Ανορθόδοξες δίαιτες: Μέρος Γ
Σήμερα, πιο πολύ από ποτέ, στα περιοδικά και το ίντερνετ, βλέπουμε νέες δίαιτες να έρχονται στο φως της δημοσιότητας.
Όλο και κάποιος νέος τρόπος για μόνιμη, γρήγορη και ανώδυνη απώλεια βάρους προκύπτει και όλο και κάποιο συστατικό στη διατροφή φταίει που «κόλλησε η ζυγαριά». Οι δίαιτες ανάλογα με την ομάδα αίματος, οι δίαιτες χωρίς γλουτένη και ανάλογα με διατροφικές δυσανεξίες είναι μερικοί από αυτούς τους τρόπους.
Μια δίαιτα που έχει γίνει γνωστή τα τελευταία χρόνια, είναι η δίαιτα ανάλογα με την ομάδα αίματος, σύμφωνα με την οποία αποκλείονται τρόφιμα ανάλογα με την ομάδα αίματος του ατόμου λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα τρόφιμα είναι ανεκτά μόνο από ορισμένες ομάδες αίματος.
Ο Βρετανικός Σύλλογος Διαιτολόγων - Διατροφολόγων τονίζει ότι δεν υπάρχει επιστημονική βάση, αλλά ψευδοεπιστήμη πίσω από τη δίαιτα αυτή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ελλείψεις θρεπτικών συστατικών.
Η δίαιτα χωρίς γλουτένη μάλλον είναι η δίαιτα που όλοι σίγουρα έχουν ακούσει τα τελευταία χρόνια. Είναι πολύ απλή: αποκλείει κάθε πηγή γλουτένης -αν και δεν είναι σίγουρο ότι οι ακόλουθοί της ξέρουν πού βρίσκεται η γλουτένη, καθώς υπάρχουν πολλές κρυφές πηγές της πρωτεΐνης. Η εν λόγω δίαιτα δεν επιτρέπει την κατανάλωση της γλουτένης, η οποία βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη και υποτίθεται ότι παχαίνει.
Στην πραγματικότητα, η γλουτένη δεν παχαίνει και ο αποκλεισμός της από τη δίαιτα είναι απαραίτητος μόνο σε περίπτωση κοιλιοκάκης, μιας αυτοάνοσης ασθένειας. Μάλιστα, τα προϊόντα δίχως γλουτένη περιέχουν περισσότερο λίπος από τα συμβατικά και περισσότερες θερμίδες, οπότε η κατανάλωσή τους μόνο στην απώλεια βάρους δε θα βοηθήσει.
Τέλος, μια νέα μόδα στη διατροφή είναι τα τεστ διατροφικής δυσανεξίας. Οι τροφές μπορούν να προκαλέσουν αντιδράσεις στον οργανισμό, όπως αλλεργία και δυσανεξία.
Στην περίπτωση της δυσανεξίας σε μια τροφή, τα άτομα με διατροφική δυσανεξία σε ένα συστατικό μπορούν να το καταναλώσουν σε μικρή ποσότητα (π.χ. ένα ποτήρι γάλα σε περίπτωση δυσανεξίας στη λακτόζη), αλλά σε μεγαλύτερες ποσότητες θα έχουν δυσάρεστα συμπτώματα, κυρίως στο γαστρεντερικό σύστημα.
Τα πολυδιαφημισμένα όμως αυτά τεστ δυσανεξίας, όχι μόνο δεν αναφέρονται στις διατροφικές δυσανεξίες, αλλά συνδέουν τα αποτελέσματά τους με την πρόσληψη βάρους! Δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο που από μόνο του θα προκαλέσει αύξηση βάρους! Είναι το ενεργειακό περιεχόμενο της διατροφής που καθορίζει το ενεργειακό ισοζύγιο και την πρόσληψη ή την απώλεια βάρους.
Μάλιστα, λόγω της μεγάλης δημοσιότητας που πήραν τα τεστ αυτά, το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας κατέληξε στο ότι «ουδεμία σχέση έχουν οι τροφικές υπερευαισθησίες με το σωματικό βάρος ή το μεταβολικό ρυθμό, τη ρύθμισή του, την απώλεια βάρους και το σχεδιασμό διαιτολογίου με αυτόν το σκοπό.
Οποιοσδήποτε επικαλείται κάτι τέτοιο, εκμεταλλεύεται με δόλο την άγνοια του κοινού».
Είναι πολλές οι δίαιτες που υπόσχονται δραστικές αλλαγές στο βάρος σε μικρό χρονικό διάστημα. Δεν υπάρχει κάποιο μαγικό συστατικό που να παχαίνει ή να αδυνατίζει.
Το κλειδί στην απώλεια βάρους είναι μια υποθερμιδική, αλλά ισορροπημένη δίαιτα, σύμφωνα με τις διατροφικές προτιμήσεις και το καθημερινό πρόγραμμα του κάθε ατόμου, καθώς και τακτική άσκηση προς αποφυγή απώλειας μυϊκής μάζας κατά τη διάρκεια της δίαιτας.
Κοιλιοκάκη: όταν η διατροφή είναι η θεραπεία
H κοιλιοκάκη είναι μια συχνά διαγνωσκόμενη αυτοάνοση νόσος με γενετική προδιάθεση. Η νόσος προκαλείται από την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού σε μια ομάδα πρωτεϊνών, όταν αυτές βρεθούν στο λεπτό έντερο.
Οι πρωτεΐνες αυτές έχουν επικρατήσει με το όνομα γλουτένη και βρίσκονται στο σιτάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι και είναι αυτές που δίνουν ελαστικότητα στη ζύμη. Η ανοσολογική αντίδραση οδηγεί στην ατροφία των εντερικών λαχνών, σε δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών και δυσπεψία.
Αν και παλαιότερα θεωρούνταν νόσος της παιδικής ηλικίας, σήμερα αναγνωρίζεται ότι μπορεί να εμφανιστεί και σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, με τις περισσότερες διαγνώσεις να γίνονται σε άτομα ηλικίας 40-60 ετών.
Τα συμπτώματα είναι πολυσυστηματικά και ποικίλα, ενώ μερικοί ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί. Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι διάρροια, μετεωρισμός, ναυτία και έμετος, κόπωση, απώλεια βάρους, νευρολογικά συμπτώματα, υπογονιμότητα, και κατάθλιψη, ενώ συνδέεται με δυσανεξία στη λακτόζη, οστεοπόρωση λόγω έλλειψης ασβεστίου και αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου, βιταμίνης Β12 ή/και φυλλικού οξέος, ενώ οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο.
Η ερπητοειδής δερματίτιδα είναι επίσης ένα από τα πιθανά συμπτώματα της ασθένειας, ενώ πολλές φορές η κοιλιοκάκη συνυπάρχει και με άλλα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως διαβήτη τύπου 1, ρευματοειδή αρθρίτιδα και υποθυροειδισμό.
Θεραπεία για την κοιλιοκάκη αποτελεί η δίαιτα χωρίς γλουτένη και πρέπει να ακολουθείται εφ’ όρου ζωής. Τα συμπτώματα βελτιώνονται μέσα σε 2-8 εβδομάδες, όμως ακόμη και η ελάχιστη ποσότητα μπορεί να τα επαναφέρει.
Η δίαιτα χωρίς γλουτένη αποκλείει τα προϊόντα της σίκαλης, του κριθαριού και του σιταριού, όπως και άλλα τρόφιμα τα οποία περιέχουν ή ενδέχεται να περιέχουν γλουτένη, η οποία έχει πολλές εφαρμογές στην τεχνολογία τροφίμων. Ενδεχομένως, κάποιοι ασθενείς είναι ευαίσθητοι και στη βρώμη, οπότε από τη δίαιτα αποκλείεται και η βρώμη, τουλάχιστον μέχρι να διαπιστωθεί ότι ο ασθενής δεν εμφανίζει ευαισθησία. Πολλές φορές είναι απαραίτητη η ενίσχυση της διατροφής με συμπληρώματα για τη διόρθωση των διατροφικών ελλείψεων.
Λόγω κινδύνου επιμολύνσεων των τροφίμων χωρίς γλουτένη από μαγειρικά σκεύη, τρόπο μαγειρέματος και παραγωγής, τα άτομα με κοιλιοκάκη πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικά με τα τρόφιμα και τα συστατικά που αγοράζουν και καταναλώνουν εντός και εκτός σπιτιού. Είναι λοιπόν απαραίτητο οι ασθενείς να γνωρίζουν καλά τα τρόφιμα που περιέχουν ή είναι πιθανό να έχουν γλουτένη και να ελέγχουν τα συστατικά των τροφίμων που αγοράζουν.
Επίσης, για την αποφυγή επιμόλυνσης του φαγητού στο σπίτι από προϊόντα με γλουτένη, είναι θεμιτή η αποθήκευση των προϊόντων χωρίς γλουτένη σε διαφορετικό ντουλάπι/χώρο καθώς και η χρήση διαφορετικών σκευών μαγειρικής, γκριλ και τοστιέρας και τεφλόν κοπής. Ιδιαίτερη προσοχή επιβάλλεται στα γεύματα εκτός σπιτιού, όπου ο οικοδεσπότης ή το εστιατόριο είναι καλό να ενημερώνονται και να προσέχουν όσο είναι δυνατό την αποφυγή επαφής των τροφίμων με και χωρίς γλουτένη.
Το να ακολουθεί κανείς μια δίαιτα που αποκλείει αυστηρά πολλά κοινά τρόφιμα δεν είναι πάντα εύκολο. Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν στο εμπόριο προϊόντα χωρίς γλουτένη που είναι εύγεστα και συμβάλλουν στη ποικιλία τροφίμων που μπορούν τα άτομα με κοιλιοκάκη να καταναλώσουν και να λάβουν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Ένας στους 100 πάσχει από κοιλιοκάκη. Εάν πιστεύετε ότι μπορεί να είστε και εσείς ένας από αυτούς, επισκεφτείτε τον ιατρό σας. Δεν προτείνεται σε άτομα που νιώθουν ότι πάσχουν από τη νόσο να ξεκινήσουν από μόνοι τους τη δίαιτα, καθώς οι εξετάσεις τους μπορεί να είναι λανθασμένα αρνητικές, με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.
Ποιά τρόφιμα είναι υπερτροφές;
Ορισμένα τρόφιμα διαφημίζονται και πωλούνται ως υπερτροφές, αλλιώς superfoods. Συνήθως, αυτά είναι εξωτικά φρούτα & λαχανικά, καθώς και ξηροί καρποί και σπόροι.
Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν superfoods.
Ο όρος "superfood" αποτελεί όρο του marketing, έναν τρόπο να διαφημιστούν κάποια προιόντα ως ανώτερα σε θρεπτική αξία. Όμως, πολλά "καθημερινά" τρόφιμα είναι superfoods, όπως τα φρούτα, από τη φράουλα, ως το πορτοκάλι, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί & οι σπόροι, όπως τα αμύγδαλα, τα καρύδια, ο λιναρόσπορος, τόσο το φυστικοβουτυρο όσο και το ταχίνι, τα πλούσια σε πρωτεϊνες και φυτικές ίνες όσπρια, καθώς και τα γαλακτοκομικά όπως το γιαούρτι και το τυρί!
Η ποικιλία στη διατροφή μας είναι σημαντική, και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα θρεπτικότατα τρόφιμα που είναι διαθέσιμα στις γευστικές & θρεπτικές μας συνταγές!
Συνεπώς, δεν χρειάζεται να ξοδεύουμε πολλά λεφτά σε "ειδικά" superfoods για να προσλαμβάνουμε επαρκή θρεπτικά συστατικά!
Brownies γλυκοπατάτας
When life gives you sweet potatoes... you make sweet potato brownies
Αν έχεις μια γλυκοπατάτα, μπορείς να φτιάξεις, brownies γλυκοπατάτας με 5 υλικά! Ιδανικά για vegan και για όσους νηστεύουν!
Εγώ τα έψησα σε στρογγυλο ταψάκι. Θυμίζουν την υφή υγρού κέικ σοκολάτας!
Υλικά:
- 1 φλιτζάνι πουρέ γλυκοπατάτας
- 1/2 φλιτζάνι ταχίνι ή φυστικοβούτυρο
- 1/4 φλιτζάνι κακάο
- 2 κ.σ. μέλι ή σιρόπι (για τους vegan)
- 1/3- 1/2 φλιτζάνι σταγόνες σοκολάτας
Εκτέλεση:
1. Αναμειξτε όλα τα υλικά μαζί σε ένα μπλέντερ. Στο τέλος προσθέστε τις σταγόνες σοκολάτας.
2. Ρίξτε το μίγμα σε ένα ταψάκι με αντικολλητικο χαρτί και ψήστε για 20 λεπτά σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς Κελσίου.
Καλή απόλαυση!