Συνέδρια: Ποιός τα παρακολουθεί; Γιατί είναι σημαντικό για έναν επαγγελματία υγείας να τα παρακολουθήσει;
Σε πρόσφατο συνέδριο όπου παρευρισκόμουν για να παρουσιάσω και να παρακολουθήσω, παρευρίσκονταν για να παρακοκουθήσουν (όχι ως χορηγοί) κυρίες (μη επαγγελματίες υγείας) από γνωστή εταιρεία με υποκατάστατα γευμάτων, οι οποίες απροκάλυπτα διαφήμιζαν τα προϊόντα τους κατα τη διάρκεια των ομιλιών και των διαλλειμάτων. Με αφορμή το γεγονός αυτό θα ήθελα να μιλήσω λίγο για τα συνέδρια.
Κάθε χρόνο διοργανώνονται αρκετά συνέδρια ανά τον κόσμο. Ανάλογα με το αντικείμενο του κάθε επιστήμονα και επαγγελματία, κάποια είναι σαφώς πιο ενδιαφέροντα, από άλλα.
Ποιός μπορεί να παρακολουθήσει τα συνέδρια;
Οποιοσδήποτε θελήσει, ακόμα και αν δεν είναι του αντίστοιχου κλάδου, μπορούν να παρακολουθήσουν οποιοδήποτε συνέδριο θελουν, αρκει να πληρωσουν τη συνδρομη φυσικά.
Τι μαθαίνουμε στα συνέδρια;
Στα συνέδρια ενημερωνόμαστε για τα νέα δεδομένα και τις εξελίξεις σε έναν επιστημονικό τομέα. Για παράδειγμα, στο 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Παχυσαρκίας, όπως είναι αναμενόμενο, οι ομιλίες αναφέρονταν στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας κυρίως, καθώς και στα νέα δεδομένα για την αιτιολογία της (καθώς πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την εμφάνισή της), και την αντιμετώπιση των επιπτώσεών της στην υγεία.
Άλλες φορές οι παρουσιάσεις είναι πολύ εξειδικευμένες και άλλες φορές πιο γενικές. Μερικές φορές θα ακούσουμε γνωστές έννοιες και δεδομένα, ενώ άλλες φορές ένας νέος κόσμος ερευνών θα αναλυθεί μπροστά μας, και θα μας δώσει το έναυσμα να διαβάσουμε περαιτέρω μόνοι μας, αναλυτικότερα για το θέμα που μας ενδιαφέρει. Είναι σημαντικό να μην μένουμε μόνο στα όσα μαθαίνουμε στο συνέδριο, αλλά να διαβάσουμε και μόνοι μας, καθώς δεν είναι δυνατόν να αναλυθεί όλη η βιβλιογραφία σε ένα μικρό χρονικό διάστημα. Μάλιστα, χάρη στα κινητά μας μπορούμε να φωτογραφίζουμε διαφάνειες από την παρουσίαση ώστε να ψάξουμε ακριβώς το θέμα που μας ενδιαφέρει.
Στα συνέδρια δεν μαθαίνουμε από την αρχή βασική βιοχημεία ή αρχές φυσιολογίας και τα λοιπά, αλλά αντιθέτως εμπλουτίζουμε τις (ήδη βαθιές) γνώσεις που έχουμε αποκτήσει από τη φοίτησή μας, και το επιπλέον διάβασμα, το οποίο δεν παύει ποτέ.
Οι κυρίες της γνωστής εταιρείας, λοιπόν, όπως και κάθε μη επαγγελματίας υγείας βέβαια, δεν είναι σε θέση καν να καταλάβει και να αφομοιώσει ένα επιστημονικό θέμα, για το οποίο δεν έχει τις βασικές γνώσεις. Παρόλα αυτά, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυτό που θα φανεί δεν είναι τι κατάλαβε κάθε σύνεδρος! Και αυτό το γεγονός είναι πάρα πολύ σημαντικό να αναφερθεί, καθώς η προώθηση, πώληση και διαφήμιση προϊόντων και υπηρεσιών γίνεται κυρίως μέσω διαδικτύου και μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Γιατί η παρακολούθηση των συνεδρίων είναι σημαντική;
Πέρα από τις νέες γνώσεις που μας παρέχονται, ερχόμαστε σε επαφή με φίλους και συναδέλφους, γνωρίζουμε νέα άτομα που ασχολούνται στον τομέα μας, καθώς και καταξιωμένους επαγγελματίες υγείας με τους οποίους μπορούμε να συζητήσουμε φλέγοντα θέματα για την επιστήμη μας, να ανταλλάξουμε απόψεις, καθώς και να ζητήσουμε τη συμβουλή τους για θέματα επιστημονικά και θέματα καθημερινής κλινικής πρακτικής που μας απασχολούν, ενώ ενδέχεται να συνάψουμε συνεργασίες και φιλίες.
Φυσικά, μας δίνεται και η ευκαιρία και να απολαύσουμε με το πέρας του συνεδρίου την πόλη όπου γίνεται το συνέδριο.
Συνεπώς, η παρακολούθηση των συνεδρίων και η δια βίου μάθηση είναι απαραίτητες, ειδικά στην εποχή μας με την ταχεία εξέλιξη της επιστήμης, όμως χρειάζεται προσοχή, να θυμόμαστε ότι τα συνέδρια αυτά μπορεί να τα παρακολουθήσει οποιοσδήποτε, και στο διαδίκτυο να παριστάνουν τους ειδικούς, θέτοντας σε μεγάλο κίνδυνο την υγεία μας!
Απώλεια βάρους πριν το γάμο: γιατί να πεις όχι στις δίαιτες εξπρές!
Η ημέρα του γάμου είναι ιδαίτερα σημαντική για το ζευγάρι και την οικογένεια, ενώ απαιτεί πολύμηνη προετοιμασία. Η απώλεια βάρους πριν το γάμο είναι κοινή επιθυμία για τις νύφες (αλλά και της οικογένειας και κάποιων καλεσμένων) μιας και θέλουν να είναι ο καλύτερος τους εαυτός την ημέρα αυτή. Στο διαδύκτιο και στα περιοδικά είναι σίγουρο ότι θα βρούμε πληθώρα συμβουλών για γρήγορη απώλεια βάρους. Όμως, είναι καλύτερα να μην τις ακολουθήσουμε!
Γιατί, όμως, είναι προτιμότερο να αποφύγουμε τις παράδοξες δίαιτες εξπρές;
Οι δίαιτες εξπρές, όπως η “αποτοξίνωση” και άλλες ανορθόδοξες δίαιτες, διαφημίζονται για γρήγορη, και ανώδυνη απώλεια βάρους. Όμως, στην πραγματικότητα μπορούν να κάνουν μεγαλύτερο κακό, παρά καλό.
Η γρήγορη απώλεια βάρους οφείλεται κυρίως σε απώλεια υγρών και μυικής μάζας, και όχι σε απώλεια λίπους, ενώ μετά το πέρας της δίαιτας το σωματικό βάρος και το λίπος, ανεβαίνει ταχύτατα. Αυτό συμβαίνει, διότι οι δίαιτες αυτές είναι πολύ περιοριστικές, επομένως με την επιστροφή στις πρότερες διατροφικές συνήθειες αυξάνεται η επιθυμία για τα τρόφιμα που “απαγορεύονταν” πριν, τα οποία συνήθως είναι ενεργειακά πυκνά, πλούσια σε σάκχαρα και λιπαρά. Επίσης, η απώλεια μυικής μάζας οδηγεί σε μείωση του βασικού μεταβολισμού, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να χρειάζεται λιγότερες θερμίδες για τις βασικές του ανάγκες. Επομένως, μετά το πέρας της δίαιτας είναι πιο εύκολη η πρόσληψη βάρους.
Επιπλέον, οι δίαιτες αυτές είναι χαμηλές σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, ή μπορεί ακόμη να αποκλείουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να μην λαμβάνει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για τη βέλτιστη λειτουργία του. Έτσι, τα άτομα που ακολουθούν τέτοιες δίαιτες βρίσκονται σε κίνδυνο για διατροφικές ελλείψεις. Μάλιστα, αρκετές διατροφικές ελλείψεις έχουν αντίκτυπο και στην εμφάνιση του δέρματος, των νυχιών και των μαλλιών, αλλά και στα επίπεδα ενέργειας, με αίσθημα κόπωσης.
Όπως και με τις υπόλοιπες προετοιμασίες του γάμου, έτσι και η απώλεια του βάρους είναι σημαντικό να ξεκινήσει νωρίς, με στόχο τη σταδιακή- και όχι απότομη- απώλεια βάρους, με ρυθμό απώλειας μισό με ένα κιλό βάρους την εβδομάδα, σε συνδυασμό με διατροφική συμβουλευτική έτσι ώστε να βελτιωθούν οι διατροφικές συνήθειες και να διατηρηθεί η απώλεια του βάρους και μετά το γάμο!
Η άσκηση είναι επίσης σημαντική για την μείωση του λίπους, τη διατήρηση της μυικής μάζας και την εκγύμναση του σώματος, για να στέκεται και το νυφικό καλύτερα!
Οι δίαιτες εξπρές είναι πολύ πιο περιοριστικές σε σχέση με μια υγιεινή, μέτρια υποθερμιδική διατροφή, και δυνητικά επικίνδυνες για την υγεία, ενώ το αποτέλεσμά τους δεν διαρκεί. Η απώλεια βάρους πριν το γάμο είναι προτιμότερο να ξεκινά εγκαίρως και να είναι να μια ευκαιρία για βελτίωση των διατροφικών συνηθειών και της υγείας, για το επόμενο κεφάλαιο της ζωής σας!
Οι μοντέρνες δίαιτες απώλειας βάρους και γιατί να τις αποφύγετε
Σήμερα ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ατόμων ασχολείται με την απώλεια βάρους, ακόμη και από την παιδική και εφηβική ηλικία. Η βιομηχανία της δίαιτας αποτελεί μια βιομηχανία δισεκατομμυρίων με πληθώρα προϊόντων να διαφημίζονται ως η υπέρτατη λύση στο αδυνάτισμα. Από τη δίαιτα με το (δηλητήριο) Αρσενικό ώς τη δίαιτα της ωραίας κοιμωμενης και της λαχανόσουπας, οι ακραίοι τρόποι απώλειας βάρους όχι μόνο δεν λειτουργούν, αλλά μας οδηγούν σταδιακά σε όλο και πιο αυξημένο βάρος, σε λιγότερο υγιή σχέση με το φαγητό και το σώμα μας.
Πολλές είναι οι δίαιτες για την απώλεια βάρους, αλλά το τελευταίο διάστημα ακούγονται πιο συχνά τα υποκατάστατα γευμάτων, τα τεστ διατροφογεννετικής και τροφικής δυσανεξίας, η κετογονική δίαιτα καθώς και η διαλειματική νηστεία.
Αναφορικά με τα υποκατάστατα γευμάτων, είναι προϊόντα (σκόνες-ροφήματα, μπάρες) τα οποία αντικαθιστούν 2 γεύματα ημερησίως, με σκοπό την μεγάλη μείωση της ενεργειακής πρόσληψης. Συστήνονται για γρήγορη απώλεια βάρους πριν από χειρουργείο, και η χρήση τους γίνεται για μικρό χρονικό διάστημα υπό ιατρική και διαιτολογική παρακολούθηση. Όταν χρησιμοποιούνται για απώλεια βάρους, η χρήση τους είναι βραχυπρόθεσμη, υπό ιατρική και διαιτολογική παρακολούθηση, και στη συνέχεια ο διαιτώμενος επανέρχεται στην τυπική διατροφή. Η “επιτυχία” τους οφείλεται στην μεγάλη μείωση θερμίδων, όμως τα αποτελέσματα δεν φαίνεται να είναι μακροπρόθεσμα, δεν έχουμε επαρκή στοιχεία από διαιτώμενους που μόνοι τους αγόρασαν τα σκευάσματα, ενώ δυστυχώς πολλές φορές η υποκατάσταση γευμάτων γίνεται χωρίς ιατρική και διαιτολογική παρακολούθηση με αποτέλεσμα τον κίνδυνο για την υγεία, ενώ δεν υπάρχει βελτίωση ούτε των διατροφικών συνηθειών, ούτε της σχέσης με το φαγητό. Τα προϊόντα αυτά υπόκεινται στη νομοθεσία για τα συμπληρώματα διατροφής, και δεν ελέγχονται από τον ΕΟΦ. Έχουν καταγραφεί περιστατικά ηπατοπάθειας, καθώς και θανάτου και ανάγκης για μεταμόσχευση ήπατος ύστερα από χρήση γνωστών σκευασμάτων, ενώ δεν συστήνονται για ορισμένες ομάδες πληθυσμού (πχ. έγκυες, νεφροπαθείς)
Τα τεστ διατροφογεννετικής είναι τεστ όπου αναλύονται ορισμένα γονίδια και συστήνονται διατροφικές αλλαγές, με σκοπό τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων. Τα τεστ αυτά δεν συστήνονται, καθώς η επιστήμη δεν έχει προχωρήσει αρκετά ώστε να γίνονται οι αντίστοιχες συστάσεις, ενώ τα εμπορικά τεστ δεν αναλύουν το σύνολο του γονιδιώματός μας. Τις επόμενες δεκαετίες θα έχουμε περισσότερα δεδομένα και θα μπορούμε να εφαρμόσουμε στην κλινική πράξη τα ευρήματα της διατροφογεννετικής. Δυστυχώς, πολλοί χρησιμοποιούν τα τεστ αυτά για να συστήσουν “ειδικές δίαιτες” απώλειας βάρους. Αν και έχουν αναγνωριστεί γονίδια της παχυσαρκίας, δεν σχετίζεται το γονιδίωμά μας με το τι τρόφιμα μας “παχαίνουν”, ενώ δεν υπάρχουν τρόφιμα των οποίων η κατανάλωση θα μας παχύνει ή θα μας αδυνατίσει!
Η κετογονική δίαιτα ξεκίνησε και συνεχίζει να χρησιμοποποιείται ως μια θεραπευτική δίαιτα για άτομα που δεν αποκρίνονται στη φαρμακοθεραπεία για την επιληψία. Ενδέχεται να βοηθήσει άτομα που δεν μπορούν να ελέγξουν τον σακχαρώδη διαβήτη, με βραχυπρόθεσμη εφαρμογή, αλλά χωρίς να υπάρχει επίσημη σύσταση. Είναι μια διατροφή σχεδόν χωρίς υδατάνθρακες, υψηλή σε λίπος, μέτρια σε πρωτεΐνη, η οποία δεν υπερέχει άλλων διαιτών για απώλεια βάρους. Η μακροχρόνια χρήση της είναι δυνητικά επικίνδυνη, καθώς οι υδατάνθρακες είναι απαραίτητοι για τον άνθρωπο, ενώ σύμφωνα με νέα μελέτη η υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών (από πηγές υδατανθράκων φυσικά) σχετίζεται με χαμηλότερη θνησιμότητα, ενώ τα βακτήρια του εντέρου μας (δεν ζούμε μόνοι σε αυτό το σώμα) χρειάζονται τις φυτικές ίνες ως τροφή! Μάλιστα, άτομα που ακολουθούν τέτοιου είδους διατροφή κατά πάσα πιθανότητα δεν βρσίκονται καν σε κατάσταση κέτωσης!
Τέλος, η διαλλειματική νηστεία δεν είναι άλλο από το να τρώμε μέσα σε ένα 8ωρο, ενώ υπάρχουν και άλλοι μέθοδοι. Σύμφωνα με την έρευνα δεν φαίνεται να υπερτερεί έναντι μιας τυπικής διατροφής για την απώλεια βάρους, ενώ αυτό που ορίζει η διαλλειματική νηστεία είναι το ωράριο και όχι η ποιότητα και η ποσότητα της διατροφής. Οι περισσότερες μελέτες μέχρι σήμερα έχουν γίνει σε ζωικά μοντέλα, ενώ στον άνθρωπο έχουν γίνει λίγες και μικρές μελέτες, όπου αρκετά άτομα τις εγκαταλείπουν. Βέβαια, αν και είναι νωρίς, οι μελέτες δείχνουν θετικά αποτελέσματα αναφορικά με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και τον διαβήτη. Παρόλα αυτά είναι απαραίτητες οι επιπρόσθετες μελέτες.
Υπάρχουν αρκετές δίαιτες, και θα συνεχίσουν να κάνουν την εμφάνισή τους και άλλες ακραίες δίιατες, σκευάσματα και τεστ για απώλεια βάρους. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η απώλεια βάρους βασίζεται αποκλειστικά στο αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας, αλλά είναι απαραίτητο το πρόγραμμα διατροφής που ακολουθούμε να ταιριάζει με τον τρόπο ζωής και τις ανάγκες μας, να βοηθά στη διασφάλιση της υγείας μας (ψυχικής & σωματικής) και να δίνει έμφαση στην υγιή σχέση και την απόλαυση του φαγητού.
Πόσο παχυντικές είναι οι ντομάτες;
Στα φρούτα και τα λαχανικά αποδίδονται συνήθως “αδυνατιστικές” ιδιότητες. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ισχύει για τις ντομάτες. Με δισταγμό ρωτάνε οι διαιτώμενοι αν μπορούν να φάνε χωριάτικη σαλάτα ή να φάνε πάνω από μια ντομάτα. Η πηγή των ισχυρισμών περί της παχυντικής επίδρασης της ντομάτας (μου) είναι άγνωστη. Κάποιοι θεωρούν ότι η “δράση” αυτή προέρχεται από το γεγονός ότι είναι όξινη, ενώ άλλοι λόγω των σπόρων, και λόγω της κατακράτησης υγρών που προκαλεί.
Η ντομάτα παχαίνει;
Η κατανάλωση κανενός τροφίμου δεν μπορεί αυτόματα να οδηγήσει σε πρόσληψη, ή αντίστοιχα απώλεια του βάρους.
Το θετικό ισοζύγιο ενέργειας, δηλαδή η πρόσληψη περισσοτέρων θερμίδων από αυτές που χρειάζεται το σώμα, είναι που οδηγεί σε αύξηση του βάρους. Για αύξηση του βάρους θα πρέπει το ατομο να βρίσκεται για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα σε θετικό ισοζύγιο ενέργειας. Όπως και για την απώλεια βάρους (όπου χρειάζεται αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας) μια μέρα δεν αρκεί για να αυξηθεί ή να μειωθεί το βάρος.
Μια μέτρια ντομάτα αποδίδει 20 θερμίδες. Είναι συνεπώς δύσκολο να φάει κάποιος τόσες ντομάτες, ώστε να φτάσει σε θετικό ενεργειακό ισοζύγιο!
Αναφορικά με τους διάφορους ισχυρισμούς, η οξύτητα της ντομάτας, δεν παίζει κανέναν ρόλο για τις θερμίδες που αποδίδει, ενώ για τους σπόρους, ενδέχεται κάποια άτομα να έχουν ευαισθησία στους σπόρους και να νιώσουν ένα παροδικό φούσκωμα, το οποίο δεν σημαίνει αύξηση του βάρους ή αποθήκευση λίπους. Αναφορικά με την κατακράτηση υγρών, και πάλι πρόκειται για ισχυρισμό που δεν ισχύει!
Η ντομάτα, πέρα από το ότι δεν περιέχει πολλές θερμίδες, περιέχει πολλά θρεπτικά συστατικά και φυτικές ίνες. Μάλιστα, μια ντομάτα περιέχει 1,5 γρ φυτικών ινών, καλύπτει το 28% των αναγκών σε βιταμίνη C, ενώ περιέχει βιταμίνη Κ, φυλλικό οξύ, και Κάλιο. Παράλληλα, οι ντομάτες είναι πηγές αντιοξειδωτικών, όπως β-καροτενιο και λυκοπένιο. Η υψηλή συγκέντρωση λυκοπενίου είναι από τα χαρακτηριστικά της ντομάτας, βρισκεται επι το πλείστον στη φλούδα (γι αυτο μπορείτε να προτιμήστε ντοματίνια, τα οποία έχουν περισσότερη φλούδα ανά όγκο ντομάτας), και σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά και καρκίνο. Μάλιστα, αποτελεί την κύρια πηγή λυκοπενίου στη διατροφή!
Γενικά, διατροφές οι οποίες είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά, όπως η Μεσογειακή Διατροφή, σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο για χρόνιες νόσους. Οι ντομάτες αποτελούν κλασσικό τρόφιμο της Μεσογειακής κουζίνας, και καταναλώνονται με διάφορους τρόπους, σε σαλάτες, σάλτσες, ακόμα και γλυκό του κουταλιού. Απολαύστε τις ευεργετικές ιδιότητες της ντομάτας, χωρίς να ανησυχείτε για το αν θα οδηγήσουν σε αύξηση του βάρους, καθώς δεν υπάρχουν παχυντικά τρόφιμα και η ντομάτα είναι θρεπτική και ολιγοθερμιδική!
Το ξέρατε ότι η ντομάτα είναι φρούτο και μάλιστα μούρο;
