Μύθοι για τους διαιτολόγους και τη διαιτολογία: Οι διαιτολόγοι εκνευρίζονται αν δεν χασει ο διαιτώμενος βάρος
Πολλοι σκέφονται ότι αν δεν χάσουν βάρος ή δεν τηρήσουν “κατα γράμμα” το πρόγραμμα διατροφής δεν πρέπει να πάνε στο διαιτολόγο, καθώς θα τους μαλώσει ή θα εκνευριστεί ή δεν υπάρχει νόημα για συνεδρία! Μάλιστα, η πεποίθηση αυτή σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο διαιτώμενος πάει στο διαιτολόγο να δει πόσο έχει χάσει αποτελεί μια από τις πιο συχνές αφορμές για τη αναβολή της συνάντησης με το διαιτολόγο, που ομως μας απομακρύνει από το στόχο για απώλεια βάρους!
Η αδυναμία τήρησής του προγράμματος και τα ολισθήματα αποτελούν δυνατό έναυσμα για συζήτηση πάνω στις συνθήκες που οδήγούν σε παρέκκλιση από το πρόγραμμα, με σκοπό τη βελτίωση της διατροφής, καθώς και των διατροφικών συνηθειών! Επομένως, εαν (νομίζετε ότι) δεν τα πήγατε καλά, είναι προτιμότερο και πιο αποδοτικό να το συζητήσετε εκτενώς με το διαιτολόγο-διατροφολόγο σας και να βρείτε μαζί τις αιτίες που σας οδηγούν να “βγαίνετε εκτός προγράμματος” και τις πιθανές λύσεις στα διατροφικά ζητήματα που αντιμετωπίζετε! Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή όταν πηγαίνουμε στο διαιτολόγο για να βλέπουμε μόνο την απώλεια βάρους, βάζουμε κάτω από το χαλί τα προβλήματα, τα οποία θα επανεμφανιστούν και έχουν αρνητική επίδραση στην προσπάθειά μας και μπορεί να μας οδηγήσουν στην απογοήτευση και την χαμηλή αυτοπεποίθηση αναφορικά με την επίτευξη των στόχων μας.
Άλλωστε δουλειά του διαιτολόγου-διατροφολόγου δεν είναι να συγχαίρει την απώλεια βάρους και να τιμωρεί την μη απώλεια βάρους, αλλά να βοηθά τους διαιτώμενους να βελτιώσουν τις διατροφικές συνήθειες και συμπεριφορές.
Ο διαιτολόγος δεν εκνευρίζεται και δεν πρέπει να εκνευρίζεται ή να μαλώνει! Είναι δίπλα σας να σας βοηθά!
Διατροφή και οικονομική κρίση: παιδική παχυσαρκία
H παιδική παχυσαρκία έχει εκτοξευθεί τα τελευταία 30 χρόνια, αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα δημόσιας υγείας ανά τον κόσμο, με μεγάλο οικονομικό κόστος. Στην Ευρώπη, 1 στα 3 παιδιά 11 ετών είναι είτε υπέρβαρο είτε παχύσαρκο, ενώ -σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας- η Ελλάδα κατέχει τα πρωτεία στην παιδική παχυσαρκία στην Ευρώπη, παρά την οικονομική κρίση που ζούμε τα τελευταία χρόνια με το 1 στα 6 νοικοκυριά να μην έχει εισόδημα!
Φαίνεται παράδοξο το πώς γίνεται να έχουμε αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας παρά τη μείωση του εισοδήματος της οικογένειας, αλλά αυτό εξηγείται από τις διατροφικές επιλογές που γίνονται στα νοικοκυριά. Όπως έχει δείξει η μελέτη «Άττικα», το χαμηλό οικονομικό επίπεδο στην Ελλάδα έχει ωθήσει τους πολίτες σε μη υγιεινές συνήθειες.
Έχει παρατηρηθεί πως τα νοικοκυριά διαθέτουν όλο και λιγότερα χρήματα για αγορά φαγητού, επιλέγοντας τρόφιμα φτηνά, με χαμηλή διατροφική αξία, αλλά θερμιδικά πυκνά, όπως επεξεργασμένα και συσκευασμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, λίπος και αλάτι, γλυκά και σοκολάτες, γρήγορο φαγητό, ενώ παράλληλα παραγκωνίζουν τα φρούτα, τα λαχανικά και τα ψάρια!
Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά καταναλώνουν τρόφιμα που είναι φτωχά σε θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, με αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία τους βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα!
Η ελλιπής διατροφή και το υπερβάλλον σωματικό βάρος επιβαρύνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και αποτελούν παράγοντες κινδύνου για χρόνια νοσήματα, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών νοσημάτων, διαφόρων τύπων καρκίνου και του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στο μέλλον! Μάλιστα, οι επιπτώσεις στην υγεία των παχύσαρκων παιδιών έχει φανεί ήδη με τις μελέτες να δείχνουν πως παχύσαρκα παιδιά εμφανίζουν παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα και διαβήτη τύπου 2!
Η πρόληψη αλλά και η αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας είναι πάντοτε σημαντική, αλλά τώρα είναι ακόμη πιο επιτακτική! Είναι απαραίτητο να βελτιωθούν οι διατροφικές συνήθειες των οικογενειών, βάζοντας ως πρώτο κριτήριο την ποιότητα των τροφίμων που αγοράζουν και έχοντας ως στόχο μια ισορροπημένη διατροφή.
Η μεσογειακή διατροφή, με χρήση ελαιολάδου, υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και δημητριακών ολικής αλέσεως, μέτρια κατανάλωση ψαριών και χαμηλή κατανάλωση κρέατος, είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ως μία από τα καλύτερα πρότυπα διατροφής.
Πρακτικά, για τη διατροφή των παιδιών μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές:
1. Προτιμήστε να αγοράζετε τα υλικά και να μαγειρεύετε στο σπίτι. Είναι πιο φτηνό, ενώ γνωρίζετε την ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιείτε! Μειώστε την κατανάλωση κρέατος σε μια φορά την εβδομάδα, ενώ προτιμήστε άλλες πηγές πρωτεΐνης, όπως όσπρια, ψάρια και θαλασσινά!
2. Φτιάξτε στο σπίτι το κολατσιό των παιδιών για το σχολείο! Συμπεριλάβετε φρούτα και λαχανικά, ώστε να διευκολύνετε την επίτευξη του στόχου των πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Αποφύγετε να τους δίνετε έτοιμα γλυκίσματα και αλμυρά σνακ, όπως πατατάκια και κρουασάν.
3. Αντικαταστήστε τους χυμούς και τα αναψυκτικά που περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη με νερό, γάλα, φυσικούς χυμούς χωρίς πρόσθετη ζάχαρη ή smoothies που έχετε φτιάξει εσείς.
4. Στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε πληθώρα γευστικότατων γλυκισμάτων, χωρίς ή με λίγη ζάχαρη, με φρούτα να δίνουν τη γλυκιά γεύση!
Η παιδική παχυσαρκία οδηγεί σε προβλήματα υγείας και έχει μεγάλο οικονομικό κόστος για την οικογένεια και το κράτος βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Ακολουθώντας μια υγιεινή διατροφή, όπως τη μεσογειακή διατροφή, σε συνδυασμό με άσκηση, προστατεύει όχι μόνο την υγεία μας, αλλά και το πορτοφόλι μας!
Σωματικό Βάρος vs Σύσταση Σώματος
Ποιά η διαφορά του σωματικού βάρους από τη σύσταση του σώματος;
Είναι πανεύκολο να ανεβούμε σε μια ζυγαριά και να δούμε το σωματικό μας βάρος. Τι σημαίνει όμως; Τι μας δείχνει;
Το σωματικό βάρος είναι το σύνολο της μάζας των διαφορετικών τμημάτων του σώματος, δηλαδή της λιπώδους μάζας (του λίπους), και της άλιτης μάζας ( αναλόγως με την τμηματοποίηση περιλαμβάνει τη μυϊκή μάζα, τα οστά, τα υγρά του σώματος, τις πρωτεϊνες).
Το σωματικό βάρος έχει καθημερινές αυξομειώσεις, λόγω των αυξομειώσεων στα υγρά του σώματος και συνηθως λόγω υψηλότερης πρόσληψης Νατρίου (αλατι), νερού, τροφής, ή λόγω εμμηνου ρύσεως στις γυναίκες, ενώ και στην αρχή προγραμματος ασκησης ενδέχεται να δουμε μια μικρή αυξηση στο βάρος, η οποία δεν είναι φυσικά λίπος, αλλά υγρά.
Δοκιμάστε να ζυγιστείτε και μετά να πιείτε 1 ποτήρι νερό. Ξαναζυγιστείτε!
Παρατηρήσατε την αύξηση στην ένδειξη της ζυγαριάς;
Μας ενδιάφερει όμως αρκετά να δούμε από τι αποτελείται το σώμα μας, τη σύσταση του σώματος, και ειδικά το ποσοστό του λίπους στο σώμα, την επάρκεια της μυικής μάζας, και την ενυδάτωση του οργανισμού, και το πώς κατανέμονται στο σώμα!
Δυο άτομα με ίδιο βάρος & ύψος, αλλά διαφορετική σύσταση σώματος έχουν διαφορετικό σώμα!
Αν και με μια ζύγιση μπορούμε να δούμε το σύνολό τους, τη μάζα του κάθε τμήματος δεν μπορούμε να τη δούμε με τη ζύγιση, αλλά με την ανάλυση σύστασης σώματος (ή όπως λεγόταν παλιά λιπομέτρηση)!
Η ανάλυση σύστασης σώματος έρχεται να διαλευκάνει το από τι αποτελείται το σώμα μας, και να μας δείξει σε βάθος χρόνου τις αλλαγές της σύστασης (απώλεια λίπους, αύξηση μυικής μαζας, κτλ).
Μπορεί, λοιπόν, κάποιος να χάνει λίπος, να αυξάνει τη μυική του μάζα και το βάρος να μην μειώνεται με τον αναμενόμενο ρυθμό. Η βελτίωση της σύστασης του σώματος θα έχει μεγαλύτερο αποτέλεσμα στην εμφάνιση!
Στο διαιτολογικό γραφείο κάνουμε ανάλυση σύστασης σώματος με τον αναλυτή Tanita MC-980.
Εσείς έχετε κάνει ανάλυση σύστασης σώματος;
Διατροφικοί μύθοι: Τι ισχύει τελικά (Μέρος Β')
Πληθώρα πληροφοριών μάς είναι πλέον διαθέσιμες μέσω του διαδικτύου. Η παραπληροφόρηση πάνω στη διατροφή είναι πιο κοινή από ποτέ, γεγονός που δεν βοηθάει στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και της επίτευξης ενός υγιεινού τρόπου διατροφής.
1. Το βραδινό φαγητό παχαίνει. Κι όμως αυτό που έχει σημασία είναι πόσες θερμίδες προσλαμβάνουμε μέσα σε μία μέρα, μέσα σε ένα 24ωρο! Αυτό που συμβαίνει συχνά είναι να τρώμε μεγάλη ποσότητα βραδινού και έτσι να υπερβαίνουμε τις ημερήσιες ενεργειακές ανάγκες που έχει ο οργανισμός μας και να οδηγούμαστε σε σταδιακή αύξηση του βάρους. Σε ορισμένα άτομα η κατανάλωση του βραδινού νωρίς π.χ. στις 8 και η αποφυγή κατανάλωσης τροφής μετά μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του βάρους λόγω μείωσης των θερμίδων που προσλαμβάνουν μέσα σε ένα 24ωρο!
2. Δεν πρέπει να συνδυάζουμε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες σε ένα γεύμα, γιατί ο οργανισμός μας δεν μπορεί να πέψει καλά τα δύο συστατικά μαζί και οδηγούμαστε σε πρόσληψη βάρους. Η θεωρία αυτή ξεκίνησε από έναν γιατρό στην αρχή του 20ού αιώνα. Στην πραγματικότητα η θεωρία αυτή δεν ισχύει και η αποφυγή του συνδυασμού υδατανθράκων και πρωτεϊνών δεν οδηγεί σε μείωση του βάρους από μόνη της. Επιπλέον, υπάρχουν πολλά κοινά τρόφιμα-πηγές αμύλου που περιέχουν και πρωτεΐνες, όπως το γάλα, το γιαούρτι, τα όσπρια, τα δημητριακά και τα παράγωγά τους (π.χ. ψωμί, ζυμαρικά), άρα πρακτικά δεν μπορούμε να χωρίσουμε αυτά τα δύο θρεπτικά συστατικά!
3. Έχω δυσανεξία σε ένα τρόφιμο και αυτό με παχαίνει. Τα τελευταία χρόνια η τροφική δυσανεξία και η σχέση της με την απώλεια βάρους έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Η θεωρία αυτή δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, ενώ δεν λαμβάνει υπόψη τη φυσιολογία του οργανισμού μας. Μάλιστα, τα τεστ δυσανεξίας και βιοσυντονισμόού έχουν κριθεί παράνομα, σύμφωνα με τις υπουργικές αποφάσεις με αριθμό πρωτοκόλλου Γ3β/ΓΠ/οικ.63736 και Γ3β/ΓΠ/οικ.63737. Δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο που να μας παχαίνει. Αν όμως τρώμε περισσότερο απ’ όσο χρειαζόμαστε, τότε σε βάθος χρόνου το βάρος μας αυξάνεται, ανεξαρτήτου τροφής!
4. Για να ξεκινήσω να χάνω βάρος πρέπει να κάνω αποτοξίνωση. Η βιομηχανία της αποτοξίνωσης τα τελευταία χρόνια έχει αυξήσει τα κέρδη της! Στην πραγματικότητα οι νεφροί και το ήπαρ μας είναι τα πιο σημαντικά όργανα που παίρνουν μέρος στην αυτο-αποτοξίνωση του οργανισμού μας, ενώ στην περίπτωση που λόγω δηλητηρίασης ή νόσου δεν μπορεί να αποτοξινωθεί, τότε πάμε στο νοσοκομείο. Δεν θα μας βοηθήσει κανένα -ακριβό- πρόγραμμα αποτοξίνωσης, τσάι ή συμπλήρωμα διατροφής! Πολλοί έχουν συνδέσει την «αναγκαιότητα για αποτοξίνωση» με την απώλεια βάρους, δηλαδή παρουσιάζουν την αποτοξίνωση ως τρόπο για την εκκίνηση της απώλειας βάρους, κάτι που η έρευνα έχει αποδείξει πως δεν ισχύει, ενώ πολλοί αναφέρουν ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα για απώλεια βάρους οδηγεί σε μείωση βάρους του πορτοφολιού μας! Για να χάσουμε βάρος αρκεί να προσλαμβάνουμε λιγότερες θερμίδες απ’ αυτές που χρειαζόμαστε! Ακολουθώντας φυσικά έναν υγιεινό τρόπο ζωής, βοηθάμε τη βέλτιστη λειτουργία του και τη διασφάλιση της υγείας μας!
Η παραπληροφόρηση πάνω στη διατροφή και η παρουσίαση ορισμένων «πρωτότυπων» μεθόδων για γρήγορη απώλεια βάρους αποτελούν σημαντικά θέματα δημόσιας υγείας και παραπλάνησης του κοινού. Πολλοί διατροφικοί μύθοι θεωρούνται από το κοινό ισχύοντες, με αποτέλεσμα όχι μόνο τον αποπροσανατολισμό του, αλλά και την απογοήτευση σε περίπτωση που οι προσπάθειες για απώλεια βάρους δεν ευδοκιμούν.