Ανορθόδοξες δίαιτες: Μέρος Η΄ (Η δίαιτα των μονάδων)
Το υπερβάλλον σωματικό βάρος και η απώλειά του, είναι ένα θέμα που απασχολεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Κατά καιρούς νέες «μόδες» στην απώλεια βάρους κάνουν την εμφάνισή τους, με κοινό παρονομαστή μία «γρήγορη και ανώδυνη» απώλεια βάρους. Η συντριπτική πλειοψηφία των διαιτών αυτών δεν βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα, ούτε σε βασικές αρχές της φυσιολογίας του ανθρώπινου οργανισμού.
Η δίαιτα των μονάδων είναι μια ανορθόδοξη δίαιτα, που γίνεται όλο και πιο γνωστή στη χώρα μας!
Συνοπτικά, σύμφωνα με την ιστοσελίδα που είναι αφιερωμένη στην εν λόγω δίαιτα, οι γυναίκες πρέπει να καταναλώνουν 6 ή 7 και οι άντρες 7 ή 8 μονάδες την ημέρα, όπου 1 μονάδα ισούται με ένα υλικό. Στους «κανόνες» θα δούμε ότι τυποποιημένα προϊόντα απαγορεύονται, ενώ κάποια «παχυντικά», όπως αναφέρονται, τρόφιμα επιτρέπονται. Υπάρχουν και τρόφιμα χωρίς μονάδες, υπό όρους, όπως τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά. Επίσης, στην ιστοσελίδα παρουσιάζονται συνταγές και άρθρα, χωρίς να αναφέρεται πάντα η πηγή για τα άρθρα.
Αναλύοντας τη δίαιτα, παρατηρούμε ότι μια μονάδα μπορεί να είναι από ένα φρούτο μέχρι όσο φαγητό ή γλυκό θέλει κανείς. Αναφέρεται ότι δεν έχουν σημασία οι θερμίδες που προσλαμβάνει το άτομο, παρά μόνον οι μονάδες, κάτι που όμως δεν ισχύει στην πραγματικότητα καθώς μέσω ενεργειακού ελλείμματος οδηγούμαστε σε απώλεια βάρους. Δηλαδή αν τρώμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεται ο οργανισμός μας, τότε χάνουμε βάρος, ενώ εάν τρώμε περισσότερες, τότε βάζουμε βάρος!
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα, η σοκολάτα υγείας 100 γρ. που έχει 500 θερμίδες περίπου, αντιστοιχεί σε μια μονάδα, άρα αν μια γυναίκα θελήσει να φάει 6 σοκολάτες την ημέρα, δηλαδή 3.000 θερμίδες έχει ακολουθήσει τις οδηγίες, αλλά κατά πάσα πιθανότητα δεν θα χάσει βάρος. Από την άλλη μπορεί να φάει 6 διαφορετικά φρούτα, τα οποία θεωρούνται 1 μονάδα το καθένα, εφόσον είναι διαφορετικά, σύμφωνα με τους κανόνες, άρα και πολύ λίγες θερμίδες, χωρίς όμως να λάβει αρκετά από τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός.
Σύμφωνα με τους κανόνες και τις συνταγές, μπορεί κάποιος να φάει ένα ταψί μηλόπιτα και άλλο ένα ταψί κοτόπιτα και τηγανητά αυγά και κολοκυθάκια και να μην έχει υπερβεί τις 7 μονάδες! Βέβαια, σε μια άλλη ιστοσελίδα με άρθρο για τη δίαιτα αυτή, αναφέρεται ότι δεν υπάρχει όριο στις μερίδες, αλλά πρέπει να τις προσέχουμε εάν θέλουμε να δούμε αποτέλεσμα! Άρα τι ισχύει; Μετράνε οι θερμίδες και οι μερίδες στη δίαιτα αυτή ή όχι;
Είναι αξιόλογο να αναφερθεί το γεγονός ότι στην ιστοσελίδα θα διαβάσει κανείς ότι η δίαιτα συστήνεται από ιατρούς, ενώ προτείνεται και για θηλάζουσες. Μια θηλάζουσα θα πρέπει να ακολουθεί μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή που να της προσφέρει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για τη διατήρηση μιας καλής διατροφικής κατάστασης κατά τη διάρκεια του θηλασμού, και όχι μια αβάσιμη επιστημονικά δίαιτα.
Ο διαιτολόγος-διατροφολόγος είναι ο ειδικός που εκπαιδεύτηκε στη διατροφή και στο σχεδιασμό εξατομικευμένων προγραμμάτων διατροφής για συγκεκριμένες καταστάσεις υγείας, καθώς και για την απώλεια βάρους. Επίσης, έχει εκπαιδευτεί στην παροχή συμβουλών για βελτίωση διατροφικών συνήθειών, έτσι ώστε η απώλεια βάρους να διατηρηθεί, ενώ στόχος είναι και η προστασία της υγείας του ατόμου.
Συμπερασματικά, βλέπουμε μια σύγχυση στους κανόνες, πέρα από την αβασιμότητά τους. Είναι πασιφανές ότι η δίαιτα αυτή δεν βασίζεται σε βασικές, σημαντικές αρχές της φυσιολογίας του οργανισμού, ούτε σε επιστημονικά δεδομένα! Παράλληλα, δεν αναφέρεται πουθενά η αλλαγή του τρόπου ζωής και η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών, που είναι αναπόσπαστοι στόχοι της προσπάθειας για απώλεια βάρους. Τέλος, η δημοσίευση ανυπόγραφων άρθρων σχετικά με τη διατροφή, είναι δυνητικά επικίνδυνη, καθώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποιός και με τι γνώσεις γράφει το εκάστοτε άρθρο και την εγκυρότητα των ισχυρισμών του!
Ποιοί οι κίνδυνοι του να εμπιστευόμαστε τη διατροφή μας σε μη ειδικούς;
Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με πληροφορίες γύρω από τη διατροφή, έτοιμα προγράμματα απώλειας βάρους με παράξενους και άχρηστους κανόνες, ενώ θα βρούμε και πληθώρα ατόμων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που δίνουν μη έγκυρες συμβουλές διατροφής. Εκτός διαδικτύου σε περιοδικά θα διαβάσουμε τι συστήνουν να τρώμε άτομα που ουδεμία σχέση έχουν με την επιστήμη της διαιτολογίας-διατροφής. Παράλληλα, ολοένα και αυξάνονται εκείνοι που παριστάνουν τους (πτυχιούχους και αδειούχους) διαιτολόγους-διατροφολόγους ή παρουσιάζονται ως ειδικοί υγείας και διατροφής, δίνοντας επικίνδυνα μη έγκυρες συμβουλές, και κάνουν ισχυρισμούς που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και τον τρόπο λειτουργίας του σώματός μας.
Και ενώ έχουμε αναλύσει σε προηγούμενα κείμενα τη σημαντικότητα του να εμπιστευόμαστε τους ειδικούς για κάθε τι, συνοπτικά θα έλεγα ότι στην εποχή μας οι επιστήμες έχουν εξελιχθεί και εξελίσσονται πάρα πολύ γρήγορα με αποτέλεσμα να είναι απαραίτητη τη εξειδίκευση. Επιπλέον, όπως δεν θα πηγαίναμε στον ορθοπεδικό για τη μυωπία μας, ή σε έναν δάσκαλο για να μας σχεδιάσει το σπίτι μας, έτσι και για τη διατροφή μας είναι απαραίτητο έως αυτονόητο να εμπιστευτούμε αποκλειστικά και μόνο τους αδειούχους διαιτολόγους-διατροφολόγους.
Ποιοί είναι όμως οι κίνδυνοι του να εμπιστευτούμε τη διατροφή μας σε κάποιον που δεν έχει διαπιστευμένη και επιστημονική γνώση της επιστήμης της διαιτολογίας;
Η συντριπτική πλειοψηφία των πληροφοριών που βρίσκουμε στο διαδίκτυο και δεν προέρχεται από ειδικούς δεν είναι έγκυρη! Το γεγονός αυτό επηρεάζει αρνητικά την σωματική και ψυχική υγεία μας άμεσα, ειδικά σε περίπτωση που συνυπάρχει και πρόβλημα υγείας. Η αντιμετώπιση αρκετών χρόνιων νόσων σχετίζεται με διατροφή, είτε μέσω τροποποίησης της διατροφής, σύμφωνα με συγκεκριμένες οδηγίες οργανισμών πχ. σε νεφροπαθείς, είτε με διατροφική υποστήριξη πχ. για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση της υποθρεψίας και της καρκινικής καχεξίας σε καρκινοπαθείς.
Επιπλέον, συχνά συστήνεται άσκοπη απαγόρευση τροφίμων ή και ολόκληρων ομάδων τροφίμων από τη διατροφή, με αποτέλεσμα τη μείωση της ποιότητας της διατροφής μας, πέρα από τη δυνητικά επικίνδυνη ταλαιπωρία του οργανισμού μας. Για παράδειγμα, η αποφυγή της γλουτένης χωρίς την ύπαρξη κοιλιοκάκης έχει όχι μόνο οικονομικό κόστος, καθώς τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι ακριβά, αλλά έχει και κόστος στην υγεία μας, καθώς τα έτοιμα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι πιο πυκνά θερμιδικά, με περισσότερα λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά, ενώ πολλά τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη είναι αρκετά θρεπτικά και πηγές φυτικών ινών!
Επίσης, η προσκόλληση σε μη έγκυρες συμβουλές και περιορισμούς που δεν έχουν τεκμηριωμένη επιστημονική βάση, όπως για παράδειγμα η απαγόρευση της κατανάλωσης πρωτεΐνης και υδατανθράκων στο ίδιο γεύμα, ή η απαγόρευση ολόκληρων ομάδων τροφίμων επιδρούν αρνητικά όχι μόνο στη σωματική, αλλά και στην ψυχική μας υγεία και στη σχέση μας με το φαγητό, καθώς και να αυξηθεί ο κίνδυνος για διατροφικές διαταραχές! Ειδικά οι έφηβοι είναι πιο επιρρεπείς! Ας μην ξεχνάμε το πρόσφατο παράδειγμα της ορθορεξίας, της διατροφικής διαταραχής όπου τα άτομα έχουν εμμονή με την κατανάλωση των τροφίμων που θεωρούν υγιεινά και την εμμονική αποφυγή των τροφίμων που θεωρούν ανθυγιεινά. Η αύξηση της διατροφικής διαταραχής σχετίζεται με το κίνημα του clean eating (καθαρή διατροφή) που ξεκίνησε από food bloggers και ιστολόγια ατόμων χωρίς εκπαίδευση πάνω στη διαιτολογία!
Τέλος, πάρα πολλές φορές επηρεάζουμε και τους γύρω μας με τις δικές μας διατροφικές επιλογές, ειδικά αν τονίσουμε -ακόμη και χωρίς τεκμηρίωση- πόσο καλό ή κακό κάνει στον οργανισμό μας ένα τρόφιμο.
Καθένας από εμάς είναι ελεύθερος να παραθέτει τη γνώμη του. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι πλέον καθένας μπορεί να παραθέτει τη γνώμη του ως ισχυρισμό, χωρίς να χρειάζεται να την τεκμηριώνει ή τεκμηριώνοντάς την με μεροληπτική επιλογή πηγών. Δηλαδή, πολλές φορές θα διαβάσουμε άρθρα και ισχυρισμούς ατόμων που επιλέγουν να παραθέτουν μελέτες ή βιβλία ή κείμενα που συμφωνούν με τα δικά τους πιστεύω, ενώ στην πραγματικότητα, τα επιχειρήματά τους έχουν καταριφθεί από την επιστήμη! Ο σκοπός των ατόμων αυτών είναι είτε το οικονομικό όφελος, ή απλώς η ενημέρωση του κοινού, με ευγενή μεν σκοπό, αλλά με άκρως επικίνδυνο για την υγεία αποτέλεσμα!
Δώστε πολύ μεγάλη προσοχή σε ποιόν εμπιστεύεστε την υγεία και τη διατροφή σας!
Μόνο οι αδειούχοι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι (απόφοιτοι Χαροκοπείου, ΤΕΙ, αναγνωρισμένων ιδρυμάτων του εξωτερικού) είναι οι ειδικοί για τη διατροφή και τη διατροφική υποστήριξη! Τα σεμινάρια και το διάβασμα βιβλίων δεν αρκούν για να γίνει κάποιος επιστήμονας σε οποιονδήποτε κλάδο!
COVID-19 disease, obesity and micronutrients: An updated narrative review of the literature
Papadopoulou, S.K., Mantzorou, M., Koutridou, D., Tassoulas, E., Sakellaropoulou, S., Biskanaki, F., Xatziapostolou, E. and Papandreou, D. (2020), "COVID-19 disease, obesity and micronutrients: An updated narrative review of the literature", Nutrition & Food Science
COVID-19, παχυσαρκία & μικροθρεπτικά συστατικά: Πώς το αυξημένο σωματικό βάρος & η διατροφή επηρεάζουν τη βαριά νοσο με κορονοϊό
Μια ενδιαφέρουσα ανασκόπιση της βιβλιογραφίας ανέλαβε η επιστημονική μας ομάδα, αναφορικά με τη νόσο COVID-19, που προκαλείται από τον νέο κορονοϊό SARS Cov 2, και συγκεκριμένα το ρόλο του αυξημένου σωματικού βάρους και της παχυσαρκίας στη σοβαρότητα της νόσου, και το ρόλο των μικροθρεπτικών συτστατικών στην αντιμετώπισή της.
Το υψηλό σωματικό βάρος
Ο υψηλός Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), και ειδικά η παχυσαρκία με ΔΜΣ πάνω από 35 kg/m2, είναι ένας από τους ανεξάρτητους παράγοντες που σχετίζονται με σοβαρή νόσο COVID-19 και δυσμενή κλινικά αποτελέσματα, όπως η διασωλήνωση. Επίσης, έχει παρατηρηθεί καμπύλη σχήματος J μεταξύ ΔΜΣ & θνησιμότητας απο τη νόσο COVID-19, με συσχέτιση να είναι σημαντική, ακόμη και μετά από προσαρμογή για συννοσηρότητες που σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Οι Engin et al. ανέλυσαν την αλληλεπίδραση μεταξύ παχυσαρκίας, καπνίσματος και του υποδοχέα ACE2, σχετικά με την παθοφυσιολογία εμφνανισης COVID-19. Ο λιπώδης ιστός εκκρίνει την αγγειοστενσίνη II, μια ορμόνη με φλεγμονώδη ιδιότητες, του μονοπατιού RAS. O Sars-Cov-2 μπλοκάρει τον υποδοχέα ACE2 και οδηγεί σε συσσώρευση αγγειοτενσίνης II, που μπορεί να οδηγήσει σε σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας και φλεγμονώδη μυοκαρδίτιδα.
Έχουν αναλυθεί διάφοροι πιθανοί μηχανισμοί σχετικά με τη σχέση μεταξύ παχυσαρκίας και παθογένεσης COVID-19. Γενικά, η παχυσαρκία έχει συσχετιστεί με μειωμένη ανοσολογική απόκριση, υψηλότερη θνησιμότητα λόγω μολυσματικών ασθενειών, μειωμένη ανοσοαπόκριση και σοβαρή λοίμωξη με τον ιό της γρίπης και υψηλότερη ευπάθεια σε λοιμώξεις. Επιπλέον, ενώ η παχυσαρκία σχετίζεται με υψηλότερο επιπολασμό πνευμονίας και πνευμονικής υπέρτασης, η απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της συμπτωματολογίας και της σοβαρότητας των αναπνευστικών ασθενειών. Η παχυσαρκία συνοδεύεται από φλεγμονή χαμηλού βαθμού, ανισορροπία ενδοθηλίου και εξασθενημένη λειτουργία των πνευμόνων που μπορούν να παίξουν ρόλο στην καταιγίδα κυτταροκινών και στην παθογένεση COVID-19.
Γενικά, τα επιδημιολογικά στοιχεία ανά τον κόσμο επιβεβαιώνουν οτι τα άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για σοβαρή νόσο, και δη όταν νοσούν και από άλά συνοδά νοσήματα (πχ. διαβήτης, υπέρταση)
Μικροθρεπτικά συστατικά
Η καλή κατάσταση θρέψης και η επάρκεια μικροθρεπτικών συστατικών είναι σημαντικά για την υγεία και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νόσου. Πληθώρα μικροθρεπτικών συστατικών παίζουν σημαντικούς λειτουργικούς ρόλους στην ανοσο-απόκριση.
Για παράδειγμα, χαμηλά επίπεδα ή χαμηλές προσλήψεις βιταμινών Α, Ε, Β6 και Β12, ψευδάργυρος και σελήνιο έχουν συσχετιστεί με ανεπιθύμητα κλινικά αποτελέσματα στη μόλυνση από ιό ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας. Συμπλήρωμα μικροθρεπτικών συστατικών, σε επάρκεια θρεπτικών συστατικών δεν είναι απαραίτητο. Ωστόσο, στην τρέχουσα κατάσταση, τα άτομα με υψηλό κίνδυνο για ή με χαμηλά επίπεδα μικροθρεπτικών συστατικών μπορεί να επωφεληθούν από εξατομικευμένη συμπλήρωματική αγωγή μικροθρεπτικών συστατικών (πχ. βιταμίνες).
Ακόμη δεν έχουμε μελέτες που να αναδεικνύουν το ρόλο συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών στην πρόσληψη & αντιμετώπιση της νόσου COVID-19.
Η κακή κατασταση θρέψης συνδέεται με φλεγμονή και οξειδωτικό στρες και μειωμένη ανοσολογική απόκριση. Επιπλέον, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης στην ποιότητα της διατροφής και στις διατροφικές συνήθειες τόσο για τον γενικό πληθυσμό όσο και για τους ηλικιωμένους, οι οποίοι αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου.
Η διατήρηση φυσιολογικού βάρους και επάρκειας μικροθρεπτικών ουσιών είναι σημαντική για τη γενική υγεία, ειδικά κατά την παρούσα πανδημία. Αν και η συμπλήρωματική αγωγή δεν συστήνεται σε περίπτωση επαρκών επιπέδων, συνιστάται σε χαμηλά ή ανεπαρκή επίπεδα! Αυτό είναι σημαντικό ειδικά όσον αφορά τη βιταμίνη D, καθώς ένας μεγάλος αριθμός ατόμων εμφανίζει ανεπάρκεια λόγω της ελλειπούς έκθεσης στον ήλιο κατά την καραντίνα, και ειδικά το χειμώνα. Η προσκόλληση σε ένα υγιές διατροφικό πρότυπο, όπως η Μεσογειακή Διατροφή, μπορεί να έχει θετική επίδραση στη διατροφική κατάσταση και τη γενική υγεία.
Ο κορονοϊός και η πανδημία μας υπενθυμίζει το σημαντικό ρόλο του σωματικού βάρους, και του υγιούς τρόπου ζωής (υγιεινή διατροφή & κίνηση) στην υγεία και στον κίνδυνο να νοσήσουμε σοβαρά από οξείες νόσους, αλλά και χρόνιες!
Το επιστημονικό άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στο επιστημονικό περιοδικό.
Κίνδυνοι από τη χρήση γνωστών υποκαταστάτων γευμάτων
Με το καλοκαίρι να πλησιάζει, όλο και περισσότερα άτομα επιλέγουν να ξεκινήσουν προγράμματα απώλειας βάρους. Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας έχουν κάνει την επανεμφάνισή τους τα υποκατάστατα γευμάτων για απώλεια βάρους. Η χρήση της μεθόδου αυτής γενικά θεωρείται απαρχαιωμένη, και συστήνεται μόνο -υπό διαιτολογική και ιατρική παρακολούθηση- σε περίπτωση που χρειάζεται άμεση απώλεια βάρους για μείωση του κινδύνου περι-εγχειριτικών επιπλοκών.
Τα προϊόντα γνωστής εταιρείας πωλούνται από πωλητές, οι οποίοι δεν έχουν πιστοποιημένη, επιστημονική γνώση και εκπαίδευση πάνω στη διατροφή και τη διαιτολογία, δηλαδή δεν είναι αδειούχοι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι, με αποτέλεσμα η έλλειψη βασικών γνώσεων φυσιολογίας, βιοχημείας και διαιτολογίας να θέτει την υγεία του καταναλωτή σε κίνδυνο. Επιπλέον, πέρα της χρήσης των σκευασμάτων χωρίς παρακολούθηση από ειδικό, το άτομο δεν μαθαίνει να τρέφεται σωστά και πλήρως, ούτε εκπαιδεύεται προς βελτίωση των διατροφικών του συνηθειών και του τρόπου ζωής.
Ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα που προκύπτει από τη χρήση αυτών των σκευασμάτων είναι η ασφάλειά τους. Καθώς τα προϊόντα αυτά δεν ελέγχονται από κανέναν φορέα, δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουμε για την ποιότητα του προϊόντος, των πιθανών παθογόνων οργανισμών και ουσιών που ενδέχεται να έχουν μολύνει το προϊόν, καθώς και τις πιθανές παρενέργειες που επιφέρει η χρήση των σκευασμάτων αυτών.
Αναφορικά με τα παραπάνω, μια πρόσφατη μελέτη ανέδειξε σημαντικά προβλήματα που αφορούν τη δημόσια υγεία και τους κινδύνους για την υγεία που μπορεί να φέρει η χρήση των σκευασμάτων της γνωστής εταιρείας. Ο Phillips και οι συνεργάτες του, αναφέρονται σε αυτά στη μελέτη τους με τίτλο “Slimming to the Death: Herbalife®-Associated Fatal Acute Liver Failure-Heavy Metals, Toxic Compounds, Bacterial Contaminants and Psychotropic Agents in Products Sold in India.” που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Clinical & Experimental Hepatology. Μάλιστα, στην Αμερική η United States Federal Trade Commission περιγράφει την εν λόγω εταιρεία ως απάτη μεταμφιεσμένη ως υγιεινός τρόπος ζωής.
Συγκεκριμένα, οι συγγραφείς βρήκαν 53 καταγεγραμένα περιστατικά ηπατοπάθειας σχετιζόμενα με χρήση των προϊόντων της ετιαρείας, ενώ αναλύουν το περιστατικό μιας νεαρής γυναίκας που πέθανε ύστερα από ηπατοπάθεια, σχετιζόμενη με κατανάλωση προϊόντων της εν λόγω εταιρείας για 2 μήνες. Χημική ανάλυση προϊόντων της εταιρείας έδειξε υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, ίχνη ψυχοτρόπων φαρμάκων, καθώς και παθογόνους μικροοργανισμούς και τοξικές για το ήπαρ ενώσεις! Όπως αναφέρουν και άλλοι ερευνητές, η εταιρεία δεν παρέχει αναλυτική λίστα με την σύσταση των προϊόντων της.
Στη χώρα μας, η διαφήμιση των προϊόντων της εταιρείας αυτής βασίζεται στην φήμη της και στην ασφάλεια των προϊόντων της. Στην πραγματικότητα, όμως, ούτε η φήμη της εταιρείας είναι καλή, ενώ τα προϊόντα φαίνεται να είναι επικίνδυνα για την υγεία, κυρίως λόγω των ρύπων και των παθογόνων μικροοργανισμών, καθώς και άλλων πιθανών ενώσεων που έχουν προκαλέσει ηπατοπαθειες (και θανάτους) σε καταναλωτές.
Είναι ζωτικής σημασίας να εμπιστευόμαστε μόνο ειδικούς σε θέματα υγείας, και διατροφής. Αναφορικά με τη διατροφή, οι μόνοι ειδικοί είναι οι αδειούχοι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι, οι οποίοι δεν προτείνουν “μαγικές” λύσεις για το αδυνάτισμα ή την ίαση από χρόνιες νόσους σχετιζόμενες με την υγεία.