Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 19-23 Μαρτίου 2018
1. Πριν λίγες μέρες ανέφερα την έλλειψη εγκυρότητας των εμπορικών τεστ διατροφογεννετικής.
Συνοπτικά, η διατροφογεννετική, η διατροφή προσαρμοσμένη στα γονίδιά μας, αν και είναι ένας πολλά υποσχόμενος και πάρα πολύ ενδιαφέρον ανερχόμενος κλάδος, είναι ακόμη στα αρχικά του βήματα, και θα μας πάρει χρόνια να μπορέσουμε να χρησιμοποιούμε σωστά τη διατροφογεννετική στην καθημερινή κλινική πράξη.
Στο παρακάτω άρθρο ο Angry Chef Anthony Warner αναλύει ακριβώς αυτό. Ό,τι αν και είμαστε σε θέση να αναλύσουμε όλο το γονίδωμά μας, σε λιγότερο από 1 ώρα με 1000 ευρώ περίπου, δεν είμαστε σε θέση να ανάγουμε τα αποτελέσματα στην πρόληψη νόσων και κατάρτιση εξατομικευμένης διατροφής, ακόμα!
Όπως αναφέρει στο άρθρο του "But for now even leading geneticists can’t tell what colour your eyes are from your DNA, let alone suggest what food you should be eating. The best advice is to save your money and try to eat well."
Δηλαδή, "οι γενετιστές δεν μπορούν να βρουν το χρώμα των ματιών από το DNA, πόσο μάλλον να συστήσουν εξατομικευμένη διατροφή. Η καλύτερη συμβουλή είναι κρατήστε τα λεφτά σας και φάτε υγιεινά"!
Μάλιστα, το 2010 στην Αμερική έγινε έρευνα για εταιρείες που είχαν υπηρεσίες διατροφογενετικής, και καταδίκασαν τα παραπλανητικά αποτελέσματα και τις παραπλανητικές πρακτικές μάρκετινγκ.
Παράλληλα, δεν βρήκαν επιστημονική βάση για τους ισχυρισμούς ότι μπορούν να συστήσουν εξατομικευμένα συμπληρώματα διατροφής ανάλογα με το DNA.
Τέλος, να σας υπενθυμίσω τη μετα-ανάλυση των Pavlidis et al. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26348710) του 2015 που συμπεραίνει ότι η χρήση των εμπορικών τεστ διατροφογεννετικής δεν συστήνεται!
Διαβάστε επίσης το άρθρο μου πάνω στα τεστ διατροφογεννετικής εδώ.
2. Ας θυμηθούμε μια αγαπημένη, εύκολη συνταγή για chia seed pudding που γίνεται σε λίγα λεπτά, ενώ γίνεται και νηστίσιμη, με χρήση υποκατάστατου γάλακτος (πχ. γάλα αμυγδάλου ή καρύδας)!
Τα chia seeds είναι πηγή ω-3 λιπαρών οξέων!
3. Διατροφή στην εγκυμοσύνη. Διαβάστε στο για τη σημαντικότητα της διατροφής στην εγκυμοσύνη, καθώς και πόσα κιλά να πάρει η έγκυος και πόσο πρέπει να τρώει!
4.Μιας που μιλήσαμε για τη διατροφή στην εγκυμοσύνη, ας θυμηθούμε τον διαβήτη κύησης, που απασχολεί όλο και περισσότερες εγκύους τα τελευταία χρόνια!
5.Ο καρκίνος είναι από τις πιο κοινές και … τρομακτικές νόσους, σήμερα.
Ένας μεγάλος αριθμός διαγνώσεων μπορούν να προληφθούν με αλλαγή του τρόπου ζωής!!!
Οι αλλαγές έχουν να κάνουν με τη διακοπή καπνίσματος, την διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους, με κατανάλωση λιγότερου αλκοόλ, με διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και φτωχή σε κόκκινο κρέας, και με το θηλασμό, μεταξύ άλλων!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 20-24 Αυγούστου 2018
1. Πόσο γρήγορος είναι ο μεταβολισμός μου;
Πολλές φορές λέμε ότι ο μεταβολισμός μας είναι "γρήγορος" ή "αργός", χωρίς όμως να το γνωρίζουμε πραγματικά!
Η ανάλυση του Βασικού Μεταβολισμού ή Βασικού Μεταβολικού Ρυθμού, όπως ονομάζεται, είναι μια εύκολη, αλλά πολύ σημαντική μέτρηση, για να δούμε την ενέργεια που χρειάζεται το σώμα μας μέσα σε μια ημέρα!
Στο διαιτολογικό γραφείο πραγματοποιείται η μέθοδος της έμμεσης θερμιδομετρίας με τον αναλυτή μεταβολισμού Fitmate, της Cosmed.
2. Διάφορες ιστοσελίδες και εφημερίδες αναφέρθηκαν σε μια νέα, άκρως ενδιαφέρουσα μελέτη που έδειξε ότι ποντίκια των οποίων η διατροφή αποτελούνταν από υψηλή ποσότητα λίπους έβαλαν βάρος, σε σχέση με ποντίκια των οποίων η διατροφή αποτελούνταν από υψηλή ποσότητα υδατανθράκων ή πρωτεϊνών.
Σχεδόν όλοι οι τίτλοι των άρθρων ανέφεραν ότι "το μόνο που μας παχαίνει είναι λίπος"!
Τι έδειξε όμως αυτή η μέλετη;
Όντως, υπό αυστηρά ελεγχόμενες συνθήκες και διατροφή, τα ποντίκια που ακολουθούσαν διατροφή υψηλή σε λίπος αύξησαν το σωματικό λίπος τους, ενώ παρατηρήθηκαν αλλαγές στην εγκεφαλική δρατηριότητα, που σχετίζονται με την απόλαυση, τις λιγούρες και την εξάρτηση, με δράσεις όπως της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης.
Τα αποτελέσματα αυτά όμως δεν μπορούν να μεταφραστούν στον άνθρωπο για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένων της διαφορετικής διατροφής, του γενετικού προφίλ, και λόγω του ότι η έρευνα δεν μεταφράζεται άμεσα από τα ζώα στον άνθρωπο.
Αν και η μελέτη είναι πολύ σημαντική και ενδιαφέρουσα πρέπει να γίνουν ανάλογες μελέτες και στον άνθρωπο, ώστε να μπορέσουμε να καταλήξουμε σε έγκυρα και σαφή συμπεράσματα!
Διαβάστε την περίληψη του άρθρου εδώ.
3. Οι διάφορες δίαιτες που είναι στη μόδα ανά καιρούς περιέχουν συνήθως χαμηλές ποσότητες υδατανθράκων.
Μια νέα μελέτη δείχνει ότι άτομα με μέτρια κατανάλωση υδατανθράκων (50-55% των ημερήσιων θερμίδων) εμφανίζουν χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας, σε σχέση με εκείνους που καταναλώνουν πολλούς (>70%) ή λίγους (<40%) υδατάνθρακες!!!
Παράλληλα φαίνεται ότι σε άτομα των οποίων η διατροφή είναι χαμηλή σε υδατάνθρακες, όταν η μείωση της ποσότητας υδατανθράκων έχει γίνει με πρωτεΐνες και λίπη φυτικής προέλευσης εμφανίζουν χαμηλότερη θνησιμότητα. Όπως αναφέρει το παρακάτω κείμενο "οι δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες που αντικαθιστούν τους υδατάνθρακες με πρωτεΐνες και λίπη από φυτικές πηγές συσχετίστηκαν με χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας, σε σύγκριση με εκείνους που αντικαθιστούν τους υδατάνθρακες με πρωτεΐνες και λίπη από ζωικές πηγές".
Πώς θα κάνουμε τους φίλους & την οικογένειά μας υποστηρικτές στην προσπάθειά μας;
Η οικογένεια και οι φίλοι μας είναι υποστηρικτές μας σε σημαντικά ζητήματα της ζωής μας, στις χαρές και τις λύπες! Η υποστήριξή τους μπορεί να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα και στην απώλεια βάρους! Mάλιστα, άτομα που έχασαν και διατήρησαν το βάρος τους βοηθήθηκαν και από τα θετικά σχόλια που δέχτηκαν και την ενεργητική βοήθεια στην προσπάθειά τους. Αντιθέτως, η κριτική για την απώλεια βάρους δεν βοηθά!
Στα πλαίσια ενός προγράμματος διατροφής ή μιας προσπάθειας για βελτίωση της ποιότητας της διατροφής, για πολλούς είναι σημαντικό να αναζητήσουν την υποστήριξη των γύρω τους. Μάλιστα, έχω δει στο γραφείο διαιτώμενη να παρατά την προσπάθειά της, παρά τα εξαιρετικά αποτελέσματα, λόγω της συνεχούς κριτικής από τον συντροφο.
Το φαγητό, πέρα από ανάγκη και απόλαυση, έχει και κοινωνικό ρόλο. Δηλαδή, θα βγούμε με την παρέα μας για φαγητό, θα δούμε την οικογένειά μας σε οικογενειακά τραπέζια και θα περάσουμε ωραία, συνοδεία φαγητού. Επίσης, στο σπιτι, οι λιχουδιές αποτελούν πειρασμό, ειδικά όταν βρίσκονται σε ορατό και εύκολα προσβάσιμο σημείο.
Πώς θα κάνουμε τους γύρω μας υποστηρικτές στην προσπάθειά μας;
Αρχικά, να αναφέρω ότι μπορούμε να ζητήσουμε οι οικειοι μας να γινουν υποστηρικτές μας, και αυτό γίνεται με τη συζήτηση. Δηλαδή, ζητάμε από τους γύρω μας να μας υποστηρίξουν με τον τρόπο που βοηθάει εμάς.
Στην/στον σύντροφό μας ή/και σε φίλους μας θα ανακοινώσουμε οτι θα κάνουμε μια προσπάθεια για απώλεια βάρους ή/και βελτίωσης της διατροφής μας, και θα θέλαμε να μας υποστηρίξουν με τον τάδε τρόπο.
Για παράδειγμα, στον σύντροφό μας μπορούμε να ζητήσουμε να μη φέρνειγλυκίσματα στο σπιτι, ή να τα τοποθετεί σε μη ορατό/μη προσβασιμο/κρυφό σημείο, ή να ζητήσουμε τους να παραγγέλνουμε απ’ έξω μια φορά την εβδομάδα. Στους φίλους και τους συναδέλφους μας, αναλόγως μπορούμε να τους ζητήσουμε να μην μας προσφέρουν γλυκίσματα ή να προτείνουμε την κατανάλωση πιο θρεπτικών και χορταστικών τροφίμων.
Επίσης, πολλοί διαιτώμενοι βοηθώνται με το να μην τους ρωτάνε πόσα κιλά έχασαν αυτή την εβδομάδα, καθώς τους επιφέρει μεγαλύτερο άγχος, επομένως, μπορούμε να ζητήσουμε να μην μας κάνουν ανάλογες ερωτήσεις. Ακόμη, δεν χρειάζεται καν να αναφέρουμε οτι κάνουμε προσπάθεια απώλειας βάρους, και απλως να πούμε οτι εστιάζουμε αυτό το διάστημα περισσότερο στην ποιότητα της διατροφής μας. Δεν χρειάζεται καν να αιτιολογήσουμε την προσπάθειά μας! Ακόμη, δεν χρειάζεται να αιτιολογήσουμε ή να απολογηθούμε για την άρνησή μας να καταναλώσουμε ένα τρόφιμο που δεν θέλουμε!
Αν δούμε οτι οι οικείοι μας δεν είναι διατεθιμένοι να μας βοηθησουν, τότε μπορούμε να βρούμε τη μέση λύση με άλλο τρόπο, όπως να βλέπουμε τους φίλους μας για καφέ αντί για φαγητό, να ετοιμάζουμε τις δικές μας λιχουδιές και αγαπημένα γεύματα ενώ οι φίλοι ή ο/η σύντροφος καταναλώνουν τα δικά τους. Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, όμως μπορεί να βρεθεί η χρυσή τομή, και αυτό δεν επηρεάζει αρνητικά τους γύρω μας, ενώ μας βοηθά να πετύχουμε το στόχο μας και να νιώσουμε καλύτερα μακροπρόθεσμα! Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε την επιλογή να καταναλώσουμε και να απολαύσουμε το τρόφιμο/λιχουδιά που καταναλώνουν οι γύρω μας, όταν αυτό θέλουμε πραγματικά!
Θέλετε να ελέγξετε το σωματικό σας βάρος, χωρίς στερήσεις και αυστηρούς κανόνες; Κλείστε το ραντεβού σας εδώ!
Η επίτευξη του στόχου μας είναι μεν δική μας υπόθεση και δέσμευση, όμως δεν παύει η στήριξη να έχει βοηθητικό ρόλο στην ψυχολογία και στην καθημερινότητά μας. Ως διαιτώμενοι έχουμε τη δυνατότητα να ζητήσουμε από τους οικείους μας τη στήριξη που χρειαζόμαστε, και ως σύμαχοι των αγαπημένων μας συντρόφων και φίλων οφείλουμε να στηρίξουμε τους στόχους τους, εφόσον μπορούμε, ή τουλάχιστον να αποφύγουμε να γίνουμε σαμποτέρ.
Ευχαριστώ πολύ την Ιωάννα Γρηγοράκη, Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπεύτρια για την πολύτιμη βοήθειά της στη συγγραφή του παρόντος άρθρου.
Πηγές
Karfopoulou E, Anastasiou CA, Avgeraki E, Kosmidis MH, Yannakoulia M. The role of social support in weight loss maintenance: results from the MedWeight study. J Behav Med. 2016 Jun;39(3):511-8. doi: 10.1007/s10865-016-9717-y.
Wang ML, Pbert L, Lemon SC. Influence of family, friend and coworker social support and social undermining on weight gain prevention among adults. Obesity (Silver Spring). 2014 Sep;22(9):1973-80. doi: 10.1002/oby.20814.
Η ψυχολογία της δίαιτας, Judith Beck
Cookies με βρώμη και φυστικοβούτυρο
Πανεύκολα cookies με βρώμη και φυστικοβούτυρο έτοιμα σε 30 λεπτά!
Αυτά τα μπισκότα συναγωνίζονται τα μπισκότα του εμπορίου! Είναι φτιαγμένα με βρώμη, που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, και ειδικά τις β-γλυκάνες που βοηθούν στη ρύθμιση της χοληστερόλης, καθώς και φυστικοβούτυρο που είναι πηγή καλών λιπαρών.
Επίσης, θα παρατηρήστε ότι η συνταγή περιέχει ζάχαρη & στέβια. Η μείωση της πρόσληψης ζάχαρης (δηλαδή ελευθέρων σακχάρων, όπως ζάχαρη, μέλι, σιρόπι αγαύης, ζάχαρη καρύδας κ.α.) αποτελεί πυλώνα βελτίωσης της ποιότητας της διατροφής. Ένας τρόπος να μειώσουμε την πρόσθετη ζάχαρη στις συνταγές μας είναι να αντικαταστήσουμε ένα μέρος της με γλυκαντικό (πχ. στέβια).
Τι θα χρειαστείτε για 12-13 μπισκότα
-70 γρ βρώμη (25 γρ ολόκληρη & 45 γρ αλεσμένη ως αλεύρι)
-1/4 κ.γ. αλάτι
-1/2 κ.γ. baking powder
-1/4 φλ. στέβια
-1/4 φλ. ζάχαρη
-130 γρ φυστικοβούτυρο
-1 βανιλινη
- 1 κ.σ. chia seeds
-1 μεγάλο αυγό
-50 γρ κομματάκια/σταγόνες σοκολάτας
Εκτέλεση
- Προθερμάνετε το φούρνο στους 180 βαθμούς
- Αλεστε 45 γρ βρώμης σαν αλεύρι
- Σε ενα μπολ ανακατέψτε τη βρώμη, το αλάτι, το αλεύρι βρώμης, το baking powder, τα chia seeds τη στέβια, τη ζάχαρη και τη βανιλίνη
- Προσθέστε τα κομματάκια/σταγόνες σοκολάτας
- Προσθέστε το φυστικοβούτυρο (να είναι ρευστό) & το αυγό
- Αναμείξτε καλά το μείγμα
- Με ενα κουτάλι της σούπας χωρίστε το μίγμα σε 12-13 μποισκότα και βάλτε τα σε αντικολλητικό χαρτί
- Ψήστε για 10-12 λεπτά στους 180 βαθμούς
- Αφήστε τα να κρυώσουν καλά
- Καλή απόλαυση