Διατροφή και οικονομική κρίση: παιδική παχυσαρκία
H παιδική παχυσαρκία έχει εκτοξευθεί τα τελευταία 30 χρόνια, αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα δημόσιας υγείας ανά τον κόσμο, με μεγάλο οικονομικό κόστος. Στην Ευρώπη, 1 στα 3 παιδιά 11 ετών είναι είτε υπέρβαρο είτε παχύσαρκο, ενώ -σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας- η Ελλάδα κατέχει τα πρωτεία στην παιδική παχυσαρκία στην Ευρώπη, παρά την οικονομική κρίση που ζούμε τα τελευταία χρόνια με το 1 στα 6 νοικοκυριά να μην έχει εισόδημα!
Φαίνεται παράδοξο το πώς γίνεται να έχουμε αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας παρά τη μείωση του εισοδήματος της οικογένειας, αλλά αυτό εξηγείται από τις διατροφικές επιλογές που γίνονται στα νοικοκυριά. Όπως έχει δείξει η μελέτη «Άττικα», το χαμηλό οικονομικό επίπεδο στην Ελλάδα έχει ωθήσει τους πολίτες σε μη υγιεινές συνήθειες.
Έχει παρατηρηθεί πως τα νοικοκυριά διαθέτουν όλο και λιγότερα χρήματα για αγορά φαγητού, επιλέγοντας τρόφιμα φτηνά, με χαμηλή διατροφική αξία, αλλά θερμιδικά πυκνά, όπως επεξεργασμένα και συσκευασμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, λίπος και αλάτι, γλυκά και σοκολάτες, γρήγορο φαγητό, ενώ παράλληλα παραγκωνίζουν τα φρούτα, τα λαχανικά και τα ψάρια!
Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά καταναλώνουν τρόφιμα που είναι φτωχά σε θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, με αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία τους βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα!
Η ελλιπής διατροφή και το υπερβάλλον σωματικό βάρος επιβαρύνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και αποτελούν παράγοντες κινδύνου για χρόνια νοσήματα, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών νοσημάτων, διαφόρων τύπων καρκίνου και του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στο μέλλον! Μάλιστα, οι επιπτώσεις στην υγεία των παχύσαρκων παιδιών έχει φανεί ήδη με τις μελέτες να δείχνουν πως παχύσαρκα παιδιά εμφανίζουν παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα και διαβήτη τύπου 2!
Η πρόληψη αλλά και η αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας είναι πάντοτε σημαντική, αλλά τώρα είναι ακόμη πιο επιτακτική! Είναι απαραίτητο να βελτιωθούν οι διατροφικές συνήθειες των οικογενειών, βάζοντας ως πρώτο κριτήριο την ποιότητα των τροφίμων που αγοράζουν και έχοντας ως στόχο μια ισορροπημένη διατροφή.
Η μεσογειακή διατροφή, με χρήση ελαιολάδου, υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και δημητριακών ολικής αλέσεως, μέτρια κατανάλωση ψαριών και χαμηλή κατανάλωση κρέατος, είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ως μία από τα καλύτερα πρότυπα διατροφής.
Πρακτικά, για τη διατροφή των παιδιών μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές:
1. Προτιμήστε να αγοράζετε τα υλικά και να μαγειρεύετε στο σπίτι. Είναι πιο φτηνό, ενώ γνωρίζετε την ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιείτε! Μειώστε την κατανάλωση κρέατος σε μια φορά την εβδομάδα, ενώ προτιμήστε άλλες πηγές πρωτεΐνης, όπως όσπρια, ψάρια και θαλασσινά!
2. Φτιάξτε στο σπίτι το κολατσιό των παιδιών για το σχολείο! Συμπεριλάβετε φρούτα και λαχανικά, ώστε να διευκολύνετε την επίτευξη του στόχου των πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Αποφύγετε να τους δίνετε έτοιμα γλυκίσματα και αλμυρά σνακ, όπως πατατάκια και κρουασάν.
3. Αντικαταστήστε τους χυμούς και τα αναψυκτικά που περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη με νερό, γάλα, φυσικούς χυμούς χωρίς πρόσθετη ζάχαρη ή smoothies που έχετε φτιάξει εσείς.
4. Στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε πληθώρα γευστικότατων γλυκισμάτων, χωρίς ή με λίγη ζάχαρη, με φρούτα να δίνουν τη γλυκιά γεύση!
Η παιδική παχυσαρκία οδηγεί σε προβλήματα υγείας και έχει μεγάλο οικονομικό κόστος για την οικογένεια και το κράτος βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Ακολουθώντας μια υγιεινή διατροφή, όπως τη μεσογειακή διατροφή, σε συνδυασμό με άσκηση, προστατεύει όχι μόνο την υγεία μας, αλλά και το πορτοφόλι μας!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 13-18 Νοέμβρη 2017
1. Ένας από τους πιο διαδεδομένους μύθους γύρω από τον καρκίνο είναι ότι "η κατανάλωση ζάχαρης προκαλεί καρκίνο".
Αυτός ο αβάσιμος ισχυρισμός διαδίδεται εδώ και πολλά χρόνια από άτομα που δεν είναι επιστήμονες υγείας, και οφείλεται στην υπεραπλούστευση μιας πολύπλοκης ασθένειας (του καρκίνου), γεγονός που οδηγεί σε σοβαρά σφάλματα. Με λίγα λόγια, προσπαθώντας να απλοποιήσουμε τη νόσο αυτή καταλήγουμε σε άκυρους συλλογισμούς που προκαλούν σύγχυση στο κοινό, αλλά και αρνητικά συναισθήματα σε ασθενείς με καρκίνο!
Η ζάχαρη, λοιπόν, δεν προκαλεί καρκίνο, ούτε ταΐζει τα καρκινικά κύτταρα, ενώ δεν σημαίνει ότι αν σταματήσει ένας ασθενής να τρώει ελεύθερα σάκχαρα (ή ζάχαρη) ή υδατάνθρακες θα γιατρευτεί, παρά τους ισχυρισμούς ψευδο-επιστημόνων.
Οι πεποιθήσεις αυτές γύρω από τη ζάχαρη, πέρα από το γεγονός ότι είναι δυνητικά επικίνδυνες, δεν συνάδουν με την παθοφυσιολογία της νόσου. Όπως όλα τα κύτταρα του σώματός μας, έτσι και τα καρκινικά κύτταρα (τα οποία πάλι είναι κύτταρα του σώματός μας που αναπτύσσονται ταχέως, παρεκλέινοντας από τις φυσιολογικές κυτταρικές λειτουργίες και τον κυτταρικό έλεγχο) χρειάζονται ενέργεια για να αναπτυχθούν, υπό μορφή γλυκόζης. Έτσι, αναπόφευκτα χρησιμοποιούν ενέργεια, όπως όλα τα κύτταρα, ενώ έχουν αυξημένες ανάγκες ενέργειας.
Η αυξημένη κατανάλωση ελευθέρων σακχάρων (σε γλυκά, ροφήματα και ήδη αρτοζαχαροπλαστικής) μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους, έναν παράγοντα κινδύνου για διάφορους τύπους καρκίνου.
Επομένως, για την πρόληψη της νόσου επικεντρωθείτε στην προσκόλληση στην υγιεινή διατροφή με πληθώρα φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και προϊόντων ολικής άλεσης. Στην περίπτωση νόσου δώστε έμφαση στην διατήρηση μιας καλής κατάστασης θρέψης, ακολουθώντας μια πλήρη διατροφή, η οποία προσφέρει ενέργεια και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Συμβουλευτείτε μόνο τους ειδικούς για τη διατροφή σας, τους διαιτολόγους-διατροφολόγους!
2. Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη ήταν την Τρίτη 14/11!
- Φέτος η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη είναι αφιερωμένη στις γυναίκες που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη με κύριο στόχο να αναδειχθεί το δικαίωμά τους να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή με ποιότητα και μέλλον. Κεντρικό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη 2017 είναι «Κάν΄ το για σένα και για ένα υγιές μέλλον».
- Η επίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη στη ζωή της γυναίκας, καθίσταται ευκολότερα αισθητή, αν αναλογιστεί κανείς ότι μία στις δέκα γυναίκες ζει παγκοσμίως με διαβήτη, ενώ μια στις επτά εγκυμοσύνες προέρχονται από γυναίκες με διαβήτη κύησης. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι μητέρες που γεννούν μεγάλα και υπέρβαρα παιδιά (>4 κιλά), πιθανότατα εμφάνισαν διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Βασικές αρχές για την αντιμετώπιση της νόσου αποτελεί η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και πρωτίστως η συστηματική σωματική δραστηριότητα. Σήμερα, κάθε ασθενής με διαβήτη μπορεί να ρυθμίσει τη ζωή του, όπως επιθυμεί, με ασφάλεια και καλή ποιότητα ζωής. Το μόνο που χρειάζεται είναι η σωστή προσαρμογή της θεραπείας του, στον τρόπο ζωής που επιθυμεί.
3. Το ελαιόλαδο στην Ελλάδα το έχουμε άφθονο! Και επειδή είναι καλό, το χρησιμοποιούμε για κάθε μαγειρική χρήση και σε μεγάλες ποσότητες!
Όσο καλής ποιότητας και θρεπτικό και αν είναι το ελαιόλαδο, χρειάζεται φειδώ, καθώς περιέχει και πάρα πολλές θερμίδες, όπως όλα τα έλαια! 119 θερμίδες ανά κουταλιά της σούπας!
Λίγο να μας ξεφύγει, και το θερμιδικό περιεχόμενο του πιάτου μας εκτοξέυεται στα ύψη!
4. Το φαγητό πέρα από ανάγκη είναι και απόλαυση. Η παραπληροφόρηση και η κινδυνολογία γύρω από διάφορα τρόφιμα και ομάδες τροφίμων (γαλακτοκομικά, γλουτένη κ.α.) έχουν επιφέρει σε αρκετούς φόβο και εμμονή με το φαγητό.
Η έλλειψη επιστημονικής τεκμηρίωσης για αρκετές "συμβουλές διατροφής" που διαδίδονται, και η παρερμηνία επιστημονικών δεδομένων είναι δυστυχώς εκτενής. Ως αποτέλεσμα να παρασύρεται το κοινό, και όχι μόνο να μην οδηγείται στην βελτίωση των διατροφικών συνηθειών, αλλά να οδηγείται σε ακραίες διατροφικές συμπεριφορές, οι οποίες ενδέχεται ακόμη να επιφέρουν από διατροφικές ελλείψεις, εως διατροφικές διαταραχές!
Η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή δεν έρχεται με αυστηρούς κανόνες και απαγορεύσεις, ενώ δίνεται έμφαση στην απόλαυση του φαγητού!!!
Διαβάστε ένα ενδιαφέρον άρθρο εδώ.
Courgette & carrot loaf
Courgette & carrot loaf
Ένας εξαιρετικός τρόπος να αυξήσουμε την κατανάλωση λαχανικών στη μέρα μας είναι τα προσθέσουμε σε συνταγές, όπως αυτή εδω, όπου στο κέικ έχουμε προσθέσει καρότο και κολοκύθι!
Για ακόμη περισσότερες φυτικές ίνες έχουμε χρησιμιποιήσει αλεύρι ολικής άλεσης!
Υλικά:
- 1 κολοκυθάκι τριμμένο και στραγγισμένο
- 1 καρότο τριμμένο
- 2 αυγά
- 80 ml ελαιόλαδο
- 80 γρ μέλι
- 100 ml γάλα ή φυτικό ρόφημα
- 250 γρ αλεύρι ολικής αλέσεως
- 1/2 κγ αλάτι
- 1 κγ baking powder
- 1/2 κγ σόδα
- κανέλα
- 1 βανιλίνη
Εκτέλεση:
1. Τρίψτε το κολοκυθάκι και με μια πετσέτα στραγγίξτε τα υγρά. Τρίψτε το καρότο και αναμείξτε με το κολοκυθάκι.
2. Σε ένα μπολ ανακατέψτε τα αυγά, το μέλι & το λαδι και το γάλα
3. Σε ένα άλλο μπολ ανακατέψτε το αλεύρι, το αλάτι, το baking powder, τη σόδα, την κανέλα και τη βανίλια
4. Αναμείξτε καλά τα στερεά και υγρά υλικά και προσθέστε τα λαχανικά.
5. Ψήστε για 45 λεπτά στους 200 βαθμούς στον αέρα.
Καλη απόλαυση!
Τι τρώει ένας αθλούμενος;
Αν βρεθεί κανείς σε ένα γυμναστήριο θα παρατηρήσει ότι αρκετοί αθλούμενοι καταναλώνουν αθλητικά ποτά και συμπληρώματα πρωτεϊνών. Είναι άραγε τόσο χρήσιμα ή απαραίτητα; Αυτά είναι που θα αυξήσουν τη μυϊκή μάζα στο σώμα;
Οι διατροφικές ανάγκες ενός αθλούμενου (όχι αθλητή ή πρωταθλητή) καλύπτονται εύκολα από μια τυπική, υγιεινή και θρεπτική διατροφή 1800-2500 θερμίδων την ημέρα! Είναι απαραίτητο να λαμβάνουμε επαρκείς ποσότητες υδατανθράκων, λιπαρών και πρωτεϊνών, από πληθώρα τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων διαφορετικών φρούτων και λαχανικών!
Περί το 50% των θερμίδων που χρειάζεται το σώμα συστήνεται να προέρχεται από υδατάνθρακες (ψωμί, ρύζι, δημητριακά, ζυμαρικά, παξιμάδι, πατάτα κ.α.), το 15-20% από πρωτεΐνες (κρέας, ψάρι , κοτόπουλο, αυγό, τυρί, όσπρια κ.α.), και το 30-35% από (επί το πλείστον καλά) λιπαρά (εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, λιπαρά ψάρια, αβοκάντο κ.α.).
Αν και είναι της μόδας οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες, όχι μόνο δεν πλεονεκτούν αναφορικά με την επίδοση στην άσκηση, αλλά αντιθέτως δεν συνάδουν με τις συστάσεις υγιεινής διατροφής. Μάλιστα, μετά τη γυμναστική το σώμα μας χρειάζεται υδατάνθρακες, ώστε να αναπληρωθεί το μυϊκό γλυκογόνο, δηλαδή οι υδατάνθρακες που αποθηκεύονται στους μυς μας.
Όσον αφορά τις πρωτεΐνες, εύκολα φτάνουμε τον στόχο του 0,8-1 γραμμάριο/κιλό σωματικού βάρους, ενώ ακόμη και για αθλούμενους με πολύ έντονη άσκηση, που χρειάζονται σαφώς περισσότερη πρωτεΐνη (1,4-2 g/κιλό), ο στόχος καλύπτεται πολύ εύκολα. Για παράδειγμα, εάν ένας άνθρωπος 70 κιλών χρειάζεται 100 γρ πρωτεΐνης καλύπτεται με:
250 ml γάλα (= 10 γρ πρωτεΐνης)
120 γρ ξηρών καρπών (=20 γρ πρωτεΐνης)
200 γρ κοτόπουλο ψητό/βραστό (= 40 γρ πρωτεΐνης)
90 γρ τυρί (= 20 γρ πρωτεΐνης)
2 αυγά (= 10 γρ πρωτεΐνης)
Επιπλέον, πρωτεΐνες βρίσκουμε και στα όσπρια, στις πηγές υδατανθράκων και τα λαχανικά! Τα συμπληρώματα πρωτεϊνών ή συγκεκριμένων αμινοξέων σπάνια είναι απαραίτητα, ενώ δεν αντικαθιστούν τα γεύματα!
Τα συμπληρώματα βιταμινών είναι απαραίτητα μόνο σε περίπτωση έλλειψης ή σε άτομα που ακολουθούν vegan διατροφή (βιταμίνη Β12), και πάντα σε συνεννόηση με ιατρό ή και διαιτολόγο - διατροφολόγο!
Πριν την προπόνηση καλό είναι να τρώμε ένα γεύμα ή σνακ που να περιέχει σύνθετους υδατάνθρακες 1 με 4 ώρες πριν την προπόνηση, ή ένα φρούτο όπως μια μπανάνα αμέσως πριν την άθληση. Για πολύωρη άσκηση (>90 λεπτών) θα χρειαστούν και σνακ με υδατάνθρακες ενδιάμεσα της προπόνησης, όπως ενεργειακά ποτά, ή μπάρες ή μπανάνα!
Μετά την άθληση να τρώμε ένα γεύμα με υδατάνθρακες και πρωτεΐνες για την αναπλήρωση του μυϊκού γλυκογόνου και την ανάπλαση των μυών. Το γάλα είναι μια εξαιρετική (και φτηνή) επιλογή που περιέχει και πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, και υδατάνθρακες! Ειδάλλως, ένα πλήρες γεύμα (πχ. σαλάτα με κοτόπουλο και πατάτες) επίσης είναι εξαιρετική επιλογή!
Φυσικά δεν γίνεται να ξεχνάμε την ενυδάτωσή μας, και ενυδατωνόμαστε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση! Αν ιδρώσουμε 1 λίτρο νερό, τότε θα χρειαστεί 1,5 λίτρο για να επανέλθουμε στα πρότερα επίπεδα ενυδάτωσης!
Εν κατακλείδι, μια πλήρης, θρεπτική διατροφή με ποικιλία τροφίμων είναι επαρκής για τον μέσο αθλούμενο. Δεν χρειάζεται να αγοράσουμε ακριβά συμπληρώματα πρωτεϊνών, αλλά η οργάνωση στα γεύματα είναι κλειδί! Καθένας έχει διαφορετικές ανάγκες και πρόγραμμα άθλησης, διατροφής και τρόπου ζωής! Η τακτική φυσική δραστηριότητα είναι απαραίτητη για όλους μας, και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι όλων των οδηγιών υγιούς τρόπου ζωής, αλλά και της Μεσογειακής Διατροφής!