Πώς η πανδημία επηρέασε τις διατροφικές μας συνήθειες;
Αναμφίβολα η καραντίνα άλλαξε τον τρόπο ζωής μας για τουλάχιστον 2 μήνες, αναφορικά με τον τρόπο εργασίας, τις μετακινήσεις, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο ψωνίζουμε και καταναλώνουμε τρόφιμα. Ερευνητές ανά τον κόσμο διερεύνησαν την επίδραση της καραντίνας στις διατροφικές επιλογές των ατόμων.
Συγκεκριμένα μια μελέτη του International Food Information Council [1] με 1000 συμμετέχοντες έδειξε ότι κατα την καραντίνα το 31% των καταναλωτών αγόραζε περισσότερα κατεψυγμένα τρόφιμα, το 22% αγόραζε συσκευασμένα τρόφιμα και το 15% των καταναλωτών αγόραζε λιγότερα φρέσκα προϊόντα. Μόνο το 11% των καταναλωτών αναφέρουν ότι δεν άλλαξαν τις συνήθειες αγορών τους. Ταυτόχρονα, το 28% των καταναλωτών παρήγγελνε λιγότερο και το 16% παρήγγελνε περισσότερο φαγητό απ’ έξω, ενώ το 27% των καταναλωτών αναφέρουν ότι έτρωγαν περισσότερα σνακ, το 18% των καταναλωτών τρώνε περισσότερα έτοιμα γεύματα και το 15% έτρωγε πιο υγιεινά απ ότι συνήθως. Το 19% των καταναλωτών αναφέρουν ότι οι διατροφικές τους συνήθειες δεν άλλαξαν. Παλλάληλα, μια άλλη παγκόσμια μελέτη έδειξε ότι συνολικά οι διατροφικές συνήθειες και τα γεύματα ήταν λιγότερο υγιεινά κατα τη διάρκεια της καραντίνας, εκτός από την επισοδειακή υπερκαταναλώση αλκοόλ [2].
Μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας μέσω της διατροφής;
Σε δυο μελέτες στην Ιταλία, φάνηκε η διαφορετική επίδραση της καραντίνας στις διατροφικές συνήθειες. Και στις δυο μελέτες υπήρχαν συμμετέχοντες που παρατήρησαν αύξηση στο βάρος τους [3, 4]. Μερικοί ανέφεραν υψηλότερη και άλλοι χαμηλότερη κατανάλωση αλκοόλ, φρούτων και λαχανικών, ενω άλλοι κατέφυγαν στο φαγητό για θαλπωρη (comfort food) λόγω άγχους [4]. Σε σχέση με νεαρότερες και γηραιότερες ηλικιακές ομάδες, η ομάδα 18-30 ετών είχε υψηλότερη προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή [3].
Στην Πολωνία, σχεδον οι μισοί συμμετέχοντες σε μια έρευνα [5] αναφέρουν οτι έτρωγαν περισσότερο και έκαναν περισσότερα σνακ, και το φαινόμενο αυτό ήταν πιο έντονο στα άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος. Αναφορικά με το βάρος, περίπου 1 στους 3 ανέφερε αύξηση και 1 στους 5 μείωση του βάρους. Πιο συγκεκριμένα, άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος και υψηλότερης ηλικίας ανέφεραν πιο συχνά αύξηση βάρους, ενώ άτομα με χαμηλό σωματικό βάρος έτειναν να χάνουν βάρος. Τέλος, το αυξημένο σωματικό βάρος σχετίστηκε με λιγότερο συχνή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, και οσπρίων κατά την καραντίνα, και υψηλότερη κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών και γρήγορου φαγητού. Αναφορικά με την κατανάλωση αλκοόλ, αύξηση παρατηρήθηκε στο 14.6% των συμμετεχόντων, ειδικά σε άτομα με εξάρτηση από το αλκοόλ.
Εσάς πώς άλλαξαν οι διατροφικές σας συνήθειες κατά την καραντίνα;
Πηγές
1. International Food Information Council. Consumer Survey: COVID-19's impact on food purchasing, eating behaviors and perceptions of food safety. 12/6/2020]; Available from: https://foodinsight.org/wp-content/uploads/2020/04/COVID-19-Consumer-Res....
2. Ammar, A., et al., Effects of COVID-19 Home Confinement on Eating Behaviour and Physical Activity: Results of the ECLB-COVID19 International Online Survey. Nutrients, 2020. 12(6).
3. Di Renzo, L., et al., Eating habits and lifestyle changes during COVID-19 lockdown: an Italian survey. J Transl Med, 2020. 18(1): p. 229.
4. Scarmozzino, F. and F. Visioli, Covid-19 and the Subsequent Lockdown Modified Dietary Habits of Almost Half the Population in an Italian Sample. Foods, 2020. 9(5).
5. Sidor, A. and P. Rzymski, Dietary Choices and Habits during COVID-19 Lockdown: Experience from Poland. Nutrients, 2020. 12(6).
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 2-9 Ιουλίου 2017
1. Από την ανάδειξη της Μεσογειακής Διατροφής από τη μελέτη των 7 χωρών μέχρι σήμερα, έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες που δείχνουν ότι η προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο για χρόνιες νόσους, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο. Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου ανά τον κόσμο και την Ελλάδα, ενώ παγκοσμίως οι διαγνώσεις πληθαίνουν, και αναμένεται έως το 2035, να έχουμε 24 εκατομμύρια διαγνώσεις καρκίνου, όταν το 2015 είχαμε 14,1 εκατομμύρια διαγνώσεις. Ο τρόπος ζωής μας, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου. Μάλιστα, το 1/3 των διαγνώσεων μπορούν να προληφθούν με μείωση σωματικού βάρους, βελτίωση διατροφής και αύξησης της φυσικής δραστηριότητας! Ένα στα 10 περιστατικά καρκίνου προλαμβάνονται μέσω υγιεινής διατροφής! Διαβάστε πώς η παραδοσιακή μας διατροφή μπορεί να μας βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης της νόοσυ!
http://mantzorou.gr/el/blog/mesogeiaki-diatrofi-kai-karkinos-pos-i-prosk...
2. Το καλοκαίρι έχουμε υψηλότερες ανάγκες σε νερό, επομένως είναι συνετό να πίνουμε περισσότερα υγρά! Πώς θα μείνουμε ενυδατωμένοι αυτό το καλοκαίρι;
http://mantzorou.gr/el/blog/kalokairi-kai-enydatosi
3. Γιατί να επιλέγουμε μόνο έτοιμα παγωτά, ενώ μπορούμε να τα φτιάξουμε σπίτι, γρήγορα και με απλά υλικά; Δείτε συνταγές για παγωτά από smoothies!
Πώς η οικογένεια θα βοηθήσει το υπέρβαρο παιδί; (Μέρος Β΄)
Με την παιδική παχυσαρκία να μοιάζει με επιδημία, η αντιμετώπιση του υπερβάλλοντος σωματικού βάρους των παιδιών είναι πιο σημαντική από ποτέ. Οι γονείς ως κηδεμόνες και υπεύθυνοι για την υγεία και ευημερία των παιδιών είναι οι ιθύνοντες για την αντιμετώπιση του παιδικού υπέρβαρου και της παχυσαρκίας. Όπως αναφέρθηκε στο μέρος Α’ του “Πώς η οικογένεια θα βοηθήσει το υπέρβαρο παιδί;” η αναγνώριση του προβλήματος είναι το αρχικό και πιο σημαντικό κομμάτι της αντιμετώπισης κάθε προβλήματος, έτσι ώστε να αναλάβουμε δράση! Σύσσωμη η οικογένεια πρέπει να βοηθήσει το παιδί, έτσι ώστε να είναι σε θέση να κάνει πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές στο σπίτι.
Τι κάνουμε με τα σνακ στο σχολείο, και με τα γλυκά; Πώς η άσκηση θα βοηθήσει;
Τα παιδιά περνούν αρκετό χρόνο στο σχολείο. Όσον αφορά το κολατσιό τους είναι καλό να το παίρνουν μαζί τους από το σπίτι. Ένα τοστ ή σάντουιτς, φρούτα και κομμένα λαχανικά, όπως αγγούρι και καρότο, και πιο σπάνια μια σπιτική πίτα ή κέικ είναι καλές ιδέες. Βέβαια, καθώς πολλά παιδιά πάνε στο σχολείο με ολόκληρες συσκευασίες μπισκότων και άλλων σνακ, η επικοινωνία με τους δασκάλους, με άλλους γονείς και το κυλυκείο για τα σνακ των παιδιών μπορεί να βοηθήσει, έτσι ώστε όλα τα παιδιά να έχουν πιο υγιεινές επιλογές στο σχολείο! Επιπλέον, μια καλή ιδέα είναι τα παιδιά να βοηθούν στην προετοιμασία του κολατσιού τους, ώστε να μαθαίνουν περισσότερο για τη διατροφή και να φτιάχνουν σνακ που θα θέλουν να φάνε!
Κανένα φαγητό δεν απαγορεύεται, εκτός και αν υπάρχει ιατρικός λόγος. Έτσι, ακόμη και αν το παιδί θελήσει να φάει γλυκό, αυτό δεν απαγορεύεται, αλλά πρέπει να τονιστεί ότι είναι καλό να τρώμε πιο σπάνια (πχ. 1 φορά την εβδομάδα) τα γλυκά που μας αρέσουν και να τα απολαμβάνουμε με την ηρεμία μας, χωρίς να βιαζόμαστε. Είναι σημαντικό να αποφεύγουμε να έχουμε στο σπίτι γλυκά και αλμυρά σνακ, τα οποία είναι πειρασμός για τα παιδιά που θα θέλουν να τα καταναλώσουν! Είναι προτιμότερο να αγοράζονται όταν και εφόσον θα καταναλωθούν άμεσα και σε ποσότητα που αντιστοιχεί σε 1 μερίδα για τον καθένα. Ας μην ξεχνάμε ότι το γιαούρτι με φρούτα ή το γιαούρτι με μέλι και καρύδια, και τα αποξηραμένα φρούτα έχουν γλυκιά γεύση, και δεν χρειάζεται ένα τρόφιμο να περιέχει υπερβολική πρόσθετη ζάχαρη για να είναι γλυκό!
Πέρα από τη διατροφή είναι σημαντική η φυσική δραστηριότητα των παιδιών. Η χρήση ταμπλετών, κινητών και υπολογιστών έχει επιφέρει αύξηση στις καθιστικές δραστηριότητες των παιδιών. Συστήνεται η καθημερινή άσκηση για 1 ώρα για τα παιδιά, είτε κάποιο άθλημα που τους αρέσει, είτε παιχνίδι! Φυσικά, για να συνεχίσει το παιδί να ασκείται πρέπει να του αρέσει η δραστηριότητα που κάνει! Καλή ιδέα είναι η άσκηση γονέων και παιδιών μαζί, όπως το περπάτημα ή βόλτα με το ποδήλατο, ή οι ομαδικές-οικογενειακές δραστηριότητες. Έτσι, όλη η οικογένεια γυμνάζεται και οι γονείς δίνουν το καλό παράδειγμα στα παιδιά!
Πρέπει φυσικά και πάλι να τονιστεί η σημαντικότητα του να μην υπάρχει πίεση και να μην δημιουργούνται ενοχές στο παιδί, καθώς αυτό μπορεί να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα. Χρειάζεται υπομονή, επιμονή και χρόνο για να βελτιωθούν οι συνήθειες όλων μας, πόσο μάλλον των παιδιών που είναι πιο επιρεπή. Με μικρά βήματα πετυχαίνουμε στο στόχο μας, και βοηθάμε το υπέρβαρο παιδί!
Διαβάστε το Μέρος Α' εδώ
Το (πολύτιμο) πρωινό μου
Στο σχολείο μας μαθαίνουν να τρώμε το πρωί σα βασιλιάδες, το μεσημέρι σαν άρχοντες και το βράδυ σα φτωχοί. Γιατί όμως το πρωινό είναι τόσο σημαντικό; Είναι το πρώτο γεύμα μετά από ολονύκτια νηστεία, κατά τη διάρκεια της οποίας ο οργανισμός αυτοεπισκευαζόταν και χρησιμοποιούσε θρεπτικά συστατικά.
Έτσι, το πρωινό ξαναγεμίζει τις αποθήκες του οργανισμού και δίνει ενέργεια για το ξεκίνημα της ημέρας.
Παρ’ ότι γνωρίζουμε ότι το πρωινό είναι σημαντικό, ένας στους τρεις το παραλείπει! Η έρευνα έχει δείξει ότι τα άτομα που τρώνε πρωινό, έχουν πιο υγιεινή διατροφή, είναι λιγότερο πιθανό να είναι υπέρβαροι και χάνουν βάρος πιο εύκολα.
Μάλιστα, τα παιδιά που τρώνε πρωινό ζυγίζουν τρία κιλά λιγότερο απ’ ό,τι τα παιδιά που το παραλείπουν. Επιπλέον, το πρωινό βοηθάει στην πνευματική απόδοση, την εγρήγορση και τη συγκέντρωση.
Παραλείποντας το πρωινό, ενδέχεται να καταναλώσετε περισσότερα σνακ μέχρι το μεσημεριανό (ή το ίδιο πρωί), τα οποία δε θα έχουν την ίδια θρεπτική αξία με ένα υγιεινό γεύμα. Αν και η έλλειψη χρόνου το πρωί μπορεί να σταθεί εμπόδιο, υπάρχουν λύσεις για κατανάλωση ενός γρήγορου πρωινού, το οποίο θα σας προσφέρει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Το πρωινό πρέπει να αποδίδει το 20% - 25% της ημερήσιας πρόσληψης, αλλά θα πρέπει να είναι θρεπτικό, χωρίς υπερβολική ποσότητα ζάχαρης και λίπους.
Τα δημητριακά με γάλα είναι μια πολύ καλή επιλογή, περιέχοντας υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, ενώ πολλές φορές τα δημητριακά είναι εμπλουτισμένα σε σίδηρο, βιταμίνες και ασβέσιο. Είναι καλό να επιλέγετε ολικής άλεσης δημητριακά, χωρίς πρόσθετη ζάχαρη, και αν τα προτιμάτε πιο γλυκά, να προσθέτετε αποξηραμένα φρούτα. Μπορείτε να κάνετε από το προηγούμενο βράδυ χυλό βρώμης με φρούτα και να τον αφήσετε στο ψυγείο. Το επόμενο πρωί θα είναι σα ρυζόγαλο, απλά με βρώμη!
Το γάλα και το γιαούρτι στο πρωινό είναι πηγές ασβεστίου! Ένα κεσεδάκι γιαούρτι ή ένα ποτήρι γάλα περιέχουν περίπου το 1/3 των ημερήσιων αναγκών σε ασβέστιο. Μπορείτε να το συνοδεύσετε όχι μόνο με δημητριακά, αλλά και με φρούτα ή κανέλλα.
Τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να έχουν θέση στο πρωινό μέσω ενός μικρού ποτηριού χυμού, ή σε μορφή smoothies και milkshakes. Μπορείτε να αναμείξετε στο blender φρούτα με γιαούρτι ή φρούτα και λαχανικά, κάνοντας το δικό σας συνδυασμό. Έτσι, θα έχετε ένα πρωινό με πολλές βιταμίνες και φυτικές ίνες.
Ένα τοστ με μαύρο ψωμί, τυρί χαμηλών λιπαρών και γαλοπούλα ή λεπτή φέτα ψητό ή βραστό κοτόπουλο είναι μια άλλη χορταστική και γρήγορη επιλογή. Αποτελεί πηγή πρωτεΐνης, σύνθετων υδατανθράκων και φυτικών ινών, που θα σας κρατήσουν χορτάτους μέχρι το δεκατιανό.
Τα τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη και λίπος είναι καλό να αποφεύγονται, ώστε να μην πεινάσετε μετά από λίγη ώρα λόγω απότομης πτώσης του σακχάρου.
Αν βιάζεστε πολύ, προτιμήστε να πάρετε φρούτα, γιαούρτι ή ένα τοστ. Στόχος είναι ένα υγιεινό πρωινό, όχι οποιοδήποτε πρωινό! Είναι πιο εύκολο απ’ ό,τι νομίζετε να αφιερώστε 10 λεπτά σε ένα χορταστικό, υγιεινό και γευστικό γεύμα, που θα σας κρατήσει μακριά από πειρασμούς και θα βοηθήσει στην επίτευξη μιας ισορροπημένης διατροφής.