Φυτοφαγία: τι πρέπει να προσέχουμε
Η φυτοφαγία είναι ένας τρόπος διατροφής, με ποικιλία στις διαιτητικές επιλογές των ατόμων που την ακολουθούν. Υπάρχουν φυτοφάγοι που αποκλείουν το κόκκινο κρέας από τη διατροφή τους, εκείνοι που από τα ζωικά προϊόντα καταναλώνουν μόνο τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αβγά, ή μια από τις δύο ομάδες, ενώ υπάρχουν και οι vegans ή καθαροί φυτοφάγοι που απέχουν από την κατανάλωση όλων των ζωικών προϊόντων τόσο στη διατροφή όσο και στην ένδυση και προσωπική υγιεινή.
Ακόμη, υπάρχουν και άλλες ομάδες φυτοφάγων, λιγότερο διαδεδομένων διατητικών συνηθειών.
Μία μη καλά μελετημένη φυτοφαγική διατροφή, με έλλειψη ποικιλίας τροφίμων, μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις. Η βιταμίνη Β12, ο σίδηρος και τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι μερικά θρεπτικά συστατικά που λείπουν από τα τρόφιμα μη ζωικής προέλευσης, ενώ η χαμηλή ενεργειακή πυκνότητα των τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε υποθρεψία μικρά παιδιά.
Επιπλέον, ο μη-αιμικός σίδηρος φυτικών τροφίμων είναι λιγότερο βιοδιαθέσιμος, επομένως υπάρχει κίνδυνος αναιμίας. Μάλιστα, μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπου έλλειψη σιδήρου μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλό βάρος γέννησης και κίνδυνο υπέρτασης στο παιδί.
Ειδικά σε περίπτωση αποφυγής γαλακτοκομικών η πρόσληψη ασβεστίου είναι επίσης χαμηλή, ενώ σε συνδυασμό με μη επεξεργασμένα δημητριακά που είναι υψηλά σε φυτικό οξύ, δυσχεραίνεται η απορρόφηση του ασβεστίου, με αποτέλεσμα αύξηση του κινδύνου για ραχίτιδα και οστεομαλακία. Επιπλέον, η βιολογική αξία των πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης είναι χαμηλότερη από της ζωικής προέλευσης, με αποτέλεσμα την έλλειψη απαραίτητων αμινοξέων.
Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τα παραπάνω;
Μια υγιεινή διατροφή, με ποικιλία τροφίμων, σωστούς συνδυασμούς και επιλογές τροφίμων μπορεί να βοηθήσει. Καλές πηγές βιταμίνης Β12 για φυτοφάγους αποτελούν τα αβγά, το γάλα, το τυρί και κάποια εμπλουτισμένα δημητριακά και φυτικά γάλατα.
Όσον αφορά τη βιταμίνη D, συντίθεται στο σώμα μας με τη βοήθεια του ήλιου, ενώ πρόδρομες ενώσεις της βρίσκονται και σε ορισμένα τρόφιμα όπως τα αβγά και εμπλουτισμένα τρόφιμα. Αναφορικά με το ασβέστιο, πολλά φυτικά γάλατα και άλλα τρόφιμα έχουν πλέον εμπλουτιστεί με ασβέστιο, ενώ σκούρα πράσινα λαχανικά (π.χ. μπρόκολο, λαχανίδα), ξηροί καρποί και φασόλια περιέχουν ασβέστιο.
Η έλλειψη σιδήρου αποτελεί την πιο συχνή έλλειψη θρεπτικού συστατικού. Τα φασόλια και τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, τα εμπλουτισμένα δημητριακά και άλλα εμπλουτισμένα προϊόντα, το τόφου και τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά αποτελούν πηγές σιδήρου.
Συνοδέψτε τα τρόφιμα αυτά με πηγές βιταμίνης C, όπως λεμόνι, πορτοκάλι, φράουλες, και πιπεριές για καλύτερη απορρόφηση του μη-αιμικού σιδήρου.
Τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι απαραίτητα για τον οργανισμό μας. Δίαιτες που δεν περιέχουν ψάρι και αβγά είναι χαμηλές σε ω-3 λιπαρά οξέα. Προτιμήστε λιναρόσπορο, chia seeds, σόγια και τα εμπλουτισμένα προϊόντα με ω-3 λιπαρά οξέα.
Τέλος, η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας και ποιότητας πρωτεΐνης είναι βαρυσήμαντη. Γενικά, σπάνια η πρόσληψή της δεν επαρκεί, αλλά ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στη βιολογική αξία των προσλαμβανόμενων πρωτεϊνών.
Τα φασόλια, το όσπρια, τα αβγά, η σόγια και το τόφου και οι ξηροί καρποί είναι καλές πηγές πρωτεϊνών. Όμως, δεν περιέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα σε κατάλληλες ποσότητες. Γι’ αυτό είναι καλό να συνδυάζονται με άλλα δημητριακά (πχ. όπως το φακόρυζο, φασόλια και ψωμί) για τη βελτίωση της βιολογικής αξίας του γεύματος και την πρόσληψη περισσότερων αμινοξέων.
Δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο φυτικής ή ζωικής προέλευσης που να αποδίδει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Η ποικιλία τροφίμων, μαζί με την προτίμηση σε εμπλουτισμένα τρόφιμα και λήψη συμπληρωμάτων διατροφής, σε περίπτωση έλλειψης θρεπτικών συστατικών, μπορούν να βοηθήσουν σε μια ισορροπημένη φυτοφαγική διατροφή.
Διατροφή και οικονομική κρίση: παιδική παχυσαρκία
H παιδική παχυσαρκία έχει εκτοξευθεί τα τελευταία 30 χρόνια, αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα δημόσιας υγείας ανά τον κόσμο, με μεγάλο οικονομικό κόστος. Στην Ευρώπη, 1 στα 3 παιδιά 11 ετών είναι είτε υπέρβαρο είτε παχύσαρκο, ενώ -σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας- η Ελλάδα κατέχει τα πρωτεία στην παιδική παχυσαρκία στην Ευρώπη, παρά την οικονομική κρίση που ζούμε τα τελευταία χρόνια με το 1 στα 6 νοικοκυριά να μην έχει εισόδημα!
Φαίνεται παράδοξο το πώς γίνεται να έχουμε αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας παρά τη μείωση του εισοδήματος της οικογένειας, αλλά αυτό εξηγείται από τις διατροφικές επιλογές που γίνονται στα νοικοκυριά. Όπως έχει δείξει η μελέτη «Άττικα», το χαμηλό οικονομικό επίπεδο στην Ελλάδα έχει ωθήσει τους πολίτες σε μη υγιεινές συνήθειες.
Έχει παρατηρηθεί πως τα νοικοκυριά διαθέτουν όλο και λιγότερα χρήματα για αγορά φαγητού, επιλέγοντας τρόφιμα φτηνά, με χαμηλή διατροφική αξία, αλλά θερμιδικά πυκνά, όπως επεξεργασμένα και συσκευασμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, λίπος και αλάτι, γλυκά και σοκολάτες, γρήγορο φαγητό, ενώ παράλληλα παραγκωνίζουν τα φρούτα, τα λαχανικά και τα ψάρια!
Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά καταναλώνουν τρόφιμα που είναι φτωχά σε θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, με αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία τους βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα!
Η ελλιπής διατροφή και το υπερβάλλον σωματικό βάρος επιβαρύνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και αποτελούν παράγοντες κινδύνου για χρόνια νοσήματα, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών νοσημάτων, διαφόρων τύπων καρκίνου και του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στο μέλλον! Μάλιστα, οι επιπτώσεις στην υγεία των παχύσαρκων παιδιών έχει φανεί ήδη με τις μελέτες να δείχνουν πως παχύσαρκα παιδιά εμφανίζουν παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα και διαβήτη τύπου 2!
Η πρόληψη αλλά και η αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας είναι πάντοτε σημαντική, αλλά τώρα είναι ακόμη πιο επιτακτική! Είναι απαραίτητο να βελτιωθούν οι διατροφικές συνήθειες των οικογενειών, βάζοντας ως πρώτο κριτήριο την ποιότητα των τροφίμων που αγοράζουν και έχοντας ως στόχο μια ισορροπημένη διατροφή.
Η μεσογειακή διατροφή, με χρήση ελαιολάδου, υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και δημητριακών ολικής αλέσεως, μέτρια κατανάλωση ψαριών και χαμηλή κατανάλωση κρέατος, είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ως μία από τα καλύτερα πρότυπα διατροφής.
Πρακτικά, για τη διατροφή των παιδιών μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές:
1. Προτιμήστε να αγοράζετε τα υλικά και να μαγειρεύετε στο σπίτι. Είναι πιο φτηνό, ενώ γνωρίζετε την ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιείτε! Μειώστε την κατανάλωση κρέατος σε μια φορά την εβδομάδα, ενώ προτιμήστε άλλες πηγές πρωτεΐνης, όπως όσπρια, ψάρια και θαλασσινά!
2. Φτιάξτε στο σπίτι το κολατσιό των παιδιών για το σχολείο! Συμπεριλάβετε φρούτα και λαχανικά, ώστε να διευκολύνετε την επίτευξη του στόχου των πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Αποφύγετε να τους δίνετε έτοιμα γλυκίσματα και αλμυρά σνακ, όπως πατατάκια και κρουασάν.
3. Αντικαταστήστε τους χυμούς και τα αναψυκτικά που περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη με νερό, γάλα, φυσικούς χυμούς χωρίς πρόσθετη ζάχαρη ή smoothies που έχετε φτιάξει εσείς.
4. Στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε πληθώρα γευστικότατων γλυκισμάτων, χωρίς ή με λίγη ζάχαρη, με φρούτα να δίνουν τη γλυκιά γεύση!
Η παιδική παχυσαρκία οδηγεί σε προβλήματα υγείας και έχει μεγάλο οικονομικό κόστος για την οικογένεια και το κράτος βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Ακολουθώντας μια υγιεινή διατροφή, όπως τη μεσογειακή διατροφή, σε συνδυασμό με άσκηση, προστατεύει όχι μόνο την υγεία μας, αλλά και το πορτοφόλι μας!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 18-23 Απριλίου 2017
1. Το Πάσχα πέρασε, και έχουμε γυρίσει στην καθημερινότητά μας. Τι θα φάμε; Τι πρέπει να προσέξουμε; http://www.mantzorou.gr/el/blog/kai-meta-pasha-ti-trome
2. Πολλοί λαμβάνουν συμπληρώματα βιταμινών και αντιοξειδωτικών, ακόμη και αν δεν έχουν διατροφικές ελλείψεις. Αρεκτές μελέτες συνδέουν ελλείψεις σε αντιοξειδωτικά και βιταμίνες με τον αυξημένο κίνδυνο για ασθένειες. Οι έρευνες, όμως, που μελετούν την επίδραση συμπληρωμάτων δεν έχουθν πάντα θετικά αποτελέσματα. Έτσι, η συμπληρωματική αγωγή με βιταμίνη Ε και σελήνιο για 5 χρόνια δεν φαίνεται να προλαμβάνει την άνοια. Μάλιστα, αυτή η μελέτη, που αποτελούσε μέρος μια άλλης μελέτης που διακόπηκε, είχε επιπλέον αρνητικά αποτελέσματα. Το σελήνιο φάνηκε να αυξάνει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, ενώ συνδέθηκε με αλωπεκία και δερματίτιδα. Επιπλέον, η βιταμίνη Ε φάνηκε να αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Παράλληλα δεν υπήρξε επίδραση στη θνηνότητα, σε άλλους καρκίνους, καρδιακά επεισόδια, ναυτία, κόπωση ή αλλαγές στα νύχια. Δεν είναι πρώτη φορά που βλέπουμε αρνητικά αποτελέσματα σε μελέτες συμπληρωματικής αγωγής με βιταμίνες. Πριν λίγες ημέρες από άλλη μελέτη φάνηκε πως η συμπληρωματική αγωγή με βιταμίνη D και ασβέστιο δεν οδηγεί σε μειωμένο κίνδυνο για καρκίνο. Στο παρελθόν έχουν διακοπεί μελέτες πάνω στη συμπληρωματική χορήγηση βιταμινών (CARET study, ATBC study), λόγω αύξησης του κινδύνου για καρκίνο των πνευμόνων, και αυξημένη θνησιμότητα!
3. Διαβάστε στο View Γάμος Βάπτιση γιατί είναι προτιμότερο να αποφύγετε τις δίαιτες εξπρες πριν από το γάμο ή τη βαπτιση, αλλά και γενικότερα! https://www.facebook.com/mantzoroumaria/photos/pcb.1867870110167636/1867...
4. Όσον αφορά τη διατροφή πολλές συμβουλές που διαβάζουμε ή ακούμε δεν ισχύουν. http://mantzorou.gr/el/blog/diatrofikoi-mythoi-telika-ti-ishyei-meros-g
5. Από πού παίρνουμε συμβουλές διατροφής; Από αυτοαποκαλούμενους διατροφολόγους, ή από διαιτολόγους- διατροφολόγους με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος; Μια γνωστή Βρετανική εφημερίδα πριν λίγες μέρες δημοσίευσε ένα άρθρο για τις 10 τροφές που δεν τρώνε οι διατροφολόγοι. Μόνο που εκείνοι δεν ήταν διατροφολόγοι! Ο Angry Chef δημοσίευσε ένα καυστικό άρθρο που παρουσιάζει την άποψη πραγματικών διατροφολόγων και διαιτολόγων πάνω στα 10 τρόφιμα που υποτίθεται ότι πρέπει να αποφέυγουμε. Όπως είναι αναμενόμενο, η επιστήμη νίκησε και δεν χρειάζεται να αποφύγουμε καμία τροφή!
Σημείωση: Στην Αγγλία καθένας μπορεί να λέει ότι είναι διατροφολόγος, αλλά αυτοί που πραγματικά είναι και πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις είναι οι εγγεγραμένοι διατροφολόγοι, οι οποίοι στον τίτλο τους έχουν ANutr ή RNutr.
Δείτε ποιοί είναι οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι στην Ελλάδα με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος: http://www.hda.gr/…/ΑΔΕΙΑ-ΑΣΚΗΣΕΩΣ-ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ_30032017.pdf
6. Πολλοί βλέπουμε τηλεόραση ενώ τρώμε! Μια νέα έρευνα, όμως, έδειξε ότι ενήλικες που τρώνε σπιτικό φαγητό οικογενειακά, χωρίς τηλεόραση έχουν χαμηλότερες πιθανότητες να είναι παχύσαρκοι. Πιο συγκεκριμένα, αν και δεν είχε σημασία αν τα άτομα έτρωγαν συχνά οικογενειακά ή όχι, τα άτομα που δεν έβλεπαν τηλεόραση είχαν χαμηλότερες πιθανότητες να είναι παχύσαρκα σε σχέση με άτομα που έβλεπαν τηλεόραση ενώ έτρωγαν! Τις χαμηλότερες πιθανότητες για παχυσαρκία είχαν τα άτομα που έτρωγαν συχνά σπιτικό φαγητό οικογενειακώς, χωρίς τηλεόραση! http://www.medicalnewstoday.com/articles/316781.php
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 15-20 Ιανουαρίου 2018
1. Δοκιμάστε ψητά ρεβύθια που μπορούν να καταναλωθούν ως σνακ ή να προστεθούν σε σαλάτες!!!
2. Διαβήτης Κύησης και διατροφή: τι πρέπει να γνωρίζετε!
3. Τα γιαούρτια με πρωτεϊνη έχουν κάνει την εμφάνισή τους τον τελευταίο καιρό στα ράφια του σούπερμαρκετ. Το γιαούρτι αποτελεί εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, και αποτελούν ένα υγιεινό σνακ.
Δοκίμασα 3 διαφρετικά, και στο τέλος διάβασα τις ετικέτες τους.
Τα αποτελέσματα … με εντυπωσίασαν!