Dietary Supplements on Controlling Multiple Sclerosis Symptoms and Relapses: Current Clinical Evidence and Future Perspectives
Tryfonos, C.; Mantzorou, M.; Fotiou, D.; Vrizas, M.; Vadikolias, K.; Pavlidou, E.; Giaginis, C. Dietary Supplements on Controlling Multiple Sclerosis Symptoms and Relapses: Current Clinical Evidence and Future Perspectives. Medicines 2019, 6, 95.
Abstract
Background: Multiple sclerosis (MS) constitutes a chronic progressive demyelinating disease which negatively affects the central nervous system. MS symptoms detrimentally affect the quality of life, as well as the life expectancy of MS patients. In this aspect, the present study aims to critically summarize and evaluate the currently available clinical studies focusing on the potential beneficial effects of dietary supplements on controlling MS symptomatology and relapse. Methods: PubMed database was comprehensively searched, using relative keywords to identify clinical trials that investigated the beneficial effects of dietary supplementation against MS symptomatology and progression. 40 clinical trials were found, which were divided into categories. Results: Nutritional status of MS patients, as well as supplementation have been suggested as potential factors affecting progression. Several substantial studies have documented a systematically high prevalence of vitamin A, B12 and D3 deficiency amongst MS patients. At present, clinical data have suggested that most of the dietary supplements under study may exert antioxidant and anti-inflammatory properties, improving depression symptomatology and quality of life overall. However, malnutrition risk in MS patients has not been adequately explored in order for more precise conclusions to be drawn. The supplements that may have a positive effect on MS are vitamins, fatty acids, antioxidants, phytochemicals and melatonin. Conclusions: Several dietary supplements may decrease inflammation and fatigue, also increasing also autoimmunity tolerance in MS patients, and thus improving quality of life and life expectancy. Currently, there is no effective clinical indication for applying dietary supplementation as complementary treatment against MS symptomatology.
Το φυσικό είναι και ασφαλές;
Διάφορα προϊόντα που διαφημίζονται χρησιμοποιούν το γεγονός ότι είναι φυσικά ή φυτικά ως μέσον απόδειξης της ασφάλειάς τους ή της λειτουργικότητάς τους. Επίσης, στις πρακτικές της “εναλλακτικής ιατρικής” (που προφανώς δεν αποτελεί εναλλακτική της Ιατρικής επιστήμης) γίνεται χρήση φυσικών ή φυτικών σκευασμάτων, ενώ απορρίπτονται τα φαρμακευτικά σκευάσματα.
Θεωρούμε, λοιπόν, ότι όταν ένα προϊόν είναι φυσικό ή φυτικό είναι αυτομάτως και ασφαλές, ή το ίδιο λειτουργικό με το φαρμακευτικό σκεύασμα. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει, γεγονός πολύ σημαντικό για την υγεία μας.
Καταρχάς, βασική αρχή της τοξικολογίας αποτελεί το γεγονός ότι κάθε ουσία είναι τοξική (ακόμη και το νερό), ενώ η δόση κάνει το δηλητήριο! Στις πιο τοξικές ενώσεις άλλωστε συγκαταλέγονται φυσικά & φυτικά προϊόντα, όπως το αρσενικό και η τοξίνη Botulinum που χρησιμοποιείται στο botox.
Παράλληλα, θεωρούμε ότι φυτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες είναι ασφαλή, εφόσον η χρήση τους είναι μακροχρόνια. Κι όμως, μερικά ροφήματα και ενώσεις φαίνεται να έχουν τοξική δράση (το comfrey tea έχει ηπατοτοξική δράση) ή να είναι καρκινογόνα (αριστοχολικο οξύ).
Επίσης, υπάρχει κίνδυνος αλληλεπίδρασης των φυτικών σκευασμάτων με τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνουμε, δηλαδή, μπορεί να επηρεαστεί ο μεταβολισμός, η δραστικότητα και τοξικότητα του φαρμάκου. Επιπλέον, το ότι είναι φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν έχουν και παρενέργειες, ακόμα και αν δεν έχουν κλινικό αποτελέσμα! Μάλιστα, σε καταγεγραμένο περιστατικό στη βιβλιογραφία (case study), ασθενής εμφάνισε ακατάσχετη αιμορραγία μετά από γυναικολογική επέμβαση, η οποία αποδόθηκε σε υπερκατανάλωση φρέσκου σκόρδου, το οποίο αλληλεπιδρά με τη βαρφαρίνη (αντιθρομβωτική φαρμακευτική ουσία! Ομοίως, χρόνια ήπια δηλητηρίαση από υδροκυάνιο εμφάνισε ασθενής που έκανε χρήση εκχυλίσματος αμυγδαλίνης απο πυρήνες βερύκοκου!
Τέλος, ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα που πρέπει να έχουμε υπόψιν είναι το γεγονός ότι τα φυσικά/φυτικά σκευάσματα ανήκουν στο νόμο για τα συμπλήρωματα, επομένως δεν έχουν την έγκριση του ΕΟΦ (έχουν αριθμό γνωστοποίησης και όχι κυκλοφορίας), που σημαίνει οτι δεν παιρνούν από τους ενδελεχείς ελέγχους που περνάνε τα φάρμακα, τα οποία μελετώνται για χρόνια πριν και αφού κυκλοφορήσουν, και οι παρενέργειες και αντενδείξεις τους είναι γνωστές και μελετημένες.
Ας μην ξεχνάμε ότι πολλές φαρμακευτικές ουσίες προέρχονται από φυτικές και φυσικές πηγές, ενώ το γεγονός ότι μια ουσία είναι φτιαγμένη στο εργαστήριο δεν σημαίνει ότι είναι επικίνδυνη ή αντίστοιχα ότι η φυσική ουσία είναι ακίνδυνη!
Συνεπώς, η χρήση φυτικών και φυσικών σκευασμάτων δεν είναι ακίνδυνη και θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί με τα διάφορα προϊόντα και σκευάσματα που κυκλοφορούν, και πρέπει να γίνεται αναφορά της χρήσης τους στους θεραποντες ιατρούς!
Χρήσιμες πηγές:
Διαιτολογος, διατροφολόγος ή σύμβουλος διατροφής; Σε ποιόν θα απευθυνθούμε;
Διαιτολόγος, διατροφολόγος, σύμβουλος διατροφής, διαιτητικός, ολιστικός διατροφολόγος. Είναι το ίδιο; Ποιές είναι οι διαφορές τους; Σε ποιόν απευθυνόμαστε;
Ακούγονται παρόμοια, αν όχι ίδια, αλλά οι παραπάνω τίτλοι έχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ τους, και είναι πολύ σημαντικό να είμαστε ενήμεροι για αυτές, ειδικά όταν θέλουμε να απευθυνούμε σε έναν ειδικό σε θέματα διατροφής.
Στην Ελλάδα ο επίσημος και ελεγχόμενος τίτλος για τους ειδικούς σε θέματα διατροφής είναι εκείνος του “Διαιτολόγου-Διατροφολόγου”. Σε αντίθεση με το εξωτερικό όπου οι δύο τίτλοι είναι διακριτοί, στην Ελλαδα ο διαιτολόγος είναι και διατροφολόγος!
Το επάγγελμα του διαιτολόγου-διατροφολόγου είναι πλέον νομικά κατοχυρωμένο, συνεπώς δεν μπορεί οποιοσδήποτε να ενστερνιστεί τον τίτλο. Οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι εδώ και λίγα χρόνια χρειάζονται άδεια ασκήσεως επαγγέλματος για την άσκηση του επαγγέλματος. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται ότι έχουν ολοκληρώσει τετραετείς σπουδές στην επιστήμη της διαιτολογίας-διατροφής (BSc) σε ελληνικό ίδρυμα ή ίδρυμα του εξωτερικού μετά από αναγνώριση του ΔΟΑΤΑΠ. Μεταπτυχιακό στον κλάδο της διαιτολογίας δεν αντιστοιχεί σε πτυχίο διαιτολόγου-διατροφολόγου, ούτε δίνεται άδεια ασκήσεως επαγγέλματος! Επίσης, η παρακολούθηση σεμιναρίων και συνεδρίων δεν αντιστοιχούν σε τίλτους σπουδών.
Μπορείτε να βρείτε τη λίστα με τους κατόχους άδειας ασκήσεως επαγγέλματος του διαιτολόγου-διατροφολόγου στην ιστοσελίδα του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων (πατήστε εδώ για να δείτε όλη τη λίστα). Οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι με την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος μπορούν να δημιουργήσουν και να λειτουργούν νόμιμο διαιτολογικό γραφείο με την αντίστοιχη άδεια λειτουργίας.
Ο ρόλος του διαιτολόγου-διατροφολόγου δεν περιορίζεται μόνο στην απώλεια βάρους, αλλά ο διαιτολόγος-διατροφολόγος έχει εκπαιδευτεί πάνω στην διαιτητική θεραπεία και αντιμετώπιση ενός μεγάλου φάσματος ασθενειών, ενώ αποτελεί απαραίτητο μέλος στην αντιμετώπιση χρόνιων και μη ασθενειών (πχ. νεφοπάθειες, καρκίνος, σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακά, διατροφικές διαταραχές, ασθένειες του γαστρεντερικού συστήματος) σε συνεργασία με ιατρούς και ψυχολόγους.
Όλοι οι υπόλοιποι τίτλοι (σύμβουλος διατροφής, διαιτητικός, συμβουλος ευεξίας κ.α.) δεν ελέγχονται, και σημαίνει ότι τα άτομα δεν έχουν ολοκληρώσει 4ετείς σπουδές σε εκπαιδευτικό ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε τμήμα διαιτολογίας-διατροφής! Ακόμη και αν έχουν ολοκληρώσει τις 2ετείς σπουδές σε ΙΕΚ δεν σημαίνει ότι έχουν τις κατάλληλες γνώσεις και εφόδια, ούτε έχουν επαγγελματικά δικαιώματα διαιτολόγου. Επιπλέον, δεν δίνεται άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, ούτε η δυνατότητα δημιουργίας νόμιμου διαιτολογικού γραφείου. Οι τίτλοι εκείνοι ουσιαστικά αντιστοιχούν σε επάγγελμα βοηθού του διαιτολόγου.
Δυστυχώς ανα την επικράτεια θα βρούμε αρκετούς που ενστερνίζονται τον τίτλο του διαιτολόγου-διατροφολόγου, ή διακριτά χρησιμοποιούν τον όρο διαιτολόγος ή διατροφολόγος και άλλους ευφάνταστους τίτλους (πχ. κβαντικός διαιτολόγος) και λειτουργούν ιδιωτικά γραφεία ή εργαζόνται σε κέντρα αισθητικής και εταιρείες συμπληρωμάτων “αδυνατίσματος”, και σε άλλες θέσεις, ή λειτουργούν "online διαιτολογικά γραφεία"!
Η άσκηση του επαγγέλματος του διαιτολόγου-διατροφολόγου χωρίς τις αντίστοιχες γνώσεις και νόμιμες επαγγελματικές διαπιστεύσεις θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία του κοινού! Οι μόνοι ειδικοί πάνω στη διατροφή είτε για απώλεια βάρους, είτε σε νόσους σχετιζόμενες με τη διατροφή (πχ. διαβήτης, νεφροπάθειες, καρδιαγγειακά, λιπώδη διήθιση ήπατος, περι-εγχειριτικές οδηγίες διατροφής κ.α.) είναι οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος! Μην διστάζετε να ζητάτε να δείτε το πτυχίο του διαιτολόγου-διατροφολόγου σας, ειδικά αν δεν είναι κρεμασμένο στον τοίχο, ή και την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος!
Η έγκυρη πληροφόρηση από τους πραγματικούς ειδικούς είναι αδιαπραγμάτευτη, και συνδέεται άμεσα με την υγεία μας!
Τελευταία ενημέρωση/Last update: 4/1/2020
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 3-8 Σεπτεμβρίου 2018
1. Οι πυρήνες βερύκοκου έγιναν γνωστοί πριν από λίγα χρόνια για τις υποτιθέμενες αντικαρκινικές ιδιότητες της ουσίας αμυγδαλίνης, που πολλοί ονομάζουν βιταμίνη Β17.
Στην πραγματικότητα, η αμυγδαλίνη ούτε είναι βιταμίνη, ούτε και έχει αντικαρκινικές ιδιότητες, όπως έδειξε πληθώρα μελετών.
Η αμυγδαλίνη, αντιθέτως, είναι μια κυανιούχα ένωση, η οποία μετατρέπεται σε υδροκυάνιο με την καταατροφή του πυρήνα, με αποτέλεσμα τη δηλητηρίαση!
Μάλιστα, έχουν καταγραφεί περιπτώσεις δηλητηρίασης από τους πυρήνες βερύκοκου στη χώρα μας, καθώς και στο εξωτερικό.
Παράλληλα, η κατανάλωση 3 πυρήνων βερύκοκου δεν θεωρείται ααφαλής!
Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο μου "Βιταμίνη Β17: η ανύπαρκτη βιταμίνη"
2. Αρκετοί υποφέρουν από δυσκοιλιότητα. Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω της διατροφής; Η διαιτολόγος-διατροφολόγος Δρ Ειρήνη Δημίδη μας αναλύει το θέμα εδώ.
3. Το υπερβάλλον σωματικό βάρος στα παιδιά είναι δυστυχώς ένα πολύ κοινό εύρημα, όταν τα παιδιά επισκέπτονται τον παιδίατρο ή τον διαιτολόγο-διατροφολόγο.
Η αντιμετώπιση αυτού του σοβαρού προβλήματος είναι αναγκαία!
Για να βοηθηθεί, όμως, το παιδί θα πρέπει ολόκληρη η οικογένεια να λάβει μέρος στην προσπάθεια!!!
4. Διάφορα συμπληρώματα διατροφής κυκλοφορούν στο εμπόριο.
Ανά τον κόσμο, τα συμπληρώματα διατροφής δεν χρειάζοντια την έγκριση από τον αντίστοιχο ΕΟΦ, αλλά έχουν έναν αριθμό γνωστοποίησης, ο οποίος σημαίνει ότι ο εκάστοτε φορέας γνωρίζει ότι το προϊόν υπάρχει και πωλείται.
Για την κυκλοφορία των συμπληρωμάτων δεν χρειάζεται να καταγράφοτναι όλα τα συστατικά, ούτε να έχει αποδειχθεί ότι το συμπλήρωμα όντως λειτουργεί, όπως διαφημίζεται!
Έτσι, κυκλοφοορούν συμπληρώματα που διαφημίζονται ότι είναι "αντηλιακά χάπια", τα οποία όμως σύμφωνα με τον Αμερικάνικο FDA δεν λειτουργούν!!!
5. Αυτή την εβδομάδα έγινε το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Lesvos Euphoria, στην Πέτρα και το Μόλυβο, με αρκετές δράσεις. Είχα την τιμή να παρουσιάσω στους συμμετέχοντες τα οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής στην υγεία μας, σε δύο ομιλίες!
Φωτογραφία 1. Από την ομιλία μου στην Πέτρα, την πρώτη μέρα του φεστιβάλ.
Φωτογραφία 2. Από την ομιλία μου στο Μόλυβο, τη δεύτερη μέρα του φεστιβάλ.
Φωτογραφία 3. Ο μαγευτικός Μόλυβος, με το Κάστρο του.
