Διατροφή και οικονομική κρίση
H οικονομική κρίση των τελευταίων ετών έχει φέρει πολλές αλλαγές στην καθημερινότητά μας και έχει επηρεάσει και τις διατροφικές μας επιλογές, δυστυχώς προς το χειρότερο.
Με μειωμένο τον προϋπολογισμό για το φαγητό θα περίμενε κανείς ότι α) το βάρος των πολιτών θα μειωνόταν και β) θα έκαναν «στροφή στην ποιότητα», όσον αφορά τις τροφικές επιλογές, αγοράζοντας τρόφιμα υψηλής θρεπτικής αξίας και θα παραγκώνιζαν το γρήγορο φαγητό και τα έτοιμα γλυκά και σνακ.
Αντιθέτως, η έρευνα έχει δείξει ότι τα ποσοστά παχυσαρκίας είναι υψηλότερα σε καταστάσεις οικονομικής κρίσης, ενώ παράλληλα παρατηρείται μείωση στην κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και θαλασσινών! Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι η υγιεινή διατροφή είναι ακριβή και έτσι στρέφονται σε λύσεις φαινομενικά πιο φτηνές!
Πράγματι, ένα πακέτο γαριδάκια ή μια σοκολάτα είναι πιο φτηνά από ένα πακέτο όσπρια! Όμως, με ένα πακέτο φακές μπορεί να φάει ένα θρεπτικό μεσημεριανό μια ολόκληρη οικογένεια, ενώ η σοκολάτα θα ξεγελάσει την πείνα για λίγο και θα δώσει λίγη χαρά στο άτομο που θα την καταναλώσει!
Επιπλέον, για μια τετραμελή οικογένεια το κόστος για μεσημεριανό γεύμα θα είναι μικρότερο αν επιλέξει όσπριο με σαλάτα και ψωμί αντί πίτσες ή σουβλάκια, ενώ η διατροφική αξία είναι σαφώς υψηλότερη για το σπιτικό φαγητό!
Η μεσογειακή διατροφή αποτελεί ένα από τα πιο υγιεινά μοντέλα διατροφής που μπορούμε να ακολουθήσουμε χωρίς να ξεφεύγουμε από τον προϋπολογισμό, καταναλώνοντας θρεπτικά τρόφιμα! Το μοντέλο βασίζεται στην υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και δημητριακών (από τα οποία παράγονται ψωμί, μακαρόνια κ.ά.), χρήση ελαιολάδου, που παράγεται σε αφθονία στο νησί μας, μέτρια κατανάλωση ψαριών και χαμηλή κατανάλωση κρέατος.
Όταν τα φρούτα και λαχανικά είναι της εποχής όχι μόνο είναι φτηνότερα, αλλά έχουν μεγαλύτερη διατροφική αξία, ενώ ψάρια που καταναλώνουμε στο νησί μας, όπως οι σαρδέλες και ο γαύρος, είναι και φτηνά και πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα! Ειδικά τα ψάρια που τρώμε με το κόκκαλο είναι πηγές ασβεστίου! Ακόμη, τα κατεψυγμένα τρόφιμα δε σημαίνει ότι είναι χαμηλότερης ποιότητας, καθώς μέσω της άμεσης κατάψυξης διατηρούνται φρέσκα, ενώ τα αγοράζουμε σε χαμηλή τιμή!
Επιπλέον, μπορούμε στις αυλές και στα μπαλκόνια να φυτέψουμε λαχανικά και μυρωδικά, μειώνοντας έτσι τον προϋπολογισμό ακόμη πιο πολύ!
Φυσικά, για να κρατηθούμε εντός προϋπολογισμού είναι συνετό να σκεφτούμε το μενού της εβδομάδας και, πριν πάμε στο σούπερ μάρκετ, να γνωρίζουμε τις ελλείψεις που έχουμε από τρόφιμα και να κάνουμε λίστα! Αγοράζοντας προϊόντα μακράς διαρκείας σε πληθώρα (όσπρια, μακαρόνια, ρύζι, γάλα εβαπορέ κ.ά.) -ειδικά αν είναι σε προσφορά- συμφέρει, όμως η αγορά φρούτων, λαχανικών και άλλων προϊόντων που χαλάνε γρήγορα είναι καλό να αγοράζονται σε μετρημένες ποσότητες, ανάλογα με την ποσότητα που πραγματικά θα καταναλώσουμε!
Επιπλέον, πηγαίνοντας στο σούπερ μάρκετ πεινασμένοι θα αγοράσουμε περισσότερα τρόφιμα απ’ ότι χρειαζόμαστε, ανεβάζοντας το κόστος!
Στο σπίτι, δεν είναι λίγες οι φορές που πετάμε τρόφιμα που δεν καταναλώθηκαν, είτε επειδή πέρασε η ημερομηνία λήξης τους είτε επειδή το φαγητό είναι χτεσινό! Είναι συνετό να καταναλώνουμε πρώτα τα τρόφιμα που λήγουν σύντομα, ενώ το χτεσινό φαγητό μπορεί να χρησιμοποιηθεί την επόμενη μέρα σε σάντουιτς ή ακόμα και σε άλλες συνταγές που μπορούμε να βρούμε εύκολα στο διαδίκτυο!
Ακολουθώντας με σύνεση μια υγιεινή διατροφή, σε συνδυασμό με άσκηση, μπορούμε, πέρα από να προστατεύσουμε την υγεία μας, να κρατήσουμε το κόστος της διατροφής μας εντός του προϋπολογισμού. Ακολουθώντας μια διατροφή δυτικού τύπου, με γρήγορο φαγητό και επεξεργασμένες τροφές, όχι μόνο δεν ακολουθούμε μια φτηνή διατροφή, αλλά θέτουμε σε κίνδυνο την υγεία μας, καθώς οδηγούμαστε στην παχυσαρκία, στο σακχαρώδη διαβήτη, στα καρδιαγγειακά, σε διάφορους τύπους καρκίνου και σε άλλες ασθένειες, οι οποίες επιφέρουν ακόμη μεγαλύτερο οικονομικό κόστος στην οικογένεια και το κράτος!
Πόσα φρούτα και λαχανικά «χωράνε» στη μέρα μας;
Συστήνεται η κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων (ή 400 γρ) φρούτων και λαχανικών ημερησίως.
Τα οφέλη της υψηλής κατανάλωσης φρούτων & λαχανικών είναι πολυάριθμα και αφορούν τη μακροζωία και την προστασία από χρόνιες ασθένειες, όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μέχρι και τη διαχείρηση του σωματικού βάρους και τη βέλτιση λειτουργία του εντέρου. Παράλληλα, τα φρούτα & τα λαχανικά αποτελούν πηγές βιταμινών και φυτικών ινών!
Μάλιστα, μια μελέτη με δεδομένα 95 μελετών, με 2 εκατομμύρια συμμετέχοντες, βρήκε ότι η ημερήσια κατανάλωση 800 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών, σε σχέση με τη μη κατανάλωση, σχετιζόταν με 24% χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις, 33% χαμηλότερο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, 28% χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, 13% χαμηλότερο κίνδυνο για καρκίνο και 31% χαμηλότερο κίνδυνο για πρόωρο θάνατο! Η κατανάλωση 200 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών, που αντιστοιχεί σε 2 ½ μερίδες, μειώνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά κατά 13%, ενώ στα 800 γρ. ο κίνδυνος είναι κατά 28% χαμηλότερος. Όσον αφορά τον καρκίνο, ο κίνδυνος μειώνεται κατά 4% με την κατανάλωση 200 γρ. φρούτων και λαχανικών, ενώ ο κίνδυνος για πρόωρο θάνατο μειώνεται κατά 15%!
Μάλιστα, οι ερευνητές αναγνώρισαν και τα φρούτα και λαχανικά που φαίνεται να σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου, καρδιακών νοσημάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων. Χαμηλότερος κίνδυνος για καρκίνο σχετιζόταν με κατανάλωση πράσινων και κίτρινων λαχανικών και σταυρανθών, ενώ χαμηλότερος κίνδυνος καρδιαγγειακών σχετιζόταν με κατανάλωση μήλων, αχλαδιών, εσπεριδοειδών, σαλάτας, πράσινων φυλλωδών λαχανικών και σταυρανθών!
Τι μετράει ως 1 μερίδα φρούτου ή λαχανικού;
- 80 γρ φρούτου ή 1 μέτριο φρούτο
- 30 γρ αποξηραμένα φρούτα
- 150 ml χυμό (προσοχή: ανεξαρτητα από την καταναλισκόμενη ποσότητα χυμού μετράει ως 1 μερίδα)
- 80 γρ όσπρια (προσοχή: ανεξαρτητα από τηνκαταναλισκόμενη ποσότητα οσπρίων μετράει ως 1 μερίδα)
- 80 γρ λαχανικών
Πώς θα μπορέσουμε όμως να αυξήσουμε την ποσότητα φρούτων και λαχανικών στην ημέρα μας;
1. Συνοδεύουμε τα κύρια γεύματα με πολύχρωμες, γευστικές σαλάτες.
2. Προτιμάμε φρούτα για σνακ.
3. Τα λαχανικά, όπως το καρότο, το σέλερι και το αγγούρι, μαζί με χούμους ή γιαούρτι, είναι επίσης μια καλή επιλογή για σνακ.
4. Προσθέτουμε φρούτα (νωπά ή κατεψυγμένα) στο γιαούρτι μας.
5. Προσθέτουμε λαχανικά όπως ντομάτα, μαρούλι ή αβοκάντο στο τοστ και τα σάντουιτς.
6. Αντί για το κλασσικό τοστ μπορούμε να βάλουμε μπανάνα, μήλο και ταχίνι, ή αβοκάντο σε φρυγανισμένο ψωμί.
7. Η γλυκοπατάτα, σε αντίθεση με την πατάτα, μετράει στα λαχανικά! Μπορούμε να αναμείξουμε πατάτα και γλυκοπατάτα στο φαγητό ή και τον πουρέ.
8. Συνοδεύουμε το ψάρι, το κοτόπουλο και το κρέας πέρα από σαλάτα με λαχανικά, όπως αρακά ή φασολάκια πράσινα ή γλυκοπατάτα.
9. Στις κόκκινες σάλτσες προσθέτουμε λαχανικά, όπως μανιτάρια, πιπεριές, και κρεμμύδι.
10. Στο ρύζι μπορούμε να προσθέσουμε επιπλέον λαχανικά αρακά και καλαμπόκι, μανιτάρια, καρότο και μπρόκολο.
11. Τα μανιτάρια αποτελούν γευστικό συνοδευτικό πιάτων και μπορούν να προστεθούν σε πολλές συνταγές, σάλτσες και ομελέτες.
12. Επιλέγουμε σούπα με ποικιλία λαχανικών (πχ. κολοκυθόσουπα).
13. Προσθέτουμε όσπρια στις σαλάτες
14. Επιλέγουμε όσπρια και λαδερά τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα, είτε σε κλασσικές συνταγές, είτε ως μπιφτέκια από όσπρια!
Η υψηλή κατανάλωση φρούτων & λαχανικών, χαρακτηριστικό της Μεσογειακής Διατροφής, είναι ευεργετική για την υγεία και τη μακροζωία & τελικά είναι πιο επιτεύξιμη απ' όσο αρχικά φαίνεται!
Χρήσιμες Πηγές:
Promoting fruit and vegetable consumption around the world
Last update/ Τελευταία ενημέρωση: 14/1/2020
Πώς μπορούμε να αναβαθμίσουμε το ρύζι στο πιάτο μας;
Οι πατάτες, τα ζυμαρικά, το ψωμί και το ρύζι είναι από τις πιο κοινές πηγές υδατανθράκων που καταναλώνουμε.
Σκέτο το ρύζι μπορεί να είναι λίγο βαρετό! Αν όμως προσθέσουμε και άλλα υλικά μπορούμε να αναβαθμίσουμε τη γεύση και την θρεπτική αξία του γεύματός μας!
Τι να προσθέσουμε στο ρύζι;
Μπορείτε να το μαγειρέψετε με:
1. Διάφορα είδη ρυζιού! Αναμειγνύοντας διάφορα είδη ρυζιού, όπως καστανό, μπασμάτι και άγριο ρύζι η υφή του ρυζιού γίνεται ιδιαίτερη!
2. Μπαχαρικά, όπως ο κρόκος Κοζάνης και ο κουρκουμάς θα δώσουν στο ρύζι ωραίο χρώμα και άρωμα.
3. Ανέμικτα λαχανικά, όπως αρακάς, καλαμπόκι, καρότο, μπρόκολο και σπαράγγια και μανιτάρια μπορούν να συνδυαστούν σε ένα ρυζότο με φυτικές ίνες και βιταμίνες.
4. Σπανάκι! Το αγαπημένο μας σπανακόρυζο ταιριάζει με μπόλικο λεμόνι και κοτόπουλο για έξτρα πρόσληψη σιδήρου!
5. Ρύζι με όσπρια, όπως ρεβίθια, φασόλια και φακές είναι ιδανικός συνδυασμός για πρόσληψη όλων των απαπραίτητων αμινοξέων, και φυτικών ινών!
Οι δυνατοί συνδυασμοί είναι πολλοί!
Διαβάστε συνταγές εδώ: http://www.marthastewart.com/1135244/healthy-rice-recipes-ultimate-grain...
Προβιοτικά: τα οφέλη στην υγεία μας
Τα προβιοτικά έχουν γίνει γνωστά τα τελευταία χρόνια για τις ευεργετικές τους ιδιότητες, ιδιαίτερα μέσω τροφίμων -όπως του γιαουρτιού- και συμπληρωμάτων διατροφής.
Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί, συνήθως μη παθογόνα βακτήρια και ζύμες, που όταν χορηγηθούν σε επαρκή ποσότητα παρέχουν οφέλη στην υγεία. Τα οφέλη των προβιοτικών αποδίδονται σε συγκεκριμένα στελέχη και έχουν θετική επίδραση σε συγκεκριμένες ασθένειες ή συμπτώματα το καθένα. Αυτό συμβαίνει διότι κάθε στέλεχος έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, ενώ σημαντικός παράγοντας είναι η ανθεκτικότητά τους στα γαστρικά υγρά και τη χολή καθώς και η δυνατότητά τους να αποικίσουν το παχύ έντερο και να έχουν αντιμικροβιακή δράση. Εκτενής έρευνα έχει διεξαχθεί ως τώρα, ακόμη όμως δεν γνωρίζουμε αρκετά πάνω στα προβιοτικά.
Αν και η δράση τους δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί πλήρως, τα προβιοτικά βελτιώνουν τη χλωρίδα του εντέρου, όπου ήδη κατοικούν γύρω στο 1 κιλό βακτήρια! Τα προβιοτικά αποτρέπουν την ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων και την εγκατάσταση άλλων μη ευεργετικών μικροοργανισμών, ενώ βοηθούν στην ανάπτυξη ευεργετικών βακτηρίων, βελτιώνοντας την ισορροπία μεταξύ των «καλών» και «κακών» βακτηρίων. Έτσι, φαίνεται πως βοηθούν στην αποφυγή της διάρροιας μετά από αγωγή με αντιβίωση, ενώ ανακουφίζουν τα συμπτώματα του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και τη καλή λειτουργία του εντέρου.
Δεν υπάρχει κάποιο προβιοτικό που να βοηθάει γενικά στη διατήρηση της καλής υγείας, αλλά συγκεκριμένα στελέχη έχουν θετική επίδραση για ορισμένα συμπτώματα, ενώ οι ισχυρισμοί των εταιρειών τροφίμων με προβιοτικά δεν στηρίζονται από την έρευνα και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Τυποποίησης Τροφίμων (European Food Standards Agency-EFSA). Στην αγορά βρίσκουμε τα προβιοτικά στο γιαούρτι και το κεφίρ, καθώς και σε άλλα προϊόντα εμπλουτισμένα με προβιοτικά, καθώς και σε κάψουλες ως συμπλήρωμα διατροφής. Και οι δύο μορφές θεωρούνται εξίσου αποτελεσματικές, αν και η έρευνα δεν έχει καταλήξει στο πόσο αποτελεσματική είναι η χρήση τους σε υγιείς πληθυσμούς για βελτίωση της υγείας. Η κατανάλωσή τους από υγιή άτομα θεωρείται ασφαλής, ενώ σε άτομα με προβλήματα υγείας και ανοσοποιητικό σύστημα σε καταστολή δεν έχει αποσαφηνιστεί η ασφάλειά τους, καθώς έχουν αναφερθεί μολύνσεις.
Δεν χρειαζόμαστε συμπλήρωμα προβιοτικών για να διατηρήσουμε την υγεία μας, αν και συστήνεται συμπλήρωμα προβιοτικών και κατανάλωση γιαουρτιού στις περιόδους που λαμβάνουμε αντιβιοτικά. Όμως οι μικροοργανισμοί αυτοί που έχουν δράση προβιοτικών είναι ωφέλιμοι και έχουν βοηθητικό ρόλο στην προστασία της καλής λειτουργίας του εντέρου και την προστασία από τα «κακά» βακτήρια. Συμπεριλαμβάνοντας γαλακτοκομικά προϊόντα -όπως γιαούρτι και κεφίρ- στο διαιτολόγιο, προσλαμβάνουμε αυτά τα ωφέλιμα βακτήρια και βελτιώνουμε την εντερική χλωρίδα μας.