξανά το φαγητό που απέρριψε πριν στο επόμενο γεύμα ή όταν πεινάσει. Μια σοκολάτα ή ένα γλυκό δεν μπορεί να υποκαταστήσει ένα θρεπτικό γεύμα!
Αναφορικά με τα σνακ, καλό είναι να προτιμούμε μη επεξεργασμένα τρόφιμα (τραγανά φρούτα, τραγανά λαχανικά, γιαούρτι), ή κουλουράκια φτιαγμένα στο σπίτι με τη λιγότερη δυνατή προσθήκη σακχάρων. Αν επιλέξουμε ένα έτοιμο προϊόν είναι σημαντικό να ελέγξουμε τη διατροφική ετικέτα στο πίσω μέρος της συσκευασίας και να επιλέξουμε το τρόφιμο με τη λιγότερη ζάχαρη (σάκχαρα), λιπαρά και αλάτι.
Τα γλυκά που πολλές φορές ζητούν τα παιδιά είναι σημαντικό να δίδονται 1 φορά την εβδομάδα, όχι όμως πριν το κύριο γεύμα. Προτιμήστε σπιτικά γλυκά, και προσθέστε τη λιγότερη δυνατή ζάχαρη. Στη Μεσογειακή Διατροφή τα φρούτα χρησιμοποιούνται ως επιδόρπιο. Το φαγητό και το γλυκό δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ούτε ως επιβράβευση, ούτε ως τιμωρία, καθώς έτσι προωθείται η σύνδεση των συναισθημάτων με το φαγητό. Έτσι, τα άτομα, ως παιδιά αλλά και ενήλικες τρώνε λόγω συναισθημάτων, και όχι πείνας, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης υπέρβαρου και παχυσαρκίας!
Η προσκόλληση σε ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής, όπως η Μεσογειακή Διατροφή, είναι σημαντική για την σωστή ανάπτυξη των παιδιών, με ποικιλία τροφίμων για την ικανοποιητική πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, καθώς και την αποτροπή εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας, όπως αναδεικνύουν επιστημονικές μελέτες.
Το φαγητό είναι ανάγκη!
Η τροφή είναι ανάγκη! Είναι απόλαυση και έχει και κοινωνικό χαρακτήρα!
Μετά απο δεκαετίες παραδοξων διαιτων, διατροφικών μυθων και απατων, έχουμε ξεχάσει τι σημαίνει για το σωμα, το πνευμα και την υγεία μας η τροφή!
Δεν τρωμε για να διατηρήσουμε τη σιλουέτα μας σε κοινωνικα αποδεκτό βάρος!
Τρώμε για να δώσουμε στο σωμα μας τα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια (θερμίδες) που χρειάζεται για να λειτουργεί σωστά, να αντιμετωπίζει τις νόσους και τις απειλές (παθογονους μικροοργανισμούς)!
Η τροφή έχει θερμίδες γιατί αυτός είναι ο σκοπός... Να μας δώσει ενέργεια!
Το φαγητό δεν θα μας παχυνει ουτε θα μας αδυνατίσει! Μια πληρη, ισορροπημένη διατροφή, χωρίς στερήσεις θα μας βοηθήσει να βελτιώσουμε την υγεία μας, ή να παραμεινουμε υγιεις, για να έχουμε μια γεμάτη & υψηλής ποιοτητας ζωή!
Ποιο είναι το πιο υγιεινό ψωμί;
Το ψωμί είναι βασική πηγή υδατανθράκων στη χώρα μας, και βρίσκεται στη βάση του προτύπου της Μεσογειακής Διατροφής. Είναι όμως όλα τα είδη ψωμιού τα ίδια; Ποιο είναι η καλύτερη επιλογή σε ψωμί που μπορούμε να κάνουμε;
Καταρχάς, ας δούμε τι είδους ψωμιά υπάρχουν στη διάθεση μας. Υπάρχουν ψωμιά του εμπορίου, όπως το ψωμί του τοστ που θα πάρουμε από το σουπερμάρκετ, πληθώρα ειδών ψωμιού στο φούρνο, όπως η τσιαπάτα, η μπαγκέτα, το χωριάτικο-ζυμωτό ψωμί, το ψωμί από προζύμι, ψωμί ολικής άλεσης, ψωμί πολύσπορο, ψωμί χωρίς ζάχαρη ή/και αλάτι, γερμανικού τύπου ψωμί, και άλλα πολλά! Φυσικά μπορούμε να φτιάξουμε και το δικό μας!
Τι να προσέξουμε για να επιλέξουμε το πιο ποιοτικό ψωμί για τη διατροφή μας;
Ψωμί από αλεύρι ολικής άλεσης ή Πολύσπορο ψωμί από αλεύρι ολικής άλεσης
Το πλέον βασικό σημείο στην επιλογή ψωμιού είναι να επιλέξουμε ψωμί που έχει γίνει με αλεύρι ολικής άλεσης. Το ψωμί “από αλεύρι ολικής άλεσης” είναι διαφορετικό από το “ψωμί με αλεύρι ολικής άλεσης”, καθώς στο ψωμί ολικής άλεσης έχουν χρησιμοποιεί μόνο άλευρα ολικής άλεσης. Το ψωμί ολικής άλεσης είναι πιο θρεπτικό από το ψωμί που έχει γίνει με λευκό αλεύρι, και είναι πιο πλούσιο σε Κάλιο, Φώσφορο, Μαγνήσιο και Ψευδάργυρο, ενώ χάρη στις φυτικές του ίνες είναι πιο χορταστικό και έχει οφέλη στην ρύθμιση του σακχάρου και των λιπιδίων του αίματος, όπως και στην καλύτερη λειτουργία του πεπτικού, και την υγεία της εντερικής μικροχλωρίδας και των λειτουργιών της.
Το σκούρο χρώμα δεν είναι απόδειξη ότι το προϊόν είναι ολικής άλεσης. Επίσης, το γεγονός ότι το ψωμί είναι πολύσπορο δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι είναι και ολικής άλεσης! Βέβαια, στην περίπτωση του ψωμιού ολικής άλεσης πολύσπορου, η θρεπτική αξία είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν έχει ιδιαίτερη σημασία η προέλευση του άλευρου για το αν είναι ολικής άλεσης ή όχι το ψωμί. Είναι σημαντικό να παρατηρούμε στην ετικέτα του τροφίμου ή να ρωτάμε στον φούρνο αν το αλεύρι ή τα άλευρα που έχουν χρησιμοποιηθεί στο ψωμί είναι ολικής άλεσης, ανεξαρτήτως προέλευσης του σιτηρού. Για παράδειγμα, το ψωμί από σίκαλη δεν είναι απαραιτήτως ολικής άλεσης, ενώ οι διαφορές στην θρεπτική αξία μεταξύ των διάφορων αλεύρων ολικής άλεσης είναι μικρή.
Ψωμί από βρώμη ή ψωμί ολικής άλεσης με βρώμη
Λόγω της επίδρασης στην υγεία της βρώμης, το ψωμί από βρώμη ή ψωμί ολικής άλεσης με βρώμη είναι μια καλή επιλογή ιδιαίτερα για άτομα με υψηλή χοληστερόλη, καθώς η βρώμη έχει ισχυρισμό υγείας για την ρύθμιση της χοληστερόλης, ενώ βοηθά στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, καθώς και και στον καλύτερο κορεσμό, χάρη στις φυτικές ίνες.
Επιλέγουμε ψωμί από 100% βρώμη ή στην περίπτωση που το ψωμί βρώμης παρέχει και άλλα άλευρα, ιδανικά επιλέγουμε εκείνο που περιέχει βρώμη και άλευρα ολικής άλεσης.
Ψωμί από προζύμι
Το ψωμί από προζύμι είναι μια εξαιρετική επιλογή ψωμιού, ειδικά εάν φτιάχνουμε εμείς το ψωμί. Για το ψωμί από προζύμι δεν χρησιμοποιείται μαγιά, αλλά “φουσκώνει” λόγω των οξυγαλακτικών βακτηρίων που υπάρχουν ήδη στο (λευκό ή ολικής άλεσης) αλεύρι. Το προζύμι γίνεται όταν γίνεται ζύμωση των βακτηρίων αυτών σε μίγμα από αλεύρι και νερό. Η αρχική διαδικασία παίρνει ημέρες. Το ψωμί από προζύμι είναι ιδιαίτερα θρεπτικό, ειδικά όταν είναι από αλεύρι ολικής άλεσης, ενώ χάρη στη ζύμωση τα θρεπτικά συστατικά είναι πιο βιοδιαθέσιμα, λόγω μείωσης του φυτικού οξέος, έχει χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη, ενώ είναι και πιο εύπεπτο για άτομα με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, καθώς είναι χαμηλότερο σε FODMAPs. Τέλος, το ψωμί με προζύμι είναι και πηγή πρεβιοτικών ινών που αποτελούν υπόστρωμα (τροφή) για τα ωφέλιμα βακτήρια της μικροχλωρίδας του εντέρου.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί το γεγονός ότι δεν είναι όλα τα ψωμιά του εμπορίου με προζύμι φτιαγμένα με την αυθεντική συνταγή, και αυτό είναι εμφανές και στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του ψωμιού.
Ψωμί από πλήρη σίκαλη
Το ψωμί από πλήρη σίκαλη είναι το ψωμί που ονομάζουμε γερμανικό ψωμί ή σκανδιναβικό ψωμί ή rye bread και pumpernickel bread, και παρασκευάζεται από πλήρη σίκαλη, συχνά περιέχει σπόρους και είναι αρκετά συμπαγές. Είναι ιδιαίτερα θρεπτικό, πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, και χορταστικό χάρη στην υψηλή περιεκτικότητα του σε φυτικές ίνες. Βέβαια, χρειάζεται να διαβάσουμε τα συστατικά του ψωμιού που επιλέγουμε, καθώς ορισμένα ψωμιά πλήρης σίκαλης περιέχουν μελάσσα ή ζάχαρη για καλύτερη γεύση.
Συνοψίζοντας είναι σημαντικό να επιλέξουμε ένα ψωμί από σιτηρά ολικής άλεσης, ειδικά αν περιέχουν σπόρους. Αναφορικά με την περιεκτικότητα σε ζάχαρη και αλάτι, υπάρχει πληθώρα προϊόντων στο εμπόριο, επομένως είναι σημαντικό να διαβάσουμε τα συστατικά για να δούμε εάν έχει προστεθεί ζάχαρη ή αλάτι, και μπορούμε να συγκρίνουμε διάφορα είδη ψωμιών, και φυσικά να ρωτήσουμε τον φούρνο απ΄όπου προμηθευόμαστε το ψωμί αν έχουν χωρίς ζάχαρη ή/και με λιγότερο αλάτι. Θα θέλαμε το ψωμί που επιλέγουμε να περιέχει πάνω από 3 γραμμάρια φυτικών ινών ανά ανά μερίδα, να μην περιέχει πρόσθετη ζάχαρη, και να έχει λιγότερο αλάτι.