Διατροφή και σωματικό βάρος στην εμμηνόπαυση
Η εμμηνόπαυση είναι μια δύσκολη περίοδος για τη γυναίκα, όπου πολλές αλλαγές παρατηρούνται στο σώμα και τη διάθεση, ως απόρροια ορμονικών αλλαγών.
Η εμμηνόπαυση διαρκεί 2-5 έτη. Με την μείωση των επιπέδων οιστρογόνων παρατηρείται μια συστάδα συμπτωμάτων, από την αύξηση της αρτηριακής πίεσης, τη δυσλιπιδαιμία ως την αύξηση του βάρους, την ευερεθιστότητα και τις εξάψεις. Τα συμπτώματα διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα αναφορικά με την ένταση και τη διαρκεια, ενώ παράλληλα, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης οστεοόπρωσης, υπέρτασης και καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Μπορούμε να ελέγξουμε τα συμπτώματα;
Για τη διαχείρηση των συμτωμάτων συστήνεται είτε ορμονική θεραπεία, είτε αλλαγές στον τρόπο ζωής. Μελέτες δείχνουν οτι η ορμονική θεραπεία ενδέχεται να βοηθήσει στα συμπτώματα και τη διαχείρηση του σωματικού βάρους, αλλά δεδομένου ότι πολλές γυναίκες δεν την επιλέγουν θα σταθούμε στις αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Παραδόξως, δεν είναι λιγες οι φορές που ακούμε από γυναίκες στην εμμηνόπαυση οτι τους έχουν πει οτι οι αλλαγές στο σώμα τους δεν είναι διαχειρίσιμες. Αυτό, δυστυχώς, οδηγεί πολλές γυναίκες σε χειρότερη ψυχική και σωματική κατάσταση υγείας.
Μπορούμε να ελέγξουμε το βάρος κατά την εμμηνόπαυση;
Ένα από τα πλέον κοινά αλλά σημαντικά συμπτώματα-επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης αποτελεί η αύξηση στο βαρος. Αν και συχνα ακούμε για μεγάλες αλλαγές στο βάρος, κατά μέσο όρο η αύξηση είναι 2-2,5 κιλα στα 3 χρόνια της εμμηνόπαυσης, ή αλλιώς 0,7 κιλά το χρόνο για την 5η και 6η δεκαετία ζωής, ενώ συνοδεύεται από την τάση για αύξηση λίπους στον κορμό, μείωση της μυικής μάζας και της φυσικής δραστηριότητας, με αποτέλεσμα χαμηλότερες ενεργειακές ανάγκες. Οι αλλαγές αυτές, βέβαια, εν μέρει οφείλονται και στη γήρανση.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η αύξηση του βάρους στην εμμηνόπαυση δεν είναι αποτέλεσμα μόνο των ορμονικών αλλαγών, αλλά κυρίως αλλαγών στον τρόπο ζωής. Σημειώνεται ότι η ορμονική θεραπεία δεν συστήνεται για την διαχείρηση του βάρους.
Η άσκηση και η μικρή μείωση της ενεργειακής πρόσληψης μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης των χρόνιων νόσων και της αύξησης του βάρους στην εμμηνόπαυση, καθώς και να βοηθήσουν στη διαχείρηση των συμπτωμάτων. Είναι σημαντικό να βοηθηθούν οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση, ώστε να μπορέσουν να εφαρμόσουν τις συστηνόμενες αλλαγές τρόπου ζωής, επιλύοντας τα προβλήματα και ξεπερνώντας τα εμπόδια που αντιμετωπίζει η κάθε γυναίκα, όπως δυσκολίες στον ύπνο, αλλαγές στη διάθεση, κατάθλιψη και συναισθηματική πείνα.
Πώς πρέπει να είναι η διατροφή;
Αναφορικά με τη διατροφή, δεν υπάρχουν συγκεκριμένες συστάσεις διατροφής για την εμμηνόπαυση, πέρα από τις συστάσεις υγιεινής διατροφής, αλλά λόγω του αυξημένου κιδνύνου για χρόνιες νόσους και οστεοπόρωση συτήνεται να δοθεί έμφαση στην υγεία των οστών & στον κίνδυνο εφάνισης καρδιεγγαειακών.
Συγκεκριμένα, για την υγεία των οστών η επαρκής πρόσληψη Ασβεστίου και βιταμίνης D είναι σημαντική, ενώ απαραίτητη για την καρδειαγγειακή υγεία είναι μια πλήρης υγιεινή διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ψάρι και όσπρια με έμφαση στα ακόρεστα λιπαρά (εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, ψάρι, ξηρούς καρπούς).
Τέλος, αναφορικά με τα φυτο-οιστρογόνα (πχ. από σόγια), τα δεδομένα παραμένουν σχετικά ασαφή σχετικά με την επίδραση τους στη μείωση των εμμηνοπαυσιακών συμπτωμάτων και τη διατήρηση της οστικής πυκνότητας, ενώ για τις εξάψεις, μείωση στην κατανάλωση αλκοόλ, καυτερών φαγητών και καφεϊνης σε συνδυασμό με απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσει.
Συμπερασματικά, η δειαχείρηση του βάρους και η τακτική φυσική δραστηριότητα, σε συνδυασμό με μια υγιεινή διατροφή μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείρηση των εμμηνοπαυσιακών συμπτωμάτων και στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών.
Χρήσιμες πηγές:
- Manual of Dietetic Practice, 5th edition
- Metabolic implications of menopause.
- Menopause: highlighting the effects of resistance training.
- 12 weeks of combined exercise is better than aerobic exercise for increasing growth hormone in middle-aged women.
- Weight Gain in Women at Midlife: A Concise Review of the Pathophysiology and Strategies for Management.
- Effects of phytoestrogens on bone mineral density during the menopause transition: a systematic review of randomized, controlled trials.
- Efficacy of phytoestrogens for menopausal symptoms: a meta-analysis and systematic review.
- BDA Food Fact Sheet Menopause.
Τι σνακ θα πάρει το παιδί σας στο σχολείο;
Με την έναρξη του νέου σχολικού έτους έρχεται και η ανησυχία και η απορία για το τι θα πάρει το παιδί σας στο σχολείο, ως σνακ! Συνήθως τα παιδιά προτιμούν να αγοράζουν τρόφιμα από το κυλικείο, καθώς από εκεί αγοράζουν οι συμμαθητές τους και δεν θέλουν να ξεχωρίζουν.
Όμως, λόγω του ελλιπή ελέγχου των τροφίμων που πωλούνται στα κυλικεία, εκεί βρίσκουν σφολιατοειδή, σάντουιτς, σοκολάτες, και άλλα τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, αλάτι και σάκχαρα, δηλαδή τρόφιμα που είναι καλό να καταναλώνονται λιγότερο συχνά, και όχι καθημερινά!
Είναι προτιμότερο το παιδί να παίρνει για το σχολείο σνακ από το σπίτι, τα οποία να είναι θρεπτικά, γευστικά, και ευπαρουσίαστα, ώστε το παιδί να προτιμήσει αυτά από τα προϊόντα του κυλικείου!
Τι σνακ μπορείτε να φτιάξετε, έτσι ώστε το παιδί να τα προτιμήσει και να μην τα γυρίσει πίσω;
Καταρχάς, είναι σημαντικό το παιδί να λάβει μέρος στην διαδικασία της προετοιμασίας των σνακ. Έτσι, θα φτιάξει κάτι που θα του αρέσει πολύ, αλλά θα είναι και περίφανο που έχει τις δεξιότητες να φτιάχνει μόνο του (ή με λίγη βοήθεια από τους γονείς) ένα γευστικό γεύμα!
1. Το σάντουιτς και το τοστ είναι από τις πιο εύκολες, απλές και γρήγορες λύσεις που μπορείτε να τα φτιάξετε το πρωί. Προτιμήστε ψωμί ολικής άλεσης, αραβική πίτα ή τορτίγια, και προσθέστε τυρί και γαλοπούλα, ή σολομό με τυρί κρέμα, ή τόνο με λίγη μαγιονέζα light, και προσθέστε λαχανικά διαφόρων χρωμάτων (πχ. πιπεριές, μαρούλι, αβοκάντο) ή και μανιτάρια.
Ρωτήστε το παιδί σας τι θα του άρεσε να προσθέσετε! Για εύκολη κατανάλωση κόψτε το τοστ ή το σάντουιτς σε κομμάτια, ή δώστε του διάφορα σχήματα με σκεύη κοπής για μπισκότα.
2. Το σπιτικό κέικ, οι πίτες και η πίτσα αποτελούν μια καλή επιλογή, ειδικά ως ένα διαφορετικό σνακ για το σχολείο. Μια με δυο φορές την εβδομάδα μπορείτε να φτιάξετε μαζί με το παιδί σας, κέικ, πίτα ή πίτσα της επιλογής του ως σνακ. Μιας που το ίδιο έχει επιλέξει τη συνταγή, είναι πιθανότερο να προτιμήσει τη σπιτική εκδοχή από το προϊόν του κυλικείου. Χρησιμοποιείστε εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο αντί για βούτυρο, ενώ τα φρούτα και τα μπαχαρικά δίνουν γλυκιά και ιδιαίτερη γεύση σε πίτες και κέικ.
3. Το κουλούρι μαζί με τυρί ή/και γαλοπούλα, λαχανικά είναι μια επίσης πολύ καλή επιλογή. Μπορείτε να το φτιάξετε στο σπίτι ή να το αγοράσετε από το φούρνο, να το κόψετε και να το γεμίσετε.
4. Τα φρούτα είναι απαραίτητο συνοδευτικό για το κολατσιό του παιδιού. Δώστε του φρούτα που είναι εύκολο να καταναλωθούν, χωρίς πολλά ζουμιά, όπως μήλο ή μπανάνα. Αυτή την εποχή και το σταφύλι είναι μια καλή επιλογή. Είναι προτιμότερο το παιδί να φάει ένα φρούτο από το να πιεί χυμό, καθώς τα φρούτα είναι καλύτερη πηγή φυτικών ινών, ενώ τα σάκχαρα περνούν στην κυκλοφορία του αίματος με πιο αργό ρυθμό απ’ ό,τι τα σάκχαρα στους χυμούς.
Μαζί με τα φρούτα μπορείτε να δώσετε στο παιδί και ένα σακουλάκι με ξηρούς καρπούς, ή σπιτικά ποπκορν αρωματισμένα με μπαχαρικά ή κανέλλα.
Μη ξεχνάτε ότι κάποια παιδιά έχουν αλλεργίες στους ξηρούς καρπούς. Μιλήστε στο παιδί σας και πείτε του να ρωτήσει τους συμμαθητές του για τυχόν αλλεργίες, πριν κεράσουν ή φάνε στην τάξη τους ξηρούς καρπούς.
5. Οι μινι-ομελέτες σε φόρμες για κεκάκια muffin είναι μια χορταστική επιλογή για τα παιδιά, όπου μπορούν να επιλέξουν τα υλικά που θα μπουν στη μινι-ομελέτα (πχ. τυρί & ντομάτα, τυρί & γαλοπούλα, μανιτάρια, κ.α.)
6. Οι σπιτικές μπάρες δημητριακών είναι εύκολες να γίνουν, και πολύ πιο χορταστικές από τις έτοιμες μπάρες δημητριακών. Ζητήστε τη βοήθεια των παιδιών για την προετοιμασία τους! Αν είναι εύκολο μπορείτε να συνδυάσετε τη μπάρα δημητριακών με 1 μερίδα γιαούρτι ή γάλα.
7. Μπορείτε να φτιάξετε ντιπ γιαουρτιού ή χούμους και να το συνοδέψτε με κομμένα λαχανικά, όπως αγγούρι, καρότο και πιπεριές, αρκεί να αρέσει στο παιδί και να μπορεί να τα διατηρήσει σε ψυγείο!
Αγοράστε σακούλες τροφίμων και δοχεία με ωραία χρώματα και σχήματα, ώστε να κάνετε την παρουσίαση του γεύματος ακόμη πιο ελκυστική!
Δώστε το καλό παράδειγμα παίρνοντας και εσείς σνακ από το σπίτι, ενώ μπορείτε να επικοινωνήστε και με άλλους γονείς, ώστε να δίνετε στα παιδιά σνακ από το σπίτι.
Το σνακ στο σχολείο είναι από τα πιο σημαντικά γεύματα που τρώει ένα παιδί, μετά το πρωινό. Ένα πλήρες σνακ βοηθάει ώστε το παιδί να συμπληρώσει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται στη μέρα, να μην πεινάσει μέχρι το μεσημέρι και να έχει ενέργεια για τα μαθήματα και το παιχνίδι.
Καλή προετοιμασία και καλή απόλαυση!!!
Μύθοι για τη Διαιτολογία & τους Διαιτολόγους: Ο διαιτολογος μπορει να σου δώσει δίαιτα για να χάσεις λίπος από συγκεκριμένο μέρος του σώματος
Μύθοι για τη Διαιτολογία & τους Διαιτολόγους: Ο διαιτολογος μπορει να σου δώσει δίαιτα για να χάσεις λίπος από την κοιλιά
Από πού θα θέλατε να χάσετε λίπος;
Ένας από τους πλέον διαδεδομένους μύθους είναι οτι ο διαιτολόγος μπορεί να δώσει δίαιτα για απώλεια λίπους από συγκεκριμένο μέρος του σώματος, ή αντίστοιχα οτι κάνοντας συγκεκριμένες ασκήσεις μπορούμε να χάσουμε λίπος από το μέρος του σώματος που γυμνάζουμε.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία άσκηση ή δίαιτα ή τρόφιμο που να οδηγεί σε απώλεια λίπους από συγκεκριμένο μέρος του σώματος (1-4).
Για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα στην απώλεια λίπους θα πρέπει να ακολουθήσουμε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής & να βελτιώσουμε τον τρόπο ζωής μας, ενώ η “συντήρηση” μετά από το πρόγραμμα απώλειας βάρους είναι εξίσου σημαντικό & αποτελεί ενεργή προσπάθεια (5,6).
Χρήσιμες Πηγές
3. The effect of abdominal exercise on abdominal fat.
4. Subcutaneous Fat Alterations Resulting from an Upper-Body Resistance Training Program
5. Is There an Optimal Diet for Weight Management and Metabolic Health?
6. Dietary patterns in weight loss maintenance: results from the MedWeight study.
Savoury muffins with pesto
Easy savoury muffins with pesto and yogurt perfect for breakfast! They can be stored in the freezer, and are ready to warm up and enjoy!
Ingredients for 6 muffins:
- 1 egg
- 150 g yogurt
- 3 tbsp. Extra virgin olive oil
- 1 full tbsp. pesto sauce
- 1 pepper cut into small pieces
- 80 g feta cheese in cubes
- 120 g wholemeal flour
- 1 tbsp. baking powder
- 1/4 kg soda
1. Mix the solid ingredients in a bowl (flour, baking powder, soda) and the liquid ingredients in another bowl (egg, yogurt, olive oil, pesto)
2. Add the cheese and peppers to the liquid ingredients
3. Mix the solids in the mixture
4. Place the mixture in 6 muffin tins
5. Bake for 15 minutes at 180º C in a preheated oven
Enjoy!