Πώς θα διαχειριστώ τη συναισθηματική πείνα;
Μένουμε σπιτι & έχουμε αυξημένη όρεξη για φαγητό!
Η όρεξη για φαγητό και η πείνα είναι δυο διαφορετικές έννοιες γύρω από τη σίτιση, τις οποίες όμως πολλές φορές συγχέουμε.
Η πείνα είναι φυσιολογικότατος μηχανισμός του σώματος που ελέγχεται από ορμόνες και μας ειδοποιεί ότι ήρθε η ώρα για το επόμενο γεύμα/σνακ μας! Η όρεξη για φαγητό είναι η επιθυμία για τροφή, και συχνά έρχεται μετά από σκέψη για τροφή, όταν δούμε ή μυρίσουμε φαγητό, ενώ επηρεάζεται και από τα συναισθήματά μας.
Όταν πεινάμε, θα φάμε το τρόφιμο που έχουμε διαθέσιμο, ενώ όταν έχουμε λιγούρα θέλουμε κάτι συγκεκριμένο.
Κλείστε το δια ζώσης ή εξ' αποστάσεως ραντεβού σας εδώ!
Συνήθως πεινάμε ανά 3 ώρες, και η βιολογική πείνα αυξάνεται σταδιακά μέχρι να φάμε, ενώ η συναισθηματική πέινα έρχεται ξαφνικά, είναι έντονη, αλλά διαρκεί 10 λεπτά. Συνεπώς, για τη λιγούρα μπορούμε να απασχοληθούμε για λίγο με μια δραστηριότητα εκτός κουζίνας (πχ. τακτοποίηση, τηλέφωνο σε φίλη)!
Πολλες φορές “τρώμε τα συναισθήματά μας”. Αυτό όμως δεν μας βοηθά να αντιληφθούμε τα συναισθήματα και να βρούμε πραγματικές λύσεις σε αυτό που μας απασχολεί.
Όταν, λοιπόν, ψάχνουμε να φάμε κάτι ενώ δεν πεινάμε, μπορούμε να αναρωτηθούμε τα παρακάτω:
- Πεινάω (βιολογική πείνα);
- Τι νιώθω;
- Τι χρειάζομαι;
Γνωρίζετε από τι αποτελείται το σώμα σας; Διαβάστε για την ανάλυση σύστασης σώματος εδώ!
Μιας που #menoumespiti, το σύνηθες πρόβλημα είναι οτι δεν έχουμε τι να κάνουμε και βαριόμαστε. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να διατηρήσουμε ή να δημιουργήσουμε μια ρουτίνα, με καθημερινό πρόγραμμα, για να έχουμε γεμάτη μέρα, και να εκμεταλλευτούμε τον ελεύθερο χρόνο που έχουμε.
Για να μην μείνετε πίσω στους διατροφικούς σας στόχους, κλείστε το εξ’ αποστάσεως ραντεβού σας στο 2251103358, μέσω facebook & instagram, και στο email info@mantzorou.gr
Ποιοί οι κίνδυνοι του να εμπιστευόμαστε τη διατροφή μας σε μη ειδικούς;
Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με πληροφορίες γύρω από τη διατροφή, έτοιμα προγράμματα απώλειας βάρους με παράξενους και άχρηστους κανόνες, ενώ θα βρούμε και πληθώρα ατόμων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που δίνουν μη έγκυρες συμβουλές διατροφής. Εκτός διαδικτύου σε περιοδικά θα διαβάσουμε τι συστήνουν να τρώμε άτομα που ουδεμία σχέση έχουν με την επιστήμη της διαιτολογίας-διατροφής. Παράλληλα, ολοένα και αυξάνονται εκείνοι που παριστάνουν τους (πτυχιούχους και αδειούχους) διαιτολόγους-διατροφολόγους ή παρουσιάζονται ως ειδικοί υγείας και διατροφής, δίνοντας επικίνδυνα μη έγκυρες συμβουλές, και κάνουν ισχυρισμούς που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και τον τρόπο λειτουργίας του σώματός μας.
Και ενώ έχουμε αναλύσει σε προηγούμενα κείμενα τη σημαντικότητα του να εμπιστευόμαστε τους ειδικούς για κάθε τι, συνοπτικά θα έλεγα ότι στην εποχή μας οι επιστήμες έχουν εξελιχθεί και εξελίσσονται πάρα πολύ γρήγορα με αποτέλεσμα να είναι απαραίτητη τη εξειδίκευση. Επιπλέον, όπως δεν θα πηγαίναμε στον ορθοπεδικό για τη μυωπία μας, ή σε έναν δάσκαλο για να μας σχεδιάσει το σπίτι μας, έτσι και για τη διατροφή μας είναι απαραίτητο έως αυτονόητο να εμπιστευτούμε αποκλειστικά και μόνο τους αδειούχους διαιτολόγους-διατροφολόγους.
Ποιοί είναι όμως οι κίνδυνοι του να εμπιστευτούμε τη διατροφή μας σε κάποιον που δεν έχει διαπιστευμένη και επιστημονική γνώση της επιστήμης της διαιτολογίας;
Η συντριπτική πλειοψηφία των πληροφοριών που βρίσκουμε στο διαδίκτυο και δεν προέρχεται από ειδικούς δεν είναι έγκυρη! Το γεγονός αυτό επηρεάζει αρνητικά την σωματική και ψυχική υγεία μας άμεσα, ειδικά σε περίπτωση που συνυπάρχει και πρόβλημα υγείας. Η αντιμετώπιση αρκετών χρόνιων νόσων σχετίζεται με διατροφή, είτε μέσω τροποποίησης της διατροφής, σύμφωνα με συγκεκριμένες οδηγίες οργανισμών πχ. σε νεφροπαθείς, είτε με διατροφική υποστήριξη πχ. για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση της υποθρεψίας και της καρκινικής καχεξίας σε καρκινοπαθείς.
Επιπλέον, συχνά συστήνεται άσκοπη απαγόρευση τροφίμων ή και ολόκληρων ομάδων τροφίμων από τη διατροφή, με αποτέλεσμα τη μείωση της ποιότητας της διατροφής μας, πέρα από τη δυνητικά επικίνδυνη ταλαιπωρία του οργανισμού μας. Για παράδειγμα, η αποφυγή της γλουτένης χωρίς την ύπαρξη κοιλιοκάκης έχει όχι μόνο οικονομικό κόστος, καθώς τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι ακριβά, αλλά έχει και κόστος στην υγεία μας, καθώς τα έτοιμα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι πιο πυκνά θερμιδικά, με περισσότερα λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά, ενώ πολλά τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη είναι αρκετά θρεπτικά και πηγές φυτικών ινών!
Επίσης, η προσκόλληση σε μη έγκυρες συμβουλές και περιορισμούς που δεν έχουν τεκμηριωμένη επιστημονική βάση, όπως για παράδειγμα η απαγόρευση της κατανάλωσης πρωτεΐνης και υδατανθράκων στο ίδιο γεύμα, ή η απαγόρευση ολόκληρων ομάδων τροφίμων επιδρούν αρνητικά όχι μόνο στη σωματική, αλλά και στην ψυχική μας υγεία και στη σχέση μας με το φαγητό, καθώς και να αυξηθεί ο κίνδυνος για διατροφικές διαταραχές! Ειδικά οι έφηβοι είναι πιο επιρρεπείς! Ας μην ξεχνάμε το πρόσφατο παράδειγμα της ορθορεξίας, της διατροφικής διαταραχής όπου τα άτομα έχουν εμμονή με την κατανάλωση των τροφίμων που θεωρούν υγιεινά και την εμμονική αποφυγή των τροφίμων που θεωρούν ανθυγιεινά. Η αύξηση της διατροφικής διαταραχής σχετίζεται με το κίνημα του clean eating (καθαρή διατροφή) που ξεκίνησε από food bloggers και ιστολόγια ατόμων χωρίς εκπαίδευση πάνω στη διαιτολογία!
Τέλος, πάρα πολλές φορές επηρεάζουμε και τους γύρω μας με τις δικές μας διατροφικές επιλογές, ειδικά αν τονίσουμε -ακόμη και χωρίς τεκμηρίωση- πόσο καλό ή κακό κάνει στον οργανισμό μας ένα τρόφιμο.
Καθένας από εμάς είναι ελεύθερος να παραθέτει τη γνώμη του. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι πλέον καθένας μπορεί να παραθέτει τη γνώμη του ως ισχυρισμό, χωρίς να χρειάζεται να την τεκμηριώνει ή τεκμηριώνοντάς την με μεροληπτική επιλογή πηγών. Δηλαδή, πολλές φορές θα διαβάσουμε άρθρα και ισχυρισμούς ατόμων που επιλέγουν να παραθέτουν μελέτες ή βιβλία ή κείμενα που συμφωνούν με τα δικά τους πιστεύω, ενώ στην πραγματικότητα, τα επιχειρήματά τους έχουν καταριφθεί από την επιστήμη! Ο σκοπός των ατόμων αυτών είναι είτε το οικονομικό όφελος, ή απλώς η ενημέρωση του κοινού, με ευγενή μεν σκοπό, αλλά με άκρως επικίνδυνο για την υγεία αποτέλεσμα!
Δώστε πολύ μεγάλη προσοχή σε ποιόν εμπιστεύεστε την υγεία και τη διατροφή σας!
Μόνο οι αδειούχοι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι (απόφοιτοι Χαροκοπείου, ΤΕΙ, αναγνωρισμένων ιδρυμάτων του εξωτερικού) είναι οι ειδικοί για τη διατροφή και τη διατροφική υποστήριξη! Τα σεμινάρια και το διάβασμα βιβλίων δεν αρκούν για να γίνει κάποιος επιστήμονας σε οποιονδήποτε κλάδο!
Γνωρίζετε ποιά είναι τα υποκατάστατα της ζάχαρης;
Συχνά βλέπουμε σε καταστήματα και το διαδύκτιο να διαφημίζονται και να παρουσιάζονται διάφορα υποκατάστατα ζάχαρης, καθώς και συνταγές “χωρίς ζάχαρη”. Στην πλειοψηφία τους τα υποκατάστατα ζάχαρης είναι ζάχαρη από διαφορετική πηγή ή σε άλλη μορφή, και οι συνταγές και τα προϊόντα συνεχίζουν να περιέχουν ζάχαρη.
Καταρχάς, πώς ορίζεται η ζάχαρη ή αλλιώς τα ελεύθερα σάκχαρα;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τα ελεύθερα σάκχαρα είναι “Όλοι οι μονοσακχαρίτες και δισακχαρίτες που προστίθενται στα τρόφιμα από τον παρασκευαστή, τον μάγειρα ή τον καταναλωτή, καθώς και τα σάκχαρα που βρίσκονται φυσικά στο μέλι, τα σιρόπια και τους χυμούς φρούτων”. Ο ορισμός αυτός αποκλείει τα φυσικά απαντώμενα σάκχαρα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών και των σακχάρων που βρίσκονται στην κυτταρική δομή των τροφών (πχ. φρούτα & λαχανικά).
Ομοίως, σύμφωνα με το Public Health England ως ελεύθερα σάκχαρα ορίζονται όλα τα προστιθέμενα σάκχαρα σε οποιαδήποτε μορφή, όλα τα σάκχαρα που απαντώνται φυσικά σε χυμούς φρούτων και λαχανικών, πολτών/πουρέ και πάστας και παρόμοια προϊόντα στα οποία έχει αλλάξει η δομή, όλα τα σάκχαρα στα ποτά (εκτός από τα ποτά με βάση τα γαλακτοκομικά), και η λακτόζη και η γαλακτόζη όταν προστίθενται ως συστατικά. Τα σάκχαρα που απαντώνται φυσιολογικά στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα νωπά και τα περισσότερα είδη επεξεργασμένων φρούτων και λαχανικών, στα δημητριακά (πχ. βρώμη, καλαμπόκι κ.α.) στους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους εξαιρούνται από τον ορισμό.
Άρα, το μέλι και το σιρόπι αγαύης είναι ζάχαρη;
Το μέλι, τα σιρόπια (αγαύης, σφενδάμου, ρυζιού, φρουκτοζης, γλυκόζης κ.α.), η ζάχαρη καρύδας, η λευκή, καστανή και ακατέργαστη ζάχαρη, η φρουκτόζη, η μελάσσα, το πετιμέζι, οι συμπυκνωμένοι χυμοί, τα σάκχαρα των χυμών (και των χυμών που φτιάχνουμε σπίτι) ανήκουν στα ελεύθερα σάκχαρα, δηλαδή στη ζάχαρη, σύμφωνα με τους παραπάνω ορισμούς.
Συνεπώς, ας δούμε ποιά είναι τα υποκατάστατα της ζάχαρης, δηλαδή τα τρόφιμα ή συστατικά που έχουν γλυκιά γεύση και αντικαθιστούν τη ζάχαρη, χωρίς να ανήκουν στα ελεύθερα σάκχαρα. Τα υποκατάστατα της ζάχαρης είναι τα τεχνητά και φυσικά γλυκαντικά όπως η ασπαρτάμη και η στέβια, αντίστοιχα, καθώς και οι πολυόλες, όπως η σορβιτόλη.
Πολλοί φοβούνται τα γλυκαντικά και δη τα τεχνητά γλυκαντικά, όμως έχουν περάσει από ενδελεχείς μελέτες, ώστε να θεωρούνται ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση και να επιτρέπεται η χρήση τους.
Επομένως, όταν στο μέλλον δείτε μια συνταγή να αναφέρει ότι είναι χωρίς ζάχαρη ή χωρίς επεξεργασμένα σάκχαρα, αλλά στα υλικά αναφέρει το μέλι, ή κάποιο σιρόπι, σημαίνει ότι η συνταγή περιέχει ζάχαρη, απλά όχι λευκή κρυσταλλική! Ομοίως, και με πολλά έτοιμα προιόντα που όταν αναφέρουν ότι είναι χωρίς ζάχαρη, εννοούν χωρίς σουκρόζη! Τέλος, και η φράση refined sugar free ή χωρις κατεργασμένη ζάχαρη δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν σάκχαρα, αλλά είναι παραπλανητική φράση, χωρίς ουσιαστικό νόημα.
Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου: Τι είναι; Πώς θα το αντιμετωπίσουμε;
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου ή Σπαστική Κολίτιδα, όπως λεγόταν παλαιότερα είναι μια ετερογενής, συχνή διαταραχή που επηρεάζει το παχύ έντερο και χαρακτηρίζεται από κοιλιακό άλγος και δυσφορία, συνοδευόμενο από αλλαγές στη σύσταση των κινήσεων του εντέρου (δυσκοιλιότητα/διάρροια/αέρια). Εκτιμάται ότι το 40% του πληθυσμού πάσχει από ευερέθιστο έντερο στις Δυτικές χώρες.
Η αιτιολογία της διαταραχής δεν είναι πλήρως γνωστή, αλλά όπως και σε αρκετές νόσους, ρόλο παίζουν τα γονίδια και το περιβάλλον, ενώ και ψυχολογικοί παράγοντες, όπως το άγχος και η κόπωση φαίνεται να επηρεάζουν αρκετά τη συμπτωματολογία. Παράλληλα, πολλοί ασθενείς θεωρούν ότι ορισμένα τρόφιμα προκαλούν τα συμπτώματα, όπως και φάνηκε σε σχετικές μελέτες. Επιπλέον, και η μικροχλωρίδα του εντέρου έχει μελετηθεί σε σχέση με τo Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, όπου φαίνεται πως τα συμπτώματα οφείλονται σε αυξημένους πληθυσμούς συγκεκριμένων βακτηρίων του εντέρου.
Λόγω του γεγονότος ότι μέχρι και πριν λίγα χρόνια δεν υπήρχαν αρκετές μελέτες και συγκεκριμένη θεραπεία, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού υπέφερε, με αποτέλσμα να μειώνεται και η ποιότητα ζωής των πασχόντων. Σήμερα, με την επιστημονική πρόοδο και τις πρόσφατες μελέτες βρισκόμαστε σε καλύτερη θέση, σχετικά με την αντιμετώπιση του συνδρόμου.
Η διατροφή φαίνεται να παίζει μεγάλο ρόλο στη συμπτωματολογία, συνεπώς η πρώτη γραμμή αντιμετώπισης αποτελείται από αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής. Η διατήρηση ενός ημερολογίου καταγραφής τροφίμων, συναισθημάτων (πχ. άγχος) και συμπτωμάτων θα βοηθήσει πολύ στην αναγνώριση κάποιων τροφίμων ή και καταστάσεων που ενδέχεται να δημιουργούν τα συμπτώματα.
Συστήνεται η κατανάλωση μικρών συχνών γευμάτων, τα οποία μασώνται καλά και αργά, σε ήρεμο περιβάλλον. Συστήνεται επίσης η αποφυγή ή μείωση κατανάλωσης καφεΐνης, αλκοόλ και αεριούχων ροφημάτων, αλλά η επαρκής πρόσληψη άλλων υγρών, με 1,5-3 λίτρα υγρών τη μέρα (ή 35 ml υγρών/κιλό σωματικού βάρους). Επιπλέον, καλό είναι να αποφεύγεται η κατανάλωση πολύ λιπαρών τροφών. Ορισμένες φυτικές ίνες ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τα συμπτώματα, ενώ δεν συστήνεται η χρήση πίτουρο σιταριού (wheat bran) ως συμπλήρωμα, καθώς εντείνει τα συμπτώματα. Η χρήση λιναρόσπορου σε άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα, λόγω του συνδρόμου μπορεί να βοηθήσει.
Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι κοινό εύρημα σε πάσχοντες από ΣΕΕ, επομένως συστήνεται η αποφυγή της, μέσω χρήσης γαλακτοκομικών προϊόντων χωρίς λακτόζη, ενώ το τεστ αναπνοής το οποίο χρησιμοποιείται για την διάγνωση της δυσανεξίας στη λακτόζη (δηλαδή της έλλειψης του ενζύμου λακτάση) συστήνεται για να αποκλειστεί η δυσανεξία, και η πιθανώς άσκοπη αποφυγή της λακτόζης.
Τα νέα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι οι ζυμώσιμοι υδατάνθρακες, τα FODMAPs όπως λέγονται (Fermentable Oligo- Di- and Mono-sacharides, and Polyols) εντείνουν τα συμπτώματα σε ένα μεγάλο ποσοστό πασχόντων, ενώ η αποφυγή τους βελτιώνει αρκετά τη συμπτωματολογία των 70-94% των ατόμων, ειδικά σε άτομα που εμφανίζουν πρήξιμο και μετεωρισμό. Η δίαιτα αποκλεισμού FODMAP έχει γίνει αρκετά γνωστή το τελευταίο διάστημα, με εξαιρετικά αποτελέσματα, αλλά θα πρέπει να ακολουθείται υπό την επίβλεψη διαιτολόγου!
Τα προβιοτικά, ωφέλιμοι για το παχύ έντερο μικροοργανισμοί, έχουν μελετηθεί για τη χρησιμότητά τους στο ΣΕΕ. Αν και η έρευνα δεν έχει καταλήξει σε συγκεκριμένους μικροοργανισμους και στην βέλτιση δοσολογία, συστήνονται ορισμένα είδη για την ανακούφιση από τα συμπτώματα, με το Bifidobacterium infantis 35624 και το VSL#3 (Vivomixx στην Ελλάδα) να θεωρούνται καλύτερα.
Αν και μερικοί μπορεί να θεωρούν ότι η γλουτένη δημιουργεί τα συμπτώματα, δεν είναι υδατάνθρακας, αλλά πρωτεΐνη και επιρρεάζει μόνο τα άτομα με κοιλιοκάκη. Βέβαια, αρκετά έτοιμα τρόφιμα χωρίς γλουτένη είναι χαμηλά σε FODMAP.
Τέλος, σε άτομα σε υψηλό στρες η ψυχοθεραπεία, αλλά και η γιόγκα ενδέχεται να βοηθήσουν στη διαχείρηση των συμπτωμάτων.
Συνοψίζοντας, το ΣΕΕ είναι μια κοινή διαταραχή του εντέρου, η οποία επηρεάζεται από τη διατροφή και την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου. Αναφορικά με τη διατροφή, τροποποιήσεις στη διατροφή μπoρεί να βοηθήσουν. Αν αρχικές αλλαγές δεν βελτιώσουν τα συμπτώματα συστήνεται η συμπληρωματική αγωγή με προβιοτικά, ή η χρήση ψύλλιου. Εν συνεχεία, η ολοκλήρωση του πρωτοκόλλου της δίαιτας αποκλεισμού FODMAP υπό διαιτολογική επίβλεψη συστήνεται για την αντιμετώπιση του συνδρόμου.
Δείτε το παρακάτω βίντεο για να ενημερωθείτε σχετικά με το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου: