Υπερβάλλον σωματικό βάρος στην παιδική ηλικία
Τα ποσοστά της παχυσαρκίας έχουν διπλασιαστεί στα παιδιά και τετραπλασιαστεί στους εφήβους τα τελευταία 30 χρόνια, γεγονός που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα δημόσιας υγείας.
Σύμφωνα με τον οργανισμό OECD (Organization for Economic Co-operation and Development) τα Ελληνόπουλα κατέχουν την πρωτιά στο υπερβάρο και την παχυσαρκία στον κόσμο, με το 44% των αγοριών και το 39% των κοριτσιών να κατατάσσονται στο υπέρβαρο ή την παχυσαρκία.
Τα παιδιά με υπερβάλλον σωματικό βάρος βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για πληθώρα ασθενειών βραχυπρόθεσμα, αλλά και μακροπρόθεσμα.
Οι παχύσαρκοι νέοι είναι πιθανότερο να εμφανίζουν παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, προ-διαβήτη, προβλήματα στα οστά και τις αρθρώσεις, υπνική άπνοια, καθώς και κοινωνικά και ψυχολογικά προβλήματα.
Ως ενήλικες έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι παχύσαρκοι, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες για προβλήματα υγείας, όπως καρδιαγγειακά, διαβήτη τύπου 2, διάφορους τύπους καρκίνου και οστεοαρθρίτιδα.
Το περιβάλλον που ευνοεί έναν υγιεινό τρόπο ζωής είναι το κλειδί στην αποφυγή και την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.
Ανάμεσα στους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση παιδικής παχυσαρκίας συγκαταλέγονται η συχνή κατανάλωση fast-food, τα ροφήματα με πρόσθετη ζάχαρη, η παράλειψη πρωινού, οι καθιστικές δραστηριότητες και το θετικό ισοζύγιο ενέργειας, καθώς και η διατροφή της μητέρας κατά την κύηση.
Τα προϊόντα των fast-food είναι ενεργειακά πυκνά, πλούσια σε αλάτι και λίπος, καθώς και ζάχαρη. Μάλιστα, όσον αφορά τα αναψυκτικά και τα φρουτοποτά, ένα κουτάκι μπορεί να περιέχει από 2 έως 16 κουταλάκια του γλυκού πρόσθετη ζάχαρη, ενώ η έρευνα έχει δείξει ότι τα παιδιά που τα καταναλώνουν έχουν ελλιπή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.
Η παράλειψη του πρωινού χρησιμοποιείται από εφήβους ως τρόπος αδυνατίσματος. Αντιθέτως, εκτός του ότι οδηγεί σε υπερκατανάλωση μέσα στη μέρα, έχει βρεθεί ότι τα παιδιά που δεν τρώνε πρωινό έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνουν υπέρβαρα.
Χαμηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας σχετίζονται με ανισορροπία του ενεργειακού ισοζυγίου και ανάπτυξη υπερβάλλοντος λιπώδους ιστού. Μάλιστα, καθιστικές δραστηριότητες, όπως η παρακολούθηση τηλεόρασης και η χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών κάτω από 2 ώρες ημερησίως σχετίζεται με μειωμένη πιθανότητα να είναι ένα παιδί υπέρβαρο.
Επιπλέον, η παρακολούθηση τηλεόρασης συνοδεύεται από κατανάλωση λιγότερο υγιεινού φαγητού, ενώ οι διαφημίσεις επηρεάζουν τις διατροφικές επιλογές.
Η ενεργειακή δαπάνη είναι σημαντική, όχι μόνο στην ανάπτυξη, αλλά και στην προστασία από την παχυσαρκία. Για τα παιδιά συστήνεται 60 λεπτά μέτριας με υψηλής έντασης άσκηση, η οποία είναι κατάλληλη για εκείνα, είναι ευχάριστη και αποτελείται από πληθώρα δραστηριοτήτων.
Τέλος, προγεννητικοί παράγοντες επηρεάζουν τις πιθανότητες για υπέρβαρο και παχυσαρκία. Ο διαβήτης κύησης, το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το χαμηλό βάρος γέννησης και η μετέπειτα απότομη ανάπτυξη, καθώς και η απουσία ή η μικρή χρονική διάρκεια θηλασμού αποτελούν παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση παιδικής παχυσαρκίας.
Το υπερβάλλον σωματικό βάρος επηρεάζεται από τα γονίδια και το περιβάλλον. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι αν κάποιος έχει γονίδια που συνδέονται με την παχυσαρκία θα είναι παχύσαρκος!
Ζώντας σε ένα παχυσαρκιογόνο περιβάλλον, είναι απαραίτητη η έγκαιρη παρέμβαση με στόχο ένα υγιές σωματικό βάρος και τακτική σωματική άσκηση, ενώ η συμβολή της εγκυμοσύνης δεν πρέπει να παραγκωνίζεται.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 6-17 Αυγούστου 2018
1. Τις προάλλες μου ανέφεραν το μύθο του ότι η ζάχαρη θρέφει τα καρκινικά κύτταρα, επομένως οι ασθενείς με καρκίνο θα πρέπει να αποφέυγουν τη ζάχαρη και τα γλυκά.
Ισχύει κάτι τέτοιο;
Κατά καιρούς ακούμε για διάφορους μύθους σχετικά με τη διατροφή και την υγεία, οι οποίοι δυστυχώς αναπαράγονται και από επαγγελματίες υγείας!!!
Η ζάχαρη δεν ταΐζει τα καρκινικά κύτταρα, ενώ δεν σημαίνει ότι αν σταματήσει ένας ασθενής να τρώει ζάχαρη/σάκαχαρα, που είναι πρακτικά αδύνατον, θα γιατρευτεί!!!!
Οι πεποιθήσεις αυτές πέρα από το γεγονός ότι είναι δυνητικά επικίνδυνες, δεν συνάδουν ούτε με τη φυσιολογία του σώματος (όλοι οι υδατάνθρακες μετατρέπονται σε γλυκόζη στο σώμα μας!!), ούτε με την παθοφυσιολογία της νόσου!
Όπως όλα τα κύτταρα του σώματός μας, έτσι και τα καρκινικά κύτταρα (τα οποία πάλι είναι κύτταρα του σώματός μας που αναπτύσσονται ταχέως, παρεκλείνοντας από τις φυσιολογικές κυτταρικές λειτουργίες και τον κυτταρικό έλεγχο) χρειάζονται ενέργεια για να αναπτυχθούν, υπό μορφή γλυκόζης. Έτσι, αναπόφευκτα χρησιμοποιούν ενέργεια, όπως όλα τα κύτταρα, ενώ έχουν αυξημένες ανάγκες ενέργειας.
Δεν σημαίνει ότι αν σταματήσουμε να τρώμε ζάχαρη ή οποιαδήποτε πηγή υδατανθράκων θα σταματήσει η εξέλιξη της νόσου. Άλλωστε, οι υδατάνθρακες είναι απαραίτητοι και το κύριο καύσιμο του οργανισμού και το μοναδικό καύσιμο του εγκεφάλου μας! Αντιθέτως, όταν έχουμε ασθενείς με καρκίνο κύριο μέλημά μας είναι η επίτευξη ή /και διατήρηση μιας καλής κατάστασης θρέψης!
Διαβάστε περισσότερους μύθους εδώ.
2. Το νέο μας επιστημονικό άρθρο με τίτλο "Wine: An Aspiring Agent in Promoting Longevity and Preventing Chronic Diseases" μόλις δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Diseases!
Είναι ελεύθερο να το διαβάσετε εδώ.
3. Τι να επιλέξουμε ως υγιεινά, αλλά ελαφριά σνακ;
4. Οι διατροφικές διαταραχές αποτελούν σοβαρές νόσους, των οποίων η αναγνώριση και αντιμετώπιση από μια διεπιστημονική ομάδα (ιατρός, ψυχολόγος, διαιτολόγος) είναι απαραίτητη!
Η εμμονή με το φαγητό, την εικόνα του σώματος και του σωματικού βάρους υποδεικνύουν διατροφική διαταραχή.
Πέρα από τις αναγνωρισμένες διατροφικές διαταραχές, δηλαδή τη νευρογενή ανορεξία, νευρογενή βουλιμία και αδηφαγική διαταραχή, υπάρχουν και άλλες άτυπες μορφές.
Οι διατροφικές διαταραχές εμφανίζονται συνήθως στην εφηβική ηλικία, αλλά παρατηρούνται και στην παιδική ηλικία και σε ενηλίκους. Αν και είναι πιο συχνά απαντώμενες σε γυναίκες, και οι άνδρες μπορεί να πάσχουν από διατροφικές διαταραχές!
Γενετικοί, βιολογικοί, συμπεριφοριστικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στον κίνδυνο εμφάνισης των διατροφικών διαταραχών.
Ο εξειδικευμένος διαιτολόγος-διατροφολόγος είναι αναπόσπαστο κομμάτι της αντιμετώπισης των διατροφικών διαταραχών!
Εγώ έχω εκπαιδευτεί στο Κέντρο Εκπαίδευσης & Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών, σε συνεργασία με το Βρετανικό National Center for Eating Disorders, και μου έχει απονεμηθεί ο τίτλος Master Practitioner in Eating Disorders and Obesity.
5. Η "ευεξία" (wellness) πωλείται πλέον παντού. Είτε μέσω της γυμναστικής, είτε τροφίμων, είτε άλλων προϊόντων και σκευασμάτων.
Την θέληση για επίτευξη της ευεξίας εκμεταλλεύονται αρκετοί, ενώ τα τελευταία χρόνια βλέπουμε τη βιομηχανία της ευεξίας να την προωθεί ως πανάκεια για σοβαρές ασθένειες, με ισχυρισμούς που όχι μόνο δεν μπορούν να υποστηριχθούν από την (ιατρική) επιστήμη, αλλα πολλές φορές ούτε από τη λογική!
Μια πρόσφατη μελέτη* έδειξε ότι άτομα που ακολουθούν ομοιοπαθητική, βοτανοθεραπείες και άλλες εναλλακτικές μορφές θεραπείας ως μέρος της αντικαρκινικής τους θεραπείας, βρίσκονται σε διπλάσιο κίνδυνο να πεθάνουν από τη νόσο, σε σχέση με εκείνους που ακολουθούν μόνο τη συμβατική θεραπεία!
Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά παραδείγματα ατόμων, που παραπλανήθηκαν και που έχασαν τη ζωή τους από απατεώνες και ψευδο-επιστήμονες που παρίσταναν τους ιατρούς και θεραπευτές, υπόσχοντας σίγουρη θεραπεία.
Άλλα παραδείγματα εκμετάλλευσης που κοινού αποτελούν:
- κινδυνολογίες περί επικίνδυνων τροφίμων ή ομάδων και συστατικών τροφίμων που δεν ενέχουν κανέναν κίνδυνο για τον γενικό πληθυσμό, ή πρέπει να αποφεύγονται από μικρό αριθμό ατόμων για ιατρικούς λόγους (πχ. γλουτένη).
- επικίνδυνες πρακτικές ("θεραπεία" με τσίμπιματα μελισσών)
- άχρηστες, αλλά δυνητικά επικίνδυνες πρακτικές (αποτοξίνωση, κατανάλωση πυρήνων βερύκοκου κ.α.)
Όπως αναφέρει και η Dr Gunter "In its current form, wellness isn’t filling in the gaps left by medicine. It’s exploiting them." Δηλαδή, η ευεξία στην τωρινή της μορφή δεν συμπληρώνει τα κενά της ιατρικής, αλλά τα εκμεταλλεύεται!!
6. Επισκεφτείτε το ανανεωμένο μου προφίλ στο www.aegeandoctors.gr όπου θα ενημερωθείτε για:
- το βιογραφικό μου
- τις υπηρεσίες του διαιτολογικού γραφείου
- τα άρθρα μου πάνω στη διατροφή
7. Τι να κάνω όταν πρέπει να βελτιώσω τις διατροφικές μου συνήθειες ή να ελέγξω το βάρος μου και δεν μπορώ να μπω σε δίαιτα;
8. Η Stacey όπως και πολλοί άλλοι χάνουν αρκετά χρήματα πιστεύοντας ότι διάφορα προϊόντα (σκευάσματα "αποτοξίνωσης", κρέμες, συμπληρώματα κ.α.) θα τους βοηθήσουν να χάσουν βάρος ή να αποκτήσουν υγεία και ευεξία!
Παρά τις υποσχέσεις και τις έξυπνες διαφημιστικές καμπάνιες μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, ενώ υπάρχει κίνδυνος και για την υγεία από διάφορα σκευάσματα, προϊόντα και δίαιτες-αστραπή!
Διαβάστε περισσότερα στο Fitness Reloaded.
Τραχανότο με μανιτάρια
Τραχανότο με μανιτάρια: μια διαφορετική συνταγή με τρχανό!
Ενώ συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε τον τρχανό για σούπα ο γλυκός τραχανός μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλες συνταγές, αντικαθιστώνας το ρύζι και τη μανέστρα. Έτσι, επιλέγουμε τοπικά προϊόντα και δίνουμε μια νέα υφή και γέυση στο πιάτο μας!
Τι θα χρειαστείτε:
- 120 γρ. τραχανό γλυκό σταρένιο
- Ελαιόλαδο
- Φρέσκο κρεμμύδι
- 250 γρ. φρέσκα μανιτάρια
- 200 ml νερό
- 1 ζωμό λαχανικών
- 20 ml λευκό κρασί
- 30 γρ. παρμεζάνα
- Αλάτι – πιπέρι
Εκτέλεση:
1. Ψιλοκόβουμε το φρέσκο κρεμμύδι. Σε ένα γουόκ/ τηγάνι ρίχνουμε λίγο ελαιόλαδο και σοτάρουμε το κρεμμύδι.
2. Κόβουμε τα μανιτάρια και τα προσθέτουμε με τον τραχανό στο γουόκ/τηγάνι να σοταριστούν για λίγο.
3. Ανακατέυουμε το νερό με το ζωμό λαχανικών και αφού σβήσουμε τον τραχανά με λευκό κρασί, βάζουμε σταδιακά το ζωμό ανακατεύοντας καλά.
4. Προσθέτουμε την παρμεζάνα για να δέσει το φαγητό.
5. Σερβίρουμε σκέτο ή προσθέτουμε από πάνω το κατίκι Δομοκού ή γιαούρτι.
Χριστουγεννιάτικο baked oatmeal με πορτοκάλι
Χριστουγεννιάτικο baked oatmeal με πορτοκάλι
Άλλη μια εκδοχή του baked oatmeal, που θυμίζει Χριστουγεννιάτικο κέικ, καθώς περιέχει χυμό πορτοκαλιού, ξύσμα πορτοκαλιού και cranberries!
Είναι ιδανικό για όσους θέλουν ένα γλυκό αλλά θρεπτικό πρωινό!
Για 5-6 μερίδες θα χρειαστείτε:
- 2 φλ. νιφάδες βρώμης
- 1 φλ. φυτικό ρόφημα ή γάλα 1,5%
- 1 φλ. χυμό πορτοκάλι
- 1 κ.γ. baking powder
- 1 κ.γ. κανέλα
- Ξύσμα από ένα πορτοκάλι
- 2 αυγά ή 2 κ.γ. psyllium
- 2 κ.σ. μέλι ή σιρόπι της επιλογής σας
- 1/2 φλ. cranberries
Εκτέλεση:
1. Αναμείξτε όλα τα υλικά μαζί σε ένα μπολ
2. Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο για 30 λεπτά στους 180 βαθμούς Κελσίου
Καλή απόλαυση!