Γιατί παίρνω κιλά ενώ δεν τρώω;
Γιατί παίρνω κιλά ενώ δεν τρώω;
Η διαχείριση του σωματικού βάρους βασίζεται στην Αρχή Διατήρησης της Ενέργειας, και αφορά αποκλειστικά το ισοζύγιο ενέργειας. Για να αυξηθεί το βάρος, θα πρέπει το άτομο να λαμβάνει περισσότερες θερμίδες απ’ ότι χρειάζεται, ενώ για να μειωθεί, λιγότερες. Βέβαια, στην καθημερινότητα, αυτό που επηρεάζει το ισοζύγιο ενέργειας είναι οι διατροφικές συνήθειες και συμπεριφορές, η σχέση με το φαγητό, η κατάσταση της σωματικής και ψυχικής υγείας, η καθημερινότητα και το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας.
Νιώθετε ότι παίρνετε βάρος, χωρίς να κάνετε υπερβολές στην πρόσληψη ενέργειας; Ας δούμε τι μπορεί να φταίει.
Υποεκτίμηση της πρόσληψης τροφής
Όπως αναδεικνύει και η έρευνα, τείνουμε να υποεκτιμούμε την ποσότητα - και τις θερμίδες- που λαμβάνουμε μέσω της τροφής.
Αυτό είναι λογικό εφόσον στο πιάτο μας βλέπουμε φαγητό, και όχι θερμίδες, ενώ δεν είμαστε σε θέση να υπολογίσουμε “με το μάτι” τις θερμίδες και την ποσότητα που καταναλώνουμε, ενώ κάτι τέτοιο δεν μας εξυπηρετεί στην καθημερινότητά μας. Εδώ έρχεται η σημαντικότητα του διαισθητικού τρόπου διατροφής. Καθώς έχουμε επηρεαστεί από το Κατοχικό Σύνδρομο των παλαιότερων γενεών, την κουλτούρα της δίαιτας και την γενικότερη παραπληροφόρηση γύρω από τη διατροφή, δεν είμαστε σε θέση να ακούσουμε το σώμα μας, τα σήματα πείνας και κορεσμού, με αποτέλεσμα να καταναλώνουμε περισσότερη τροφή από αυτή που ζητά το σώμα μας. Επιπλέον, τρώμε ασυναίσθητα μέσα στη μέρα και οδηγούμαστε στη συνεχή κατανάλωση σνακ, στο τσιμπολόγημα, με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνουμε τι τρώμε και πόσο τρώμε, και να μην απολαμβάνουμε και αυτό που τρώμε!
Επιπροσθέτως, πολλά τρόφιμα τα οποία παρουσιάζονται ως “διαιτητικά”, όπως τα κριτσίνια, τα κράκερ, και τα παξιμάδια, στην πραγματικότητα είναι θερμιδικά πυκνά τρόφιμα (αποδίδουν αρκετές θερμίδες σε μικρή ποσότητα), ενώ δαιμονοποιούνται άλλα τρόφιμα που είναι λιγότερο θερμιδικά πυκνά και χορταστικά, όπως το ψωμί ολικής άλεσης. Σημειωτέον, 1 φέτα ψωμί 30 γραμμαρίων, έχει τις θερμίδες με ένα μικρό παξιμάδι που ζυγίζει γύρω στα 20 γραμμάρια. Επιπλέον, η παρουσίαση τροφίμων ως πιο θρεπτικά ή ελαφριά (light) συμβάλλει στην υπερκατανάλωσή τους.
Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο είναι αδιαμφισβήτητα το εθνικό μας προϊόν, και ένας διατροφικός θησαυρός. Είναι ένα τρόφιμο, με υψηλή θρεπτική αξία, και ισχυρισμό υγείας για τη μείωση της οξείδωσης των λιπιδίων του αίματος. Στην καθημερινότητά μας είναι πολύ εύκολο να το υπερκαταναλώσουμε, και να λάβουμε αναλογικά πολλές θερμίδες (και θρεπτικά συστατικά βεβαίως) χωρίς να το καταλάβουμε, λόγω υψηλής ενεργειακής του πυκνότητας! Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα βάζουμε ελαιόλαδο στη μαγειρική και τις σαλάτες μας, όμως καλό είναι να το χρησιμοποιούμε ωμό ή προς το τέλος του μαγειρέματος, και με φειδώ.
Πέρα από τα στερεά τρόφιμα, έχουμε και τα θερμιδικά πυκνά ροφήματα, όπως ροφήματα καφέ-σοκολάτας που είναι πλούσια σε λιπαρά και σάκχαρα, και το αλκοόλ. Το αλκοόλ είναι άλλος παράγοντας που μπορεί να μας οδηγήσει εύκολα σε αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη, καθώς τα αλκοολούχα ποτά και cocktail είναι θερμιδικά πυκνά ροφήματα, χωρίς να προσφέρουν θρεπτικά συστατικά ή κορεσμό. Επίσης, είναι εύκολο να παρασυρθούμε σε κατανάλωση αρκετών ποτών σε μικρό χρονικό διάστημα, όπως και να ξεπεράσουμε τη σύσταση της κατανάλωσης των 7 ποτών την εβδομάδα.
Τέλος, μέσα στην ημέρα, και και την εβδομάδα η διατροφική μας συμπεριφορά αλλάζει. Δηλαδή, μπορεί τη μέρα να τρώμε λίγο, με αποτέλεσμα να υπερκαταναλώνουμε τροφή το βράδυ, ή να τρώμε υποθερμιδικά ή ισοθερμιδικά μέσα στην εβδομάδα και το Σαββατοκύριακο να υπερκαταναλώνουμε τροφή, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε σε θετικό ισοζύγιο ενέργειας.
Υπερεκτίμηση της φυσικής δραστηριότητας
Η υπερεκτίμηση των επιπέδων φυσικής δραστηριότητας είναι επίσης κοινό εύρημα σε μελέτες. Τείνουμε να υπερεκτιμούμε την άσκηση που κάνουμε, και την ενέργεια που δαπανούμε μέσω της άσκησης. Μάλιστα, ενώ τα έξυπνα ρολόγια καταγράφουν πολύ σωστά την άσκηση, δεν υπολογίζουν σωστά την ενέργεια που δαπανάται κατά την άσκηση. Επιπροσθέτως, μετά την άσκηση, ορισμένοι υπερκαταναλώνουν τροφή, με την σκέψη ότι τα “κέρδισαν” μέσω της άσκησης.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι η άσκηση έχει πολλά οφέλη για την μακροπρόθεσμη υγεία και λειτουργικότητα του σώματος, πέρα από την “καύση θερμίδων”.
Φαρμακευτική αγωγή που οδηγεί σε κατακράτηση υγρών ή αύξηση της όρεξης
Το ισοζύγιο ενέργειας μπορεί να επηρεάζεται από την τροφή που καταναλώνουμε και την άσκηση που κάνουμε, όμως εξωτερικοί παράγοντες όπως φαρμακευτική αγωγή μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα πείνας, ή να οδηγήσουν σε κατακράτηση υγρών με αποτέλεσμα αυξημένο νούμερο και στη ζυγαριά. Σε κατακράτηση υγρών οδηγούν φάρμακα όπως αντι-υπερτασικά, αντισυλληπτικά, τα κορτικοστεροειδή, και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ενώ ορισμένα αντικαταθλιπτικά, κορτικοστεροειδή και αντιισταμινικά φάρμακα μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα πείνας.
Υποθυρεοειδισμός
Οι θυρεοειδικές ορμόνες ρυθμίζουν τη λειτουργία του σώματος, των βιοχημικών αντιδράσεων που αποκαλούμε “μεταβολισμό”. Ο υποθυρεοειδισμός οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους και σε δυσκολία απώλειας βάρους, όταν δεν έχει γίνει διάγνωση ή δεν λαμβάνεται η -κατάλληλη- αγωγή.
Όταν η λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα ρυθμιστεί, τότε παύει να επηρεάζει και το βάρος.
Εν κατακλείδι, διατροφικές πρακτικές και ο τρόπος ζωής, όπως και η κατάσταση υγείας μας, μπορεί να μας οδηγήσουν στο θετικό ισοζύγιο ενέργειας, χωρίς να το καταλάβουμε! Συνεπώς, χρειάζεται οργάνωση και συνειδητότητα στη μέρα μας, και στις διατροφικές μας συμπεριφορές, όπως και σωστή ενημέρωση γύρω από τη διατροφή. Φυσικά, ο τακτικός έλεγχος της κατάστασης υγείας μας είναι σημαντικός, όπως και η ενημέρωση μας για παρενέργειες φαρμάκων και σωστή διαχείριση χρήσης φαρμάκων, όπως τα κορτικοστεροειδή που απαιτούν μεταβολές στη διατροφή.
Πηγές:
Oostenbach LH, Slits E, Robinson E, Sacks G. Systematic review of the impact of nutrition claims related to fat, sugar and energy content on food choices and energy intake. BMC Public Health. 2019 Oct 15;19(1):1296. doi: 10.1186/s12889-019-7622-3. PMID: 31615458; PMCID: PMC6794740.
Fuentes Artiles R, Staub K, Aldakak L, Eppenberger P, Rühli F, Bender N. Mindful eating and common diet programs lower body weight similarly: Systematic review and meta-analysis. Obes Rev. 2019 Nov;20(11):1619-1627. doi: 10.1111/obr.12918. Epub 2019 Aug 1. PMID: 31368631.
Dyrstad SM, Hansen BH, Holme IM, Anderssen SA. Comparison of self-reported versus accelerometer-measured physical activity. Med Sci Sports Exerc. 2014 Jan;46(1):99-106. doi: 10.1249/MSS.0b013e3182a0595f. PMID: 23793232.
Poslusna K, Ruprich J, de Vries JH, Jakubikova M, van't Veer P. Misreporting of energy and micronutrient intake estimated by food records and 24 hour recalls, control and adjustment methods in practice. Br J Nutr. 2009 Jul;101 Suppl 2:S73-85. doi: 10.1017/S0007114509990602. PMID: 19594967.
Fontenelle LC, Feitosa MM, Severo JS, Freitas TE, Morais JB, Torres-Leal FL, Henriques GS, do Nascimento Marreiro D. Thyroid Function in Human Obesity: Underlying Mechanisms. Horm Metab Res. 2016 Dec;48(12):787-794. doi: 10.1055/s-0042-121421. Epub 2016 Dec 6. PMID: 27923249.
To άρθρο γράφτηκε από την Δρ Μαντζώρου Μαρία και δημοσιεύτηκε αρχικά στo Fitness Motivation Hellas
Φωτογραφία από το Bovary. gr
Baked oatmeal με μήλο
Το "baked oatmeal" (ψητό porridge), κάτι μεταξύ χυλού βρώμης & κεικ αποτελεί ιδανική συνταγή για προετοιμασια πρωινού απο το πρηγουμενο βραδυ, καθώς μπορεί να ετοιμαστεί, να ψηθεί και να διατηρηθεί στο ψυγείο ή στην κατάψυξη.
Η προσθήκη του μήλου στη συνταγή αυξάνει τον όγκο της μερίδας, και αποτελεί ωραία ιδέα για αύξηση της πρόσληψης φρούτων μέσα στη μέρα.
Τι θα χρειαστείτε:
- 1 1/2 φλ. βρώμη (προτιμήστε rolled oats, δηλαδή τη βρώμη που είναι ολόκληρη, όπως αυτή που έχουν τα μούσλι)
- 3/4 φλ. γάλα ή φυτικό ρόφημα
- 2 αυγά
- κανέλα
- 1/2 φλ σταφίδες
- 1 μήλο κομμένο σε κυβάκια
- 1-2 κ.σ. ταχίνι ή φυστικοβούτυρο (προεραιτικά)
- 1 κ.σ. μέλι
- 1 κ.γ. baking powder
Ενδιαφέρεστε να βελτιώστε τη διατροφή σας; Κλείστε το δια ζώσης ή εξ' αποστάσεως ραντεβού σας εδώ!
Εκτέλεση:
- Ανακατέψτε τη βρώμη, το baking powder, την κανέλα, και τις σταφίδες σε ένα πυρίμαχο σκεύος.
- Σε άλλο μπολ ανακατέψτε τα υπόλοιπα υλικά και αναμείξτε τα με τα υπόλοιπα υλικά στο πυρίμαχο σκεύος.
- Προσθέστε το μήλο & ανακατέψτε το καλά στο μίγμα
- Αφήστε το μίγμα 10 λεπτά στον πάγκο της κουζίνας.
- Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμους για 30 λεπτά.
Καλή απόλαυση!
Διατροφή: οι διάσημοι ξέρουν καλύτερα;
Οι διάσημοι ανά τον κόσμο είναι πλέον πιο γνωστοί για την εμφάνισή τους, παρά για τη δουλειά και τα κατορθώματά τους. Και πολλοί θα κάνανε τα πάντα για να τους μοιάσουν, είτε πρόκειται για κρέμες και ρούχα, είτε για διατροφή!
Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησαν νέα για το πρόγραμμα διατροφής που έχει επιβάλει η Meghan Markle στον πρίγκιπα Harry εν όψει του γάμου τους. Συγκεκριμένα, ο πρίγκιπας φαίνεται να ακολουθεί τη Sirtfood diet, μια διατροφή που είναι βασισμένη στην αύξηση των σιρτουινών, ενζύμων που παίρνουν μέρος σε διάφορες λειτουργίες στο σώμα μας, συμπεριλαμβανομένου και του μεταβολισμού. Ο μεγάλος περιορισμός των θερμίδων, σε συνδυασμό με άσκηση φαίνεται να βοηθάει στην παραγωγή τους, αλλά αυτό έχει φανεί σε πρώιμες μελέτες σε ζωικά μοντέλα, αλλά όχι στον άνθρωπο. Δηλαδή, το πρόγραμμα ουσιαστικά βασίζεται σε μεγάλο αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας και άσκηση, που είτε αυξάνουν, είτε όχι τις σιρτουίνες, η απώλεια βάρους είναι δεδομένη!
Κατά τον προηγούμενο βασιλικό γάμο είχε γίνει γνωστό ότι η Δούκισσα του Cambridge και η μητέρα της ακολούθησαν τη Δίαιτα Dukan για απώλεια βάρους. Η Δίαιτα Dukan, έχει ψηφιστεί από τον Βρετανικό Σύλλογο Διαιτολόγων ως μια από τις χειρότερες διάσημες δίαιτες που μπορεί να ακολουθήσει κανείς. Μάλιστα, πέρα από την έλλειψη επιστημονικής τεκμηρίωσης και την ασυμβατότητα της δίαιτας αυτής με την υγιεινή διατροφή, η συγκεκριμένη δίαιτα προέρχεται από έναν ιατρό που δεν κατάφερε να ασκήσει επιστημονικά σωστά το επάγγελμα για το οποίο σπούδαζε χρόνια! Πόσο καλά, λοιπόν, θα ασκήσει ένα επάγγελμα για το οποίο δεν έχει καμία γνώση και εκπαίδευση;
Πριν λίγες μέρες ο Donald Trump διόρισε τον γνωστό ιατρό της τηλεόρασης Dr Oz στο συμβούλιο για τη διατροφή και την άσκηση. Ο εν λόγω καρδιοχειρουργός έγινε γνωστός μέσω της εκπομπής της Oprah, και έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα για προώθηση ψευδο-επιστήμης, και ψευδών ισχυρισμών σχετικά με προϊόντα αδυνατίσματος, έχοντας καταθέσει γι’ αυτό και ενώπιον της Γερουσίας! Μάλιστα, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε σε γνωστό επιστημονικό περιοδικό έδειξε ότι μόνο το 46% των ισχυρισμών που έγιναν σε 40 εκπομπές του βασίζονταν σε έγκυρα επιστημονικά δεδομένα. Δηλαδή, λιγότερες από τις μισές ιατρικές συμβουλές που έδινε ήταν σωστές!
Παράλληλα, στα περιοδικά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρουσιάζονται Έλληνες και ξένοι διάσημοι να ακολουθούν διάφορες παράδοξες δίαιτες, και να διαφημίζουν ανορθόδοξους και δυνητικά επικίνδυνους τρόπους αδυνατίσματος, και σχετικά σκευάσματα.
Θα περίμενε κανείς ότι οι διάσημοι με τους αστρονομικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, που τους δίνουν την ευχέρεια να πληρώσουν τους πιο επιστημονικά καταξιωμένους ιατρούς, και διαιτολόγους - διατροφολόγους, ξέρουν καλύτερα σε ποιον θα εμπιστευτούν την υγεία τους!
Κι όμως, δεν φαίνεται να ξέρουν! Και γιατί να ξέρουν; Είναι άνθρωποι, των οποίων η εμφάνιση είναι ένα σημαντικό κομμάτι της δουλειάς και της επιτυχίας τους. Έτσι, θα δοκιμάσουν οτιδήποτε! Το ότι είναι διάσημοι δεν σημαίνει ότι είναι και παντογνώστες! Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι πάρα πολλές φορές πληρώνονται αδρά για διαφημίσεις προϊόντων, χωρίς να σημαίνει ότι τα χρησιμοποιούν. Πολλές φορές παρατηρείται ότι ένα προϊόν διαφημίζεται παράλληλα από πολλούς διασήμους! Δεν είναι τυχαίο, είναι διαφήμιση! Μάλιστα, η Gwyneth Paltrow μέσω της ιστοσελίδας της προωθεί επικίνδυνους ισχυρισμούς περί υγείας και προϊόντα, για τα οποία δεν έχει την παραμικρή ιδέα, όπως φάνηκε σε συνέντευξή της σε γνωστή τηλεοπτική εκπομπή.
Συνεπώς, κατακλυζόμαστε από πληροφορίες σχετικές με την υγεία και την τη διατροφή μας από διάσημους (και μη), χωρίς όμως οι πληροφορίες αυτές να είναι έγκυρες, και να θέτουμε έτσι την υγεία μας σε κίνδυνο! Οι συστάσεις για την υγιεινή διατροφή μπορεί να μην παρουσιάζονται ως «μαγικές», όμως λειτουργούν στην προάσπιση της υγείας και της μακροζωίας, και είναι βασισμένες σε πολυετείς και έγκυρες επιστημονικά μελέτες. Όσον αφορά την απώλεια βάρους, το μυστικό είναι κοινό! Αρκεί να τρώμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε. Και αν χρειάζεται να χάσουμε βάρος, τότε και πάλι συνδυάζουμε την υγιεινή διατροφή με μια υποθερμιδική διατροφή!
Καρκίνος και Διατροφή: Πρόληψη και αντιμετώπιση από το παιδί στον ενήλικα!
Σας ευχαριστούμε που παρευρεθήκατε στην ομιλία μας για τη σημαντικότητα της διατροφής στην πρόληψη και αντιμετώπιση του καρκίνου!