Χουρμάδες: Ποιά είναι η διατροφική τους αξία;
Οι χουρμάδες, είναι τροπικά φρούτα και προέρχονται από τους φοινικες Phoenix dactylifera. Πωλούνται επί το πλείστον αποξηραμένοι, ενώ τρώγονται και φρέσκοι. Συνήθως, βρίσκουμε δυο είδη χουρμάδων στο εμπόριο τους κλασσικούς, μικρούς (deglet noor) και τους βασιλικούς (medjool) χουρμάδες. Είναι πλούσιοι σε υδατάνθρακες, εκ των οποίων η πλειοψηφία είναι σάκχαρα, ενώ περιέχουν και φυτικές ίνες.
Σε 100 γραμμάρια βασιλικών χουρμάδων περιέχονται 277 θερμίδες, από 75 γραμμαρια υδατανθράκων, εκ των οποίων τα 66 γραμμαρια είναι σάκχαρα και τα 7 γραμμαρια φυτικές ίνες, ενώ περιέχουν και λίγη πρωτεϊνη (1,8 γραμμάρια) και ελάχιστα λιπαρά. Τα 100 γρ χουρμάδων προσδίδουν το 10% της βιταμίνης Β6, το 20% του Καλίου, το 5% του Σιδήρου και το 13% του Μανγησίου που χρειαζόμαστε. Η τυπική μερίδα, βέβαια, είναι 1-2 χουρμάδες, δηλαδή 25-50 γρ. Ένας βασιλικός χουρμάς ζυγίζει περι τα 25 γραμμαρια, ενώ ενας deglet noor 7 γραμμαρια.
Χάρη στην περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες, οι χουρμάδες είναι καλή επιλογή για άτομα με δυσκοιλιότητα, ενώ έχουν και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, που σημαίνει οτι μπορούν να αποτελέσουν γλυκό σνακ για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, χωρίς να επηρεάσουν αρνητικά τα επίπεδα γλυκόζης, όταν καταναλώνονται σε μέτρια ποσοτητα. Χρειάζεται μέτρο στην κατανάλωση των χουρμάδων, λόγω του οτι είναι τρόφιμο υψηλό σε σάκχαρα, γεγονός που δεν αντιστασθμίζεται από την περιεκτικότητά του σε θρεπτικά συστατικά. Δηλαδή, συστήνεται η κατανάλωση να είναι με μέτρο, σε ποσότητα 25-50 γραμμαρίων.
Επιπλέον, σε σχέση με άλλα αποξηραμένα φρούτα, οι χουρμάδες έχουν τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες, που έχουν αντιοξειδωτική δράση, με θετική επίδραση στην υγεία και το οξειδωτικό στρες.
Διατηρούνταιι εύκολα και αποθηκεύονται είτε στο ψυγείο είτε σε δροσερό ντουλάπι σε αεροστεγές σκεύος
Τα τελευταία χρόνια οι χουρμάδες έχουν γίνει μέρος πολλών θρεπτικών συνταγών, αντικαθιστώντας συχνά τη ζάχαρη σε συνταγές, λόγω της πολύ γλυκιάς τους γεύσης. Έτσι, πολλές είναι οι συνταγές που θα βρει κανείς για γλυκά και σνακ. οπως μπάρες, κέικ και μπισκότα, είτε ωμά είτε ψημμένα!
Μια πολύ εύκολη και γνωστή συνταγή είναι χουρμάς γεμιστός με φυστικοβούτυρο. Απλά ανοιγουμε το χουρμά, και τον γεμίζουμε με 1 κουταλιά φυστικοβούτυρο. Επιπλέομ, μπορούμε να προσθέσουμε κάποιον ξηρό καρπό πχ. καρύδι ή/και τον καλύψουμε με μαύρη σοκολάτα.
Πηγές:
Glycemic indices of five varieties of dates in healthy and diabetic subjects.
USDA
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 11-15 Σεπτέμβρη 2017
1. Τα γλυκά είναι πειρασμός για μεγάλους και μικρούς! Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ένα παιδί να κάνει καλύτερες επιλογές, και να μην τρώει συνεχώς γλυκά;
Διαβάστε το άρθρο μου εδώ!
2. Μετά τις καλοκαιρινές διακοπές σκεφτόμαστε πώς θα μπούμε ξανά σε φόρμα! Συνεχώς ακούμε για δίαιτες "αποτοξίνωσης", αλλά μήπως δεν είναι η λύση που χρειαζόμαστε; Διαβάστε εδώ γιατί ο οργανισμός μας δεν χρειάζεται "αποτοξίνωση"!
3. Η δίαιτα χωρίς γλουτένη συνεχίζει να ακολουθείται από άτομα που δεν έχουν κοιλιοκάκη, καθώς διαφημίζεται ως μέσο βελτίωσης της υγείας. Όμως, η έρευνα μέχρι τώρα έχει δείξει τα αντίθετα αποτελέσματα στην υγεία για τα άτομα που δεν χρειάζεται να αφαιρέσουν από τη διατροφή τους τη γλουτένη. Μια νέα μελέτη αναλύει τα προϊόντα χωρίς γλουτένη και τα συγκρίνει με τα συμβατικά. Τα αποτελέσματα έχουν εξής:
Τα προϊόντα χωρίς γλουτένη, σε σχέση με τα συμβατικά:
- Περιέχουν περισσότερο αλάτι, λιγότερες πρωτεΐνες και φυτικές ίνες
- Είναι κατά 159% πιο ακριβά
- Το ψωμί και το αλεύρι χωρίς γλουτένη έχουν περισσότερο λίπος, κορεσμένο λίπος, ζάχαρη και αλάτι από τα συμβατικά
- Τα κράκερς χωρίς γλουτένη έχουν περισσότερα λιπαρά και ζάχαρη σε σχέση με τα συμβατικά
Θυμηθείτε μια έρευνα που δημοσιεύτηκε την άνοιξη και έδειξε ότι 654 προϊόντα χωρίς γλουτένη που μελετήθηκαν δεν είναι πιο υγιεινά από τα αντίστοιχα συμβατικά προϊόντα, καθώς περιέχουν περισσότερα λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά, περισσότερες θερμίδες και λιγότερη πρωτεΐνη.
4. Αλάτι: Σε όλους μας αρέσει, αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο, ακόμη και αν δεν έχουμε υπέρταση!
Συνιστάται η κατανάλωση αλατιού να μην ξεπερνά τα 5 γραμμάρια την ημέρα, αλλά καθημερινά φαίνεται ότι καταναλώνουμε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα! Η υπερκατανάλωση αλατιού είναι από τις κυριότερες αιτίες υπέρτασης, και ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό.
Ο ρόλος της υπερκατανάλωσης αλατιού στην ανακοπή δεν είναι σαφής. Μια νέα έρευνα όμως αναδυκνείει το ρόλο του αλατιού στον κίνδυνο ανακοπής. Η έρευνα με 4.630 συμμετέχοντες ηλικίας 25 - 64 ετών που παρακολουθήθηκαν για 12 έτη έδειξε ότι άτομα που κατανάλωναν πάνω από 13,7 γρ αλατιού την ημέρα βρισκόντουσαν σε διπλάσιο κίνδυνο για ανακοπή, σε σχέση με άτομα που κατανάλωναν κάτω από 6,8 γραμμάρια την ημέρα. Μάλιστα, ο αυξημένος κίνδυνος για ανακοπή ήταν ανεξάρτητος της παρουσίας υπέρτασης.
Δηλαδή είτε κάποιος έχει, είτε δεν έχει υπέρταση, αν υπερκαταναλώνει αλάτι βρίσκεται σε διπλάσιο κίνδυνο για ανακοπή!
https://www.medicalnewstoday.com/articles/319194.php
5. Πολλοί διάσημοι και influencers των κοινωνικών μέσων δικτύωσης διαφημίζουν διάφορα προϊόντα "αδυνατίσματος", από τσάγια μέχρι χυμούς και δίαιτες.
Δεν σημαίνει όμως ότι α) έχουν γνώσεις διατροφής β) ότι πραγματικά χρησιμοποιούν το προϊόν ή ακολουθούν τη δίαιτα!
Απλά, πληρώνονται για να κάνουν μια διαφήμιση!
https://www.facebook.com/syattfitness/photos/a.321199917936102.76097.220...
Πώς η πανδημία επηρέασε τις διατροφικές μας συνήθειες;
Αναμφίβολα η καραντίνα άλλαξε τον τρόπο ζωής μας για τουλάχιστον 2 μήνες, αναφορικά με τον τρόπο εργασίας, τις μετακινήσεις, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο ψωνίζουμε και καταναλώνουμε τρόφιμα. Ερευνητές ανά τον κόσμο διερεύνησαν την επίδραση της καραντίνας στις διατροφικές επιλογές των ατόμων.
Συγκεκριμένα μια μελέτη του International Food Information Council [1] με 1000 συμμετέχοντες έδειξε ότι κατα την καραντίνα το 31% των καταναλωτών αγόραζε περισσότερα κατεψυγμένα τρόφιμα, το 22% αγόραζε συσκευασμένα τρόφιμα και το 15% των καταναλωτών αγόραζε λιγότερα φρέσκα προϊόντα. Μόνο το 11% των καταναλωτών αναφέρουν ότι δεν άλλαξαν τις συνήθειες αγορών τους. Ταυτόχρονα, το 28% των καταναλωτών παρήγγελνε λιγότερο και το 16% παρήγγελνε περισσότερο φαγητό απ’ έξω, ενώ το 27% των καταναλωτών αναφέρουν ότι έτρωγαν περισσότερα σνακ, το 18% των καταναλωτών τρώνε περισσότερα έτοιμα γεύματα και το 15% έτρωγε πιο υγιεινά απ ότι συνήθως. Το 19% των καταναλωτών αναφέρουν ότι οι διατροφικές τους συνήθειες δεν άλλαξαν. Παλλάληλα, μια άλλη παγκόσμια μελέτη έδειξε ότι συνολικά οι διατροφικές συνήθειες και τα γεύματα ήταν λιγότερο υγιεινά κατα τη διάρκεια της καραντίνας, εκτός από την επισοδειακή υπερκαταναλώση αλκοόλ [2].
Μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας μέσω της διατροφής;
Σε δυο μελέτες στην Ιταλία, φάνηκε η διαφορετική επίδραση της καραντίνας στις διατροφικές συνήθειες. Και στις δυο μελέτες υπήρχαν συμμετέχοντες που παρατήρησαν αύξηση στο βάρος τους [3, 4]. Μερικοί ανέφεραν υψηλότερη και άλλοι χαμηλότερη κατανάλωση αλκοόλ, φρούτων και λαχανικών, ενω άλλοι κατέφυγαν στο φαγητό για θαλπωρη (comfort food) λόγω άγχους [4]. Σε σχέση με νεαρότερες και γηραιότερες ηλικιακές ομάδες, η ομάδα 18-30 ετών είχε υψηλότερη προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή [3].
Στην Πολωνία, σχεδον οι μισοί συμμετέχοντες σε μια έρευνα [5] αναφέρουν οτι έτρωγαν περισσότερο και έκαναν περισσότερα σνακ, και το φαινόμενο αυτό ήταν πιο έντονο στα άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος. Αναφορικά με το βάρος, περίπου 1 στους 3 ανέφερε αύξηση και 1 στους 5 μείωση του βάρους. Πιο συγκεκριμένα, άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος και υψηλότερης ηλικίας ανέφεραν πιο συχνά αύξηση βάρους, ενώ άτομα με χαμηλό σωματικό βάρος έτειναν να χάνουν βάρος. Τέλος, το αυξημένο σωματικό βάρος σχετίστηκε με λιγότερο συχνή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, και οσπρίων κατά την καραντίνα, και υψηλότερη κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών και γρήγορου φαγητού. Αναφορικά με την κατανάλωση αλκοόλ, αύξηση παρατηρήθηκε στο 14.6% των συμμετεχόντων, ειδικά σε άτομα με εξάρτηση από το αλκοόλ.
Εσάς πώς άλλαξαν οι διατροφικές σας συνήθειες κατά την καραντίνα;
Πηγές
1. International Food Information Council. Consumer Survey: COVID-19's impact on food purchasing, eating behaviors and perceptions of food safety. 12/6/2020]; Available from: https://foodinsight.org/wp-content/uploads/2020/04/COVID-19-Consumer-Res....
2. Ammar, A., et al., Effects of COVID-19 Home Confinement on Eating Behaviour and Physical Activity: Results of the ECLB-COVID19 International Online Survey. Nutrients, 2020. 12(6).
3. Di Renzo, L., et al., Eating habits and lifestyle changes during COVID-19 lockdown: an Italian survey. J Transl Med, 2020. 18(1): p. 229.
4. Scarmozzino, F. and F. Visioli, Covid-19 and the Subsequent Lockdown Modified Dietary Habits of Almost Half the Population in an Italian Sample. Foods, 2020. 9(5).
5. Sidor, A. and P. Rzymski, Dietary Choices and Habits during COVID-19 Lockdown: Experience from Poland. Nutrients, 2020. 12(6).
Διατροφή και Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου ΙΙ
O σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική ασθένεια, ποικίλης αιτιολογίας που χαρακτηρίζεται από υπεργλυκαιμία και διαταραχές στο μεταβολισμό των θρεπτικών συστατικών, εξαιτίας διαταραγμένης παραγωγής ινσουλίνης ή δράσης της ή συνδυασμού τους.
Ο διαβήτης τύπου ΙΙ ή μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης χαρακτηρίζεται από διαταραγμένη έκκριση και δράση ινσουλίνης, είναι συχνότερος σε άτομα που είναι παχύσαρκα ή έχουν αυξημένο ενδοκοιλιακό λίπος, ενώ υπάρχει ισχυρή γενετική προδιάθεση, εκτός της επίδρασης του περιβάλλοντος (παχυσαρκία, καθιστική ζωή, μη ισορροπημένη διατροφή).
Οι επιπτώσεις του διαβήτη στην υγεία επεκτείνονται στα αγγεία προκαλώντας ασθένειες όπως καρδιαγγειακά, νευροπάθειες και νεφροπάθειες, μειώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η διατήρηση των επιπέδων σακχάρου εντός φυσιολογικών ορίων είναι το κλειδί για την βελτίωση της πορείας της ασθένειας.
Η θεραπεία στον διαβήτη τύπου ΙΙ αποτελείται από αλλαγές στη διατροφή, αντιδιαβητικά φάρμακα και ενδεχομένως ινσουλίνη σε προχωρημένο στάδιο της ασθένειας.
Η διατροφή και η άσκηση παίζουν σημαντικό ρόλο στη θεραπεία. Μάλιστα, πολλές φορές η διατροφική παρέμβαση μπορεί να είναι η μόνη θεραπεία που χρειάζεται, ενώ γενικά βοηθάει στον γλυκαιμικό έλεγχο με μικρότερη δόση αντιδιαβητικών φαρμάκων ή/και ινσουλίνης.
Η διαχείριση του υπερβάλλοντος σωματικού βάρους είναι σημαντική στον γλυκαιμικό έλεγχο, ενώ παράλληλα μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Η τακτική αερόβια άσκηση εκτός από την ευεργετική δράση στα επίπεδα γλυκόζης, μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών ασθενειών.
Συγκεκριμένες οδηγίες για τη σύσταση της διατροφής δεν υπάρχουν, αλλά ο Βρετανικός οργανισμός Diabetes UK προτείνει την καταμέτρηση υδατανθράκων (εκπαίδευση για την καταμέτρηση γίνεται από διαιτολόγους και ενδοκρινολόγους), κατανάλωση τροφών με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (όπως όσπρια, πολύσπορο ψωμί, λαχανικά, κάποια φρούτα), και πολλές φυτικές ίνες.
Η ζάχαρη μπορεί να αντικατασταθεί με γλυκαντικές ουσίες, όμως νέα έρευνα συνδέει την κατανάλωση γλυκαντικών ουσιών με αντίσταση στη γλυκόζη.
Λόγω του αυξημένου κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων προσοχή πρέπει να δοθεί στην κατανάλωση λίπους.
Η πρόσληψη κορεσμένου λίπους και τρανς λιπαρών (παραδείγματα πηγών: βούτυρο, σφολιατοειδή, μπισκότα) πρέπει να ελαχιστοποιηθεί, με αντικατάστασή τους από ακόρεστο λίπος, κυρίως μονοακόρεστα λιπαρά, τα οποία βρίσκονται σε πληθώρα στο ελαιόλαδο.
Επιπλέον, η κατανάλωση προϊόντων με στανόλες και στερόλες βοηθούν στα επίπεδα χοληστερόλης, ενώ συνιστάται η κατανάλωση λιπαρών ψαριών, πλούσια σε ω-3 λιπαρά, όπως ο σολομός και ο τόνος τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα.
Η τήρηση της Μεσογειακής διατροφής και η χαμηλή κατανάλωση αλατιού έχουν ευεργετικά αποτελέσματα στην αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη. Τέλος, το αλκοόλ πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο, όχι πάνω από ένα ποτό για γυναίκες και δύο για τους άνδρες.
Εν κατακλείδι ένα υγιές πρότυπο διατροφής με άσκηση μπορεί να συμβάλει στην βελτίωση, ακόμα και την θεραπεία του διαβήτη τύπου ΙΙ. Φυσικά, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη.
Η τακτική αερόβια άσκηση, η διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους και υγιεινή διατροφή παίζουν σημαντικό ρόλο στην μείωση του κινδύνου ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ.