Ο αντίκτυπος του body shaming στα παιδιά
Σε προηγούμενο κείμενο αναφέρθηκα στο body shaming, δηλαδή στο στιγματισμό της εικόνας του σώματος. Ο στιγματισμός αυτός δεν έχει αποδέκτες μόνο ενήλικες, αλλά και παιδιά και εφήβους. Ο στιγματισμός του σώματος, μάλιστα, δεν αφορά μόνο μεγαλύτερα παιδιά, αλλά παρατηρείται σε μικρά παιδιά ηλικίας 3 ετών, και δεν προέρχεαι μόνο από άλλα παιδιά, αλλά και από το οικογενειακό περιβάλλον, τους δασκάλους και τους επαγγελματίες υγείας, καθώς φυσικά και τα κοινωνικά δύκτια.
Ποιός ο αντίκτυπος του body shaming στα παιδιά;
Όπως και στους ενήλικες, έτσι και στα παιδιά ο σχολιασμός του σώματος δεν έχει θετική επίδραση στην ψυχική και σωματική υγεία, μειώνοντας την ποιότητα της ζωής τους. Μάλιστα, μια μελέτη [1] έδειξε ότι παιδιά και έφηβοι με πολύ υψηλό δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) είχαν χειρότερα επίπεδα ποιότητας ζωής, σε σχέση με παιδιά της ίδιας ηλικίας που είχαν καρκίνο! Μπορεί, λοιπόν, κανείς να φανταστεί πόσο επηρεάζεται η ψυχική υγεία των παιδιών που ακούν σχόλια για το σώμα τους, ακόμη και αν αυτά έχουν “καλό” σκοπό!
Στο σχολικό περιβάλλον, ο εκφοβισμός (bullying) έχει θύματα παιδιά με υψηλότερο ΔΜΣ, και ξεκινά από μικρή ηλικία. Μάλιστα, σε μια μελέτη με εφήβους που απευθύνθηκαν σε ειδικούς για απώλεια βάρους, παρατηρήθηκε ότι το 71% από αυτούς είχε πέσει θύμα εκφοβισμού για το βάρος τους τον τελευταίο χρόνο, ενώ πάνω από το 1/3 των εφήβων ανέφερε ότι ο εκφοβισμός διήρηκησε πάνω από 5 έτη! Ακόμη, η έρευνα δείχνει ότι εκπαιδευτικοί έχουν χαμηλότερες προσδοκίες από παιδιά με υψηλό βάρος, για την κοινωνική ζωή και την ακαδημαϊκή τους πορεία! Το φαινόμενο είναι αρκετά έντονο, ακόμη και από επαγγελματίες υγείας, και έτσι η American Academy of Pediatrics με οδηγίες που έχει δημσιεύσει συστήνει στους επαγγελματίες υγείας να μην έχουν προκαταλήψεις σχετικά με το σωματικό βάρος των παιδιών, αλλά αντιθέτως να λαμβάνουν υπόψιν την σύνθετη αιτιολογία της παχυσαρκίας.
Όπως έχει παρατηρηθεί και σε ενήλικες, ο στιγματισμός για το υπερβάλλον σωματικό βάρος επιδρά στην σωματική υγεία των παιδιών, οδηγώντας τα σε μη υγιεινές συμπεριφορές και αδηφαγικά επισόδεια, που προωθούν την αύξηση του σωματικού βάρους. Μάλιστα, ο σχολιασμός του σώματος σε κορίτσια έχει συσχετιστεί με 64-66% μεγαλύτερη πιθανότητα αύξησης του βάρους. Προοπτικές μελέτες επίσης έχουν αναδείξει συσχετίσεις μεταξύ πειραγμάτων για το βάρος σε μικρή ηλικία και διαταραγμένες διατροφικές συμεπριφορές και αυξημένο σωματικό βάρος όχι μόνο στην εφηβεία, αλλά και στην ενήλικο ζωή!
Ακόμη και όσον αφορά την άθληση, παιδιά που έχουν υποστεί σωματικό στιγματικό έχουν χαμηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, και μικρότερη αυτοπεποίθηση για να ασκηθούν. Παράλληλα, φαίνεται να αποφεύγουν και τις αθλητικές δραστηριότητες στο σχολείο, καθώς είναι κατά την ώρα της γυμανστικής δέχονται bullying!
Επιπλέον, όσον αφορά την ψυχική υγεία, μέσω του στιγματισμού αυξάνεται η πιθανότητα για κατάθλιψη, άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση και κακή εικόνα σώματος, καθώς και αυξημένη πιθανότητα για αυτοκτονικές τάσεις. Παιδιά ηλικίας 9-11 ετών πιστεύουν ότι θα έχουν περισσότερους φίλους αν χάσουν βάρος! Η κοινωνική απομόνωση και αρνητική επίδραση στην ακαδημαϊκή εξέλιξη (χαμηλότεροι βαθμοί, μειωμένη παρακολούθηση μαθημάτων λόγω bullying) επίσης έχουν παρατηρηθεί.
Επομένως, ο σχολιασμός του βάρους και του σώματος στα παιδιά έχει αρνητική επίδραση στην ψυχή και το σώμα, με μακροχρόνιες επιπτώσεις. Ας μην ξεχνάμε ότι ακόμη και στην οικογένεια, σχόλια που έχουν “καλό σκοπό” δεν θα βοηθήσουν. Υπάρχουν άλλοι τρόποι που μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά με αυξημένο βάρος, όπως με το να τα μάθουμε να αγαπούν και να σέβονται το σώμα τους, και ύστερα να τα ενημερωσουμε για τα οφέλη της υγιεινής διατροφής (όχι των διάφορων διαιτών) και της τακτικής άσκηση (όχι για απώλεια βάρους, αλλά για το πόσο ωραία νιώθουμε όταν ασκούμαστε).
Πηγή: Stigma Experienced by Children and Adolescents With Obesity
Πώς να καταναλώσω με σύνεση τα γλυκά των γιορτών;
Γιορτές και ποικιλία δελεαστικών γλυκών είναι έννοιες ταυτόσημες! Ένα πρότυπο υγιεινής διατροφής δεν απαγορεύει καμία ομάδα τροφίμων (εκτός κι αν συντρέχουν ιατρικοί λόγοι), και, συνεπώς, η με μέτρο κατανάλωση γλυκών, δυνητικά, είναι εφικτή ως μέρος μιας υγιεινής διατροφής.
Αν και πολλές φορές τα γλυκά ενοχοποιούνται για την αύξηση του σωματικού βάρους ή για χρόνια νοσήματα- συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων ή του σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ- στην πραγματικότητα, όταν καταναλώνονται συνετά, δεν επηρεάζεται αρνητικά η σωματική υγεία ή το βάρος μας.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν το παραπάνω, προκύπτει το εύλογο ερώτημα: πώς καταφέρνουμε να απολαύσουμε τα γιορτινά γλυκά, χωρίς όμως, να παραβούμε το επιτρεπτό μέτρο;
Τα συμπεριλαμβάνουμε στη διατροφή μας.
Όταν απαγορεύουμε στον εαυτό μας την απόλαυση γλυκών το μυαλό μας δεν μπορεί να «διαφύγει» αυτής της έλλειψης και προσκολλάται σε αυτή, με αποτέλεσμα, εν τέλει, να ενδίδουμε και να προσλαμβάνουμε μεγαλύτερη ποσότητα, ώστε να κορεστεί η μεγάλη μας επιθυμία για γλυκό. Αν, επομένως, δίνουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία για γλυκό «άνευ όρων» -όχι όμως «άνευ ορίων»- , η επιθυμία αυτή καταλαγιάζει σε σημαντικό βαθμό.
Κατ’ επέκταση, τα γλυκά μπορούν να αποτελέσουν μέρος της διατροφής μας, ακόμη κι αν επιθυμούμε να χάσουμε βάρος. Αυτό είναι εφικτό βάζοντας μικρότερες μερίδες στο γεύμα μας -συνοδευόμενο με μεγάλη σαλάτα- ή προγραμματίζοντας περισσότερη άσκηση (ακόμη κι αν πρόκειται για έναν περίπατο για χριστουγεννιάτικα ψώνια).
Θέλουμε πραγματικά να φάμε γλυκό;
Συχνά συγχέουμε το αίσθημα πείνας, που αποτελεί φυσιολογικό μηχανισμό του σώματος ειδοποιώντας ότι είναι ώρα για το επόμενο γεύμα/σνακ, με τη λιγούρα, την έντονη επιθυμία για γλυκό ή αλμυρό σνακ που διαρκεί για περίπου 10 λεπτά. Όταν πεινάμε, είναι σαφώς προτιμητέο να φάμε ένα θρεπτικό και χορταστικό γεύμα ή σνακ, ενώ, όταν αισθανόμαστε λιγούρα, μπορούμε να απασχοληθούμε με κάτι για λίγα λεπτά, όπως ένα τηλεφώνημα σε φίλο/η ή μια εργασία του σπιτιού, και το αίσθημα λιγούρας θα περάσει.
Άλλες φορές, πάλι, χρησιμοποιούμε τα γλυκά ως επιβράβευση, ως αγχολυτικό, ως τρόπο χαλάρωσης ή και ξεκούρασης. Το φαγητό, όμως, δεν μπορεί να επιλύσει, μαγικά, ενδεχόμενα προβλήματα που προκύπτουν. Είναι αναγκαίο να εστιάσουμε στο πρόβλημα που μας απασχολεί, να μετριάσουμε την έντασή του, παρά να προσπαθήσουμε να το βάλουμε, προσωρινά, στην άκρη. Επίσης, ως επιβράβευση μπορούμε να βρεθούμε με φίλους ή να αγοράσουμε ένα μικρό δωράκι στον εαυτό μας -που δεν τρώγεται-.
Επιλέγουμε το γλυκό που μας αρέσει πραγματικά.
Είναι βέλτιστο να είμαστε επιλεκτικοί με τα γλυκά που επιλέγουμε να καταναλώνουμε, εφόσον τα καταναλώνουμε για απόλαυση, κι όχι εξαιτίας της διατροφικής τους αξίας. Εάν μας προσφέρεται οποιοδήποτε γλυκό που –κατά περίπτωση- δεν μας ελκύει τόσο ή δεν θέλουμε να φάμε γλυκό εκείνη τη στιγμή, μπορούμε να αρνηθούμε ευγενικά, λέγοντας ότι θα κεραστούμε σε λίγο.
Προτιμάμε να καταναλώνουμε τα γλυκά με γεμάτο στομάχι.
Τα γλυκά δεν χορταίνουν ούτε προσφέρουν τα θρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη το σώμα μας. Σε περίπτωση που καταναλώσουμε γλυκό, ενώ πεινάμε ή αντί φαγητού, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να προσλάβουμε μεγαλύτερη ποσότητα γλυκού, ώστε να νιώσουμε κορεσμό. Γι’ αυτό το λόγο είναι απαραίτητο να θρέψουμε πρώτα στο σώμα μας με τα απαραίτητα θρετπικά συστατικά, ώστε να λειτουργεί σωστά, και μετά να απολαύσουμε το αγαπημένο μας γλυκό.
Τρώμε συνειδητά και απολαμβάνουμε πραγματικά το γλυκό μας.
Οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας μας οδηγούν στην ασυναίσθητη κατανάλωση τροφίμων. Πόσες φορές δεν έχουμε καταναλώσει ολόκληρη μερίδα φαγητού ή γλυκού, χωρίς να το αντιληφθούμε;
Όταν επιθυμούμε ένα γλυκό, ας πάρουμε μια μερίδα από αγαπημένο μας γλυκό, κι ας την απολαύσουμε τρώγοντας σε ένα ήρεμο περιβάλλον τρώγοντας μικρές μπουκιές και αργά, ούτως ώστε να απολαύσουμε τη γεύση, την υφή, τη θερμοκρασία αλλά και τα συστατικά του γλυκού. Γενικότερα τρώγοντας συνειδητά απολαμβάνουμε το γλυκό μας, οπότε και καταλαβαίνουμε ότι δεν θέλουμε και δεύτερη μερίδα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ικανοποιημένοι από τη μερίδα που φάγαμε μειώνουμε την πιθανότητα να βγούμε εκτός ορίων με τα γλυκά.
Τοποθετούμε τα γλυκά σε σημείο που δεν είναι ορατό και εύκολα προσβάσιμο.
Ένα ξένο ρητό λέει: “Out of sight, out of mind”, που σημαίνει: εκτός οπτικού πεδίου, εκτός μυαλού”.
Η κατανάλωση γλυκών -ειδικά την περίοδο των γιορτών- γίνεται λόγω συνήθειας ή λιγούρας, μιας που τα έχουμε σε προσβάσιμο σημείο, σχεδόν διάσπαρτα σε όλο το σπίτι. Η έρευνα καταδεικνύει ότι, όταν τοποθετούμε λιχουδιές σε ορατό σημείο, τότε αυξάνεται η πιθανότητα να τις καταναλώσουμε, και μάλιστα σε ποσότητα. Ενδείκνυται να τοποθετούμε τα γλυκά σε ντουλάπι που δεν ανοίγουμε συχνά, έτσι ώστε να μειώνουμε την πιθανότητα της υπερ-κατανάλωσής τους.
Μοιραζόμαστε τα γλυκά με φίλους και ανθρώπους που έχουν ανάγκη.
Η ύπαρξη ποικιλίας αλλά και ποσότητας γλυκών στο σπίτι συνιστά αναμφίβολα πειρασμό. Προτιμότερο είναι να κρατάμε μικρή ποσότητα στο σπίτι και τα υπόλοιπα να τα διαμοιράζουμε σε φίλους και συγγενείς ή σε άτομα που έχουν ανάγκη από μικρές πράξεις καλοσύνης. Ορφανοτροφεία, γηροκομεία και άλλα ιδρύματα είναι κάποια εξ αυτών που έχουν ανάγκη τέτοιων χειρονομιών.
Εν κατακλείδι, αν και εστιάζουμε στα εποχικά εδέσματα, οι γιορτές είναι ένα εφαλτήριο να περάσουμε ποιοτικότερο χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους μας. Ας απολαύσουμε τα αγαπημένα μας γλυκά, χωρίς να θέτουμε άσκοπους και ανέφικτους περιορισμούς, αλλά συνειδητά και, αφού πρώτιστα έχουμε καλύψει τις ανάγκες του σώματός μας σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 11-16 Δεκέμβρη 2017
1. Για να μην σας πληγώνει ποτέ η ζυγαριά να θυμάστε ότι:
-Ο αριθμός στη ζυγαριά είναι απλά ένας αριθμός! Δεν δείχνει ούτε την αξία μας, ουτε την εξυπνάδα μας, ούτε την προσωπικότητά μας!
- Το βάρος μας αυξομειώνεται μέρα με τη μέρα και μέσα στη μέρα. Δεν γίνεται σε 1 μέρα να χάσαμε ή να πήραμε 1 κιλό. Αν ζυγιζόμαστε κάθε μέρα και βλέπουμε αυτές φυσιολογικότατες αυξομειώσεις, θα τρελαθούμε!
- Ακόμη και όταν θέλουμε να χάσουμε βάρος ή βρισκόμαστε σε πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους η ζυγαριά δεν μας λέει όλη την αλήθεια! Μας δείχνει μαζί και τη λιπώδη και την άλιπη μάζα! Γι' αυτό κάνουμε λιπομέτρηση! Η ανάλυση σύστασης σώματος, μας δίνει πολλές περισσότερες πληροφορίες, τις οποίες μπορούμε να μετρήσουμε και να αξιολογήσουμε σε βάθος χρόνου. Η λιπομέτρηση θα μας δείξει αν χάσαμε λίπος, που είναι το "κομμάτι" που βάρους μας που θέλουμε να χάσουμε!
- Αν παρά τις προσπάθειές σας για απώλεια βάρους ο αριθμός στη ζυγαριά κατεβαίνει αργά, ή καθόλου μην απελπίζεστε! Μπορεί να χάνετε λίπος και να βάζετε μυική μάζα, και αυτή την σημαντική αλλαγή η ζυγαριά δεν μπορεί να τη δείξει (τα ρούχα σας μπορεί να είναι καλύτερος δείκτης απώλειας λίπους από τη ζυγαριά!!!)
Και μην ξεχνάτε ότι καθένας μας χάνει βάρος με διαφορετικό ρυθμό, ενώ ο υγιής ρυθμός απώλειας βάρους είναι 0,5-1 κιλό την εβδομάδα!
2. Οι γιορτές πλησιάζουν σιγά σιγά, μαζι με τα γιορτινά εδέσματα και καλέσματα! Πώς θα αποφύγουμε την υπερφαγία και την πρόσληψη βάρους στις γιορτές, απολαμβάνοντας όμως το φαγητό και τα γλυκά;
3. Ο διαβήτης τύπου 2 ή ο διαβήτης των ενηλίκων δεν απαντάται πλέον μόνο σε ενήλικες.
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι έφηβοι, εμφανίζουν αυτόν τον τύπο διαβήτη. Αν και ακόμη η εμφάνιση της νόσου σε αυτή την ηλικία θεωρείται σπάνια, το γεγονός της αύξησης στις διαγνώσεις προκαλεί έκπληξη και ανησυχία στους επαγγελματίες υγείας.
4. Μια πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση: Τα ποτήρια του κρασιού είναι 7 φορές μεγαλύτερα σήμερα σε σχέση με το 1700!
Μάλιστα, τα ποτήρια ήταν 66ml το 1700, ενώ τη δεκατία 2000-2010 ήταν 417ml, και τώρα (2016-2017) είναι ακόμη μεγαλύτερα στα 449ml!!!
Clinical Value of Nutritional Status in Cancer: What is its Impact and how it Affects Disease Progression and Prognosis?
Clinical Value of Nutritional Status in Cancer: What is its Impact and how it Affects Disease Progression and Prognosis?
Maria Mantzorou, Antonios Koutelidakis, Stamatios Theocharis & Constantinos Giaginis
Pages 1-26 | Received 27 Dec 2016, Accepted 06 Jul 2017, Published online: 30 Oct 2017
Introduction: Malnutrition is a usual finding in cancer patients, which may affect the progress of their disease and survival. Several nutritional screening tools have currently been applied to evaluate the nutritional status of cancer patients, with conflicting efficiency though.
Aim: This study aims to critically summarize and evaluate the existing clinical data so far regarding the potential prognostic role of nutritional status, as assessed by different nutritional screening tools and related biochemical indices in cancer patients.
Materials/Methods: PubMed database was comprehensively searched by the use of various relative keywords in order to identify clinical trials investigating the prognostic role of nutritional status in cancer patients.
Results: Prognostic Nutritional Index (PNI) seems to be a significant, independent prognostic factor for patients’ survival in most cancer types. Pre-operative serum albumin was also correlated with worse outcomes and was identified as an independent prognostic factor in several cancer types. Body mass index (BMI) was also well-studied, however, with contradictory impact among the different cancer types. Although lower BMI was identified as an independent prognostic factor of shorter patients’ survival in some cancer types, in others it did not exert any impact on patients’ survival.
Conclusions: This study supports evidence that nutritional status exerts significant prognostic impact in disease progression and survival of cancer patients. Further, good-quality, well-designed, prospective studies are recommended in order to draw firm conclusions on the prognostic role of specific nutritional status tools, and related biochemical indices, especially in liver, breast and prostate cancer, as well as hematological malignancies.
You can find the article here.