Διατροφικοί μύθοι: Τελικά τι ισχύει; (Μέρος Ε΄)
Η διασφάλιση της υγείας μας είναι από τα πιο σημαντικά ζητήματα στη ζωή μας. Θέλουμε να είμαστε υγιείς και να αντιμετωπίζουμε άμεσα τα προβλήματα υγείας που προκύπτουν. Παράλληλα, δεν θέλουμε να παίρνουμε πολλά φάρμακα, και εδώ κάνουν την εμφάνισή τους ψευδο-επιστήμονες, αλλά και άρθρα που υπόσχονται “φυσική” λύση σε όλα τα προβλήματα υγείας.
Παρακάτω αναλύονται 3 μύθοι γύρω από την διατροφή και την πρόληψη ή αντιμετώπιση του καρκίνου.
1. Η ζάχαρη προκαλεί/ταΐζει τον καρκίνο. Η ζάχαρη δεν προκαλεί καρκίνο, ούτε ταΐζει τα καρκινικά κύτταρα, ενώ δεν σημαίνει ότι αν σταματήσει ένας ασθενής να τρώει σάκχαρα (ή ζάχαρη), που είναι πρακτικά αδύνατον, θα γιατρευτεί. Οι πεποιθήσεις αυτές πέρα από το γεγονός ότι είναι δυνητικά επικίνδυνες, δεν συνάδουν με την παθοφυσιολογία της νόσου. Όπως όλα τα κύτταρα του σώματός μας, έτσι και τα καρκινικά κύτταρα (τα οποία πάλι είναι κύτταρα του σώματός μας που αναπτύσσονται ταχέως, παρεκλέινοντας από τις φυσιολογικές κυτταρικές λειτουργίες και τον κυτταρικό έλεγχο) χρειάζονται ενέργεια για να αναπτυχθούν, υπό μορφή γλυκόζης. Έτσι, αναπόφευκτα χρησιμοποιούν ενέργεια, όπως όλα τα κύτταρα, ενώ έχουν αυξημένες ανάγκες ενέργειας. Δεν σημαίνει ότι αν σταματήσουμε να τρώμε ζάχαρη ή οποιαδήποτε πηγή υδατανθράκων θα σταματήσει η εξέλιξη της νόσου. Βέβαια, η αυξημένη κατανάλωση ελευθέρων σακχάρων σχετίζεται με την παχυσαρκία, η οποία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
2. Ρόφημα με μέλι και κανέλα εξολοθρεύει τον καρκίνο. Σχεδόν καθημερινά βλέπω τίτλους άρθρων που αναδημοσιεύονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που υπόσχονται ότι το τάδε ρόφημα ή τρόφιμο “σκοτώνει”, “εξολοθρεύει” ή “νικά” τον καρκίνο, αλλά και άλλες ασθένειες, ενώ συχνά παρουσιάζεται ότι κάποιος επιστήμονας το έχει προτείνει ή από την καλή του την καρδιά μας λέει το μυστικό που μας κρατά η επιστημονική κοινότητα (χωρίς φυσικά να ισχύει κάτι τέτοιο). Αν επιλέξει κανείς να καταναλώσει τέτοια ροφήματα, κατά πάσα πιθανότητα δεν θα έχει αρνητική επίπτωση στην υγεία του, όμως δεν υπάρχει πιθανότητα πρόληψης ή αντιμετώπισης χρόνιων ασθενειών μέσω τέτοιων ροφημάτων, και αντίστοιχα άλλων εναλλακτικών “θεραπειών”. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι οι χρόνιες ασθένειες πέρα από τη σωματική καταπόνηση επιφέρουν και ψυχική καταπόνηση, και είναι αθέμιτο και ασέβεια να δίνουμε φρούδες ελπίδες και ψεύτικες λύσεις στα άτομα αυτά.
3. Η αλκαλική διατροφή είναι η θεραπεία για τον καρκίνο. Μια παράδοξη δίαιτα των τελευταίων χρόνων υπόσχεται ότι κρατά το pH του οργανισμού μας σε αλκαλικό pH και έτσι δεν αρρωσταίνουμε, ενώ αντιμετωπίζουμε τον καρκίνο. Όμως, το αίμα μας έχει συγκεκριμένο αλκαλικό pH, πάντα σταθερό, ανεξαρτήτως διατροφής, επομένως δεν υπάρχει ειδική διατροφή που θα το αλλάξει ή θα το κρατήσει σε αλκαλικό pH, πολύ απλά γιατί ούτως ή άλλως το ίδιο το σώμα το ελέγχει αυστηρά. Επίσης, δεν υπάρχει διατροφή που να αντιμετωπίζει τον καρκίνο, αλλά μπορούμε μέσω υγιεινής διατροφής (πχ. Μεσογειακή Διατροφή) να μειώσουμε τον κίνδυνο να νοσήσουμε. Μάλιστα, ο εμπνευστής της δίαιτας αυτής έχει καταδικαστεί για την εξαπάτηση καρκινοπαθών τους οποίους έπειθε να ακολουθούν τη διαιτά του, και να κάνουν ενέσεις σόδας, σαν “θεραπεία” για τον καρκίνο, και προφανώς δεν θεραπεύτηκαν.
Μύθοι γύρω από τη διατροφή και την υγεία υπάρχουν πολλοί. Με τη βοήθεια του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όμως, αναδημοσιεύονται και η αναπαραγωγή τους μπορεί πραγματικά να βλάψει την υγεία ευάλωτων ατόμων. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε για την πρόληψη των χρόνιων νόσων είναι να ακολουθούμε μια υγιεινή διατροφή, όπως η Μεσογειακή Διατροφή, να ασκούμαστε τακτικά και να διατηρούμε ένα υγιές σωματικό βάρος.
Ψωμάκια ολικής άλεσης με αλεύρι βρώμης
Έχετε δοκιμάσει να φτιάξετε μόνοι σας ψωμί;
Τι θα χρειαστείτε:
- 2 φλ. χλιαρό νερό
- 1 φακελάκι μαγιά
- 1 κ.γ. ζαχαρη
- 1 κ.γ. αλάτι
- 300 γρ αλεύρι βρώμης (αλεσμένη βρώμη)
- 300 γρ αλεύρι ολικής άλεσης
- 300 γρ αλεύρι σταρένιο
- Λίγη βρώμη & ηλιόσπορους
Εκτέλεση:
- Προθερμάνετε το φούρνο στους 200 βαθμούς
- Σε ένα μπολ προσθέστε το χλιαρό νερό με τη μαγιά
- Προσθέστε τη ζάχαρη, το αλάτι, και τα άλευρα
- Αναμείξτε και πλάστε καλά τα υλικά μέχρι να γίνουν ζύμη (με το χέρι ή σε σταθερό μίξερ). Η ζύμη δεν θα πρέπει να κολλάει στα τοιχώματα του μπολ.
- Αφήστε τη ζύμη να φουσκώσει για 2 ώρες σε ζεστό μέρος
- Χωρίστε τη ζύμη σε μπαλίτσες ή βάλτε τη σε ένα πυρίμαχο σκεύος.
- Με ένα πινέλο ρίξτε λίγο νερό πάνω από τα άψητα ψωμάκια και πασπαλίστε με βρώμη ή/και ηλιόσπορο (ή άλλους σπόρους)
- Ψήστε στον προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για μισή ώρα.
- Καλή όρεξη!
Ενδέχεται ανάλογα με το αλεύρι που χρησιμοποιείτε να χρειαστείτε περισσότερο ή λιγότερο νερό!
Βιταμίνη D & νόσος COVID 19
Πολλές έρευνες που δημοσιευονται το τελευταίο διάστημα αφορούν τον ιό SARS-Cov-2019 και τη νόσο COVID-19.
Πέρα από τις μελέτες για τα φάρμακα και το εμβόλιο, έχουν δημοσιευτεί και άλλες που αφορούν τη διατροφή, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη βιταμίνη D, για την οποία το ενδιαφέρον είναι αυξημένο στην επιστημονκή κοινοτητα εδώ και λίγα χρόνια.
Μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας με τη διατροφή;
Η βιταμίνη D, η λεγόμενη βιταμίνη του ήλιου, είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, η οποία ενεργοποιείται με την έκθεση στον ήλιο. Οι δράσεις της βιταμίνης D είναι πολλές.
Ο ρόλος της βιταμίνης D στο σώμα μας είναι η απορρόφηση και ομοιόσταση του ασβεστίου, η απορρόφηση του φωσφόρου και η διατήρηση της υγείας των οστών και των δοντιών, η υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ παίζει ρόλο και στην κυτταρική ανάπτυξη.
Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, όλο και αυξάνεται η βιβλιογραφία που υποστηρίζει την ευεργετική της δράση στην πρόληψη και θεραπεία ασθενειών, όπως διάφοροι τύποι καρκίνου, καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρταση, διαβήτη τύπου 1 και 2, ρευματοειδή αρθρίτιδα και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Μάλιστα, έρευνες δείχνουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, μέσω της δράσης της στη ρύθμιση της έκκρισης ινσουλίνης και της ανοχής στη γλυκόζη. Αναφορικά με την πρόληψη του καρκίνου, φαίνεται ότι η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στην κυτταρική ανάπτυξη και την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων.
Η βιταμίνη D φαίνεται να επηρεάζει πληθώρα ανθρώπινων γονιδίων, των οποίων η έκφραση επηρεάζεται με την έλλειψη της βιταμίνης. H έλλειψη της βιταμίνης μπορεί να οδηγήσει σε ραχίτιδα στα παιδιά, οστεομαλακία και οστεοπόρωση σε ενήλικες.
Πηγές βιταμίνης D (πέρα από την έκθεση στον ήλιο) αποτελούν το μουρουνέλαιο, τα λιπαρά ψάρια (πχ. σολομός), ο κρόκος του αυγού, το συκώτι, τα μανιτάρια (που τα εχουμε αφησει στον ήλιο) και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα, καθώς φυσικά και τα συμπληρώματα διατροφής!
Η έλλειψη της βιταμίνης D (επίπεδα κάτω από 30 nmol/L) παρατηρείται συχνά παγκοσμίως, και στη χώρα μας.
Αναφoρικά με τη νόσο COVID-19, λόγω της μεγάλης σημασίας της κατάστασης θρέψης και της σημαντικότητας της βιταμίνης D για το ανοσοποιητικό σύστημα, πολλοί συνέστησαν την συμπληρωματική αγωγή με βιταμίνη D για πρόληψη και αντιμετώπιση της νόσου.
Τι λέει όμως η έρευνα;
Σε πρόσφατη έρευνα/αναφορά (report) που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMJ Nutrition, Prevention & Health, η επιστημονική ομάδα αναφέρει ότι η βιταμίνη D είναι μεν θρεπτικό συστατικό που είναι απαραίτητο για τον άνθρωπο, την υγεία και το ανοσοποιητικό, όμως θα πρέπει να τονιστεί ότι τα επαρκή επίπεδα θα πρέπει να αποτελούν στόχο για την καλή κατάσταση θρέψης ως σύνολο.
Μετα-ανάλυση έδειξε οτι συμπληρωματική αγωγή σε άτομα με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D μείωσε τον κίνδυνο για οξείες αναπνευστικές νόσους, όμως οι έρευνες είναι ετερογενείς, με αποτέλεσμα τα συμπεράσματα να μην είναι ισχυρά.
Συγκεκριμένα για τη νόσο COVID-19, η επιστημονική ομάδα του report αναφέρει ότι οι περισσότερες συστάσεις βασίζονται σε υποθέσεις βασισμένες στις λειτουργίες της βιταμίνης D, καθώς και σε 2 μελέτες, μια σε ποντίκια και κυτταρικές σειρές για τη νόσο των πτηνών H5N1, και μια άλλη σχετικά με τη βιταμίνη D και τις ιογενείς νόσους. Οι επιστήμονες αναφέρουν οτι δεν συστήνεται η χρήση μεγαδόσεων βιταμίνης D ανω των 4000 IU την ημέρα, εκτός και αν έχει συσταθεί από τον θεράπων ιατρο.
Οι έρευνες που αυτή τη στιγμή γίνονται και μελετούν τη βιταμίνη D για τον SARS-Cov-2 και την COVID-19 θα μας δώσουν περισσότερες πληροφορίες.
Συνεπώς, ναι μεν η επάρκεια σε βιταμίνη D είναι σημαντική για την υγεία, αλλά δεν έχουμε δεδομένα αναφορικά με την δράση της στην πρόληψη και αντιμετώπιση της νόσου COVID-19. Ειδικά λόγω καραντίνας και περιορισμού των μετακινήσεων, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα για έλλειψη βιταμίνης D. Σε περίπτωση έλλειψης, φυσικά, απαραίτητη κρίνεται η συμπληρωματική αγωγή.
Πηγές
Vitamin D Fact Sheet for Health Professionals
Παγωτό μπανάνα
Τι θα χρειαστείτε για 1 φλιτζάνι παγωτό μπανάνα:
1 μπανάνα
Λίγη κανέλα για το σερβίρισμα αν θέλετε
Εκτέλεση:
1. Κόψτε τη μπανάνα σε μικρά κομμμάτια
2. Βάλτε τη μπανάνα μέσα σε σακούλα τροφίμων και αφήστε τη στην κατάψυξη μέχρι να παγώσει.
3. Στο μίξερ, ανακατέψτε καλά την παγωμένη μπανάνα μέχρι να έχει πολτοποιηθεί καλά.
4. Σερβίρετε με λίγη κανέλα
Η συνταγή προέρχεται από την ιστοσελίδα The Kitchn (http://www.thekitchn.com/how-to-make-creamy-ice-cream-with-just-one-ingr...)