Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 11-16 Δεκέμβρη 2017
1. Για να μην σας πληγώνει ποτέ η ζυγαριά να θυμάστε ότι:
-Ο αριθμός στη ζυγαριά είναι απλά ένας αριθμός! Δεν δείχνει ούτε την αξία μας, ουτε την εξυπνάδα μας, ούτε την προσωπικότητά μας!
- Το βάρος μας αυξομειώνεται μέρα με τη μέρα και μέσα στη μέρα. Δεν γίνεται σε 1 μέρα να χάσαμε ή να πήραμε 1 κιλό. Αν ζυγιζόμαστε κάθε μέρα και βλέπουμε αυτές φυσιολογικότατες αυξομειώσεις, θα τρελαθούμε!
- Ακόμη και όταν θέλουμε να χάσουμε βάρος ή βρισκόμαστε σε πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους η ζυγαριά δεν μας λέει όλη την αλήθεια! Μας δείχνει μαζί και τη λιπώδη και την άλιπη μάζα! Γι' αυτό κάνουμε λιπομέτρηση! Η ανάλυση σύστασης σώματος, μας δίνει πολλές περισσότερες πληροφορίες, τις οποίες μπορούμε να μετρήσουμε και να αξιολογήσουμε σε βάθος χρόνου. Η λιπομέτρηση θα μας δείξει αν χάσαμε λίπος, που είναι το "κομμάτι" που βάρους μας που θέλουμε να χάσουμε!
- Αν παρά τις προσπάθειές σας για απώλεια βάρους ο αριθμός στη ζυγαριά κατεβαίνει αργά, ή καθόλου μην απελπίζεστε! Μπορεί να χάνετε λίπος και να βάζετε μυική μάζα, και αυτή την σημαντική αλλαγή η ζυγαριά δεν μπορεί να τη δείξει (τα ρούχα σας μπορεί να είναι καλύτερος δείκτης απώλειας λίπους από τη ζυγαριά!!!)
Και μην ξεχνάτε ότι καθένας μας χάνει βάρος με διαφορετικό ρυθμό, ενώ ο υγιής ρυθμός απώλειας βάρους είναι 0,5-1 κιλό την εβδομάδα!
2. Οι γιορτές πλησιάζουν σιγά σιγά, μαζι με τα γιορτινά εδέσματα και καλέσματα! Πώς θα αποφύγουμε την υπερφαγία και την πρόσληψη βάρους στις γιορτές, απολαμβάνοντας όμως το φαγητό και τα γλυκά;
3. Ο διαβήτης τύπου 2 ή ο διαβήτης των ενηλίκων δεν απαντάται πλέον μόνο σε ενήλικες.
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι έφηβοι, εμφανίζουν αυτόν τον τύπο διαβήτη. Αν και ακόμη η εμφάνιση της νόσου σε αυτή την ηλικία θεωρείται σπάνια, το γεγονός της αύξησης στις διαγνώσεις προκαλεί έκπληξη και ανησυχία στους επαγγελματίες υγείας.
4. Μια πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση: Τα ποτήρια του κρασιού είναι 7 φορές μεγαλύτερα σήμερα σε σχέση με το 1700!
Μάλιστα, τα ποτήρια ήταν 66ml το 1700, ενώ τη δεκατία 2000-2010 ήταν 417ml, και τώρα (2016-2017) είναι ακόμη μεγαλύτερα στα 449ml!!!
Υπάρχουν κρυφές θεραπείες για χρόνιες νόσους, όπως διαβάζουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
Συνεχώς, στο διαδίκτυο και κυρίως στα μέσα κοινωνικής δυκτίωσης διαβάζουμε όχι μόνο ψεύτικες ειδήσεις #fakenews, αλλά και ψεύτικες μελέτες και θεραπείες, κείμενα που στόχο έχουν να φοβίσουν το κοινό, τύπου “προσοχή το Χ προκαλεί καρκίνο”, ενώ δεν υπάρχει σχετικός κίνδυνος ή μελέτη που να αναφέρει κάτι τέτοιο, ή το “Ψ βότανο σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα σε 1 ώρα”. Τέτοιες αναρτήσεις αναπαράγονται ξανά και ξανά, σε σημείο που οι ισχυρισμοί που γίνονται να θεωρούνται αληθείς από το κοινό.
Και ποιό το κακό;
Οι αρνητικές συνέπειες που επέρχονται με την αναπαραγωγή τέτοιου είδους αναρτήσεων έχουν να κάνουν με την ψυχική και σωματική υγεία ασθενών, ενώ παραπλανούν και υγιή άτομα σε πρακτικές που δεν οφελούν την υγεία τους.
Συγκεκριμένα, αν ένας ασθενής στην απελπισία του επιλέξει να πιεί το ρόφημα βοτάνων και όχι το φάρμακο του ή αν ενας κακρινοπαθής ακολουθήσει την αλκαλική δίαιτα και απορρίψει τη θεραπεία του, προφανώς και η ζωή του βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο. Ενας υγιής που πιστεύει στις αανρτήσεις αυτές και φάει πυρήνες βερύκοκου για “πρόληψη” καρκίνου μπορεί να βρεθεί στο νοσοκομείο με δηλητηρίαση από υδροκυάνιο, όπως βρέθηκαν πολλοί άλλοι συμπολίτες μας. Τα παραδειγματα (και οι επιπτωσεις) ειναι πολυάριθμα.
Μάλιστα, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι όταν οι καρκινοπαθείς με θεραπεύσιμους καρκίνους ακολουθούν συμπληρωματικές πρακτικές είναι πιο πιθανό να καθυστερήσουν την θεραπεία τους, με αποτέλεσμα να μειώνεται το προσδόκιμο ζωής τους, σε σχέση με ασθενείς που δεν ακολουθούν συμπληρωματικές πρακτικές (doi: 10.1001/jamaoncol.2018.2487). Είναι σημαντικό να αναφέρουμε φυσικά και το γεγονός οτι η αδυναμία βελτίωσης με τέτοιου είδους πρακτικές επίσης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία των ασθενών, αλλά να υπάρξουν και επιπρόσθετες παρενέργειες.
Τα άτομα που δημιουργούν τις αναρτήσεις αυτές σαφώς και έχουν κάποιο όφελος, είτε είναι χρηματικό (μέσω πωλήσεων, επισκέψεων σε γραφεία/“ιατρεία” ή διαφημίσεων), είτε αφορά επισκεψιμότητα στη σελίδα τους, ενώ ενδέχεται και ορισμένοι να πιστεύουν τους ισχυρισμούς που κάνουν. Αυτό φυσικά δεν δικαιολογεί το γεγονός οτι παραπλανούν το κοινό! Τα άτομα που αναπαράγουν τις αναρτήσεις αυτές έχουν εξαπατηθεί και παραπλανηθεί, και στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν συνανθρώπους καταλήγουν να προωθούν ψευδο-επιστημονικές και επικίνδυνες πρακτικές!
Είναι απαραίτητο πριν πιστέψουμε ή/και αναδημοσιεύσουμε μια ανάρτηση να σκεφτούμε τα εξής:
- Από πού προέρχεται η πληροφορία; Είναι τεκμηριωμένη; Γίνεται αναφορά μελέτες σε ανθρώπους που μπορούμε να βρούμε και να διαβάσουμε ή γίνεται αναφορά σε μεμονωμένα περιστατικά (τύπου το έκανε μια φίλη και γιατρεύτηκε) τα οποία δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε;
- Μήπως αυτό που λέει είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό; Μήπως είναι άλλη μια θεωρία συνομωσίας;
- Ο τίτλος της μας κάνει να πανικοβαλόμαστε και είναι με κεφαλαία γράμματα και πολλά θαυμαστικά (τύπου ΠΡΟΣΟΧΗ!!! ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ!!!!!);
Αν δεν είμαστε σίγουροι, μπορούμε να στείλουμε τον σύνδεσμο/άρθρο σε εναν επιστήμονα που εμπιστευόμαστε (πχ. σε εναν ιατρό, ή διαιτολόγο αν γίνεται αναφορά στη διατροφή ή σε τρόφιμο/ρόφημα) και να ζητήσουμε την άποψή του.
Δυστυχώς, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν δώσει χώρο για αρκετές αντι- και ψευδο-επιστημονικές αναρτήσεις και θεωρίες, οι οποίες είναι επικίνδυνες για τη δημόσια (και προσωπική μας) υγεία! Πρέπει να είμαι πολύ επιφυλακτικοί και υποψιασμένοι όταν διαβάζουμε για μοναδικές, μαγικές λύσεις είτε πρόκειται για απώλεια βάρους (όχι δεν γίνεται να χάσουμε 10 κιλά σε 2 εβδομάδες), είτε για χρόνιες νόσους!
Τι τρώει ένας αθλούμενος;
Αν βρεθεί κανείς σε ένα γυμναστήριο θα παρατηρήσει ότι αρκετοί αθλούμενοι καταναλώνουν αθλητικά ποτά και συμπληρώματα πρωτεϊνών. Είναι άραγε τόσο χρήσιμα ή απαραίτητα; Αυτά είναι που θα αυξήσουν τη μυϊκή μάζα στο σώμα;
Οι διατροφικές ανάγκες ενός αθλούμενου (όχι αθλητή ή πρωταθλητή) καλύπτονται εύκολα από μια τυπική, υγιεινή και θρεπτική διατροφή 1800-2500 θερμίδων την ημέρα! Είναι απαραίτητο να λαμβάνουμε επαρκείς ποσότητες υδατανθράκων, λιπαρών και πρωτεϊνών, από πληθώρα τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων διαφορετικών φρούτων και λαχανικών!
Περί το 50% των θερμίδων που χρειάζεται το σώμα συστήνεται να προέρχεται από υδατάνθρακες (ψωμί, ρύζι, δημητριακά, ζυμαρικά, παξιμάδι, πατάτα κ.α.), το 15-20% από πρωτεΐνες (κρέας, ψάρι , κοτόπουλο, αυγό, τυρί, όσπρια κ.α.), και το 30-35% από (επί το πλείστον καλά) λιπαρά (εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, λιπαρά ψάρια, αβοκάντο κ.α.).
Αν και είναι της μόδας οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες, όχι μόνο δεν πλεονεκτούν αναφορικά με την επίδοση στην άσκηση, αλλά αντιθέτως δεν συνάδουν με τις συστάσεις υγιεινής διατροφής. Μάλιστα, μετά τη γυμναστική το σώμα μας χρειάζεται υδατάνθρακες, ώστε να αναπληρωθεί το μυϊκό γλυκογόνο, δηλαδή οι υδατάνθρακες που αποθηκεύονται στους μυς μας.
Όσον αφορά τις πρωτεΐνες, εύκολα φτάνουμε τον στόχο του 0,8-1 γραμμάριο/κιλό σωματικού βάρους, ενώ ακόμη και για αθλούμενους με πολύ έντονη άσκηση, που χρειάζονται σαφώς περισσότερη πρωτεΐνη (1,4-2 g/κιλό), ο στόχος καλύπτεται πολύ εύκολα. Για παράδειγμα, εάν ένας άνθρωπος 70 κιλών χρειάζεται 100 γρ πρωτεΐνης καλύπτεται με:
250 ml γάλα (= 10 γρ πρωτεΐνης)
120 γρ ξηρών καρπών (=20 γρ πρωτεΐνης)
200 γρ κοτόπουλο ψητό/βραστό (= 40 γρ πρωτεΐνης)
90 γρ τυρί (= 20 γρ πρωτεΐνης)
2 αυγά (= 10 γρ πρωτεΐνης)
Επιπλέον, πρωτεΐνες βρίσκουμε και στα όσπρια, στις πηγές υδατανθράκων και τα λαχανικά! Τα συμπληρώματα πρωτεϊνών ή συγκεκριμένων αμινοξέων σπάνια είναι απαραίτητα, ενώ δεν αντικαθιστούν τα γεύματα!
Τα συμπληρώματα βιταμινών είναι απαραίτητα μόνο σε περίπτωση έλλειψης ή σε άτομα που ακολουθούν vegan διατροφή (βιταμίνη Β12), και πάντα σε συνεννόηση με ιατρό ή και διαιτολόγο - διατροφολόγο!
Πριν την προπόνηση καλό είναι να τρώμε ένα γεύμα ή σνακ που να περιέχει σύνθετους υδατάνθρακες 1 με 4 ώρες πριν την προπόνηση, ή ένα φρούτο όπως μια μπανάνα αμέσως πριν την άθληση. Για πολύωρη άσκηση (>90 λεπτών) θα χρειαστούν και σνακ με υδατάνθρακες ενδιάμεσα της προπόνησης, όπως ενεργειακά ποτά, ή μπάρες ή μπανάνα!
Μετά την άθληση να τρώμε ένα γεύμα με υδατάνθρακες και πρωτεΐνες για την αναπλήρωση του μυϊκού γλυκογόνου και την ανάπλαση των μυών. Το γάλα είναι μια εξαιρετική (και φτηνή) επιλογή που περιέχει και πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, και υδατάνθρακες! Ειδάλλως, ένα πλήρες γεύμα (πχ. σαλάτα με κοτόπουλο και πατάτες) επίσης είναι εξαιρετική επιλογή!
Φυσικά δεν γίνεται να ξεχνάμε την ενυδάτωσή μας, και ενυδατωνόμαστε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση! Αν ιδρώσουμε 1 λίτρο νερό, τότε θα χρειαστεί 1,5 λίτρο για να επανέλθουμε στα πρότερα επίπεδα ενυδάτωσης!
Εν κατακλείδι, μια πλήρης, θρεπτική διατροφή με ποικιλία τροφίμων είναι επαρκής για τον μέσο αθλούμενο. Δεν χρειάζεται να αγοράσουμε ακριβά συμπληρώματα πρωτεϊνών, αλλά η οργάνωση στα γεύματα είναι κλειδί! Καθένας έχει διαφορετικές ανάγκες και πρόγραμμα άθλησης, διατροφής και τρόπου ζωής! Η τακτική φυσική δραστηριότητα είναι απαραίτητη για όλους μας, και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι όλων των οδηγιών υγιούς τρόπου ζωής, αλλά και της Μεσογειακής Διατροφής!
"Το φαγητό είναι η μόνη μου διέξοδος" και πώς θα ξεφύγουμε από αυτή τη σκέψη!
Νιώθετε οτι το φαγητό είναι η μόνη σας διέξοδος; Νιώθετε οτι τίποτα άλλο δεν μπορεί να σας πάρει μακριά από τα προβλήματα της καθημερινότητας και να σας κάνει να νιώσετε καλύτερα;
Αν και όλοι οι άνθρωποι τρώμε λιγο εως πολύ συναισθηματικά, η καταφυγή στο φαγητό ως μόνη λύση, όχι μόνο λύση δεν είναι, αλλά εντείνει το πρόβλημα που μας απασχολεί και μας δημιουργεί επιπλέον ψυχικό βάρος, και ενδεχομένως και προβλήματα σωματικής υγείας.
Το φαγητό ως διέξοδος ή αδιέξοδο;
Το φαγητό δεν είναι διέξοδος, είναι ένα "α-διέξοδο".
Ακόμη και αν καταφύγουμε στο φαγητό στην αναζήτηση μιας λύσης για το πρόβλημα που μας απασχολεί ή για να ξεφύγουμε από το πρόβλημά μας, η επίδρασή του είναι παροδική, και η απόλαυση του φαγητού στιγμιαία.
Μπαίνουμε στο αδιέξοδο, και μετά θα πρέπει να γυρίσουμε πίσω, στο ζήτημα που μας απασχολεί.
Και τι θα κάνω, αν δεν φάω; Το φαγητό είναι το μόνο που με κάνει να νιώσω καλύτερα!
Μπορεί να φαίνεται ακατόρθωτο ή δύσκολο, αλλά μπορούμε να νιώσουμε καλύτερα, αντιμετωπίζοντάς τα προβλήματά μας με καλοσύνη, χωρίς φαγητό! Πώς θα γίνει αυτό;
1. Κατανοούμε τι νιώθουμε
Για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματά μας, χωρίς να καταφύγουμε στο φαγητό είναι σημαντικό να τα κατανοήσουμε. Οι Resch & Tribole, πρωτοπόρες της “Διαισθητκής Διατροφής” συστήνουν να αναρωτηθούμε:
- Τι νιώθουμε;
- Τι χρειαζόμαστε;
Και να ζητήσουμε βοήθεια από τους γύρω μας, εαν μπορούν να μας βοηθήσουν.
Άλλωστε, αν κάτι μας απασχολεί είναι πιο πιθανό να μας βοηθήσει μια φίλη, παρά ένα πιάτο φαγητό!
2. Προετοιμαζόμαστε για μελλοντικές παρόμοιες καταστάσεις
Σε κατάσταση ηρεμίας, κάνουμε μια λίστα με δραστηριότητες που μας βοηθούν να νιώοσυμε καλύτερα, πχ. βόλτα, συνομιλία με αγαπητούς φίλους που μπορούμε να μοιραστούμε τον προβληματισμό μας, διάβασμα ενός βιβλίου, χαλαρωτικό μπανιο, περιποίηση προσώπου και άλλα.
Το φαγητό είναι ανάγκη, απόλαυση και μέρος της κοινωνικής μας ζωής. Είναι κομμάτι της ζωής μας, όχι όλη μας η ζωή, και σίγουρα δεν αποτελεί λύση σε κανένα πρόβλημα, πέρα από την πείνα!
Ο διαιτολόγος-διατροφολόγος θα σας βοηθήσει να αποκτήσετε μια υγιή σχέση με το φαγητό, μέσω της διατροφικής συμβουλευτικής και εκπαίδευσης.