Ο ρόλος των ελεύθερων σακχάρων στη διατροφή μας
O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει τη μείωση της ημερήσιας κατανάλωσης ελεύθερων σακχάρων από το 10% που προτεινόταν έως τώρα στο 5% των συνολικών θερμίδων, που μεταφράζεται σε περίπου 7 κ.γ. ελεύθερων σακχάρων την ημέρα ή για παράδειγμα 7 κ.γ. ζάχαρη ή μέλι ή σιρόπι ή 1 κουτάκι αναψυκτικού.
Έτσι, τον τελευταίο καιρό όλο και συχνότερα ακούμε συμβουλές για μείωση ή πλήρη αποφυγή της ζάχαρης από τη διατροφή μας, πόσο κακό κάνει η ζάχαρη στην υγεία μας, βιβλία συνταγών χωρίς ζάχαρη γίνονται bestsellers, ενώ ακόμη μια δίαιτα που ακολουθούν διάσημοι απαγορεύει εντελώς τη ζάχαρη από τη διατροφή.
Αυτό που φαίνεται να προκαλεί σύγχυση είναι οι όροι και η χρήση των όρων ζάχαρη και ελεύθερα σάκχαρα.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα της σύγχυσης που προκαλείται από τη χρήση των παραπάνω όρων είναι η έκδοση συνταγών «χωρίς ζάχαρη», όπου η ζάχαρη (λευκή ή μαύρη) αντικαθίσταται με σιρόπια, άλλα θερμιδικά και μη θερμιδικά γλυκαντικά ή φρουκτόζη, καθώς και η νέα δίαιτα που απαγορεύει κάθε τρόφιμο με ζάχαρη, ακόμη και το γάλα και τα φρούτα, με αρνητικές για την υγεία επιπτώσεις.
Επομένως, πρέπει να ξεχωρίσουμε τη ζάχαρη και τα ελεύθερα σάκχαρα από αυτά που φυσικά υπάρχουν στα τρόφιμα, ώστε να κάνουμε πιο υγιεινές επιλογές. Ως ελεύθερα σάκχαρα (free sugars) ορίζουμε τους μονο- και δισακχαρίτες που προστίθενται στα τρόφιμα κατά την παρασκευή ή επεξεργασία τους, καθώς και τα σάκχαρα που βρίσκονται στους χυμούς και το μέλι.
Πολλές φορές, όμως, η λέξη ζάχαρη (ή sugar) χρησιμοποιείται για όλα τα σάκχαρα, είτε βρίσκονται φυσιολογικά στα τρόφιμα, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και το γάλα, είτε τις γλυκαντικές ουσίες που χρησιμοποιούμε για την παρασκευή ή προσθέτουμε σε τρόφιμα, όπως η ζάχαρη (λευκή ή μαύρη), το μέλι, η φρουκτόζη, το σιρόπι αγαύης ή σφενδάμου και άλλα, μπερδεύοντας έτσι τους καταναλωτές.
Ενώ στη φύση τα σάκχαρα βρίσκονται στα τρόφιμα μαζί με φυτικές ίνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, στα επεξεργασμένα τρόφιμα τα ελεύθερα σάκχαρα δεν περιέχουν τις ευεργετικές αυτές ουσίες. Μάλιστα, τα ελεύθερα σάκχαρα έχουν ενοχοποιηθεί ως κύρια αιτία για τη φθορά των δοντιών, η αυξημένη κατανάλωσή τους συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού βάρους, ειδικά όταν πρόκειται για ποτά με πρόσθετα σάκχαρα.
Ιδιαίτερα σε άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος, που διάγουν μια καθιστική ζωή, η υπερκατανάλωση ελεύθερων σακχάρων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, σακχαρώδους διαβήτη και άλλων παθήσεων.
Πολλά είναι τα τρόφιμα που περιέχουν ελεύθερα σάκχαρα, όπως η κέτσαπ και η μουστάρδα, το ψωμί και τα γιαούρτια με γεύσεις. Τα ενεργειακά ποτά, τα ροφήματα, τα φρουτοποτά και τα αναψυκτικά μπορεί να περιέχουν μέχρι και 18 κουταλιές του γλυκού πρόσθετα σάκχαρα, ενώ πρόσφατα η ομάδα «Action on Sugar» βρήκε ότι σε μεγάλες αλυσίδες που πωλούν καφέ και ροφήματα ένα ρόφημα μπορεί να έχει ως και 25 κουταλάκια του γλυκού σάκχαρα!
Τι πρέπει να κάνουμε, λοιπόν; Η σταδιακή μείωση των ελεύθερων σακχάρων από τη διατροφή μας είναι ιδιαίτερα ευεργετική και εφαρμόσιμη! Μπορείτε σιγά-σιγά να μειώσετε τη ζάχαρη στα ροφήματά σας, ενώ να διαλέγετε αναψυκτικά και χυμούς χωρίς πρόσθετα σάκχαρα. Τα ροφήματα καφέ, σοκολάτας ή γάλακτος στην πλειοψηφία τους έχουν αρκετή πρόσθετη ζάχαρη. Μπορείτε να σταδιακά να μειώσετε τη συχνότητα και ποσότητα κατανάλωσής τους και να ζητήστε λιγότερο ή καθόλου σιρόπι. Μάλιστα, μπορείτε να αντικαταστήσετε τον καφέ σας με αρωματικό που δε χρειάζεται ζάχαρη.
Σταδιακά μειώστε τη συχνότητα κατανάλωσης έτοιμων γλυκών και σνακ. Μπορείτε μόνοι σας να φτιάξετε γλυκά και εδέσματα με λιγότερη ζάχαρη ή σιρόπι. Στη μαγειρική προτιμήστε να δώσετε γλυκιά γεύση με κανέλα, μπαχαρικά, μπανάνα ή χουρμάδες και άλλα φρούτα.
Εδικά για τα παιδιά να προτιμάτε το νερό και το γάλα, και ολόκληρα τα φρούτα από χυμούς, αναψυκτικά και ροφήματα γάλακτος.
Λόγω της πιο γλυκιάς γεύσης των τροφίμων με πρόσθετη ζάχαρη, η οποία γενετικά μας είναι πιο θελκτική, δείχνουμε μεγάλη προτίμηση σε αυτά, όμως εύκολα μας προσδίδουν σε μια μερίδα την ημερήσια ποσότητα ελεύθερων σακχάρων που μας αναλογεί!
Η μείωση των ελεύθερων σακχάρων είναι πιο εύκολη απ’ ό,τι ακούγεται, ειδικά στη χώρα μας που φημίζεται για τη Μεσογειακή Διατροφή και έχουμε εύκολη πρόσβαση σε φρέσκα φρούτα και τοπικά γλυκίσματα, που μπορούμε να φτιάξουμε στο σπίτι πιο υγιεινά!
Έχει ευεργετικές ιδιότητες το νερό με λεμόνι;
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα (ή η έλλειψη πλεονεκτημάτων) του να πίνουμε νερό με λεμόνι;
Συχνά ακούμε από διάσημους (και μη) ότι ξεκινούν την ημέρα τους με ένα ποτήρι νερό με λεμόνι για τις ευεργετικές του ιδιότητες. Οι ιδιότητες που αναφέρουν συχνά είναι η απώλεια βάρους & λιποδιάλυση, η αποτοξίνωση, και η αλκαλοποίηση του οργανισμού.
Ας δούμε τι ισχύει στην πράξη
Πέρα από την μικρή προς μέτρια ποσότητα βιταμίνης C που παίρνουμε με το να προσθέτουμε χυμό λεμονιού στο νερό μας, και το γεγονός οτι πίνουμε νερό δεν υπάρχουν επιπλέον πλεονεκτήματα!
Όσον αφορά τη λιποδιάλυση και την απώλεια βάρους, κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Δεν υπάρχει τροφή ή ρόφημα που θα καταναλώσουμε και θα πάει να "διαλύσει" ή "κάψει" το λίπος του σώματός μας, καθώς κάτι τέτοιο δεν υποστηρίζεται από την φυσιολογία του σώματος.
Επίσης, αναφορικά με την αποτοξίνωση του οργανισμού, αυτή γίνεται συνεχώς από τον οργανισμό μας, μέσω νεφρών και ήπατος, κυρίως. Δεν υπάρχει τρόφιμο ή δίαιτα που θα οδηγήσει στην αποτοξίνωση του οργανισμού. Για να υποστηριχτεί η αποτοξίνωση του οργανισμού είναι η βέλτιστη λειτουργία του, και αυτό που χρειάζεται είναι να ακολουθούμε μια πλήρη & ισορροπημένη διατροφή, και να προσλαμβάνουμε πληρθώρα θρεπτικών συστατικών!
Αν και μερικοί πιστεύουν ότι το νερό με λεμόνι κάνει αλκαλικό τον οργανισμό μας, κάτι τέτοιο δεν ισχύει, καθώς ο οργανισμός μας έχει αλκαλικό pH, ανεξαρτήτα με το τι θα φάμε ή θα πιούμε.
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι ενδέχεται 85 ml νερό με λεμόνι να βοηθάει στην πρόληψη & αντιμετώπιση πέτρας στους νεφρούς, χάρη στο κιτρικό οξύ που περιέχει.
Επίσης, άλλοι λένε ότι το νερό με λεμόνι βοηθάει στη σωστή λειτουργία των οργάνων και του γαστρεντερικού, αλλά αυτό ουσιαστικά είναι χάρη στο νερό!
Τέλος, χρειάζεται προσοχή και για το σμάλτο των δοντιών, λόγω της οξύτητας του λεμονιού!
Επομένως, εαν σας αρέσει το νερό με λεμόνι μπορείτε να το πίνετε, αλλά δεν έχει επαρκή πλεονεκτήματα από την κατανάλωση σκέτου νερού, ενώ προσοχή χρειάζεται στην διάβρωση του σμάλτου των δοντιών!
Πηγές:
Lemon water: is it good for you?
The association of tooth wear, diet and dietary habits in adults aged 18-30 years old.
Baked oatmeal με μπανάνα και σοκολάτα
Banana & chocolate baked oatmeal
Ο χυλός βρώμης αποτελεί μια εύκολη, γευστική και γρήγορη επιλογή για πρωινό.
Ο ψητός χυλός βρώμης, αγγλιστί baked oatmeal, είναι ιδανική επιλογή όταν θέλουμε να έχουμε έτοιμο πρωινό για όλη την οικογένεια (ή την εβδομάδα) από το προηγούμενο βράδυ! Η συνταγή είναι ιδανική και για vegetarians.
Διατροφικό tip: Η προετοιμασία των γευμάτων από πριν (meal prepping & meal planning) αποτελούν καλή στρατηγική για να ακολουθήσουμε πιο εύκολα το διατροφικό μας πλάνο και για να έχουμε περισσότερο χρόνο μέσα στη μέρα για άλλες δραστηριότητες!
Στο baked oatmeal μπορούμε να βάλουμε διάφορα φρούτα, όπως μήλο. Σε αυτή τη συνταγη θα φτιάξουμε baked oatmeal με μπανάνα & κομματάκια σοκολάτας!
Τι θα χρειαστείτε:
- 2 1/4 φλ. βρώμη
- 2 μπανανες λιωμένες με το πιρούνι
- 1 κ.γ. baking powder
- 2 κ.γ. κανέλα
- 1/2 κ.γ. μοσχοκάρυδο
- 1 βανιλίνη
- 2 αυγά
- 1 1/2 φλ. γάλα 1,5% ή ρόφημα αμυγδάλου
- 75 γραμμάρια μαύρη σοκολάτα κομμενη σε μικρά κομμάτια
Εκτέλεση:
- Σε ένα μπωλ τοποθετήστε τη βρώμη, το baking powder, την κανέλα, το μοσχοκάρυδο και τη βανιλίνη.
- Σε ένα άλλο μπωλ αναμείξτε τη λιωμένη μπανάνα με το γάλα και το αυγό.
- Αναμείξτε καλά τα στερεά & υγρά μίγματα.
- Ανακατέψτε τα κομματάκια σοκολάτας
- Ψήστε στους 175 βαθμούς για 30-40 λεπτά.
- Καλή απόλαυση!
Τι θα πούμε σε έναν φίλο που έβαλε βάρος;
Τι να πουμε σε κάποιον που φαίνεται να έβαλε βάρος;
ΤΙΠΟΤΑ!
Όταν το σώμα μας αλλάζει, είμαστε σε θέση να το καταλάβουμε, είτε από τη ζυγαριά, τα ρουχα ή τον καθρέφτη!
Όπως είναι λογικό, όταν πάρουμε βάρος δεν θα το συζητήσουμε με τους γυρω μας!
Επειδή είναι αγένεια και αδιακρισία να φέρνουμε έναν φίλο ή γνωστό ή οποιονδήποτε σε δυσκολη θεση, είναι απαράδεκτο να σχολιάσουμε το σωμα του και το αν πηρε βάρος!
Το ξερει ήδη!
Αν όντως ενδιαφερόμαστε, τότε ας ρωτήσουμε αν είναι καλά!!! Πολλές φορές η αυξηση του βάρους οφείλεται στην κακή ψυχολογική κατάσταση και σε αλλά προβληματα που αντιμετωπίζει το άτομο.
Συνεπώς, αν θέλουμε να βοηθήσουμε να ρωτήσουμε και να προσφερουμε τη βοήθεια μας απλόχερα, χωρίς κριτική!
Και αν κάποιος σχολιάσει το σώμα μας, τι να κάνουμε; Διαβάστε εδώ για το πώς αντιδράμε σε σχόλια για το σώμα μας!