Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 9-13 Οκτώβρη 2017
1. Το αυξημένο σωματικό βάρος στα παιδιά αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα δημόσιας υγείας ανά τον κόσμο. Τα παιδιά που εμφανίζουν αυξημένο σωματικό βάρος έχουν περισσότερες πιθανότητες να συνεχίσουν να έχουν υπερβάλλον σωματικό βάρος ως έφηβοι και ως ενήλικες. Το υπέρβαρο και η παχυσαρκία έχουν αντίκτυπο στην ψυχική και σωματική υγεία των ατόμων, καθώς και η ποιότητα της ζωής μπορεί να υποβαθμιστεί ήδη από την παιδική ηλικία. Επομένως, κρίνεται αναγκαία η αντιμετώπιση του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας στα παιδιά.
Πώς μπορεί η οικογένεια να βοηθήσει το υπέρβαρο παιδί; Διαβάστε το Μέρος Α και το Μέρος Β.
2. Η Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας ήταν στις 11 Οκτώβρη! Ανησυχητικά είναι τα δεδομένα για την Ελλάδα, αλλά και τον κόσμο!
Εάν η παρούσα τάση συνεχιστεί περίπου 2.420.000 ενήλικες (28% του συνόλου των ενηλίκων) στην Ελλάδα θα είναι παχύσαρκοι μέχρι το 2025.
- Οι ασθένειες που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως οι καρδιοπάθειες, ο σακχαρώδης διαβήτης, η ηπατική νόσος, η κατάθλιψη και πολλοί τύποι καρκίνου, μέχρι το 2025 θα φτάσουν να κοστίζουν στην Ελλάδα περίπου 2 δισεκατομμύρια € ετησίως.
- Αντιθέτως, η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και η μείωσή της κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες στην Ελλάδα, από το 28% στο 23%, θα κοστίσει μόνο 814 εκατομμύρια €.
- Οι κυβερνήσεις παροτρύνονται να δώσουν προτεραιότητα στις επενδύσεις για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας επενδύοντας τώρα σε υπηρεσίες θεραπείας της παχυσαρκίας, στην έγκαιρη παρέμβαση και την πρόληψη.
3. Οι ψευδείς ισχυρισμοί γύρω από τη θεραπεία ασθενειών είναι άκρως επικίνδυνη. Δεν είναι λίγοι bloggers, ψευδοεπιστήμονες και ιστοσελίδες που ισχυρίζονται ότι έχουν γιατρέψει σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή ασθένειες, μέσω διατροφής.
Οι ισχυρισμοί αυτοί φυσικά δεν ισχύουν, αλλά πολλοί ασθενείς εξαπατώνται, παρασύρρονται και ελπίζουν οτι θα θεραπευτούν ακολουθώντας τη διατροφή ή παίρνοντας τα σκευάσματα που προωθούν οι "θεραπευμένοι".
Η Αυστραλή Belle Gibson κέρδισε εκατοντάδες χιλιάδες δολλάρια μέσω του blog της, της εφαρμογής και του βιβλίου της, ισχυριζόμενη ότι νίκησε τον καρκίνο στον εγκέφαλο μέσω "εναλλακτικής" ιατρικής και αλλαγών στη διατροφή της. Αφού ανακαλύφθηκε το ψέμα της το δικαστήριο αποφάσισε να της δώσει πρόστιμο 410.000 Αυστραλιανών δολλαρίων.
Βέβαια, το κακό έχει ήδη γίνει, καθώς ενδέχεται ακόλουθοί της να έχουν ακολουθήσει τις συμβουλές της και να έχουν χάσει τη ζωή τους, όπως έχει γίνει και με άλλους bloggers και ψευδο-επιστήμονες που εξαπάτησαν ασθενείς.
4. Πώς θα βάλουμε τη βρώμη στη διατροφή μας;
Αρχικά γιατί να τη βάλουμε στη διατροφή μας;
1. Η σκέτη βρώμη είναι από τα πολύ λίγα δημητριακά στα οποία δεν προστίθεται ζάχαρη!
2. Περιέχει αρκετές φυτικές ίνες (11γρ/ 100 γρ βρώμη), εκ των οποίων οι β-γλυκάνες βοηθούν στη μείωση της χοληστερόλης!
3. 70 γρ βρώμης την ημέρα (τα 40 γρ είναι η 1 μερίδα) βοηθούν στη μείωση της χοληστερόλης, όπως οι στατίνες!
4. Λόγω των φυτικών ινών βοηθά στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, και στον κορεσμό!
5. Είναι φθηνή, χορταστική, τη βρίσκουμε εύκολα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πολλούς τρόπους!
Πώς μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε;
1. Χυλός βρώμης. Οι συνδυασμοί είναι αμέτρητοι! Δείτε κάποιες ιδέες εδώ
2. Στα μπιφτέκια, αντί για ψωμί ή φρυγανιά. Κάνει τα μπιφτέκια πολύ πιο αφράτα!
3. Στην ομελέτα, αντί για αλεύρι!
4. Μπορούμε να φτιάξουμε σπιτικό ψωμί από βρώμη!
5. Μπορούμε να φτιάξουμε κέικ με βρώμη! Το αγαπημένο μου είναι το κέικ μπανάνας!
6. Τα pancakes και τα μπισκότα μπορούν να γίνουν πιο χορταστικά και πιο υγιεινά με βρώμη!
7. Μπορούμε να φτιάξουμε σπιτικές μπάρες δημητριακών με βρώμη!
5. Δεν έχετε χρόνο να γυμναστείτε; Γιατί δεν ακολουθείτε το online πρόγραμμα της Μαρίας Μπριλάκη από το Fitness Reloaded;
16 λεπτά, 3 φορές την εβδομάδα, για 8 εβδομάδες!
Πλήρη σε λιπαρά γαλακτοκομικά: φίλοι ή εχθροί για την υγεία μας;
H μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών είναι από τα χαρακτηριστικά της Μεσογειακής Δίαιτας. Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες εταιρείες τροφίμων δημιουργούν τυριά και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά, τα οποία παλαιότερα όχι μόνο ήταν δύσκολο να βρούμε, αλλά λόγω χαμηλότερης περιεκτικότητας σε λιπαρά, τα προϊόντα αυτά δεν υπερτερούσαν σε γεύση, κάτι που σήμερα έχει βελτιωθεί αρκετά.
Έως τώρα υπήρχε ένα βιβλιογραφικό κενό όσον αφορά την επίδραση των ολόπαχων γαλακτοκομικών προϊόντων, που περιέχουν κυρίως κορεσμένα λιπαρά, στον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, της πρώτης αιτίας θανάτου στη χώρα μας, αλλά και στον κόσμο. Έτσι, το Πανεπιστήμιο του Harvard, διεξήγαγε μια μελέτη για εξακριβώσει αν τα λιπαρά από τα γαλακτοκομικά προϊόντα, αυξάνουν τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά. Τα αποτελέσματα της μελέτης, με χιλιάδες συμμετέχοντες από τρεις μεγάλες μελέτες, έδειξαν ότι η κατανάλωση ολόπαχων γαλακτοκομικών προϊόντων δεν αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά! Βέβαια, ούτε τον μειώνει!
Το κλειδί στην κατανόηση της επίδρασης των λιπαρών από τα γαλακτοκομικά, βρίσκεται στις υποκαταστάσεις των θερμίδων που προέρχονται από τα λιπαρά αυτά, με τις ίδιες θερμίδες από άλλα λιπαρά και προϊόντα.
Έτσι, φάνηκε πως η αντικατάσταση των λιπαρών από τα γαλακτοκομικά προϊόντα με πολυακόρεστα λιπαρά ή φυτικά έλαια, μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών κατά 24% και 10%, αντίστοιχα! Επιπλέον, αν αντικαταστήσουμε τις ίδιες θερμίδες από τα λιπαρά των γαλακτοκομικών με υδατάνθρακες από προϊόντα ολικής άλεσης, τότε ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά μειώνεται κατά 28%! Αντίθετα, η αντικατάσταση των λιπαρών των γαλακτοκομικών με άλλα κορεσμένα λιπαρά, όπως αυτά του κόκκινου κρέατος, αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών κατά 6%.
Δηλαδή είναι προτιμότερη η κατανάλωση ακόρεστων λιπαρών, για παράδειγμα από το ψάρι, τους ανάλατους, άψητους ξηρούς καρπούς ή το ελαιόλαδο και προϊόντων ολικής άλεσης, σε σχέση με την κατανάλωση ίδιων θερμίδων από λιπαρά γαλακτοκομικών προϊόντων. Όμως, είναι καλύτερο να καταναλώσουμε ολόπαχα γαλακτοκομικά, απ’ ό,τι το λίπος από το κόκκινο κρέας.
Τα αποτελέσματα αυτής της πολύ σημαντικής έρευνας δείχνουν ότι δεν επιβαρύνεται η υγεία μας εάν καταναλώνουμε ολόπαχα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα πλαίσια μιας υγιεινής ισορροπημένης διατροφής, πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης και όσπρια, όπως της Μεσογειακής Δίαιτας. Έτσι, δεν παραγκωνίζουμε τις πηγές «καλών» λιπαρών και τα προϊόντα ολικής άλεσης για τα κορεσμένα λιπαρά. Στην πράξη, μπορούμε να επιλέξουμε ολόπαχο γιαούρτι με ξηρούς καρπούς και δημητριακά ολικής άλεσης ή βρώμη, αντί για ολόπαχο τυρί σε πίτσα και σφολιατοειδή ή ολόπαχη κρέμα γάλακτος στο φαγητό!
Eatwell guide: ο νέος οδηγός διατροφής από το Ην. Βασίλειο
Από τις 17 Μαρτίου έχουμε τον Eatwell Guide, το νέο οδηγό υγιεινής διατροφής του Ην. Βασιλείου που με απλό τρόπο μας κατατοπίζει στο πώς πρέπει να είναι σε σύνολο η διατροφή μας.
Σύμφωνα με αυτόν:
Το 39% της ενέργειας προέρχεται από φρούτα και λαχανικά. Είναι καλό να καταναλώνουμε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα!
Το 37% της ενέργειας από πηγές αμύλου, εστιάζοντας σε προιόντα ολικής άλεσης που μας βοηθούν στην επίτευξη της συνιστώμενης ποσότητας φυτικών ινών που πρέπει να καταναλώνουμε. Είναι καλό να επιλέγουμε προιόντα χαμηλά σε ζάχαρη, λίπος και αλάτι.
Το 1% της ενέργειας προέχεται από λίπη και έλαια. Είναι καλό να επιλέγουμε πηγές ακόρεστων λιπαρών οξέων. Το ελαιόλαδο είναι εξαιρετική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών.
Το 8% της ενέργειας από γαλακτοκομικά προιόντα χαμηλά σε λιπαρά και υποκατάστατά τους ( πχ. γάλα σόγιας ή αμυγδάλου).
Το 12% της ενέργειας από πηγές προτείνης, όπως φασόλια, όσπρια, αυγά, ψάρια, πουλερικά και κρέας. Είναι ευεργετικό να καταναλώνουμε κυρίως φασόλια και όσπρια, σπάνια κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας και 2 μερίδες ψαριού την εβδομάδα, μια εκ των οποίων λιπαρό ψάρι. Συστίνεται τα ψάρια να είναι αλιευμένα από βιώσιμες πηγές!!!
Το 3% της ενέργειας από τρόφιμα πλούσια σε λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη, τα οποία καταναλώνουμε σπάνια. Παρατηρείστε ότι τα τρόφιμα αυτά βρίσκονται εκτός του δίσκου!
Μην ξεχνάτε να πίνετε 6-8 ποτήρια υγρων την ημέρα (νερό, τσάι, καφέ, γάλα χαμηλό σε λιπαρά, ροφήματα χωρίς ζάχαρη, μέχρι 150 ml χυμούς)
Να διαβάζετε τις ετικέτες τροφίμων, οι οποίες δεν επιτρέπεται να μας παραπλανήσουν σχετικά με τα συστατικά και την σύσταση των τροφίμων!
Adherence to Mediterranean Diet and Nutritional Status in Women with Breast Cancer: What Is Their Impact on Disease Progression and Recurrence-Free Patients’ Survival?
Mantzorou M, Tolia M, Poultsidi A, Vasios GK, Papandreou D, Theocharis S, Kavantzas N, Troumbis AY, Giaginis C. Adherence to Mediterranean Diet and Nutritional Status in Women with Breast Cancer: What Is Their Impact on Disease Progression and Recurrence-Free Patients’ Survival? Current Oncology. 2022; 29(10):7482-7497. https://doi.org/10.3390/curroncol29100589
Introduction: Nutritional status impacts the survival of patients with cancer. There are few studies that investigate the role of nutritional status on breast cancer survival in women with breast cancer, and even fewer regarding the impact of adhering to the Mediterranean diet (MD). The present study aims to assess the nutritional status, MD adherence, physical activity levels and health-related quality of life (HRQOL) in women diagnosed with breast cancer and evaluate these parameters regarding recurrence-free survival. Methods: A total of 114 women, aged 35–87 years old, diagnosed with breast cancer in Larissa, Greece, participated in the study. Tumor histopathology was reported, and anthropometric indices were measured by a trained nurse, while questionnaires regarding nutritional status (via mini nutritional assessment), HRQOL via EORTC QLQ-C30, physical activity levels via IPAQ and Mediterranean diet adherence via MedDietScore were administered. The participants were followed-up for a maximum time interval of 42 months or until recurrence occurred. Results: A total of 74% of patients were overweight or obese, while 4% of women were undernourished, and 28% were at risk of malnutrition. After 42 months of follow-up, 22 patients (19.3%) had relapsed. The median time to recurrence was 38 months (IQR: 33–40 months) and ranged between 23 to 42 months. Higher levels of MD adherence were significantly associated with lower body mass index (BMI) values, earlier disease stage, smaller tumor size, absence of lymph node metastases and better physical activity levels (p < 0.05). Normal nutritional status was significantly associated with higher BMI values and better health-related quality of life (p ≤ 0.05). In univariate analysis, patients with higher levels of MD adherence and well-nourished patients had significantly longer recurrence-free survival (p < 0.05). In multivariate analysis, MD adherence and nutritional status were independently associated with recurrence-free patients’ survival after adjustment for several confounding factors (p < 0.05). Conclusions: The impact of MD on time to recurrence is still under investigation, and future interventional studies need to focus on the role of adhering to the MD before and after therapy in survival and breast cancer progression. Furthermore, the present study also highlights the importance of an adequate nutritional status on disease progression, and the need for nutritional assessment, education and intervention in women with breast cancer.
H υιοθέτηση της Μεσογειακής Διατροφής και της κατάστασης θρέψης σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού: Ποιος είναι ο αντίκτυπός τους στην εξέλιξη της νόσου και στην επιβίωση των ασθενών χωρίς υποτροπές;
Ο καρκίνος, μια ομάδα νόσων που ολοένα και περισσότερο διαγιγνώσκεται, μπορεί να προληφθεί ως έναν σημαντικό βαθμό, με την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, με υγιεινή διατροφή, διακοπή καπνίσματος, και τακτική φυσική δραστηριότητα. Ο καρκίνος του μαστού χτυπάει την πόρτα σε ολοένα και περισσότερες γυναίκες, ενώ χάρη στην πρόοδο των επιστημών, σήμερα έχουμε τη δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης και αποτελεσματικότερης θεραπείας. Σύμφωνα με την American Cancer Society, η πενταετή επιβίωση από τον καρκίνο του μαστού είναι στο 90% για όλα τα στάδια της νόσου.
Η Μεσογειακή Διατροφή αποτελεί εργαλείο στην πρόληψη διάφορων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου του μαστού, όμως οι έρευνες γύρω από την επίδραση αυτού του προτύπου διατροφής στην επιβίωση των ασθενών είναι λιγοστές. Μια νέα Ελληνική μελέτη, σε 114 γυναίκες που διήρκησε 3 έτη, ανέδειξε την σημαντικότητα της Μεσογειακής Διατροφής στην καθυστέρηση εμφάνισης υποτροπής μετά από τη διάγνωση και τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, αλλά και το ρόλο που παίζει η κατάσταση θρέψης και ο Δείκτης Μάζας Σώματος στην επιβίωση χωρίς υποτροπή.
Συγκεκριμένα, η χαμηλή προσκόλληση στο διατροφικό πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής σχετίστηκε με χειρότερη κατάσταση θρέψης, αλλά με και συντομότερο χρόνο μέχρι την υποτροπή της νόσου. Επιπλέον, συντομότερος χρόνος μέχρι την υποτροπή παρατηρήθηκε σε γυναίκες με υψηλότερο βάρος για το ύψος τους (Δείκτη Μάζας Σώματος), με χαμηλότερη ποιότητα ζωής και χαμηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας. Δηλαδή, γυναίκες με υψηλό βάρος, και χαμηλή προσκόλληση στη Μεσογειακή διατροφή και χαμηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας εμφάνιζαν νωρίτερα υποτροπή της νόσου, σε σχέση με γυναίκες με φυσιολογικό βάρος, υψηλή προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή και υψηλότερη φυσική δραστηριότητα.
Η μελέτη αυτή έρχεται να ισχυροποιήσει δεδομένα γνωστά από τη βιβλιογραφία σχετικά με το πόσο σημαντική είναι η διασφάλιση μιας καλής θρέψης στον καρκίνο του μαστού, ακόμη και σε γυναίκες με υπερβάλλον σωματικό βάρος, ενώ αναδεικνύει και την ανάγκη για ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα οφέλη της διατήρησης ενός υγιούς βάρους, μιας υγιεινής διατροφής και της τακτικής άσκησης για την εξέλιξη της νόσου.
Δυστυχώς στη χώρα μας, απομακρυνόμαστε από το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής, με αρνητικές επιδράσεις στην υγεία, στο επίπεδο της πρόληψης, αλλά και της αντιμετώπισης χρόνιων νόσων. Η Μεσογειακή Διατροφή, όπως κάθε πρότυπο υγιεινής διατροφής χαρακτηρίζονται από χρώμα και γεύση, και όχι από περιορισμούς και απαγορεύσεις. Η Μεσογειακή Διατροφή εκπροσωπείται από τα προϊόντα ολικής άλεσης, τα φρούτα και τα λαχανικά, το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, τα γαλακτοκομικά, το ψάρι και τα όσπρια. Πλέον, υπάρχει πληθώρα εύκολων συνταγών που όλοι μπορούμε να βάλουμε στην καθημερινότητά μας, και να θρέψουμε και να θωρακίσουμε τον οργανισμό μας.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.