Πώς ξεχωρίζουμε μια παράδοξη δίαιτα;
Πώς ξεχωρίζουμε μια παράδοξη δίαιτα;
Συχνά ακούμε για διάφορες δίαιτες που γίνονται μόδα. Οι περισσότερες (αν όχι όλες) είναι παράδοξες δίαιτες που μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας, από ελλείψεις θρεπτικών συστατικών, μέχρι αυξημένο κίνδυνο για χρόνιες νόσους, ενώ η πιο συχνή "παρενέργεια" είναι η πρόσληψη βάρους μετά το τέλος της δίαιτας!
Τι πρέπει να προσέχουμε στις δίαιτες που κυκλοφορούν για να είμαστε σίγουροι ότι δεν ακολουθούμε μια παράδοξη δίαιτα είτε για απώλεια βάρους, είτε για βελτίωση της διατροφής μας;
Ποιές είναι οι κόκκινες σημαίες για μια ανορθόδοξη δίαιτα;
- Η δίαιτα υπόσχεται γρήγορη απώλεια βάρους, πάνω από 1 κιλό την εβδομάδα, ενώ συχνά ακολουθείται από τη φράση "χωρίς κόπο". Σίγουρα ένα πρόγραμμα διατροφής θέλει προσπάθεια, όπως οποιαδήποτε άλλη αλλαγή. Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής- καταρτισμένο από έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο - είναι βασισμένο στο άτομο που το ακολουθεί και λαμβάνεται υπόψιν μεταξύ άλλων η καθημερινότητα του ατόμου, οι διατροφικές του ανάγκες, η κατάσταση θρέψης και υγείας του. Έτσι, είναι πιο εύκολο για το άτομο να ακολουθήσει το πρόγραμμα και να έχει μακροχρόνια αποτελέσματα. Επιπλέον, δεν είναι δυνατόν η απώλεια βάρους να είναι ίδια για όλους, καθώς ο ρυθμός εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, που δεν είναι εξ ολοκλήρου στο χέρι μας!
- Το πρόγραμμα εμπεριέχει "υπερτροφές" (superfoods). Ο όρος superfood είναι όρος του μάρκετινγκ και όχι επιστημονικός όρος. Δεν υπάρχουν υπερτροφές, καθώς δεν υπάρχει τρόφιμο από το οποίο θα πάρουμε όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε. Βέβαια, η προτίμηση σε θρεπτικά τρόφιμα (πχ. φρούτα, λαχανικά, όσπρια, γαλακτοκομικά) μας βοηθά να προσλάβουμε περισσότερα θρεπτικά συστατικά! Πολλές φορές ακούμε για τα διάφορα ακριβά εξωτικά φρούτα, τα μύρτιλα και goji berry, αλλά ξεχνάμε ότι με 1 πορτοκάλι που μπορεί να το έχουμε και στην αυλή μας παίρνουμε όλη τη βιταμίνη C που χρειαζόμαστε σε μαι ημέρα.
- Το πρόγραμμα αποκλείει τρόφιμα και ομάδες τροφίμων. Δεν είναι λίγες οι δίαιτες που αποκλείουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων ή συστατικά, όπως γαλακτοκομικά, γλουτένη, τα σιτηρά και άλλα. Δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος αποφυγής τροφίμων και ομάδων τροφίμων, εκτός και αν πρόκειται για ιατρικό λόγο, όπως για παράδειγμα κοιλιοκάκη ή αλλεργία στο γάλα, ή αλλεργία στο σιτάρι.
- Υποκατάσταση γευμάτων. Η υποκατάσταση γευμάτων είναι ένα πρωτόκολλο που πρέπει να γίνεται υπό ιατρική, και διαιτολογική επίβλεψη, για ορισμένο χρονικό διάστημα, σε συνδυασμό με διατροφική εκπαίδευση. Η υποκατάσταση γευμάτων, όπως παρουσιάζεται από ορισμένες εταιρείες δεν έχει σχέση με το παραπάνω πρωτόκολλο, ενώ υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος νόσων (έως και θάνατο σύμφωνα με τη βιβλιογραφία) και διατροφικών ελλείψεων.
- Χρειάζεται ειδική εξέταση να βρούμε τα τρόφιμα που παχαίνουν ή δεν μπορεί να μεταβολίσει ο οργανισμός. Άλλες φορές προωθείται ότι τεστ βρίσκουν "αλλεργίες" ή "μόλυνση από Candida" που οδηγούν σε αύξηση του βάρους. Εδώ και χρόνια ασκείται η ψευδο-επιστήμη του βιοσυντονισμού και των τεστ τροφικής δυσανεξίας, χωρίς να υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση για αυτά, και χωρίς να συνάδουν τα λεγόμενα εκείνων που τα προωθούν με τη φυσιολογία του οργανισμού μας. Δεν υπάρχει κανένα τρόφιμο που θα μας κάνει να βάλουμε βάρος, απλά και μόνο καταναλώνοντάς το. Πολλές φορές συγχέεται η δυσανεξία στη λακτόζη ή τη γλουτένη με τις "τροφικές δυσανεξίες που παχαίνουν". Όμως, ούτε η δυσανεξία στη λακτόζη, ούτε η κοιλιοκάκη, ούτε καμία άλλη δυσανεξία ή αλλεργία ή το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή κάποια μόλυνση μας παχαίνει! Όταν τρώμε περισσότερες θερμίδες απ' όσο χρειαζόμαστε, τότε βάζουμε βάρος.
- Τρως όσο θες, ακολουθώντας κάποιους κανόνες. Μερικές δίαιτες αναφέρουν ότι δεν υπάρχει περιορισμός στην ποσότητα των τροφών, οπότε το άτομο τρώει όση ποσότητα θέλει και χάνει βάρος! Από τη "δίαιτα των μονάδων” έως τις πρωτεϊνικές (atkins, keto, paleo κ.α.) ο μοναδικός κανόνας είναι η αρχή διατήρησης της ενέργειας (Αρχή της Φυσικής)! Όταν τρώμε λιγότερο, τότε χάνουμε βάρος. Μπορούμε να βάλουμε βάρος τρώγοντας φρούτα και λαχανικά και να χάσουμε βάρος τρώγοντας σουβλάκια!
- Χρειάζεται αποτοξίνωση για την έναρξη της απώλειας βάρους ή και σε τακτά χρονικά διαστήματα. Το σώμα μας είναι φτιαγμένο έτσι ώστε μόνο του να αποτοξινώνεται συνεχώς. Το ήπαρ και οι νεφροί είναι τα πιο σημαντικά όργανα στην αποτοξίνωση του οργανισμού μας. Δεν χρειάζεται κανένας χυμός, μαγικό συμπλήρωμα ή τσάι ώστε να γίνεται καλύτερα η αποτοξίνωση, ενώ στην περίπτωση ασθένειας ή δηλητηρίασης που οργανισμός αδυνατεί να αποτοξινωθεί ή χρειάζεται επιτάχυνση της διαδικασίας, τότε πάμε στο νοσοκομείο! Δεν υπάρχει τρόπος βελτίωσης της αποτοξίνωσης πέρα από το να δίνουμε στο σώμα μας τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται, και να αποφεύγουμε την υπερκατανάλωση αλκοόλ και άλογη χρηση σκευασμάτων (συμπληρώματα αμφιβόλου ποιότητας και φάρμακα).
- Το πρόγραμμα διατροφής είναι η "μαγική" ή "κρυφή" απάντηση στην θεραπεία χρόνιων ασθενειών. Δεν είναι λίγες οι δίαιτες (ή ροφήματα) που βγαίνουν στη δημοσιότητα που υπόσχονται ότι εξαλείφουν πάσα νόσο, και ιδιαίτερα συχνά υπόσχονται ότι είναι η θεραπεία για τον καρκίνο. Σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος δεν γιατρεύονται με καμία δίαιτα, μαγικό συμπλήρωμα, ή ένεση σόδας! Σίγουρα μια υγιεινή διατροφή όπως η Μεσογειακή Διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο νόσου από χρόνιες ασθένειες όπως ο καρκίνος και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείρηση ασθενειών, όπως τα καρδιαγγειακά, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης. Επιπλέον, τροποποιήσεις στη διατροφή μπορεί να βοηθήσουν στη διαχείρηση και άλλων ασθενειών, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή την κοιλιοκάκη.
Είναι φυσικό να υπάρχει σύγχυση με τις διάφορες δίαιτες που προωθούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συνήθως, αυτές οι δίαιτες προωθούνται από διασημότητες, σεφ και μπλόγκερ, οι οποίοι ουδεμία σχέση έχουν με την επιστήμη της διαιτολογίας-διατροφής.
Για να διασφαλίσουμε όμως ότι δεν θα έχουμε αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας θα πρέπει να αναρωτηθούμε:
-Ποιός μας δίνει τις συμβουλές; Ένας διαιτολόγος-διατροφολόγος ή ένας … “ψαγμένος” γνωστός μας, ένας πωλητής που μας έστειλε μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Προσοχή ακόμη και οι γιατροί απαγορεύεται να δίνουν διατροφικές συμβουλές και προγράμματα διατροφής και να εκτελούν τη διαιτολογικής πράξη!
-Πού βασίζονται οι συμβουλές αυτές; Σε χρόνια μελετών με σαφή αποτελέσματα ή σε μία μικρή μελέτη με ανεπιβεβαίωτα αποτελέσματα ή αποτελέσματα που δεν έχουν φανεί σε άλλες μελέτες ή σε προσωπικές μαρτυρίες;
Αν μια δίαιτα ακούγεται πολύ καλή για να είναι αληθινή, τότε... καλύτερα να μην την ακολουθήσετε!
Αν έχετε απορίες πάνω στη διατροφή ρωτήστε τον διαιτολόγο-διατροφολόγο σας!
Τα άρθρα με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα για το 2019
Τα διατροφικά άρθρα με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα για τη φετινή χρονιά ήταν τα εξής:
1. Το τέλειο πρωινό με χυλό βρώμης. Ο χυλός βρώμης αποτελεί το αγαπημένο μου πρωινό! Μπορούμε να δημιουργήσουμε γλυκές και αλμυρές συνταγές, με μια θρεπτική και χορταστική βάση!
2. Ζάχαρη καρύδας: τελικά είναι υγιεινή ή όχι; Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος είναι ένα από πλέον αναγνωσμένα άρθρα μου! Η ζάχαρη καρύδας, αν και πωλείται πανάκριβα, δεν είναι άλλο από ... ζάχαρη, όπως και η κρυσταλλική!
3. Σταφυλοθεραπεία: Θεραπεία ή Απάτη; Ένα άρθρο που προκάλεσε μεγάλη συζήτηση! Η σταφυλοθεραπεία μόνο θεραπεία δεν αποτελεί, όσο και να "πιστεύουν" μερικοί σε αυτή!
4. Διαιτολογος, διατροφολόγος ή σύμβουλος διατροφής; Σε ποιόν θα απευθυνθούμε; Ένα πολύ σημαντικό θέμα δημόσιας υγείας! Μερικοί επιτήδιοι αυτοαποκαλούνται διαιτολόγοι ή διατροφολόγοι ή όμοιους τίτλους, χωρίς να έχουν αντίστοιχες σπουδές, θέτωντας την υγεία του κοινού σε κίνδυνο! Ακόμη μερικοί διατηρούν και γραφεία & έχουν γράψει και βιβλία διατροφής!
5. Γιαούρτι με ταχίνι. Μια διαφορετική "συνταγή" για τους λάτρεις του γιαουρτιού & του ταχινιού!
6. Overnight oats με γιαούρτι και σπόρους. Άλλη μια αγαπημένη συνταγή για πρωινό που ετοιμάζουμε από το προηγούμενο βράδυ!
Φέτος, σας άρεσαν πολύ οι συνταγές! Περιμένω τις ιδέες σας για επιστημονικώς τεκμηριώμενα κείμενα-συμβουλές διατροφής & συνταγές!
Πώς θα ετοιμαστούμε διατροφικά για πιθανή ασθένεια με COVID-19;
Η διατροφή και η κατάσταση θρέψης κατά την περίοδο μιας χρόνιας ή οξείας νόσου είναι πολύ σημαντική, και ειδικά για τα άτομα υψηλού κινδύνου. Οργανισμοί ανά τον κόσμο έχουν εκδώσει τις συστάσεις τους για την διαιτολογική παρέμβαση σε ασθενείς με COVID-19 που νοσηλεύονται στις ΜΕΘ.
Στο σπίτι, όμως τι θα κάνουμε; Πώς θα ετοιμαστούμε για πιθανή ασθένεια;
Καταρχάς, είναι απαραίτητο να ακολουθούμε τις οδηγίες του ΕΟΔΥ για την πρόληψη της νόσου, συμπεριλαμβανομένων και οδηγιών για σωστές πρακτικές διαχείρισης και ασφάλειας τροφίμων (θα τις βρείτε αναλυτικά στη σελίδα του ΕΟΔΥ εδώ)!
Ο εφοδιασμός του σπιτιού με επαρκή τρόφιμα για 2 εβδομάδες βοηθάει στο να μείνουμε σπίτι περισσότερες μέρες και να μην χρειάζεται να πάμε για ψώνια. Κάνουμε πρώτα λίστα με γεύματα που θα μαγειρέψουμε και θα προετοιμάσουμε για 2 εβδομάδες, και μετά πηγαίνουμε στο σουπερμαρκετ. Αν θλελουμε να παραγγείλουμε τα τρόφιμα από το σούπερμαρκετ, πρέπει να λάβουμε υπόψιν ότι θα καθυστερήσουν αρκετές μέρες ή/και εβδομάδες, συνεπώς ας σκεφτούμε το ενδεχόμενο να παραγγείλουμε από τώρα τα τρόφιμα και άλλα προϊόντα. Φυσικά, θα πρέπει να εφοδιαστούμε και με τα απαραίτητα φάρμακα ή συμπληρώματα που λαμβάνουμε.
Είναι σημαντικό να έχουμε προετοιμάσει ορισμένα γεύματα και σούπες που καταψύχονται έτσι ώστε σε περίπτωση ασθένειας να έχουμε ήδη έτοιμα γεύματα, ειδικά αν είμαστε εμείς υπεύθυνοι για το μαγείρεμα στο σπίτι. Αλλιώς, μπορούμε να εφοδιαστούμε με τρόφιμα για εύκολες και γρήγορες συνταγές (που μπορούν να ετοιμάσουν οι οικείοι μας).
Τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα, είναι μια καλή επιλογή, όπως τα όσπρια που χρειάζονται ώρες προετοιμασίας & μαγειρέματος, καθώς και ο τόνος. Πλέον υπάρχουν και κονσέρβες με λίγο αλάτι.
Φυσικά δεν ξεχναμε τα τρόφιμα και σνακ που δεν είναι ευπαθή (πχ. δημητριακά, όσπρια, ρύζι, ζυμαρικά, ταχίνι) και διατηρούνται καιρό! Μπορούμε να επιλέξουμε και ζυμαρικά από όσπρια για περισσότερη πρωτεϊνη!
Αναφορικά με τα φρούτα & τα λαχανικά, προτιμήστε να πάρετε λιγότερο ευπαθή και κατεψυγμένα προϊόντα, όπως μήλα, πορτοκάλια, ντομάτες, καρότα, πιπεριές, κατεψυγμένα μούρα & λαχανικά (πχ. μπρόκολο) ή έτοιμα βρασμένα λαχανικά (υπαρχουν έτοιμα συσκευασμένα βρασμένα λαχανικά, όπως παντζάρια).
Επικοινωνήστε με τους γείτονες & τους συγγενείς σας και ετοιμάστε πλάνο σε περίπτωση που κάποιος χρειάζεται βοήθεια με τα τρόφιμα ή το φαγητό, τηρώντας παράλληλα τα μέτρα του ΕΟΔΥ (πχ. να σας αφήσει κάποιος φαγητό έξω από την πόρτα σας).
Είναι σημαντικό να έχουμε προετοιμαστεί για πιθανή νόσο, και να βοηθήσουμε στη μείωση της εξάπλωσης του νέου ιού.
Πηγές & Χρήσιμοι Σύνδεσμοι
Handbook of COVID-19 Prevention and Treatment
EFAD Covid-19 Information on Nutritional Support
ΕΟΔΥ Τροφιμα και SARS–CoV-2 Καλές πρακτικές
EatRight Coronavirus (COVID-19)
Φωτογραφία εικόνας από Budget Bytes
Τα διατροφικά νέα των εβδομάδων 27 Μαρτίου-2 Απριλίου 2017
1. Τι λιπαρά καταναλώνετε; Πού βρίσκουμε και ποιά είναι επίδραση των ακόρεστων, κορεσμένων και τρανς λιπαρών οξέων στην υγεία μας;
Πολυακόρεστα και Μονοακόρεστα λιπαρά:
-μειώνουν την "κακή" χοληστερόλη,
-μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού,
-τα ω-3 λιπαρά είναι απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που ο οργανισμός μας δεν μπορεί να τα φτιάξει μόνος του
Τα βρίσκουμε στο ελαιόλαδο, το αβοκάντο, τα λιπαρά ψάρια και τους ξηρούς καρπούς
Κορεσμένα λιπαρά:
-αυξάνουν την "κακή" και την "καλή" χοληστερόλη
-αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού
Τα βρίσκουμε κυρίως από ζωικά τρόφιμα, όπως το βούτυρο, τα γαλακτοκομικά, το κρέας και τα τροπικά έλαια (πχ. λάδι καρύδας)
Υδρογωνομένα και τρανς λιπαρά
- αυξάνουν την "κακή" χοληστερόλη
-μειώνουν την "καλή" χοληστερόλη
-αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού
-αυξάνουν τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2
Τα βρίσκουμε σε επεξεργασμένα τρόφιμα που έχουν φτιαχτεί με μερικώς υδρογονωμένα λίπη (πχ. σφολιατοειδή, σκληρή μαργαρίνη)
https://www.facebook.com/AmericanHeart/photos/a.254785836138.137632.5570...
2. Σε σχέση με ενήλικες που σπάνια πίνουν τσάι, εκείνοι που συχνά πίνουν πράσινο, μαύρο ή oolong τσάι έχουν 50% χαμηλότερο κίνδυνο για μειωμένη γνωστική λειτουργία. Μάλιστα, εκείνοι που έχουν το γονίδιο APOE e4, το οποίο συνδέεται με τη νόσο Alzheimer και πίνουν συχνά τσάι, έχουν 86% χαμηλότερο κίνδυνο πτώσης της γνωστικής λειτουργίας! http://www.medicalnewstoday.com/articles/316619.php
3. Προτιμάμε τα ολόκληρα φρούτα από τους χυμούς και τα smoothies! https://www.facebook.com/157783734427074/photos/a.166769386861842.107374...
4. Η παχυσαρκία είναι κληρονομική (οbesity runs in the family)! Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να προληφθεί! Από την κύηση κιόλας, η εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας μπορεί να αποφευχθεί! http://www.huffingtonpost.gr/2017/03/28/life-ygeia-moro-kai-paxisarkeia_...