Πόσα φρούτα και λαχανικά «χωράνε» στη μέρα μας;
Συστήνεται η κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων (ή 400 γρ) φρούτων και λαχανικών ημερησίως.
Τα οφέλη της υψηλής κατανάλωσης φρούτων & λαχανικών είναι πολυάριθμα και αφορούν τη μακροζωία και την προστασία από χρόνιες ασθένειες, όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μέχρι και τη διαχείρηση του σωματικού βάρους και τη βέλτιση λειτουργία του εντέρου. Παράλληλα, τα φρούτα & τα λαχανικά αποτελούν πηγές βιταμινών και φυτικών ινών!
Μάλιστα, μια μελέτη με δεδομένα 95 μελετών, με 2 εκατομμύρια συμμετέχοντες, βρήκε ότι η ημερήσια κατανάλωση 800 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών, σε σχέση με τη μη κατανάλωση, σχετιζόταν με 24% χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις, 33% χαμηλότερο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, 28% χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, 13% χαμηλότερο κίνδυνο για καρκίνο και 31% χαμηλότερο κίνδυνο για πρόωρο θάνατο! Η κατανάλωση 200 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών, που αντιστοιχεί σε 2 ½ μερίδες, μειώνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά κατά 13%, ενώ στα 800 γρ. ο κίνδυνος είναι κατά 28% χαμηλότερος. Όσον αφορά τον καρκίνο, ο κίνδυνος μειώνεται κατά 4% με την κατανάλωση 200 γρ. φρούτων και λαχανικών, ενώ ο κίνδυνος για πρόωρο θάνατο μειώνεται κατά 15%!
Μάλιστα, οι ερευνητές αναγνώρισαν και τα φρούτα και λαχανικά που φαίνεται να σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου, καρδιακών νοσημάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων. Χαμηλότερος κίνδυνος για καρκίνο σχετιζόταν με κατανάλωση πράσινων και κίτρινων λαχανικών και σταυρανθών, ενώ χαμηλότερος κίνδυνος καρδιαγγειακών σχετιζόταν με κατανάλωση μήλων, αχλαδιών, εσπεριδοειδών, σαλάτας, πράσινων φυλλωδών λαχανικών και σταυρανθών!
Τι μετράει ως 1 μερίδα φρούτου ή λαχανικού;
- 80 γρ φρούτου ή 1 μέτριο φρούτο
- 30 γρ αποξηραμένα φρούτα
- 150 ml χυμό (προσοχή: ανεξαρτητα από την καταναλισκόμενη ποσότητα χυμού μετράει ως 1 μερίδα)
- 80 γρ όσπρια (προσοχή: ανεξαρτητα από τηνκαταναλισκόμενη ποσότητα οσπρίων μετράει ως 1 μερίδα)
- 80 γρ λαχανικών
Πώς θα μπορέσουμε όμως να αυξήσουμε την ποσότητα φρούτων και λαχανικών στην ημέρα μας;
1. Συνοδεύουμε τα κύρια γεύματα με πολύχρωμες, γευστικές σαλάτες.
2. Προτιμάμε φρούτα για σνακ.
3. Τα λαχανικά, όπως το καρότο, το σέλερι και το αγγούρι, μαζί με χούμους ή γιαούρτι, είναι επίσης μια καλή επιλογή για σνακ.
4. Προσθέτουμε φρούτα (νωπά ή κατεψυγμένα) στο γιαούρτι μας.
5. Προσθέτουμε λαχανικά όπως ντομάτα, μαρούλι ή αβοκάντο στο τοστ και τα σάντουιτς.
6. Αντί για το κλασσικό τοστ μπορούμε να βάλουμε μπανάνα, μήλο και ταχίνι, ή αβοκάντο σε φρυγανισμένο ψωμί.
7. Η γλυκοπατάτα, σε αντίθεση με την πατάτα, μετράει στα λαχανικά! Μπορούμε να αναμείξουμε πατάτα και γλυκοπατάτα στο φαγητό ή και τον πουρέ.
8. Συνοδεύουμε το ψάρι, το κοτόπουλο και το κρέας πέρα από σαλάτα με λαχανικά, όπως αρακά ή φασολάκια πράσινα ή γλυκοπατάτα.
9. Στις κόκκινες σάλτσες προσθέτουμε λαχανικά, όπως μανιτάρια, πιπεριές, και κρεμμύδι.
10. Στο ρύζι μπορούμε να προσθέσουμε επιπλέον λαχανικά αρακά και καλαμπόκι, μανιτάρια, καρότο και μπρόκολο.
11. Τα μανιτάρια αποτελούν γευστικό συνοδευτικό πιάτων και μπορούν να προστεθούν σε πολλές συνταγές, σάλτσες και ομελέτες.
12. Επιλέγουμε σούπα με ποικιλία λαχανικών (πχ. κολοκυθόσουπα).
13. Προσθέτουμε όσπρια στις σαλάτες
14. Επιλέγουμε όσπρια και λαδερά τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα, είτε σε κλασσικές συνταγές, είτε ως μπιφτέκια από όσπρια!
Η υψηλή κατανάλωση φρούτων & λαχανικών, χαρακτηριστικό της Μεσογειακής Διατροφής, είναι ευεργετική για την υγεία και τη μακροζωία & τελικά είναι πιο επιτεύξιμη απ' όσο αρχικά φαίνεται!
Χρήσιμες Πηγές:
Promoting fruit and vegetable consumption around the world
Last update/ Τελευταία ενημέρωση: 14/1/2020
Μπλοκαρισμένος μεταβολισμός: Πως μπορούμε να τον ενεργοποιήσουμε
Έχει μπλοκάρει ο μεταβολισμός σας; Νιώθετε ότι δεν μπορείτε να χάσετε βάρος, όση προσπάθεια και να κάνετε; Ψάχνετε να βρείτε τον τρόπο που θα ξεμπλοκάρει ο μεταβολισμός σας;
Είστε στο σωστό μέρος για να βρείτε την απάντηση!
Πολλοί διαιτώμενοι θεωρούν ότι ο μεταβολισμός τους είναι πολύ αργός ή έχει «μπλοκάρει». Ας πάμε πρώτα να δούμε τι είναι ο μεταβολισμός, και από ποιους παράγοντες επηρεάζεται.
Ο βασικός μεταβολικός ρυθμός, όπως ονομάζεται, είναι η ενέργεια (θερμίδες) που χρειάζεται το σώμα για να μπορεί να εκτελέσει τις βασικές του ανάγκες, όπως την αναπνοή, τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος, την εγκεφαλική λειτουργία, τις κυτταρικές λειτουργίες και την μεταφορά του αίματος στους ιστούς.
Ο μεταβολισμός λοιπόν, δεν μπορεί να σταματήσει ή να μπλοκάρει!
Ο βασικός μεταβολισμός αποτελεί περί το 60-70% της ημερήσιας ενεργειακής δαπάνης και εξαρτάται από παράγοντες όπως, το φύλο, την ηλικία, το βάρος, το ύψος, τη σύσταση του σώματος (λίπος και μυϊκή μάζα), και τα γονίδια.
Η ημερήσια ενεργειακή δαπάνη περιλαμβάνει τον βασικό μεταβολικό ρυθμό, την ενεργειακή δαπάνη για την άσκηση & τις καθημερινές κινήσεις, και την ενεργειακή δαπάνη για την πέψη της τροφής.
Δηλαδή, άτομα με υψηλότερο βάρος έχουν υψηλότερο μεταβολισμό, σε σχέση με άτομα με χαμηλότερο βάρος, ενώ άτομα με υψηλότερη μυϊκή μάζα έχουν υψηλότερο μεταβολισμό, σε σχέση με άτομα με χαμηλότερη μυϊκή μάζα.
Νομίζω ότι έχω αργό μεταβολισμό και γι’ αυτό παχαίνω ή δεν μπορώ να χάσω βάρος!
Αν και πολλές φορές ρίχνουμε το φταίξιμο στον μεταβολισμό, φαίνεται ότι οι άνθρωποι δεν είμαστε καλοί στο να εκτιμούμε πόσες θερμίδες προσλαμβάνουμε μέσω της τροφής και των ποτών και ροφημάτων.
Ακόμη και σε άτομα με υποθυρεοειδισμό, όπου οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι ρυθμισμένες, η απώλεια βάρους δεν επηρεάζεται.
Πώς μετράται ο μεταβολισμός;
Ο βασικός μεταβολικός ρυθμός στην καθημερινή πρακτική μπορεί να εκτιμηθεί μέσω εξισώσεων που λαμβάνουν υπόψιν το βάρος, το ύψος, την ηλικία και το φύλο του ατόμου, καθώς και να μετρηθεί μέσω της έμμεσης θερμιδομετρίας, με την μέτρηση της χρήσης του οξυγόνου από τον οργανισμό, με τον αναλυτή βασικού μεταβολικού ρυθμού.
Μετρήστε τον βασικό μεταβολισμό σας στο διαιτολογικό μας γραφείο!
Έχοντας μετρήσει τον μεταβολισμό, μπορούμε να αξιολογήσουμε αν είναι φυσιολογικός, ή είναι «αργός» ή «γρήγορος», σε σχέση με τον εκτιμώμενο από τις εξισώσεις εκτίμησης βασικού μεταβολισμού.
Πώς μπορούμε να αυξήσουμε τον μεταβολισμό, αν ο μεταβολισμός είναι «αργός»;
Αν και κατά καιρούς ακούμε για τρόφιμα, σκευάσματα και ροφήματα που αυξάνουν τον μεταβολισμό, στην πραγματικότητα η άσκηση είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για την αύξηση του βασικού μεταβολικού ρυθμού. Συγκεκριμένα η αερόβια άσκηση χρησιμοποιεί αρκετή ενέργεια (καίει θερμίδες) ενώ οι ασκήσεις ενδυνάμωσης αυξάνουν τον βασικό μεταβολισμό, μέσω της αύξησης της μυϊκής μάζας.
Αναφορικά με την αύξηση της ημερήσιας ενεργειακής δαπάνης, η οποία περιλαμβάνει τον βασικό μεταβολικό ρυθμό, την ενεργειακή δαπάνη για την άσκηση και την ενεργειακή δαπάνη για την πέψη της τροφής, και πάλι η άσκηση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Η άσκηση μπορεί να είναι οργανωμένη (πχ. περπάτημα, γυμναστήριο, χορός), ή μη οργανωμένη (πχ. χρήση σκάλας, δουλειές του σπιτιού, κηπουρική).
Δεν υπάρχει τρόπος μέσω της διατροφής να επηρεάσουμε το μεταβολισμό;
Η επίδραση της -πέψης της- τροφής στην ενεργειακή δαπάνη είναι σχετικά μικρή, με την πρωτεΐνη να οδηγεί σε υψηλότερη ενεργειακή δαπάνη για την πέψη σε σχέση με τα λιπαρά και τους υδατάνθρακες, ενώ και τα καυτερά τρόφιμα οδηγούν σε πολύ μικρή και παροδική αύξηση του μεταβολισμού.
Εν κατακλείδι, εάν πιστεύετε ότι ο μεταβολισμός σας έχει μπλοκάρει, εστιάστε στην ποιότητα & ποσότητα των γευμάτων, σνακ και ροφημάτων που καταναλώνετε, και στην άσκηση, ενώ μπορείτε να μετρήσετε τον μεταβολισμό σας σε ένα διαιτολογικό γραφείο!
Πηγές:
- Westerterp KR. Control of energy expenditure in humans. Eur J Clin Nutr. 2017 Mar;71(3):340-344. doi: 10.1038/ejcn.2016.237. Epub 2016 Nov 30. PMID: 27901037.
- Carneiro IP, Elliott SA, Siervo M, Padwal R, Bertoli S, Battezzati A, Prado CM. Is Obesity Associated with Altered Energy Expenditure? Adv Nutr. 2016 May 16;7(3):476-87. doi: 10.3945/an.115.008755. PMID: 27184275; PMCID: PMC4863259.
- Calcagno M, Kahleova H, Alwarith J, Burgess NN, Flores RA, Busta ML, Barnard ND. The Thermic Effect of Food: A Review. J Am Coll Nutr. 2019 Aug;38(6):547-551. doi: 10.1080/07315724.2018.1552544. Epub 2019 Apr 25. PMID: 31021710.
- Speakman JR, Selman C. Physical activity and resting metabolic rate. Proc Nutr Soc. 2003 Aug;62(3):621-34. doi: 10.1079/PNS2003282. PMID: 14692598.
Διατροφή: οι διάσημοι ξέρουν καλύτερα;
Οι διάσημοι ανά τον κόσμο είναι πλέον πιο γνωστοί για την εμφάνισή τους, παρά για τη δουλειά και τα κατορθώματά τους. Και πολλοί θα κάνανε τα πάντα για να τους μοιάσουν, είτε πρόκειται για κρέμες και ρούχα, είτε για διατροφή!
Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησαν νέα για το πρόγραμμα διατροφής που έχει επιβάλει η Meghan Markle στον πρίγκιπα Harry εν όψει του γάμου τους. Συγκεκριμένα, ο πρίγκιπας φαίνεται να ακολουθεί τη Sirtfood diet, μια διατροφή που είναι βασισμένη στην αύξηση των σιρτουινών, ενζύμων που παίρνουν μέρος σε διάφορες λειτουργίες στο σώμα μας, συμπεριλαμβανομένου και του μεταβολισμού. Ο μεγάλος περιορισμός των θερμίδων, σε συνδυασμό με άσκηση φαίνεται να βοηθάει στην παραγωγή τους, αλλά αυτό έχει φανεί σε πρώιμες μελέτες σε ζωικά μοντέλα, αλλά όχι στον άνθρωπο. Δηλαδή, το πρόγραμμα ουσιαστικά βασίζεται σε μεγάλο αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας και άσκηση, που είτε αυξάνουν, είτε όχι τις σιρτουίνες, η απώλεια βάρους είναι δεδομένη!
Κατά τον προηγούμενο βασιλικό γάμο είχε γίνει γνωστό ότι η Δούκισσα του Cambridge και η μητέρα της ακολούθησαν τη Δίαιτα Dukan για απώλεια βάρους. Η Δίαιτα Dukan, έχει ψηφιστεί από τον Βρετανικό Σύλλογο Διαιτολόγων ως μια από τις χειρότερες διάσημες δίαιτες που μπορεί να ακολουθήσει κανείς. Μάλιστα, πέρα από την έλλειψη επιστημονικής τεκμηρίωσης και την ασυμβατότητα της δίαιτας αυτής με την υγιεινή διατροφή, η συγκεκριμένη δίαιτα προέρχεται από έναν ιατρό που δεν κατάφερε να ασκήσει επιστημονικά σωστά το επάγγελμα για το οποίο σπούδαζε χρόνια! Πόσο καλά, λοιπόν, θα ασκήσει ένα επάγγελμα για το οποίο δεν έχει καμία γνώση και εκπαίδευση;
Πριν λίγες μέρες ο Donald Trump διόρισε τον γνωστό ιατρό της τηλεόρασης Dr Oz στο συμβούλιο για τη διατροφή και την άσκηση. Ο εν λόγω καρδιοχειρουργός έγινε γνωστός μέσω της εκπομπής της Oprah, και έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα για προώθηση ψευδο-επιστήμης, και ψευδών ισχυρισμών σχετικά με προϊόντα αδυνατίσματος, έχοντας καταθέσει γι’ αυτό και ενώπιον της Γερουσίας! Μάλιστα, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε σε γνωστό επιστημονικό περιοδικό έδειξε ότι μόνο το 46% των ισχυρισμών που έγιναν σε 40 εκπομπές του βασίζονταν σε έγκυρα επιστημονικά δεδομένα. Δηλαδή, λιγότερες από τις μισές ιατρικές συμβουλές που έδινε ήταν σωστές!
Παράλληλα, στα περιοδικά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρουσιάζονται Έλληνες και ξένοι διάσημοι να ακολουθούν διάφορες παράδοξες δίαιτες, και να διαφημίζουν ανορθόδοξους και δυνητικά επικίνδυνους τρόπους αδυνατίσματος, και σχετικά σκευάσματα.
Θα περίμενε κανείς ότι οι διάσημοι με τους αστρονομικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, που τους δίνουν την ευχέρεια να πληρώσουν τους πιο επιστημονικά καταξιωμένους ιατρούς, και διαιτολόγους - διατροφολόγους, ξέρουν καλύτερα σε ποιον θα εμπιστευτούν την υγεία τους!
Κι όμως, δεν φαίνεται να ξέρουν! Και γιατί να ξέρουν; Είναι άνθρωποι, των οποίων η εμφάνιση είναι ένα σημαντικό κομμάτι της δουλειάς και της επιτυχίας τους. Έτσι, θα δοκιμάσουν οτιδήποτε! Το ότι είναι διάσημοι δεν σημαίνει ότι είναι και παντογνώστες! Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι πάρα πολλές φορές πληρώνονται αδρά για διαφημίσεις προϊόντων, χωρίς να σημαίνει ότι τα χρησιμοποιούν. Πολλές φορές παρατηρείται ότι ένα προϊόν διαφημίζεται παράλληλα από πολλούς διασήμους! Δεν είναι τυχαίο, είναι διαφήμιση! Μάλιστα, η Gwyneth Paltrow μέσω της ιστοσελίδας της προωθεί επικίνδυνους ισχυρισμούς περί υγείας και προϊόντα, για τα οποία δεν έχει την παραμικρή ιδέα, όπως φάνηκε σε συνέντευξή της σε γνωστή τηλεοπτική εκπομπή.
Συνεπώς, κατακλυζόμαστε από πληροφορίες σχετικές με την υγεία και την τη διατροφή μας από διάσημους (και μη), χωρίς όμως οι πληροφορίες αυτές να είναι έγκυρες, και να θέτουμε έτσι την υγεία μας σε κίνδυνο! Οι συστάσεις για την υγιεινή διατροφή μπορεί να μην παρουσιάζονται ως «μαγικές», όμως λειτουργούν στην προάσπιση της υγείας και της μακροζωίας, και είναι βασισμένες σε πολυετείς και έγκυρες επιστημονικά μελέτες. Όσον αφορά την απώλεια βάρους, το μυστικό είναι κοινό! Αρκεί να τρώμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε. Και αν χρειάζεται να χάσουμε βάρος, τότε και πάλι συνδυάζουμε την υγιεινή διατροφή με μια υποθερμιδική διατροφή!
Ρολά με σάλτσα πέστο
Όπως και τα ρολά κανέλας, τα ρολά με σάλτσα πέστο είναι μια πανεύκολη & γρήγορη συνταγή με γέμιση από εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, σάλτσα πέστο & τριμμένο τυρί.
Για 10 ρολά θα χρειαστείτε:
Ζύμη
- 1 3/4-2 φλ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
- 1 φλ. γιαούρτι 2%
- 1 πρέζα αλάτι
Γέμιση
- 3 κ.σ. σάλτσα πέστο
- 1-2 κ.σ. εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο
- 3-4 κ.σ. τυρί τριμμένο (πχ. μοτσαρέλλα τριμμένη, εγώ το δοκίμασα με τριμμένη ψημμένη μυζήθρα)
Αν σας αρέσει η σάλτσα πέστο, δοκιμάστε αλμυρά muffin με πέστο & τυρί φέτα
Εκτέλεση:
- Σε ένα μπολ αναμείξτε και πλάστε καλά το αλεύρι, και το γιαούρτι μεχρι να γίνουν ζύμη
- Απλώστε τη ζυμη με τον πλάστη σε παραλληλόγραμμο.
- Με ένα πινέλο περάστε τη ζύμη με ελαιόλαδο και απλώστε το ελαιόλαδο και από πάνω τη σάλτσα πέστο και το τυρί
- Τυλίξτε τη ζύμη
- Κόψτε σε κομμάτια
- Ψηστε για 20 λεπτά σε προθερμασμένο φουρνο στους 180ºC
Καλή απόλαυση!