Τα διατροφικά νέα των εβδομάδων 2-13 Απριλίου 2018
1. Ο μύθος ότι άτομα με καρδιακή νόσο και υπερβάλλον σωματικό βάρος ζουν περισσότερο καταρρίπεται μέσω νέας μελέτης που δείχνει το αντίθετο.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος διαγνώσκονται με καρδιακή νόσο σε πιο νεαρή ηλικία, ενώ το υπερβάλλον σωματικό βάρος σχετίζεται με αυξημένοπ κίνδυνο εμφάνισης και άλλων χρόνιων νόσων, όπως ο καρκίνος.
Αντιθέτως, άτομα με φυσιολογικό σωματικό βάρος ζουν περισότερο και είναι πιο υγιή!
2. Ο καιρός φτιάχνει, το καλοκαίρι έρχεται και πολύς κόσμος αποφασίζει να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους.
3. Πόσο "τρέχει" ο μεταβολισμός μας; Είναι γρήγορος ή αργός; Τι σημαίνει αυτό για το βάρος μας;
5. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο ακούμε για την έλλειψη της βιταμίνης D στην Ελλάδα, παρά την ηλιοφάνεια που χαρακτηρίζει τη χώρα μας!
Παράλληλα, όλο και περισσότερες μελέτες αναδυκνείουν τη συσχέτιση μεταξύ έλλειψης της βιταμίνης D, με διάφορες χρόνιες νόσους (πχ. καρκίνο, πολλαπλή σκλήρυνση) και το κρυολόγημα!
Όταν δεν υπάρχει έλλειψη θρεπτικών συστατικών δεν χρειάζεται να λάβουμε συμπλήρωμα διατροφής. Στην περίπτωση όμως που έχουμε έλλειψη, τότε επιβάλλεται η συμπληρωματική αγωγή για τη διόρθωσή της, έτσι ώστε τα επίπεδα του θρεπτικού συστατικού να επανέλθουν στα επιθυμητά επίπεδα. Ας θυμόμαστε ότι στόχος δεν είναι να φτάσουμε απλώς στο όριο της επάρκειας!
Έτσι, και με τη βιταμίνη D σε περίπτωση ανεπάρκειας ή έλλειψης επιβάλλετια η συμπληρωματική αγωγή!
Διαβάστε περισσότερα εδώ και εδώ.
6. Με την άνοιξη έρχονται και πάλι στο προσκήνιο οι μύθοι περί διατροφής! Διαβάστε το άρθρο της διατροφολόγου Pixie Turner για διάφορους μύθους περί διατροφής!
7. Οι Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσοι Εντέρου ή συνοπτικά ΙΦΝΕ είναι οι χρόνιες αυτοάνοσοι νόσοι Εκλώδης Κολίτιδα και Νόσος Crohn. Η διατροφή φαίνεται να παίζει ρόλο στην εμφάνιση της νόσου και έχει μελετηθεί εκτενώς!
Ανορθόδοξες Δίαιτες Μέρος Ι' (Κετογονικές Δίαιτες)
Η κετογονική δίαιτα (ketogenic diet) είναι μια θεραπευτική δίαιτα, η οποία χρησιμοποιείται σε ασθενείς με επιληψία, υπό επίβλεψη ιατρού και διαιτολόγου που δεν αποκρίνονται στη φαρμακευτική αγωγή, ενώ είναι και υπό έρευνα για άλλες παθήσεις.
Εδώ και δεκαετίες τη δίαιτα αυτή την έχουν μετατρέψει σε μια από τις πολλές παράδοξες δίαιτες που κυκλοφορούν. Πέρα από τον όρο κετογονική δίαιτα θα βρείτε παραλλαγές της δίαιτας ως Atkins, Paleo, αλλά και με άλλα ονόματα. Φέτος, μάλιστα οι κετογονικές δίαιτες είναι στις πέντε χειρότερες δίαιτες για το 2018, σύμφωνα με τον Βρετανικό Σύλλογο Διαιτολόγων!
Είναι μια δίαιτα με ελάχιστους υδατάνθρακες και υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος και πρωτεΐνη, και έτσι αποκλείονται αρκετές ομάδες τροφίμων. Έτσι, το σώμα αντί να καίει υδατάνθρακες, καίει λίπος, καθώς δεν έχουμε ούτε αρκετούς υδατάνθρακες από τη διατροφή, ούτε όμως και μεγάλες αποθήκες υδατανθράκων στο σώμα μας.
Η έρευνα δείχνει ότι μια κετογονική δίαιτα οδηγεί σε απώλεια βάρους βραχυπρόθεσμα, όπως όλες οι υποθερμιδικές δίαιτες (δηλαδή όταν τρώμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε), άλλωστε. Δεν υπάρχουν όμως δεδομένα για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της δίαιτας, ακόμη.
Για τη δίαιτα Άτκινς που είναι παρόμοια φαίνεται ότι, αν και στην αρχή η απώλεια βάρους είναι μεγαλύτερη σε σχέση με μια τυπική υποθερμιδική διατροφή, μακροπρόθεσμα δεν υπάρχει διαφορά στην απώλεια βάρους. Επιπλέον, η αρχική μεγάλη απώλεια βάρους σε αυτού του τύπου τις δίαιτες οφείλεται στα υγρά που χάνουμε λόγω χρήσης των αποθηκευμένων υδαταναθράκων!
Μια πρόσφατη έρευνα από υπέρμαχους της κετογονικής δίαιτας έδειξε ότι δεν υπάρχει διαφορά στην απώλεια λίπους όταν τα άτομα ακολουθούν Αμερικάνικου τύπου δίαιτα και κετογονική δίαιτα ίδιων θερμίδων! Δηλαδή, είτε τα άτομα ακολουθούσαν μια Αμερικάνικου τύπου διατροφή, είτε την κετογονική διατροφή με ίδιες θερμίδες έχασαν την ίδια ποσότητα λίπους!
Η προσκόλληση στην κετογονική δίαιτα μακροπρόθεσμα είναι δυνητικά επικίνδυνη, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις, λόγω του αποκλεισμού ολόκληρων ομάδων τροφίμων! Επιπλέον, ενδέχεται να οδηγήσει μεταξύ άλλων και σε πονοκέφαλο, έλλειψη συγκέντρωσης, δυσάρεστη αναπνοή, αίσθημα κόπωσης και ατονία, ναυτία και δυσκοιλιότητα.
Στην απώλεια βάρους στόχος δεν είναι μόνο η απώλεια του βάρους, ως αριθμός στη ζυγαριά, αλλά του λίπους! Επίσης, εξίσου σημαντική είναι και η διατήρηση της απώλειας, η υγιής σχέση με το φαγητό, η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών, και η προστασία της υγείας μας.
Μια εξατομικευμένη υγιεινή διατροφή, όπως η Μεσογειακή διατροφή συστήνεται και στην απώλεια βάρους και στη διασφάλιση της υγείας μας! Σίγουρα καθένας μας έχει διαφορετικές διατροφικές συνήθειες και αρέσκειες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε κάθε εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής, αλλά παράλληλα οφείλουμε να δίνουμε προτεραιότητα στην υγεία μας (πχ. αποφυγή διατροφικών ελλείψεων).
Η κετογονική διατροφή είναι μια εξαιρετική επιλογή για άτομα με επιληψία που δεν αποκρίνονται στη φαρμακευτική αγωγή, ενώ η έρευνα των επόμενων ετών θα μας δείξει και αν είναι μια καλή επιλογή για άλλες νόσους. Όμως, αναφορικά με την απώλεια βάρους δεν φαίνεται να έχει κάποιο πλεονέκτημα σε σχέση με άλλου τύπου διατροφές. Βλέποντας το δάσος και όχι το δέντρο, ας εστιάσουμε στην υγεία μας και στην ποιότητα της διατροφής μας και ας αφήσουμε πίσω μας τις υποσχέσεις για «μαγικές» και γρήγορες λύσεις στην απώλεια βάρους!
Προκαλεί η ινσουλίνη αύξηση του βάρους;
Το τελευταίο χρονικό διάστημα διαδίδεται ότι η αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης είναι εκείνη που προκαλεί την αποθήκευση του λίπους στο σώμα. Ο ισχυρισμός αυτός συχνά συνοδεύεται από την προτροπή για μεγάλη μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων, καθώς οι υδατάνθρακες (η γλυκόζη) είναι εκείνοι που προκαλούν την αύξηση επιπέδων ινσουλίνης στο αίμα.
Ας δούμε αρχικά τι είναι η ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη, και ειναι ο κύριος ελεγκτης του μεταβολισμού. Ο κυριότερος παράγοντας ελέγχου έκκρισης της ινσουλίνης είναι η συγκέντρωση της γλυκόζης. Η αύξηση των επιπέδων γλυκόζης επιφέρει αύξηση της έκκρισης ινσουλίνης και αντίστροφα. Αν και η αύξηση της ινσουλίνης είναι συνδεμένη με τους υδατάνθρακες, στην πραγματικότητα η κατανάλωση ορισμένων αμινοξέων (πρωτεϊνη) επίσης οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης στο αίμα, προς διέγερση μηχανισμών απορρόφησης αμινοξέων, ενώ και άλλοι μηχανισμοί διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης.
Μπορεί η αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης να επιφέρει αύξηση του βάρους & λίπους;
Για την αποθήκευση λίπους στο σώμα θα πρέπει να υπάρχει θετικό ισοζύγιο ενέργειας, δηλαδή να προσλαμβάνονται περισσότερες θερμίδες από τις καταναλισκόμενες, ανεξαρτήτως τροφίμων και θρεπτικών συστατικών. Δηλαδή, η αύξηση του βάρους και του λίπους δεν έχει να κάνει με την ινσουλίνη ή την πρόσληψη υδατανθράκων.
Άλλωστε, αν λάβουμε υπόψιν ότι και οι υδατάνθρακες και οι πρωτεϊνες αυξάνουν τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα, και θεωρήσουμε σωστή τη θεωρία για την ινσουλίνη και την αποθήκευση λίπους, τότε δεν θα υπήρχε ζωντανός άνθρωπος που να μην είχε υπερβάλλον σωματικό λίπος!
Στον άνθρωπο, μια μελέτη σε άνδρες με υπερβάλλον σωματικό βάρος (https://doi.org/10.3945/ajcn.116.133561) εξέτασε την υπόθεση οτι η υπερινσουλιναιμία οδηγεί στην εναπόθεση λίπους και μείωση του βασικού μεταβολισμού. Η έρευνα έδειξε ότι η υπόθεση δεν ισχύει! Είτε ακολουθούμε πρόγραμμα υποθερμιδικής διατροφής στα πρότυπα της κετογονικής δίαιτας (πολύ χαμηλή σε υδατάνθρακες), είτε την τυπική Αμερικάνικη δίαιτα, χάνουμε την ίδια ποσότητα λίπους!
Συνοψίζοντας, για την απώλεια βάρους σημασία έχει το αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας, δηλαδή οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε να είναι λιγότερες σε σχέση με αυτές που καταναλώνουμε. Κανένα τρόφιμο, ομάδα τροφίμων ή θρεπτικό συστατικό από μόνο του δεν μπορεί να επιφέρει αύξηση στο σωματικό βάρος/λίπος. Άλλωστε, και η αρχή διατήρηση της ενέργειας δεν το επιτρέπει!
Μπάρες με σπιρουλίνα, κακάο & ξύσμα πορτοκαλιού
Μπάρες με σπιρουλίνα, σοκολάτα & ξύσμα πορτοκαλιού
Η σπιρουλίνα είναι ένα είδος κυανοβακτηρίου, με ιδιαίτερη θρεπτική αξία, και χρήση ως συμπλήρωμα διατροφής. Μπορεί να προστεθεί σε πολλές συνταγές, είτε για πιο έντονο πράσινο χρώμα, είτε για αύξηση της περιεκτικότητας του γεύματος σε θρεπτικά συστατικά.
Θα χρειαστείτε για 8 μπάρες:
- 150 γρ ξηρούς καρπούς της επιλογής σας (εδώ: αμύγδαλα & καρύδια)
- 120 γρ χουρμάδες
- 3 κ.σ. κακάο
- 3 κ.σ. βρώμη αλεσμένη
- Ξύσμα από 1 πορτοκάλι
- 1 βανιλίνη
- 1 1/2 κ.σ. σπιρουλίνα
- 2 κ.σ. cacao nibs (προαιρετικά)
Εκτέλεση:
- Βάλτε τους χουρμάδες στο blender για να γίνουν πάστα
- Στο blender αναμείξτε τους ξηρούς καρπούς μέχρι να γίνουν πολύ μικρά κομμάτια (όχι σκόνη).
- Ρίξτε στο μπλέντερ όλα τα υλικά
- Απλώστε το μίγμα σε ένα μικρό ταψάκι με αντικολλητικό χαρτί και πιέστε το μίγμα
- Αφήστε τις μπάρες να σταθούν για 20 λεπτά στην κατάψυξη και μετά κόψτε σε 8 κομμάτια.
- Διατηρούνται στην κατάψυξη και στο ψυγείο σε αεροστεγές τάπερ.