Πόσο έγκυρα είναι τα ντοκυμαντέρ του Netflix;
Το 2014, και ενώ έκανα το μεταπτυχιακό μου στο King’s College London ανακάλυψα το Netflix (είχε μείνει σε σύνδεση από κάποιον στο cinema room της εστίας που έμενα) και δυστυχώς και τα ντοκυμαντέρ διατροφής του. Είχα δει ένα #ντοκυμαντέρ που ακόμα και σήμερα θεωρείται πολύ πετυχημένο, όμως είναι μη επιστημονικώς τεκμηριωμένο και έχει συνετεύξεις από πολλούς γνωστούς απατεώνες διατροφής.
Τότε, είχα άγνοια του γεγονότος οτι στον κόσμο υπάρχουν ψευδο-επιστήμονες (=απατεώνες) που έχουν “κλινικές” και εκμεταλλεύονται απελπισμένους ασθενείς, ή που κάνουν εντελώς αβάσιμους ισχυρισμούς, ενώ δεν πίστευα οτι θα είχαν και το θράσος να ανακοινώνουν δημοσίως αυτούς τους επικίνδυνους και παραπλανητικούς ισχυρισμούς.
Στο “ντοκυμαντερ” αυτό ( shockumentary ), μια κυρία είπε οτι θεράπευσε ασθενή με καρκίνο χρησιμοποιώντας μεγαδόση βιταμίνης C. Επειδή μου φάνηκε περίεργο ρώτησα τον πιο αυστηρό καθηγητή της σχολής, ο οποίος ήταν και επιβλέπων στην διπλωματική μου, η οποία αφορούσε τον καρκίνο. Έγινα προφανέστατα ρεζίλι, καθώς πίστεψα ως ενα βαθμό ότι τα ντοκυμαντερ αυτά έχουν εγλκυρότητα, τη στιγμή που από το παν/πιο έμαθα ότι πρέπει να είμαι σκεπτική και να (ανα)ζητώ βιβλιογραφικές αναφορές, και πραγματική επιστημονική τεκμηρίωση για κάθε ισχυρισμό!
Αυτό το shockumentary, λοιπόν, ήταν ένα από τα μεγαλύτερά μου παθήματα & μαθήματα. Όπως, πολλά (αν όχι όλα) τα ντοκυμαντέρ διατροφής υπάρχει πολύ μεγάλη μεροληψία, παραπληροφόρηση και ο τηλεθεατής οδηγείται σε άκυρα συμπεράσματα!
Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μεγάλη ενασχόληση με τη διατροφή, ενώ πολλοί ασχολούνται με το να αναδείξουν τη διατροφή που θεωρούν οι ίδιοι ότι είναι η καλύτερη, αγνοώντας το σύνολο της επιστημονικής βιβλιογραφίας, την μοναδικότητα και τις ανάγκες του κάθε άνθρωπου, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που τα άτομα αυτά δεν έχουν καμία σχέση με την επιστήμη της διατροφής.
Έτσι, φτάνουμε στο να έχουμε από ομάδες στα social media μέχρι και “ντοκυμαντέρ” από μεγάλους παραγωγούς που επιλέγουν να βάλουν παρωπίδες στους ίδιους & το κοινό με σκοπό την “ισχυροποίηση” των πεποιθήσεών τους.
Το νέο ντοκυμαντέρ του Netflix δεν αποτελεί εξαίρεση.
Παρουσιάζει vegan αθλητές να ισχυρίζονται οτι η vegan διατροφή τους βοήθησε να φτάσουν σε υψηλό επίπεδο, ξεχνώντας το γεγονός ότι οι αθλητές δεν ήταν εξ’αρχής #vegan και κατά πάσα βρίσκονται υπό ιατρική και διαιτολογική παρακολούθηση, ενώ δεν γνωρίζουμε εαν έχουν και έξτρα “βοήθεια” από νόμιμα και μη σκευάσματα.
Με αυτή τη λογική, θα μπορούσαμε να πάρουμε αθλητές που υπερκαταναλώνουν κρέας και να δούμε τις καλές επιδόσεις τους και να βγάλουμε το συμπέρασμα οτι πρέπει να τρώμε πολύ κρέας!
Επίσης, γίνονται αναφορές σε συγκεκριμένα αποτελέσματα μελετών που βολεύουν την εξαγωγή συγκεκριμένων συμπερασμάτων, ξεχνώντας τα μειονεκτήματα/ σημεία προσοχής σε μια τέτοια διατροφή ειδικά για αθλητές, καθώς και το τι αναφέρει το σύνολο της βιβλιογραφίας.
Παράλληλα, γίνεται αναφορά στους μονομάχους (gladiators) της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Όπως ανέφερε ο @thenutritional_advocate στο instagram, οι μονομάχοι τότε δεν έχουν καμία σχέση με εκείνους που βλεπουμε στις ταινίες!
Τέλος, όπως αναφέρει ο συνάδελφος κ. Ξένος στην κριτική του, ο παραγωγός James Cameron έχει conflict of interest εφόσον έχει επενδύσει σε vegan πρωτεϊνες.
Έχουμε την τάση να στρεφόμαστε προς το τι κάνουν οι διάσημοι ηθοποιοί & αθλητές για να έχουν τη φόρμα που έχουν. Ποιός μας λέει όμως οτι αυτά που λένε είναι αλήθεια, ή ολόκληρη η αλήθεια; Γιατί νομίζουμε ότι ο εκάστοτε διάσημος έχει περισσότερες γνώσεις ή καλύτερη κριτική σκέψη από το κοινό σε θέματα πάνω στα οποία δεν έχουν καμία επιστημονική γνώση; Είναι άνθρωποι και έχουν μια άποψη, η οποία όμως δεν σημαίνει ότι είναι σωστή, απλά και μόνο επειδή είναι διάσημοι ή γυμνασμένοι ή αδύνατοι ή όμορφοι!
Η επιστήμες δεν έχουν να κάνουν με απόψεις, αλλά με ερευνητικά δεδομένα, τα οποία θα πρέπει να εξεσταστούν αμερόληπτα, από άτομα που έχουν τις γνώσεις & τις δεξιότητες να τα εξετάσουν σωστά! Συνεπώς, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν βλέπουμε ντοκυμαντέρ διατροφής, καθώς είναι πολύ εύκολο να παρασυρθούμε στα λανθασμένα συμπεράσματα που θέλουν να μας οδηγήσουν οι δημιουργοί τους.
Διαβάστε αξιόλογες κριτικές της ταινίας:
-Game changers: Το ντοκιμαντέρ για τη διατροφή που συζητήθηκε εντόνως. Τι «κράτησα» - τι «πέταξα»…
Στο instagram:
-@thealanaragon το post από 23/10
-@thenutritional_advocate τα stories με τίτλο Historical BS
- @greek_spartan το post με την εικονα του poster της ταινίας
Από πότε οι πατάτες είναι ανθυγιεινές;
Κατά καιρούς διάφορα ντοκιμαντέρ βγαίνουν στον αέρα σχετικά με τη διατροφή και την υγεία. Δυστυχώς, πολλές φορές τα ντοκιμαντέρ έχουν σκοπό να οδηγήσουν σε ένα συγκεκριμένο συμπέρασμα, χωρίς να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο, όπως το ντοκιμαντέρ «What the Health?» που οδήγησε πολλούς να πιστεύουν ότι μια vegan διατροφή είναι η μοναδική υγιεινή διατροφή που πρέπει να ακολουθεί κανείς, και ότι οργανισμοί υγείας δεν γνωρίζουν από επιστημονική τεκμηρίωση, εφόσον οι τηλεφωνητές των οργανισμών δεν μπορούσαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις του παρουσιαστή!
Φέτος, είναι σειρά του BBC, με την εκπομπή - ντοκιμαντέρ «The truth about carbs» να παραπλανήσει το κοινό, σχετικά με τους υδατάνθρακες και τις πατάτες! Δημοσιεύματα μετά την εκπομπή ισχυρίζονταν ότι οι πατάτες περιέχουν διπλάσια ζάχαρη από την coca - cola! Όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει! Οι πατάτες, όπως και άλλα λαχανικά, όσπρια και σιτηρά περιέχουν λίγα σάκχαρα, πάρα πολύ λιγότερα από 19 κουταλάκια του γλυκού βέβαια, περίπου στο ένα με δύο γραμμάρια ανά πατάτα! Επιπλέον, τα σάκχαρα που περιέχονται στα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα σιτηρά και στο γάλα δεν μετρούν στα ελεύθερα σάκχαρα, όπως η ζάχαρη που περιέχεται στα αναψυκτικά! Αυτό συμβαίνει καθώς τα σάκχαρα των παραπάνω τροφίμων είναι σε μικρή ποσότητα, βρίσκονται σε θρεπτικά τρόφιμα, πλούσια σε βιταμίνες, πρωτεΐνες, μέταλλα, και φυτικές ίνες.
Οι υδατάνθρακες, το κύριο καύσιμο του οργανισμού μας, από όποιο τρόφιμο και να προέρχονται μετατρέπονται σε γλυκόζη, ενώ το σώμα μας δεν καταλαβαίνει από ποιό τρόφιμο προέρχονται τα μακροθρεπτικά και τα μικροθρεπτικά συστατικά. Σχετικά με την γλυκαιμία, δεν θέλουμε μεγάλες αυξομειώσεις στη συγκέντρωση της γλυκόζης του αίματός μας, δηλαδή θέλουμε οι υδατάνθρακες να περνούν αργά στην κυκλοφορία του αίματός μας. Ενώ τα ελεύθερα σάκχαρα, δηλαδή η ζάχαρη, από τα αναψυκτικά θα περάσουν πολύ γρήγορα στην κυκλοφορία του αίματος, οι υδατάνθρακες από την πατάτα (ειδικά αν είναι με το φλούδι), τη γλυκοπατάτα, και τα προϊόντα ολικής άλεσης θα περάσουν πιο αργά στην κυκλοφορία του αίματος, χάρη στη δομή του αμύλου και τις φυτικές ίνες που περιέχουν. Επομένως, οι υδατάνθρακες που περιέχονται στις πατάτες δεν μπορούν να συγκριθούν με τη ζάχαρη που περιέχεται στα αναψυκτικά και τους χυμούς!
Συνεπώς, οι πατάτες, και άλλες πηγές αμύλου - υδατανθράκων όχι μόνο δεν είναι ανθυγιεινές σαν τρόφιμο, αλλά μας παρέχουν και θρεπτικά συστατικά! Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι η υπερκατανάλωση πατάτας ή άλλων πηγών αμύλου είναι θεμιτή, καθώς το σώμα μας χρειάζεται πληθώρα θρεπτικών συστατικών, τα οποία λαμβάνει από διάφορες ομάδες τροφίμων!
Άλλωστε, μια υγιεινή διατροφή δεν απαγορεύει τρόφιμα ή ομάδες τροφίμων, ενώ αντιθέτως οι πηγές αμύλου και ειδικά τα προϊόντα ολικής άλεσης βρίσκονται στην βάση της πυραμίδας της Μεσογειακής Διατροφής, και τα χρειαζόμαστε στην καθημερινότητά μας.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 4-9 Σεπτέμβρη 2017
1.Τι γίνεται όταν δεδομένα μελετών παρερμηνεύονται; Διαβάστε εδώ για την έρευνα the PURE study, τα αποτελέσματά της και πώς παρερμηνεύτηκε από τα ΜΜΕ!
2. Ποιό είναι το "μυστικό" της μακροχρόνιας απώλειας βάρους;
Μια νέα έρευνα μας δείχνει ένα "μυστικό". Η μελέτη έδειξε ότι η σταθερή απώλεια βάρους σχετίζεται με μεγαλύτερη απώλεια βάρους μακροπρόθεσμα, ακόμη και αν ο ρυθμός απώλειας είναι πιο αργός, από αυτόν που θα θέλαμε!
Επομένως, αναγνωρίζεται η σημαντικότητα της κατάρτισης ενός εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής που το άτομο μπορεί με μεγαλύτερη ευκολία να ακολουθεί!
Διαβάστε την περίληψη του επιστημονικού άρθρου εδώ!
3. Με την έναρξη του νέου σχολικού έτους έρχεται και η απορία για το τι θα πάρει το παιδί σας στο σχολείο για σνακ! Συνήθως τα παιδιά προτιμούν να αγοράζουν τρόφιμα από το κυλικείο, καθώς από εκεί αγοράζουν οι συμμαθητές τους και δεν θέλουν να ξεχωρίζουν.
Όμως, λόγω του ελλιπή ελέγχου των τροφίμων που πωλούνται στα κυλικεία, εκεί βρίσκουν σφολιατοειδή, σάντουιτς, σοκολάτες, και άλλα τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, αλάτι και σάκχαρα, δηλαδή τρόφιμα που είναι καλό να καταναλώνονται λιγότερο συχνά, και όχι καθημερινά! Είναι προτιμότερο το παιδί να παίρνει για το σχολείο σνακ από το σπίτι, τα οποία να είναι θρεπτικά, γευστικά, και ευπαρουσίαστα, ώστε το παιδί να προτιμήσει αυτά από τα προϊόντα του κυλικείου!
Διαβάστε εδώ ιδέες για σνακ που μπορείτε να φτιάξετε!
3. Ετοιμαζόμαστε για το σχολείο! Τι σνακ μπορεί να πάρει μαζί το παιδί στο σχολείο; Ένα σπιτικό κέικ! Δείτε τη συνταγή για αλμυρά muffins με κολοκυθάκια!
Προσοχή στο αλάτι βέβαια, γιατί στο τριμμένο κολοκύθι βάζουμε αλάτι για να φύγουν τα υγρά!
4. Τι μπορεί να πάρει το παιδί μαζί του σχολείο; Μια σπιτική μπάρα δημητριακών! Διαβάστε εδώ τη συνταγή!
Τα διατροφικά νέα των εβδομάδων 2-13 Απριλίου 2018
1. Ο μύθος ότι άτομα με καρδιακή νόσο και υπερβάλλον σωματικό βάρος ζουν περισσότερο καταρρίπεται μέσω νέας μελέτης που δείχνει το αντίθετο.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος διαγνώσκονται με καρδιακή νόσο σε πιο νεαρή ηλικία, ενώ το υπερβάλλον σωματικό βάρος σχετίζεται με αυξημένοπ κίνδυνο εμφάνισης και άλλων χρόνιων νόσων, όπως ο καρκίνος.
Αντιθέτως, άτομα με φυσιολογικό σωματικό βάρος ζουν περισότερο και είναι πιο υγιή!
2. Ο καιρός φτιάχνει, το καλοκαίρι έρχεται και πολύς κόσμος αποφασίζει να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους.
3. Πόσο "τρέχει" ο μεταβολισμός μας; Είναι γρήγορος ή αργός; Τι σημαίνει αυτό για το βάρος μας;
5. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο ακούμε για την έλλειψη της βιταμίνης D στην Ελλάδα, παρά την ηλιοφάνεια που χαρακτηρίζει τη χώρα μας!
Παράλληλα, όλο και περισσότερες μελέτες αναδυκνείουν τη συσχέτιση μεταξύ έλλειψης της βιταμίνης D, με διάφορες χρόνιες νόσους (πχ. καρκίνο, πολλαπλή σκλήρυνση) και το κρυολόγημα!
Όταν δεν υπάρχει έλλειψη θρεπτικών συστατικών δεν χρειάζεται να λάβουμε συμπλήρωμα διατροφής. Στην περίπτωση όμως που έχουμε έλλειψη, τότε επιβάλλεται η συμπληρωματική αγωγή για τη διόρθωσή της, έτσι ώστε τα επίπεδα του θρεπτικού συστατικού να επανέλθουν στα επιθυμητά επίπεδα. Ας θυμόμαστε ότι στόχος δεν είναι να φτάσουμε απλώς στο όριο της επάρκειας!
Έτσι, και με τη βιταμίνη D σε περίπτωση ανεπάρκειας ή έλλειψης επιβάλλετια η συμπληρωματική αγωγή!
Διαβάστε περισσότερα εδώ και εδώ.
6. Με την άνοιξη έρχονται και πάλι στο προσκήνιο οι μύθοι περί διατροφής! Διαβάστε το άρθρο της διατροφολόγου Pixie Turner για διάφορους μύθους περί διατροφής!
7. Οι Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσοι Εντέρου ή συνοπτικά ΙΦΝΕ είναι οι χρόνιες αυτοάνοσοι νόσοι Εκλώδης Κολίτιδα και Νόσος Crohn. Η διατροφή φαίνεται να παίζει ρόλο στην εμφάνιση της νόσου και έχει μελετηθεί εκτενώς!