Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 23-27 Ιουλίου 2018
1. Τεστ δυσανεξίας και βιοσυντονισμού, τεστ DNA, τεστ ομάδας αίματος και άλλα τεστ καλούνται πολλές φορές να περάσουν επίδοξοι διαιτώμενοι.
Άραγε η απώλεια βάρους είναι τόσο δύσκολη και περίπλοκη;
Πριν από αυτά τα τεστ δεν μπορούσαμε να χάσουμε βάρος, δεν μπορούσαμε να είμαστε υγιείς;
Διαβάστε εδώ από τι τεστ είναι ουσιαστικό, και επιστημονικά ορθό να περάσετε πριν την επίσκεψή σας σε αδειούχο διαιτολόγο-διατροφολόγο!
2. Μια νέα ανασκόπηση της βιβλιογραφίας αναλύει την ευεργετική επίδραση των πρεβιοτικών στην υγεία μας.
Τα πρεβιοτικά είναι ζυμώσιμοι υδατάνθρακες, που αποτελούν τροφή για τους μικροοργανισμούς του εντέρου μας, διαμορφώνουν την ενετερική μικροχλωρίδα, και σχετίζονται με οφέλη για την υγεία μας.
Τα οφέλη είναι:
1. Αύξηση των πληθυσμών Bifidobacteria και Lactobacilli
2. Παραγωγή ευεργετικών μεταβολιτών
3. Αύξηση απορρόφησης Ασβεστίου
4. Μείωση ζύμωσης πρωτεϊνών
5. Μείωση πληθυσμών παθογόνων βακτηρίων
6. Μείωση κινδύνου αλλεργιών
7. Επίδραση στην διαπερατότητα του εντέρου
8. Βελτιωση της άμυνας του ανοσοποιητικού συστήματος
Ποιές είναι οι πηγές πρεβιοτικών;
Το κρεμμύδι, το σκόρδο, η αγκινάρα, τα πράσα, τα σπαρράγια, η μπανάνα, η βρώμη, το μήλο, το κακάο, ο λιναρόσπορος, και το πίτουρο σιταριού είναι μερικά από τα τρόφιμα-πηγές πρεβιοτικών.
Παράλληλα, πολυφαινόλες του κόκκινου κρασιού επίσης φαίνεται να έχουν πρεβιοτική δράση!!!
3. Πολλές φορές ακούμε ότι πρέπει να αποφεύγουμε τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Θα πρέπει, όμως;
Διαβάστε τι ισχύει άρθρο της Δρ. Ειρήνης Δημίδη!
4. Ένα αγαπημένο, χορταστικό, θρεπτικό και δροσιστικό πρωινό είναι το acai bowl, ή αλλιώς smoothie bowl (αν δεν βρείτε σκόνη acai berries)!!!
Διατροφή και Αντιμετώπιση του Σύνδρομου Πολυκυστικών Ωοθηκών
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ( εν συντομία ΣΠΩ ή στα Αγγλικά Polycystic Ovary Syndrome ή PCOS ) είναι μια ενδοκρινική διαταραχή που παρατηρείται στο 6-22% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε αναπαραγωγικές, ορμονικές και μεταβολικές διαταραχές, όπως ινσουλινοαντίσταση & σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, δυσλιπιδαιμία, καρδιαγγειακά νοσήματα, υπογονημότητα, καθώς και νεοπλασίες, όπως καρκίνο μαστού και ενδομητρίου. Αν και η αιτιολογία πίσω από την εμφάνιση του συνδρόμου δεν είναι γνωστή, γενετικοί & περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στην εμφάνιση του.
Επηρεάζει η διατροφή την αντιμετώπιση του συνδρόμου;
Η παχυσαρκία & δη η ανδρικού τύπου παχυσαρκία, η ινσουλινοαντίσταση και τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D παρατηρούνται σε 1 στις 2 γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες. Μάλιστα, το αυξημένο βάρος, η καθιστική ζωή, η “Δυτικού τύπου” διατροφή και το κάπνισμα δυσχαιρένουν τη νόσο. Παράλληλα, σε γυναίκες με ΣΠΩ παρατηρούνται διαταραγμένη σχέση με το φαγητό και υπερφαγικά επισόδεια.
H βελτίωση τρόπου ζωής (άσκηση & διατροφή) με απώλεια βάρους μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα του ΣΠΩ, και αποτελεί απαραίτητο κομμάτι της αντιμετώπισης του.
Με την αλλαγή τρόπου ζωής ως θεραπετυτική στατηγική, μια μικρή απώλεια βάρους της τάξης του 5%-10% του αρχικού βάρους φαίνεται να βελτιώνει σημαντικά την ινσουλινοαντίσταση, τα υψηλά επίπεδα ανδρογόνων, την έμμηνο ρύση και την γονιμότητα. Μια μετα-ανάλυση μελετών έδειξε ότι η αλλαγή τρόπου ζωής, σε σχέση με την απλή αγωγή επιφέρει καλύτερα αποτελέσματα, σχετικά με τη μείωση του βάρους, της περίμετρου μέσης, ποσοστού λίπους στο σώμα και της φλεγμονής (μετρημένης μέσω CRP). Παράλληλα, βελτιώθηκε και η φυσική κατάσταση των γυναικών που βελτίωσαν τον τρόπο ζωής τους!
Πώς πρέπει να είναι η διατροφή;
Μια υποθερμιδική δίαιτα για απώλεια βάρους, δηλαδή ένα πρόγραμμα διατροφής με λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεται ο οργανισμός και στη συνέχεια ένα πλάνο για διατήρηση του βάρους στα επιθυμητά επίπεδα είναι απαραίτητη.
Η σύσταση της διατροφής αναφορικά με τα μακροθρεπτικά συστατικά (υδατάνθρακες, λιπαρά, πρωτεΐνες) δεν φαίνεται να παίζει τόσο σημαντικό ρόλο. Συγκεκριμένα, για τους υδατάνθρακες, μια συστηματική ανασκόπιση της βιβλιογραφίας έδειξε οτι η γονιμότητα, οι ορμόνες, και οι ορμόνες που σχετίζονται με τον κορεσμό δεν διέφεραν μετά από δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες σε σχέση με μια τυπική δίαιτα. Η μείωση των προσλαμβανόμενων θερμίδων & η απώλεια βάρους στο ΣΠΩ βελτιώνουν τα ποσοστά ωορρηξίας, τη σύλληψη, την υπερανδρογοναιμία, τα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης, την αντίσταση στην ινσουλίνη και τις ορμόνες κορεσμού, ενώ η σύνθεση της δίαιτας είναι λιγότερο σημαντική. Συστήνεται η μειωμένη κατανάλωση ελευθέρων σακχάρων (ζάχαρη, μέλι, σιρόπι αγαύης και άλλα σιρόπια, χυμοί φρούτων, ροφήματα με ζάχαρη, υπερκατανάλωση γλυκών) και η προτίμηση σε τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, όπως τα προϊόντα ολικής άλεσης, τα φρούτα κια τα λαχανικά, και τα όσπρια.
Επιπλέον, λόγω των επιπτώσεων του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών στα λιπίδια του αίματος συστήνεται η μείωση της πρόσληψης κορεσμένων και αποφυγή των τρανς λιπαρών. Πηγές κορεσμένων λιπαρών είναι το λίπος του κοτόπουλου και του κρέατος, το λάδι καρύδας, το φοινικέλαιο και το βούτυρο και τα λιπαρά των τυριών (μπορούμε να επιλέξουμε τυρί χαμηλό σε λιπαρά). Πηγές τρανς λιπαρών αποτελούν τα υδρογωνομένα λίπη τα οποία χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία τροφίμων για τα σφολιατοειδή, τα κέικ, τα μπισκότα και άλλα είδη αρτοζαχαροπλαστικής.
Ιδίαιτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην βελτίωση των επιπέδων βιταμίνης D, του χρωμίου και των ω-3 λιπαρών οξέων, στην περίπτωση ελλείψεων ή χαμηλών επιπέδων. Η βιταμίνη D είναι η βιταμίνη του ήλιου. Σε περίπτωση έλλειψης συστήνεται η συμπληρωματική αγωγή, ειδικά τους χειμερινούς μήνες. Διατροφικές πηγές Χρωμίου είναι το μπρόκολο, οι πατάτες, η γαλοπούλα, το κόκκινο κρασί, τα μήλα, οι μπανάνες, τα πράσινα φασολάκια, και το ψωμί ολικής άλεσης. Πηγές των ω-3 λιπαρών οξέων είναι τα λιπαρά ψάρια, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι (πχ. λιναρόσπορος, καρύδια). Άτομα που δεν καταναλώνουν ψάρια και ξηρούς καρπούς και σπόρους μπορεί να επωφεληθούν από συμπλήρωμα ω-3 λιπαρών οξέων.
Αν και συχνά φαίνεται να υπάρχει μια δυσκολία στην απώλεια βάρους, οι παρούσες μελέτες συνολικά δεν δείχνουν να υπάρχει διαφορά στην απώλεια μεταξύ γυναικών με και χωρίς ΣΠΩ.
Συνεπώς, η διατροφή για το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών είναι μια ποικίλη, υγιεινή διατροφή (όπως η Μεσογειακή Διατροφή), ενώ ο συνδυασμός της με άσκηση είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Η μέτρια απώλεια και διατήρηση ενός υγιούς βάρους παίζει βαρυσήμαντο ρόλο για την βελτίωση των συμπωμάτων του Συνδρόμου, καθώς και των επιπτώσεών του στην υγεία και τη γονιμότητα.
Πηγές:
BDA Food Fact Sheet Polycystic Ovary Syndrome (PCOS)
Weight Management Interventions in Women with and without PCOS: A Systematic Review
Characteristics of obesity in polycystic ovary syndrome: Etiology, treatment, and genetics.
Nutritional management in women with polycystic ovary syndrome: A review study.
The effect of dietary carbohydrates in women with polycystic ovary syndrome: a systematic review.
Last updated/ Τελευταία επικαιροποίηση: 29/11/2019
Σε ποιά τρόφιμα εστιάζουμε κατά τη νηστεία;
Η νηστεία που επιβάλλει η Ελληνο-Ορθόδοξη εκκλησία φαίνεται να προσομοιάζει τη Μεσογειακή Διατροφή και τις ημι-χορτοφαγικές δίαιτες. Επίσης, σχετίζεται με αρκετά οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου του σωματικού βάρους και τη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος.
Νηστεία: Κάνει καλό στην υγεία μας;
Ένα από πιο κοινά λάθη που κάνουν τα άτομα που νηστεύουν είναι οτι δεν δίνουν μεγάλη έμφαση στην επαρκή πρόσληψη πρωτεΐνης, ενώ εστιάζουν στην κατανάλωση υδατανθράκων (συνήθως στην υπερκατανάλωση ψωμιού ή ζυμαρικών) για κορεσμό.
Τέσσερις ομάδες τροφίμων αποτελούν καλές πηγές πρωτεΐνης και είναι καλό να εστιάσουμε κατά τη διάρκεια της νηστείας:
Ξηροί καρποί και σπόροι και τα βούτυρά τους:
Οι ξηροί καρποί και σπόροι και τα βούτυρά τους αποτελούν πηγές πρωτεΐνης, καλών λιπαρών, φυτικών ινών και πληθώρας μικροθρεπτικών συστατικών και μπορούν να προστεθούν σε πρωινά γεύματα & σνακ, όπως χυλός βρώμης με μπανάνα, ξηρούς καρπούς και φυστικοβούτυρο, μπάρες βρώμης με σπόρους και το κλασσικό ψωμί με ταχίνι & μέλι, ενώ οι ξηροί καρποί μπορούν να προστεθούν σε σνακ μαζί με φρούτα!
Σόγια & τα προϊόντα της:
Λίγα τρόφιμα έχουν τόσες χρήσεις και συνταγές, όσο η σόγια. Η σόγια είναι ένα όσπριο με πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, Μαγγανίου, Φωσφόρου, Βιταμίνης Κ, Μαγνήσιου και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ποικιλοτρόπως.
Από σνακ ως φασόλια σόγιας (emadame beans), εως κιμάς σόγιας, γιαούρτι, τυρί και ρόφημα σόγιας, ή τόφου οι συνταγές είναι αμέτρητες!
Αναφορικά με τα υποκατάστατα γαλακτοκομικών, τα προϊόντα σόγιας αποτελούν εξαιρετική επιλογή κατά τη νηστεία καθώς περιέχουν περισσότερη πρωτεΐνη, σε σχέση με άλλα υποκατάστατα.
Όσπρια:
Τα όσπρια αποτελούν εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, υδατανθράκων και φυτικών ινών, καθώς και Σιδήρου ενώ υπάρχουν πολλές συνταγές στις οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν, από σούπα, εως σε σαλάτα, και σε φαλάφελ, χούμους, ενώ πλέον εύκολα βρίσκουμε και ζυμαρικά από όσπρια, καθώς και έτοιμα μαγειρεμένα όσπρια.
Συνδυάστε τα όσπρια με ρύζι ή ψωμί ή άλλα σιτηρά για να συμπληρώστε στο πιάτο σας τα απαραίτητα αμινοξέα που λείπουν από τα όσπρια.
Θαλασσινά:
Τα θαλασσινά αποτελούν μέρος της νηστείας! Αποτελούν εξαιρετική πηγή πρωτεϊνης! Μπορούν να μαγειρευτούν ως κυρίως γεύματα σε πληθώρα συνταγών, όπως μαγειρευτά ή κοκκινιστά, με ζυμαρικά ή με ρύζι, ή γεμιστά καλαμάρια.
Η νηστεία αποτελεί ευκαιρία δοκιμής νέων τροφίμων και συνταγών φυτικής προέλευσης!
Θυμηθείτε να εντάξετε στη διατροφή σας πληθώρα λαχανικών (περιέχουν και τα λαχανικά πρωτεϊνη) και μανιτάρια (δεν περιέχουν τόση πρωτεΐνη όσο διαφημίζεται αλλα είναι εξαιρετικά θρεπτικά), ενώ μπορείτε να δοιμάσετε και άλλα τρόφιμα όπως κινόα (πλήρη πρωτεΐνη & φυτικές ίνες), και διατροφική μαγιά (περιέχει βιταμίνη Β12 & θυμίζει τυρί)!
Διατροφικοί μύθοι: τελικά τι ισχύει; (Μέρος Γ')
Τόσα ακούμε κατά καιρούς για τη διατροφή μας. Τι πρέπει να τρώμε, τι δεν πρέπει να τρώμε. Τι ισχύει όμως στην πραγματικότητα;
1. Το μαύρο ψωμί έχει λιγότερες θερμίδες από το άσπρο. Το λευκό και το μαύρο (ολικής άλεσης) ψωμί δεν έχουν μεγάλη διαφορά στις θερμίδες. Όμως, το ψωμί ολικής άλεσης περιέχει περισσότερες φυτικές ίνες, με αποτέλεσμα να μας χορταίνει πιο πολύ και να μας κρατάει χορτάτους για περισσότερη ώρα. Επίσης, το ψωμί ολικής άλεσης είναι πιο θρεπτικό σε σχέση με το άσπρο, καθώς, πέρα από περισσότερες φυτικές ίνες, περιέχει περισσότερες πρωτεΐνες, βιταμίνη Β6, κάλιο, και μαγνήσιο. Προσέξτε όμως το ψωμί που αγοράζετε να περιέχει μόνο αλεύρι ολικής άλεσης, καθώς πολλές φορές γίνεται μίξη αλεύρων και το προϊόν πωλείται ως «ψωμί με αλεύρι ολικής άλεσης», το οποίο δεν σημαίνει ότι όλο το αλεύρι που χρησιμοποιήθηκε ήταν ολικής άλεσης. Την πληροφορία αυτήν θα τη βρείτε στη διατροφική ετικέτα, στο πίσω μέρος της συσκευασίας, ή ρωτήστε στο φούρνο από τον οποίο προμηθεύεστε το ψωμί σας.
2. Οι χυμοί και τα smoothies είναι ένας τρόπος να τρώτε όλα τα φρούτα που χρειάζεστε σε μια μέρα. Η κατανάλωση χυμών με πολλά φρούτα και smoothies θεωρείται ως ένας καλός τρόπος να φάμε όλα τα φρούτα που μας αναλογούν την ημέρα, και με το παραπάνω. Και μπορεί για κάθε ρόφημα να βάζουμε 3-5 φρούτα, όμως είτε πιούμε μισό ποτήρι είτε λίτρα χυμών και smoothies είναι σαν να φάγαμε μια μερίδα φρούτου από τις πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών που είναι καλό να τρώμε την ημέρα. Αυτό συμβαίνει γιατί στα ροφήματα αυτά οι φυτικές ίνες χάνουν τη δομή τους, ενώ πιο γρήγορα περνούν τα σάκχαρα των φρούτων στην κυκλοφορία του αίματος μας σε σχέση με το να καταναλώσουμε ένα φρούτο. Θα τρώγατε πέντε μήλα μέσα σε 5 λεπτά; Η ποσότητα των φρούτων που χρησιμοποιείται σε έναν τέτοιο χυμό είναι μεγάλη, με αποτέλεσμα μεγάλη ποσότητα σακχάρων να προσλαμβάνεται σε μικρό χρονικό διάστημα, κάτι που δεν συστήνεται! Είναι προτιμότερο λοιπόν να φάτε 1-2 φρούτα, παρά να πιείτε το χυμό τους!
3. Τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι πιο υγιεινά από τα συμβατικά και δεν παχαίνουν.Η μόδα της δίαιτας χωρίς γλουτένη έφερε γρήγορη ανάπτυξη στη βιομηχανία τροφίμων χωρίς γλουτένη, με αποτέλεσμα να έχουμε μεγαλύτερη ποικιλία και γευστικά καλύτερα έτοιμα προϊόντα χωρίς γλουτένη, όπως ψωμί, μπισκότα, και γλυκά. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι τα προϊόντα αυτά είναι πιο υγιεινά σε σχέση με τα συμβατικά. Αυτά τα προϊόντα απευθύνονται μόνο στα άτομα που έχουν διαγνωστεί με κοιλιοκάκη, καθώς η θεραπεία της νόσου είναι η εφόρου ζωής δίαιτα χωρίς γλουτένη. Για να παρασκευαστούν τα προϊόντα αυτά περνούν από επεξεργασία και για να έχουν καλύτερη γεύση και υφή προστίθενται περισσότερη ζάχαρη και λιπαρά σε σχέση με τα συμβατικά προϊόντα. Άρα, αν δεν πάσχουμε από κοιλιοκάκη, δεν υπάρχει λόγος να τα προτιμήσουμε, καθώς δεν είναι πιο υγιεινά, ούτε έχουν λιγότερες θερμίδες από τα συμβατικά, ενώ είναι πολύ πιο ακριβά. Η δίαιτα χωρίς γλουτένη δεν αποτελεί δίαιτα απώλειας βάρους, αλλά θεραπεία!
4. Θα κάνουμε γλυκό χωρίς ζάχαρη! Θα την αντικαταστήσουμε με μέλι! Ψάχνοντας για πιο υγιεινές συνταγές, θα βρούμε πολλές που, αν και στον τίτλο αναγράφεται ότι δεν χρησιμοποιείται ζάχαρη, στα υλικά θα δούμε κάποιο σιρόπι, μέλι ή ακόμη και μαύρη ή ακατέργαστη ζάχαρη. Όλα αυτά, όμως, είναι σάκχαρα και έχουν θερμίδες όπως η λευκή κρυσταλλική ζάχαρη! Έτσι, μπορεί να παρασυρθούμε και να πιστεύουμε πως έχουμε κάνει ένα «υγιεινό γλυκό, δίχως ζάχαρη», χωρίς αυτό να ισχύει ή και να φάμε διπλή μερίδα! Ακόμη και αν αντικαταστήσουμε την κρυσταλλική ζάχαρη με κάποιο σιρόπι, χυμό φρούτων, μελάσα, μέλι ή (σπιτικό) πετιμέζι συνεχίζει η συνταγή να περιέχει ζάχαρη (πρόσθετα σάκχαρα)! Όσον αφορά τα έτοιμα προϊόντα μπορεί να αναγράφεται ότι δεν περιέχουν ζάχαρη και στα συστατικά να δούμε κάποια πηγή σακχάρων, όπως το μέλι. Η διατροφική ετικέτα δεν μπορεί να πει ψέματα! Αν το προϊόν περιέχει λιγότερο από 0,5 γραμμάριο σακχάρων ανά 100 γρ ή 100 ml, τότε είναι όντως χωρίς ζάχαρη!