Διατροφικοί μύθοι: τελικά τι ισχύει; (Μέρος Α')
Παγκοσμίως, η παχυσαρκία αποτελεί ένα σοβαρό και δαπανηρό πρόβλημα υγείας. Σύμφωνα με το World Obesity, ο αριθμός των παχύσαρκων ενηλίκων φτάνει τα 475 εκατομμύρια, με σχεδόν διπλάσιο τον αριθμό των υπέρβαρων.
Όσον αφορά τα παιδιά, πάνω από 200 εκατομμύρια έχουν υπερβάλλον σωματικό βάρος, το οποίο συμβάλλει στην ανάπτυξη μεταβολικών ασθενειών. Υπάρχουν πολλοί μύθοι γύρω από την παχυσαρκία και το αδυνάτισμα. Παρακάτω αναλύονται κάποιοι από αυτούς τους μύθους.
1. Για την παχυσαρκία φταίει ο χαμηλός μεταβολισμός και ο υπερθυρεοειδισμός
Πολλά παχύσαρκα άτομα ρίχνουν το φταίξιμο για το αυξημένο βάρος τους στο χαμηλό τους μεταβολισμό. Η αλήθεια όμως είναι ότι έχουν υψηλότερο μεταβολισμό σε σχέση με νορμοβαρή άτομα. Η έρευνα έχει δείξει ότι οι παχύσαρκοι έχουν πιο καθιστική ζωή από τους νορμοβαρείς, ενώ μένουν για λιγότερη ώρα όρθιοι.
Συνεπώς, παρά τον υψηλότερο βασικό μεταβολικό ρυθμό, τα παχύσαρκα άτομα κινούνται λιγότερο από τα νορμοβαρή.
Επιπλέον, αν και πολλοί ρίχνουν το φταίξιμο για το βάρος τους στον υποθυρεοειδισμό, εάν ο θυρεοειδής είναι ρυθμισμένος με φαρμακευτική αγωγή, τότε δεν υφίσταται η ορμονική διαταραχή που να οδηγεί σε χαμηλό μεταβολικό ρυθμό.
2. Δίαιτα = Ασιτία
Για πολλούς, δίαιτα σημαίνει αυστηρός περιορισμός φαγητού, με λίγα, άστατα γεύματα την ημέρα. Όμως, ακολουθώντας ένα τέτοιο πλάνο διατροφής, ο μεταβολικός ρυθμός μειώνεται και η απώλεια βάρους γίνεται δυσκολότερη! Επιπλέον, άτομα που τρώνε σταθερό αριθμό γευμάτων ανά τακτά χρονικά διαστήματα, έχουν υψηλότερο μεταβολικό ρυθμό και χάνουν βάρος πιο εύκολα.
3. Δεν τρώω πολύ, αλλά παχαίνω
Το τσιμπολόγημα είναι ο πιο εύκολος τρόπος για ασυνείδητη κατανάλωση φαγητού και θερμίδων. Έτσι, χωρίς να το καταλάβει κάποιος, μπορεί να καταναλώσει αρκετές θερμίδες, τις οποίες όμως δεν τις λαμβάνει υπ’ όψιν! Μια νοικοκυρά που δοκιμάζει το φαγητό ή κάποιος που τρώει ψωμί περιμένοντας το φαγητό να σερβιριστεί, είναι παραδείγματα τέτοιας συμπεριφοράς. Η καταγραφή όλων των τροφών που καταναλώνονται σε μια μέρα, μπορεί να βοηθήσει στη συνειδητοποίηση της έκτασης του... τσιμπολογήματος!
4. Οι υδατάνθρακες παχαίνουν
Οι υδατάνθρακες δεν παχαίνουν! Αποδίδουν τέσσερις θερμίδες ανά γραμμάριο και είναι απαραίτητοι για τον οργανισμό μας. Υδατάνθρακες υπάρχουν στα όσπρια, τα μακαρόνια, το ρύζι, τις πατάτες, τα φρούτα και τα λαχανικά.
Ο εγκέφαλός μας χρειάζεται γλυκόζη για να λειτουργήσει σωστά, άλλωστε! Το πρόβλημα δεν είναι οι υδατάνθρακες, αλλά το πόσο τρώμε. Αν καταναλώνουμε μεγαλύτερη ποσότητα οποιουδήποτε θρεπτικού συστατικού απ’ ό,τι χρειαζόμαστε, τότε ο οργανισμός μας θα αποθηκεύσει την περίσσια ενέργεια σα λίπος.
Πολλές φορές οι άνθρωποι δικαιολογούν το αυξημένο τους βάρους με διάφορους τρόπους, ενώ άλλες φορές καταφεύγουν σε «περίεργους» τρόπους για γρήγορο αδυνάτισμα. Είναι πολλοί οι μύθοι γύρω από τη διατροφή και ακόμη περισσότερα τα άτομα που δημιουργούν νέους μύθους και δίαιτες με σκοπό να αποκτήσουν φήμη και χρήματα.
Η λύση στην απώλεια βάρους δε βρίσκεται στον αποκλεισμό τροφών ή θρεπτικών συστατικών, αλλά στην υγιεινή διατροφή, με όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στη σωστή ποσότητα.
Πρεβιοτικά: τα οφέλη στην υγεία μας
Τα πρεβιοτικά μαζί με τα προβιοτικά ακούγονται όλο και πιο συχνά σήμερα. Τα πρεβιοτικά είναι άπεπτοι, ζυμώσιμοι υδατάνθρακες, που οδηγούν σε επιλεκτική ανάπτυξη ή και δράση συγκεκριμένων μικροβίων της εντερικής χλωρίδας, ωφελώντας την υγεία του ατόμου που τα καταναλώνει.
Οι φυτικές ίνες είναι άπεπτοι υδατάνθρακες που ζυμώνονται στο παχύ έντερο, αλλά δεν έχουν απαραίτητα πρεβιοτική δράση, καθώς μπορεί να ζυμώνονται και από μη ωφέλιμα βακτήρια.
Τα πρεβιοτικά χαρακτηρίζονται από την αντίστασή τους στην πέψη στον ανώτερο γαστρεντερικό σωλήνα, την ικανότητα να ζυμώνονται από την εντερική χλωρίδα και να επάγουν την ανάπτυξη ή και δράση συγκεκριμένων βακτηρίων.
Ουσιαστικά αποτελούν την τροφή των βακτηρίων του παχέος εντέρου και δρουν έμμεσα, ενισχύοντας τη δράση των προβιοτικών, ειδικά με την ταυτόχρονη κατανάλωσή τους.
Η σύσταση της εντερικής χλωρίδας επηρεάζεται από τη σύσταση της διατροφής μας. Έτσι, αν αλλάξουμε τη διατροφή μας, τα είδη των βακτηρίων του εντέρου που θα αναπτύσσονται περισσότερο θα είναι διαφορετικά, ανάλογα με τα πρεβιοτικά που καταναλώνουμε.
Οι περισσότερες έρευνες μέχρι τώρα έχουν γίνει με συμπληρώματα πρεβιοτικών, οπότε δεν είναι ξεκάθαρη η επίδραση μιας διατροφής πλούσιας σε πρεβιοτικά καθώς και η βέλτιστη δόση πρεβιοτικών για θετικά αποτελέσματα, χωρίς ενοχλήσεις από το γαστρεντερικό.
Η έρευνα υποδεικνύει ότι τα οφέλη για την υγεία που προέρχονται από τη δράση των πρεβιοτικών δεν αφορούν μόνο την καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος, αλλά και την απορρόφηση μετάλλων και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού.
Αν και δεν έχουμε πολλές έρευνες πάνω σε ανθρώπους, φαίνεται ότι τα πρεβιοτικά βοηθούν στη μείωση εντεροπαθογόνων μικροοργανισμών, ενδεχομένως μέσω ανάπτυξης ωφέλιμων βακτηρίων, ενεργοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος στο γαστρεντερικό σωλήνα ή μέσω των λιπαρών οξέων μικρής αλυσίδας που είναι μεταβολικά προϊόντα των βακτηρίων, με δράσεις που προάγουν την υγεία.
Μερικές από τις δράσεις των πρεβιοτικών που εξετάζονται είναι η μείωση των διαρροιών λόγω μολύνσεων ή αγωγής με αντιβίωση, βελτίωση συμπτωμάτων των φλεγμονωδών νόσων εντέρου, προστασία από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, αύξηση της βιοδιαθεσιμότητας μετάλλων, όπως του ασβεστίου, του μαγνησίου και ενδεχομένως του σιδήρου, μείωση κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα και επαγωγή του κορεσμού και επομένως υποβοήθηση της απώλειας βάρους.
Βέβαια, χρειάζονται επιπρόσθετες μελέτες σε ανθρώπους για την επικύρωση των μέχρι τώρα ευρημάτων.
Στην πράξη, εφόσον δεν συνίσταται συγκεκριμένη ποσότητα πρεβιοτικών, που είναι ευεργετική για την υγεία μας, μπορούμε να έχουμε ως στόχο την αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ινών και προϊόντων που φυσικά περιέχουν πρεβιοτικά, ενώ συμπλήρωμα πρεβιοτικών δεν είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της υγείας μας.
Τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα προϊόντα ολικής άλεσης είναι εξαιρετικές πηγές φυτικών ινών, ενώ τρόφιμα όπως οι μπανάνες, τα κρεμμύδια, η βρώμη, τα όσπρια, οι αγκινάρες είναι πηγές φυτικών ινών με πρεβιοτική δράση και είναι καλό να είναι μέρος της διατροφής μας.
Τραγανά ψητά ρεβύθια
Τραγανά ψητά ρεβύθια, ιδανικά για σνακ και σαλάτες!
Κλασσικά τα ρεβύθια τα τρώμε ως κύριο γεύμα. Μπορούμε όμως να τα ψήσουμε και να τα απολάυσουμε και ως ένα υγιεινό και θρεπτικό σνακ, ή να τα βάλουμε σε σαλάτες.
Τι θα χρειαστείτε:
- 2 φλ. βρασμένα ρεβύθια
- 2 κ.σούπας εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο
- Μπαχαρικά της επιλογής σας. Μπορείτε να χρησιμοποιείστε αγαπημένα μπαχαρικά ή συνδυασμούς όπως κανέλλα, pumpkin spice, κάρρυ και τζίντζερ, τσίλι, και ο,τι άλλο μίγμα ή μπαχαρικό σας αρέσει!
Εκτέλεση:
- Στραγγίζουμε και στεγνώνουμε καλά τα νερόβρστα ρεβύθια με μια πετσέτα.
- Τα αφήνουμε να κρυώνουν λίγο πάνω στην πετσέτα, ενώ αφαιρούμε τη φλούδα τους.
- Τοποθετούμε τα ρεβύθια σε ένα μπολ, ρίχνουμε 2 κ. σούπας εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και ανακατεύουμε.
- Προσθέτουμε τα μπαχαρικά της επιλογής μας και ανακετεύουμε.
- Σε ένα ταψί βάζουμε αντικολλητικό χαρτί και απλώνουμε επάνω τα ρεβύθια.
- Ψήνουμε στο φούρνο στους 200 βαθμούς στον αέρα ή στους 220 βαθμούς για 30-40 λεπτά ή μέχρι να γίνουν τραγανά. Μπορείτε κάθε 10 λεπτά να ανακινείτε το ταψί (και να "γυρίσουν" τα ρεβύθια) για να ψηθούν ομοιόμορφα τα ρεβύθια.
- Δοκιμάστε και προσθέστε αν θέλετε επιπλέον μπαχαρικά!
- Αφήστε τα να κρυώσουν λίγο.
- Καλή απόλαυση!
Πάρτε ιδέες για ψητά ρεβύθια με διάφορα μπαχαρικά από εδώ.
Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας
Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας.
Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων-Διατροφολόγων μας ενημερώνει:
Η παχυσαρκία δεν είναι απλώς μια ατομική επιλογή.
Η παχυσαρκία δεν είναι απλώς πρόβλημα έλλειψης θέλησης ή εγκράτειας, ούτε μία ατομική επιλογή. Οι ρίζες του προβλήματος είναι βαθιές. Είναι αποτέλεσμα πολλών διαφορετικών παραγόντων - γενετικών, ορμονικών, ψυχολογικών και περιβαλλοντικών (ανθυγιεινή διατροφή, στρες, καθιστική ζωή, κ.α.).
Αν και εκτιμάται ότι η παχυσαρκία επηρεάζει περισσότερα από 650 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, υπάρχουν ακόμα πολλά κενά γνώσης σχετικά με τους λόγου ς εμφάνισης και τους τρόπους αντιμετώπισης της. Εξ’ου και το στίγμα της παχυσαρκίας και οι κοινωνικές διακρίσεις λόγω του αυξημένου σωματικού βάρους επιμένουν σε όλον τον κόσμο.
Όλοι μαζί για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας –
Όλοι μαζί για ένα πιο υγιές μέλλον
...
Οι αδειούχοι διαιτολόγοι διατροφολόγοι είναι οι μοναδικοί ειδικοί στην επιστήμη της διατροφής που μπορούν να σας παρέχουν εξατομικευμένη υποστήριξη σε θέματα διατροφής, ελέγχου του σωματικού βάρους & διαιτολογικής μέριμνας σε χρόνιες νόσους σχετιζόμενες με τη διατροφή (πχ. καρδιαγγειακά, νεφροπάθειες, διαβήτη, διατροφικές διαταραχές).
Ο διαιτολόγος-διατροφολόγος χωρίς να στιγματίζει ή να κρίνει το άτομο, τηρώντας το απόρρητο, είναι δίπλα στον διαιτώμενο, να βοηθά στην επίτευξη των στόχων και την επίλυση των διατροφικών προβλημάτων!
5 βήματα και συμβουλές για ένα υγιές βάρος, σύμφωνα με τον ΠΣΔΔ & τον ΕΟΔΥ
1. Αξιολόγησε την ετοιμότητά σου για αλλαγή
2. Θέσε συγκεκριμένους & εφικτούς στόχους
3. Αναζήτησε βοήθεια στην προσπάθειά σου
4. Κάνε μικρές αλλά σταθερές αλλαγές στον τρόπο που τρως και κινείσαι
5. Παρακολούθησε την πρόοδό σου & αξιολόγησε τη συνολική σου πρόοδο
Διαβάστε επίσης:
World Obesity Day: Οι ρίζες της παχυσαρκίας (βιολογία, φαγητό, DNA, πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη, γεγονότα, μαρκετινγκ, ψυχικη υγεία, ύπνος, στίγμα)